Rəngsiz, özlü, sivuş yağının xarakter iyini verən mayedir. Üzvi həlledicilərlə qarışır. Metanol, etanoldan və propanoldan fərqli olaraq suda nisbətən həll olur – 100 q suda 7,6 q butanol. Su ilə 55,5% (kütlə) butanol 92,4oC-də qaynayan azeotrop qarışıq əmələ gətirir..
Istehsalı
Sənayedə butanol aşağıdakı üsullarla alınır:
Nikel-kobalt katalizatorun iştirakı ilə 1,0-1,5 MPa təzyiqdə propilenin oksosintezindən (Reppe üsulu)
Asetaldehiddən (asetaldol və kroton aldehidi alınmaqla) mis, misxrom və ya nikel katalizatorun iştirakı ilə hidrogenləşməsindən.
Qida xammalının aseton-butil qicqirdılmasından.
Tarixi arayış
Butanolun istehsalına XX əsrin 10-cu illərində Clostridium acetobutylicum bakteiyasının iştirakı ilə başlanılmışdır. Istehsal üçün xammal kimi şəkər qamışı, şəkər çuğunduru, qarğıdalı, buğda, manioka (tropik bitki), sonralar isə sellülozadan istifadə olunmuşdur. 50-ci illərdən neftin qiyməti düşdükdən sonra neft məhsullarından alınmağa başlandı. Amerikada hər gün 1,39 mlrd litr butanol istehsal olunur.
Təmizlənməsi və qurudulması
Laboratoriyada butanolun bir nece təmizlənmə üsulu var:
adi fraksiyalaşdırma ilə azeotrop hissənin qovulması
əvvəlcə təzə közərmiş yanmış əhəngin üzərində rütubətsiz şəraitdə 4 saat (30 q – 1litrə), sonra isə maqnezium qırıntıları üzərində qaynadılır. Daha sonra spirt qovularaq 117,70 ± 0,010o C-də qaynayan fraksiya yığılır
bisulfid natrium məhlulu ilə yuyulur, sonra 10%-li natrium qələvisinin sulu məhlulu ilə qaynadılır və ən nəhayət yanmış əhəng üzərində 3 saat qaynadılıraraq fraksiyalaşdırılmaqla qovulur.
Tətbiqi
Butanolu tətbiq edirlər:
həlledici kimi lak-boya sənayəsində, qatran və plastifikatorlar istehsalında
sidik cövhəri- və melamin - formaldehid qatranının modifikatoru kimi
dibutilftalat və tributilfosfat plastifikatorlarının alınmasında
butilasetat, butilakrilat və qlikol efirlərinin alınmasında
çoxlu üzvi birləşmələrin sintezində.
Avtomobil yanacaqları kimi tətbiqi
Ənənəvi yanacaqlara qarışdırmaq olar, lakin məcburi deyil. Butanolun enerjisi benzinin enerjisinə yaxındır.Butanol yanacaq elementi olan hidrogenin istehsalında xammal kimi istifadə olunur. 2007- ci ildə Böyük Britaniyada biobutanolun benzinə əlavə kimi satışına başlanıldı.
Təhlükəsizliyi
Butanolun zəhərliliyi o qədər çox deyil ( LD50 = 2290-4360mq/kq təşkil edir). Ancaq aşağı spirtlərdən yüksəkdir. Daxilə qəbul olunmasının effekti etanolun qəbul olunması ilə eynidir. Butanol az miqdarda müxtəlif alkoqollu içkilərin tərkibində var. Bəzən texniki mayelərdən alınan butanol suraqat alkoqollu içkilər kimi istifadə olunur. Havada qatılığı 0,01% olduqda orqanizmə təsir etmir, lakin qatılıq 0,02% olduqda gözün buynuz qişasının iltihabına səbəb olur. Havada buraxıla bilən qatılıq həddi (BQH) 1,7-12%
Qeydlər
3http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0076.html
Mənbə
Химическая энциклопедия 1988, «Советская энциклопедия», Т1, стр. 336-337
Вайсбергер «Органические растворители: Физические свойства и способы очистки», М., 1958, стр. 317-319.
http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0076.html
September 30, 2021
butanol, butanol, butil, spirti, c4h9oh, biratomlu, spirtlərin, nümayəndəsidir, ümumikimyəvi, formulu, c4h9ohmolyar, kütlə, molfiziki, xassələrisıxlıq, termik, xüsusiyyətlərərimə, nöqtəsi, sqaynama, nöqtəsi, söz, özünə, yanma, temperaturu, cbuxarın, təzyiqi, k. Butanol 1 n butanol n butil spirti C4H9OH biratomlu spirtlerin numayendesidir Butanol 1UmumiKimyevi formulu C4H9OHMolyar kutle 74 12 q molFiziki xasseleriSixliq 0 81 q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 90 2 SQaynama noqtesi 117 4 SOz ozune yanma temperaturu 345 CBuxarin tezyiqi 6 1 mm Hg 1 Kimyevi xasseleriTursunun dissosasiya sabiti p K a displaystyle pK a 16Optik xususiyyetlerSindirma emsali 1 399TesnifatiCAS da qeyd nom 71 36 3PubChem 263RTECS EO1400000ChEBI 28885BMT nomresi 1120ChemSpider 258 Mundericat 1 Fiziki xasseleri 2 Istehsali 3 Tarixi arayis 4 Temizlenmesi ve qurudulmasi 5 Tetbiqi 6 Avtomobil yanacaqlari kimi tetbiqi 7 Tehlukesizliyi 8 Qeydler 9 MenbeFiziki xasseleri RedakteRengsiz ozlu sivus yaginin xarakter iyini veren mayedir Uzvi helledicilerle qarisir Metanol etanoldan ve propanoldan ferqli olaraq suda nisbeten hell olur 100 q suda 7 6 q butanol Su ile 55 5 kutle butanol 92 4oC de qaynayan azeotrop qarisiq emele getirir Istehsali RedakteSenayede butanol asagidaki usullarla alinir Nikel kobalt katalizatorun istiraki ile 1 0 1 5 MPa tezyiqde propilenin oksosintezinden Reppe usulu Asetaldehidden asetaldol ve kroton aldehidi alinmaqla mis misxrom ve ya nikel katalizatorun istiraki ile hidrogenlesmesinden Qida xammalinin aseton butil qicqirdilmasindan Tarixi arayis RedakteButanolun istehsalina XX esrin 10 cu illerinde Clostridium acetobutylicum bakteiyasinin istiraki ile baslanilmisdir Istehsal ucun xammal kimi seker qamisi seker cugunduru qargidali bugda manioka tropik bitki sonralar ise sellulozadan istifade olunmusdur 50 ci illerden neftin qiymeti dusdukden sonra neft mehsullarindan alinmaga baslandi Amerikada her gun 1 39 mlrd litr butanol istehsal olunur Temizlenmesi ve qurudulmasi RedakteLaboratoriyada butanolun bir nece temizlenme usulu var adi fraksiyalasdirma ile azeotrop hissenin qovulmasi evvelce teze kozermis yanmis ehengin uzerinde rutubetsiz seraitde 4 saat 30 q 1litre sonra ise maqnezium qirintilari uzerinde qaynadilir Daha sonra spirt qovularaq 117 70 0 010o C de qaynayan fraksiya yigilir bisulfid natrium mehlulu ile yuyulur sonra 10 li natrium qelevisinin sulu mehlulu ile qaynadilir ve en nehayet yanmis eheng uzerinde 3 saat qaynadiliraraq fraksiyalasdirilmaqla qovulur Tetbiqi RedakteButanolu tetbiq edirler helledici kimi lak boya senayesinde qatran ve plastifikatorlar istehsalinda sidik covheri ve melamin formaldehid qatraninin modifikatoru kimi dibutilftalat ve tributilfosfat plastifikatorlarinin alinmasinda butilasetat butilakrilat ve qlikol efirlerinin alinmasinda coxlu uzvi birlesmelerin sintezinde Avtomobil yanacaqlari kimi tetbiqi RedakteEnenevi yanacaqlara qarisdirmaq olar lakin mecburi deyil Butanolun enerjisi benzinin enerjisine yaxindir Butanol yanacaq elementi olan hidrogenin istehsalinda xammal kimi istifade olunur 2007 ci ilde Boyuk Britaniyada biobutanolun benzine elave kimi satisina baslanildi Tehlukesizliyi RedakteButanolun zeherliliyi o qeder cox deyil LD50 2290 4360mq kq teskil edir Ancaq asagi spirtlerden yuksekdir Daxile qebul olunmasinin effekti etanolun qebul olunmasi ile eynidir Butanol az miqdarda muxtelif alkoqollu ickilerin terkibinde var Bezen texniki mayelerden alinan butanol suraqat alkoqollu ickiler kimi istifade olunur Havada qatiligi 0 01 olduqda orqanizme tesir etmir lakin qatiliq 0 02 olduqda gozun buynuz qisasinin iltihabina sebeb olur Havada buraxila bilen qatiliq heddi BQH 1 7 12 Qeydler Redakte3http www cdc gov niosh npg npgd0076 htmlMenbe RedakteHimicheskaya enciklopediya 1988 Sovetskaya enciklopediya T1 str 336 337 Vajsberger Organicheskie rastvoriteli Fizicheskie svojstva i sposoby ochistki M 1958 str 317 319 http www cdc gov niosh npg npgd0076 htmlMenbe https az wikipedia org w index php title Butanol 1 amp oldid 4479381, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
