Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bioloji proqres — taksonun tarixi inkişafında arealını genişləndirib sayını artırması üçün yeni-yeni uyğunlaşmalar qazanması.
Bioloji proqres
Üzvi aləmdə növlər fərdlərin miqdarına və yaşama arealına görə bir-birindən fərqlənir. Ümumiyyətlə, müəyyən yaşayış yerində miqdarı ali orqanizmlərə nisbətən çox olur. "Yüksək" mütəşəkkil varlıqlar, daha təkmilləşmiş uyğunlaşmalara malik olduqlarından, öz tərəqqisini fərdlərin miqdarını artırmaq yolu ilə deyil, ayrıca götürülmüş fərdlərin həyat qabiliyyətinin yüksəlməsi ilə təmin edir. Lakin bu xüsusiyyət ancaq böyük qruplardan olan orqanizmləri müqayisə etdikdə aydın görünür. Konkret bir növün yaşamaq uğrunda mübarizədə nailiyyəti isə hər şeydən əvvəl populyasiyada fərdlərin miqdarının və onun populyasiyalarınınmiqdarının artması, eləcə də növün arealının genişlənməsindən asılıdır.
A. N. Seversova görə bioloji proqres bir sıra dəqiq yollarla, , və kimi morfofizioloji dəyişikliklər vasitəsilə baş verir.
Bioloji proqres orqanizmlərin mütəşəkkilliyinin həm mürəkkəbləşməsi, həm də sadələşməsi yolu ilə baş verir. Məsələn, sahibin daxilində özünəməxsus şəraitdə yaşayan orqanizmlərin əksər orqanlar sistemi faydasız olur. Bu zaman orqanizmlərdə aktiv fəaliyyət göstərməyən orqanlar olunur, lakin sormaclar, qarmaqlar, cinsiyyət sistemi kimi orqanlar isə yaxşı inkişaf edir. Mütəşəkkilliyin belə sadələşməsi növün fərdlərinin miqdarının artmasına və onun ekoloji tərəqqəsinə səbəb olur.
Fəsilə və dəstələr daxilində bioloji proqresin kriterisi fərdlərin miqdarı deyil, müxtəlif cinslərdə növlərin miqdarı və ya müxtəlif fəsilələrdə cinslərin miqdarı istifadə oluna bilər. Ayrı-ayrı dəstələr daxilində fəsilələrin miqdarı və ayrı-ayrı fəsilələr daxilində cinslərin miqdarı eyni olmur. Eləcə də cinslərdə növlərin miqdarı dəyişilir. Daha çox qrupları olan taksonlar bioloji proqressiv hesab olunur. Bu zaman qrupun müvəffəqiyyəti onun quruluşunun və ya orqanların sadələşməsi yolu ilə də baş verə bilər. Buna görə də həm ibtidai canlılar və həm də mürəkkəb ali canlı qrupları bioloji proqresdə ola bilər.
İstinadlar
- R. Ə. Əliyeva, Q. T. Mustafayev, S. R. Hacıyeva. "Ekologiyanın əsasları" (Ali məktəblər üçün dərslik). Bakı, "Bakı Universiteti" nəşriyyatı, 2006, s. 478 – 528.
Ədəbiyyat
- R. Ə. Əliyeva, Q. T. Mustafayev, S. R. Hacıyeva. "Ekologiyanın əsasları" (Ali məktəblər üçün dərslik). Bakı, "Bakı Universiteti" nəşriyyatı, 2006, s. 478 – 528.
- R. Ə. Quliyev, M. Ş. Babayev, E. M. Axundova. "Təkamül təlimi". Çaşıoğlu-2012, s.414–417
Xarici keçidlər
- Прогресс и регресс в эволюции
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bioloji proqres taksonun tarixi inkisafinda arealini genislendirib sayini artirmasi ucun yeni yeni uygunlasmalar qazanmasi Bioloji proqresUzvi alemde novler ferdlerin miqdarina ve yasama arealina gore bir birinden ferqlenir Umumiyyetle mueyyen yasayis yerinde miqdari ali orqanizmlere nisbeten cox olur Yuksek mutesekkil varliqlar daha tekmillesmis uygunlasmalara malik olduqlarindan oz tereqqisini ferdlerin miqdarini artirmaq yolu ile deyil ayrica goturulmus ferdlerin heyat qabiliyyetinin yukselmesi ile temin edir Lakin bu xususiyyet ancaq boyuk qruplardan olan orqanizmleri muqayise etdikde aydin gorunur Konkret bir novun yasamaq ugrunda mubarizede nailiyyeti ise her seyden evvel populyasiyada ferdlerin miqdarinin ve onun populyasiyalarininmiqdarinin artmasi elece de novun arealinin genislenmesinden asilidir A N Seversova gore bioloji proqres bir sira deqiq yollarla ve kimi morfofizioloji deyisiklikler vasitesile bas verir Bioloji proqres orqanizmlerin mutesekkilliyinin hem murekkeblesmesi hem de sadelesmesi yolu ile bas verir Meselen sahibin daxilinde ozunemexsus seraitde yasayan orqanizmlerin ekser orqanlar sistemi faydasiz olur Bu zaman orqanizmlerde aktiv fealiyyet gostermeyen orqanlar olunur lakin sormaclar qarmaqlar cinsiyyet sistemi kimi orqanlar ise yaxsi inkisaf edir Mutesekkilliyin bele sadelesmesi novun ferdlerinin miqdarinin artmasina ve onun ekoloji tereqqesine sebeb olur Fesile ve desteler daxilinde bioloji proqresin kriterisi ferdlerin miqdari deyil muxtelif cinslerde novlerin miqdari ve ya muxtelif fesilelerde cinslerin miqdari istifade oluna biler Ayri ayri desteler daxilinde fesilelerin miqdari ve ayri ayri fesileler daxilinde cinslerin miqdari eyni olmur Elece de cinslerde novlerin miqdari deyisilir Daha cox qruplari olan taksonlar bioloji proqressiv hesab olunur Bu zaman qrupun muveffeqiyyeti onun qurulusunun ve ya orqanlarin sadelesmesi yolu ile de bas vere biler Buna gore de hem ibtidai canlilar ve hem de murekkeb ali canli qruplari bioloji proqresde ola biler IstinadlarR E Eliyeva Q T Mustafayev S R Haciyeva Ekologiyanin esaslari Ali mektebler ucun derslik Baki Baki Universiteti nesriyyati 2006 s 478 528 EdebiyyatR E Eliyeva Q T Mustafayev S R Haciyeva Ekologiyanin esaslari Ali mektebler ucun derslik Baki Baki Universiteti nesriyyati 2006 s 478 528 R E Quliyev M S Babayev E M Axundova Tekamul telimi Casioglu 2012 s 414 417Xarici kecidlerProgress i regress v evolyuciiHemcinin baxBioloji reqres Tekamul