Beyin qurdu (lat. Multiceps multiceps) Lentşəkilli qurdlar (lat. Cestoidea) sinfinin əsas nümayəndələrindən biridir.
Beyin qurdu | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||
Elmi təsnifat | ||||||
XƏTA: yoxdur{{Plathelminthes}}, taksonun sistematikasını təsvir etməlidir Plathelminthes. ???: Beyin qurdu | ||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
|
Quruluşu
Ev heyvanlarının parazitlərindən söhbət açdıqda ilk növbədə qoyunlara “firlanma” və ya 2 dəlicə” xəstəliyi törədən beyin qurdu (Multiceps multiceps) yada salmaq lazımdır. Yetkin lentvari mərhələdə beyin qurdu çoban itlərinin bağırsağında rast gəlinir. Bu qurdun senur adlanana finna mərhələsi qoyun və keçilərin, nadir hallarda insanın beynində, yetkin mərhələdə isə it, canavar, tülkü və digər yırtıcı heyvanların bağırsağında parazitlik edir. Lent halı 40-100 sm uzunluğunda olub, 200-250 buğumu vardır. Başcıq hissə xortumla və 22-23 ədəd qarmaqla təchiz olunmuşdur. Balalığında şaxələrin sayı 9-26 ədədə çatır. İt və digər yırtıcı heyvanlar bu parazitə senurlu qoyun və keçi beynini yeməklə keçirlər. Yoluxmuş yırtıcıların bağırsağında cinsi yetişkənliyə çatmış qurd yumurtalarını qoyur. Udulmuş yumurtalardan çıxan sürfələr qan və limfa vasitəsilə heyvanın beyninə gəlir və orada senur adlanan iri qovuğa çevrilir. Qovuğun divarı nazik olub, içərisi maye ilə dolu olur. Qovuğun içərisində çoxlu miqdarda başçıqlar olur. Qoyun beyin qurdu yetkin halda zərər vermir, lakin sürfə halı kənd təsərrüfat heyvanlarına böyük ziyan vurur. Sürfə mərhələsinin törətdiyi xəstəlik senuroz adlanır. Bu xəstəliyə əsasən quzular yoluxur. Yoluxmuş heyvan sürfənin hərəkəti zamanı çox narahat olur, başını yana əyərək çox qorxaq olu, çox vaxt isə bir dairə üzərində fırlanır. Ona görə də bu xəstəliyə “ gicəllənc” xəstəliyi deyilir. Xəstəliyin əlamətləriini hiss etdikdən 4-6 həftə sonra ölüm baş verir. Bu məqsədlə sahibsiz itlər və digər yırtıcı heyvanlar tələf edilməli, saxlanılan itlər müalicə olunmalı, xəstəliyə yoluxmuş heyvanın başı yandırılmalı, itlərə verilməməlidir.
Yayılması
Fransada və dağlıq ərazilərdə təsərrüfat sahələrində daha çox yayılmışdır.
Həyat tərzi
Parazit həyat tərzi keçirirlər.
Ədəbiyyat
- B.İ.Ağayev, Z.A.Zeynalova “Onurğasızlar Zoologiyası”. Bakı, “Təhsil”, 2008, 568səh;
- V.A.Dogel “Onurğasızlar zoologiyası”. Bakı, “Maarif”, 1988, 288 səh.
Xarici keçidlər
Multiceps multiceps
İstinadlar
- V.A.Dogel “Onurğasızlar zoologiyası”. Bakı, “Maarif”, 1988, 288 səh.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Beyin qurdu lat Multiceps multiceps Lentsekilli qurdlar lat Cestoidea sinfinin esas numayendelerinden biridir Beyin qurduElmi tesnifatXETA taksonomik sablon yoxdur Plathelminthes taksonun sistematikasini tesvir etmelidir Plathelminthes Beyin qurduBeynelxalq elmi adiTaenia multiceps Leske 1780Sekil axtarisiNCBI 94034QurulusuEv heyvanlarinin parazitlerinden sohbet acdiqda ilk novbede qoyunlara firlanma ve ya 2 delice xesteliyi toreden beyin qurdu Multiceps multiceps yada salmaq lazimdir Yetkin lentvari merhelede beyin qurdu coban itlerinin bagirsaginda rast gelinir Bu qurdun senur adlanana finna merhelesi qoyun ve kecilerin nadir hallarda insanin beyninde yetkin merhelede ise it canavar tulku ve diger yirtici heyvanlarin bagirsaginda parazitlik edir Lent hali 40 100 sm uzunlugunda olub 200 250 bugumu vardir Basciq hisse xortumla ve 22 23 eded qarmaqla techiz olunmusdur Balaliginda saxelerin sayi 9 26 edede catir It ve diger yirtici heyvanlar bu parazite senurlu qoyun ve keci beynini yemekle kecirler Yoluxmus yirticilarin bagirsaginda cinsi yetiskenliye catmis qurd yumurtalarini qoyur Udulmus yumurtalardan cixan surfeler qan ve limfa vasitesile heyvanin beynine gelir ve orada senur adlanan iri qovuga cevrilir Qovugun divari nazik olub icerisi maye ile dolu olur Qovugun icerisinde coxlu miqdarda basciqlar olur Qoyun beyin qurdu yetkin halda zerer vermir lakin surfe hali kend teserrufat heyvanlarina boyuk ziyan vurur Surfe merhelesinin toretdiyi xestelik senuroz adlanir Bu xesteliye esasen quzular yoluxur Yoluxmus heyvan surfenin hereketi zamani cox narahat olur basini yana eyerek cox qorxaq olu cox vaxt ise bir daire uzerinde firlanir Ona gore de bu xesteliye gicellenc xesteliyi deyilir Xesteliyin elametleriini hiss etdikden 4 6 hefte sonra olum bas verir Bu meqsedle sahibsiz itler ve diger yirtici heyvanlar telef edilmeli saxlanilan itler mualice olunmali xesteliye yoluxmus heyvanin basi yandirilmali itlere verilmemelidir YayilmasiFransada ve dagliq erazilerde teserrufat sahelerinde daha cox yayilmisdir Heyat terziParazit heyat terzi kecirirler EdebiyyatB I Agayev Z A Zeynalova Onurgasizlar Zoologiyasi Baki Tehsil 2008 568seh V A Dogel Onurgasizlar zoologiyasi Baki Maarif 1988 288 seh Xarici kecidlerMulticeps multicepsIstinadlarV A Dogel Onurgasizlar zoologiyasi Baki Maarif 1988 288 seh