fbpx
Wikipedia

Bənarəs

Bənarəs (ing. Benares, urdu بنارس) ya da yerli ləhcədə olaraq VaranasiHindistanda şəhər; şivaizmin əsas mərkəzlərindən biri, hindlilərin müqəddəs şəhəri.

Bənarəs
ing. Varanasi
25°19′08″ şm. e. 83°00′46″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi 1,535 km²
Mərkəzin hündürlüyü 76 ± 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi 1,601,815 nəfər (2012)
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +91 542
Poçt indeksi 221456
Nəqliyyat kodu UP
varanasi.nic.in​ (hind.)
Bənarəs
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Adının mənası

"Varanasi" sözünü "Arun və Asi çayları arasındakı şəhər" mənası kimi tərcümə etmək olar. İngilis müstəmləkəçiliyi dövründə onu "Bənarəs" adlandırıblar. Şəhərin ilk adı isə "Kaşi"dir ki, bu da "Nur şəhəri" mənasını verir.

Coğrafiyası

Varanasi Qanq çayının sol sahilində, kiçik buxtada yerləşir.

Tədqiqi

 
Varanasi, rəssam: Edvin Lord Viks, 1883.

Arxeoloqlar bu müqəddəs şəhərdə 4000 il əvvəl inşa olunan tikililərin özüllərini aşkara çıxarıblar.

Varanasi haqqında ilkin məlumatlara "Riq-Ved"də, "Mahabharata" və "Ramayana"da rast gəlmək mümkündür. Əfsanələrə görə, Yer üzündə ilk şəhərdir. Onu tanrılar yaradıb və onlar burada insanlarla birgə yaşayıblar. Sonra şəhəri tərk edərək Himalaya gediblər. Hind əfsanələrinə görə, Kainatın yaradılması buradan başlayıb. Mövcud olduğu əsrlər boyunca Varanasi sanki heç dəyişilməyib. Onun köhnə divarları, yolları, daşları əfsanələrdə bu şəhər haqqında söylənən bütün hekayələri özündə hələ də yaşadır.

Allahın sevimli şəhəri

Varanasinin Allah Şivanın sevimli məkanına çevrilməsi haqqında çox qədim, gözəl bir əfsanə var:

Şiva gözəl Parvani ilə evləndiyi zaman birgə yaşamaq üçün müqəddəs səma dağı Kaylaşı özlərinə məkan seçirlər. Lakin Şiva özünə Yer üzündə də belə bir gözəl məkan tapmaq istəyirdi. Onlar səmadan Yer üzünə baxdılar və Qanq çayının sahilində gözəl bir şəhər gördülər. Orada gözəl saraylar, möhtəşəm məbədlər, böyük bağ-bağatlar vardı. Şiva və Parvati özlərinin səmadakı saraylarından Yerə enərək Kaşidə məskən saldılar. Parvati Himalaydan ötrü darıxsa da, Allah Şiva Varanasini tərk etmək istəmirdi. Kaşi şəhəri Allah Şiva üçün Avimukta (onun heç bir zaman tərk etməyəcəyi şəhər) idi.

Digər əfsanəyə görə,

Qanq çayının Varanasi yerləşən hissəsində suyun dibində beş milyon linqam var. Ona görə də bu yerin suları xüsusilə müqəddəsdir.

Başqa bir əfsanədə deyilir ki,

Vişnu və Brahma arasında hansının daha əzəmətli olması ilə bağlı mübahisə düşdü. Bu zaman Şiva başlanğıcı və sonu olmayan atəş dirəyi kimi onların qarşısına çıxdı. Vişnu vəhşi çöl donuzuna müraciət etdi və qaban bu dirəyin başlanğıcını tampaq ümidi ilə min il yeri qazdı... Brahma ağ qu quşlarına üz tutdu və onlar min il səmada uçdular, dirəyin sonunu tapmaq üçün. Lakin heç biri məqsədinə nail ola bilmədi. Bu zaman Şiva onlara dedi ki, atəş dirəyi onun linqamı idi. Onun başladığı məkan isə müqəddəs şəhər Kaşi (Nur şəhəri) idi.

Varanasidə ölüm-qurtuluşdur

Varanasinin küçələrində yoxsul geyimli, yarıçılpaq, bel kəmərlərindən asılmış, içərisində az bir miqdarda pul olan kisədən başqa heç bir əşyası olmayan çoxlu sayda insanlara rast gəlmək olar. Ahıl yaşlarına çatmış bu insanlar buraya ölməyə gəlirlər. Əllərindəki az miqdarda pul onların dəfn mərasiminin təşkili və yandırılacağı ocağın odunlarını almaq üçün lazım idi. Belə bir inam var ki, Varanasidə ölənlərin ruhu dərhal azad olur və nirvana vəziyyətinə yüksəlirlər. Qanqın müqəddəs suları bütün günahları yuyur və insan yenidən doğulur. Hindistanın hər yerindən insanlar özünün son günlərini keçirmək üçün buraya can atırlar. Ora gələnlərinin bəziləri hətta o dərəcədə kasıb olur ki, onların pulu yandırılacağı ocağa yetəcək odunu almağa belə çatmır. Qanqda yarıyanmış insan cəsədlərinin üzməsi tez-tez rast gəlinən hadisələrdəndir.

Tarixi abidələri

Məbədlər

Şəhər özünün müqəddəs məbədləri ilə məşhurdur. Onların sayı iki minə yaxındır. Bəziləri hər an insan seli ilə dolub-daşır, bəziləri ildə bir dəfə açılır, bəziləri isə nəyəsə ithaf edilməsi ilə məşhurdur. Məbədlərə qulluq, oradakı işlərə nəzarət etmək şəhər sakinlərinin əsas vəzifələridir. Hətta bu yerlərin fəxri sayılan ipək parça istehsalı belə məbədlərin ehtiyacları üçün nəzərdə tutulur. Varanasidə hinduizm panteonunun bütün allah və yarımtanrılarının təmsil olunduğu məbədlər vardır.

"Qızıl məbəd" Varanasinin ən müqəddəs məbədidir. Onun əsas ziyarət olunan tutyası – 12 cyotirlinqamdan biri olan Adi Vişveşvaradır. Yerə bərkidilmiş bu ibadət predmeti gümüşlə örtülüb. Ətrafında hər zaman təbii güllər olan linqamın üstündə yerləşdirilmiş gümüş örtüklü kobra heykəli sanki onu həmişə qoruyur.

Bu yerlərdə müxtəlif vaxtlarda Adi Vişveşvar, Avimukteşvar, Omkareşvar, Mokşavilas adlı məbədlər olub. Lakin bu məbədlər dağıdılıb. İndiki Kaşi Vişvanath məbədi 1785-ci ildə tikilib. Məbəd Vişvanath Qali adlanan yerdə yerləşir. Ətrafı çoxlu sayda evlər və məbədə gedən labirint yollarla əhatələnib. Hind olmayan birinin bu məbədə çıxışı mümkün deyil. Bu məbədin qızıl örtülü damına yaxından baxmaq üçün yaxınlıqdakı evin 3-cü mərtəbəsinə çıxmaq lazımdır. Məbədin damı qurularkən üz örtüyü üçün 800 kq qızıldan istifadə olunub. Kedareşvar məbədini Varanasinin digər tikililəri ilə səhv salmaq mümkün deyil. Məbəd Qanq çayının sahilində yerləşir, divarları qırmızı-ağ zolaqlarla rənglənib. Vişvanathdan sonra əhəmiyyətinə görə ikinci əsas məbəd hesab olunur. Kedareşvar məbədi Himalayda yerləşən Kedarnath məbədinin Varanasidəki təmsiliçisi hesab olunur. Burada daha bir cotirlinqam yerləşir. Varanasinin müqəddəs hesab edilən məbədləri arasında Annapurna Bhavani, Durqi Məbədi, Şaniçar, Şukreşvar kimi məbədlər də vardır.

Qanqın müqəddəs və zəhərli suyu

Səhər tezdən - gün doğanda Qanq çayının sahilində çaya doğru əyilərək Qayatri Mantra (induizmdə ən müqəddəs dua- səslə oxunur) oxuyan çoxlu sayda insanlarla qarşılaşmaq olar.

 
Şəhərin panoraması

Bu müqəddəs yuyunmadır və bu yeri insanlar "qhat" adlandırırlar. Varanasidə 80 belə yer vardır. Qhatlar suya enən iri daş pillələrdir. Pançtirthi Yatra - Varanasidə bu qhatların beş ən mühüm olanını – Asi, Kedar, Dasasvamedh, Pançqanqa və Manikarnikanı ziyarət etmək mühüm ayinlərdən biridir.

Axşam vaxtı Dasasvamedh Qhatı ziyarət edərkən Qanq Aarti ayinini izləmək mümkündür. Adamlar əllərində yandırılmış çıraqları Qanqa hədiyyə edirlər. İki qhat (Maxakarnika və Xarişçandra) isə tamamilə ölənlərin kremasiyası üçün ayrılıb. Mərasimlər həm gündüz, həm də gecə həyata keçirilir.

Hər gün minlərlə zəvvar yuyunma mərasimi keçirir. Ölənlərin cəsədi yandırılır, külü isə müqəddəs sulara səpilir.

Günümüzdə

Müasir Varanasi inanclı insanların və dünyanın dörd bir tərəfindən gələn turistlərin ziyarət etdiyi yerdi. Bu müqəddəs şəhər indiyə qədər mədəniyyət və dini mərkəz olaraq yaşayır. Burada sanskrit və digər elmlər öyrədilir. Buna baxmayaraq, məişət və texnoloji inkişaf baxımından şəhər çox geridə qalır. Qanqın suları həddindən artıq çirklənib və istifadə üçün yararsız vəziyyətdədir. Çayın suyunu qaynadaraq istifadə etmək praktiki olaraq mümkün deyil. Çünki bu suda gümüş ionları var. Zərərli bakteriaları məhv edən bu element su qaynayan zaman zəhərə çevrilir.

Varanasini ziyarət edən avropalılar buranı başqa bir dünya ilə müqayisə edirlər. Bu yerdəki atmosfer insanları təkrar buralara qayıtmağa, çoxəsrlik ruhani irslə yenidən təmasda olmağa vadar edir. Bəlkə də ona görə deyirlər ki, Varanasidə hətta yuxu görmək də meditasiyadır.

Qalereya

Mənbə

  • Yaqut Əliyeva. Nur və ölüm şəhəri - Allahların yaratdığı məkan. aktual.az, 01.04.2014.  (azərb.)

İstinadlar

  1. "Provisional Population Totals Paper 1 : 2011" (PDF). Government of India. İstifadə tarixi: 12 July 2011.

Xarici keçidlər

  • Bənarəs rəsmi saytı
  • Varanasi bölgəsinin rəsmi saytı
  • Hökumətin rəsmi Turizm saytı

bənarəs, benares, urdu, بنارس, yerli, ləhcədə, olaraq, varanasi, hindistanda, şəhər, şivaizmin, əsas, mərkəzlərindən, biri, hindlilərin, müqəddəs, şəhəri, varanasi25, ölkə, hindistantarixi, coğrafiyasısahəsi, mərkəzin, hündürlüyü, msaat, qurşağı, 30əhalisiəhal. Benares ing Benares urdu بنارس ya da yerli lehcede olaraq Varanasi Hindistanda seher sivaizmin esas merkezlerinden biri hindlilerin muqeddes seheri Benaresing Varanasi25 19 08 sm e 83 00 46 s u Olke HindistanTarixi ve cografiyasiSahesi 1 535 km Merkezin hundurluyu 76 1 mSaat qursagi UTC 05 30EhalisiEhalisi 1 601 815 1 nefer 2012 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 91 542Poct indeksi 221456Neqliyyat kodu UPvaranasi nic in hind Benares Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Adinin menasi 2 Cografiyasi 3 Tedqiqi 4 Allahin sevimli seheri 5 Varanaside olum qurtulusdur 6 Tarixi abideleri 6 1 Mebedler 7 Qanqin muqeddes ve zeherli suyu 8 Gunumuzde 9 Qalereya 10 Menbe 11 Istinadlar 12 Xarici kecidlerAdinin menasi Redakte Varanasi sozunu Arun ve Asi caylari arasindaki seher menasi kimi tercume etmek olar Ingilis mustemlekeciliyi dovrunde onu Benares adlandiriblar Seherin ilk adi ise Kasi dir ki bu da Nur seheri menasini verir Cografiyasi RedakteVaranasi Qanq cayinin sol sahilinde kicik buxtada yerlesir Tedqiqi Redakte Varanasi ressam Edvin Lord Viks 1883 Arxeoloqlar bu muqeddes seherde 4000 il evvel insa olunan tikililerin ozullerini askara cixariblar Varanasi haqqinda ilkin melumatlara Riq Ved de Mahabharata ve Ramayana da rast gelmek mumkundur Efsanelere gore Yer uzunde ilk seherdir Onu tanrilar yaradib ve onlar burada insanlarla birge yasayiblar Sonra seheri terk ederek Himalaya gedibler Hind efsanelerine gore Kainatin yaradilmasi buradan baslayib Movcud oldugu esrler boyunca Varanasi sanki hec deyisilmeyib Onun kohne divarlari yollari daslari efsanelerde bu seher haqqinda soylenen butun hekayeleri ozunde hele de yasadir Allahin sevimli seheri RedakteVaranasinin Allah Sivanin sevimli mekanina cevrilmesi haqqinda cox qedim gozel bir efsane var Siva gozel Parvani ile evlendiyi zaman birge yasamaq ucun muqeddes sema dagi Kaylasi ozlerine mekan secirler Lakin Siva ozune Yer uzunde de bele bir gozel mekan tapmaq isteyirdi Onlar semadan Yer uzune baxdilar ve Qanq cayinin sahilinde gozel bir seher gorduler Orada gozel saraylar mohtesem mebedler boyuk bag bagatlar vardi Siva ve Parvati ozlerinin semadaki saraylarindan Yere enerek Kaside mesken saldilar Parvati Himalaydan otru darixsa da Allah Siva Varanasini terk etmek istemirdi Kasi seheri Allah Siva ucun Avimukta onun hec bir zaman terk etmeyeceyi seher idi Diger efsaneye gore Qanq cayinin Varanasi yerlesen hissesinde suyun dibinde bes milyon linqam var Ona gore de bu yerin sulari xususile muqeddesdir Basqa bir efsanede deyilir ki Visnu ve Brahma arasinda hansinin daha ezemetli olmasi ile bagli mubahise dusdu Bu zaman Siva baslangici ve sonu olmayan ates direyi kimi onlarin qarsisina cixdi Visnu vehsi col donuzuna muraciet etdi ve qaban bu direyin baslangicini tampaq umidi ile min il yeri qazdi Brahma ag qu quslarina uz tutdu ve onlar min il semada ucdular direyin sonunu tapmaq ucun Lakin hec biri meqsedine nail ola bilmedi Bu zaman Siva onlara dedi ki ates direyi onun linqami idi Onun basladigi mekan ise muqeddes seher Kasi Nur seheri idi Varanaside olum qurtulusdur RedakteVaranasinin kucelerinde yoxsul geyimli yaricilpaq bel kemerlerinden asilmis icerisinde az bir miqdarda pul olan kiseden basqa hec bir esyasi olmayan coxlu sayda insanlara rast gelmek olar Ahil yaslarina catmis bu insanlar buraya olmeye gelirler Ellerindeki az miqdarda pul onlarin defn merasiminin teskili ve yandirilacagi ocagin odunlarini almaq ucun lazim idi Bele bir inam var ki Varanaside olenlerin ruhu derhal azad olur ve nirvana veziyyetine yukselirler Qanqin muqeddes sulari butun gunahlari yuyur ve insan yeniden dogulur Hindistanin her yerinden insanlar ozunun son gunlerini kecirmek ucun buraya can atirlar Ora gelenlerinin bezileri hetta o derecede kasib olur ki onlarin pulu yandirilacagi ocaga yetecek odunu almaga bele catmir Qanqda yariyanmis insan cesedlerinin uzmesi tez tez rast gelinen hadiselerdendir Tarixi abideleri RedakteMebedler Redakte Seher ozunun muqeddes mebedleri ile meshurdur Onlarin sayi iki mine yaxindir Bezileri her an insan seli ile dolub dasir bezileri ilde bir defe acilir bezileri ise neyese ithaf edilmesi ile meshurdur Mebedlere qulluq oradaki islere nezaret etmek seher sakinlerinin esas vezifeleridir Hetta bu yerlerin fexri sayilan ipek parca istehsali bele mebedlerin ehtiyaclari ucun nezerde tutulur Varanaside hinduizm panteonunun butun allah ve yarimtanrilarinin temsil olundugu mebedler vardir Qizil mebed Varanasinin en muqeddes mebedidir Onun esas ziyaret olunan tutyasi 12 cyotirlinqamdan biri olan Adi Visvesvaradir Yere berkidilmis bu ibadet predmeti gumusle ortulub Etrafinda her zaman tebii guller olan linqamin ustunde yerlesdirilmis gumus ortuklu kobra heykeli sanki onu hemise qoruyur Bu yerlerde muxtelif vaxtlarda Adi Visvesvar Avimuktesvar Omkaresvar Moksavilas adli mebedler olub Lakin bu mebedler dagidilib Indiki Kasi Visvanath mebedi 1785 ci ilde tikilib Mebed Visvanath Qali adlanan yerde yerlesir Etrafi coxlu sayda evler ve mebede geden labirint yollarla ehatelenib Hind olmayan birinin bu mebede cixisi mumkun deyil Bu mebedin qizil ortulu damina yaxindan baxmaq ucun yaxinliqdaki evin 3 cu mertebesine cixmaq lazimdir Mebedin dami qurularken uz ortuyu ucun 800 kq qizildan istifade olunub Kedaresvar mebedini Varanasinin diger tikilileri ile sehv salmaq mumkun deyil Mebed Qanq cayinin sahilinde yerlesir divarlari qirmizi ag zolaqlarla renglenib Visvanathdan sonra ehemiyyetine gore ikinci esas mebed hesab olunur Kedaresvar mebedi Himalayda yerlesen Kedarnath mebedinin Varanasideki temsilicisi hesab olunur Burada daha bir cotirlinqam yerlesir Varanasinin muqeddes hesab edilen mebedleri arasinda Annapurna Bhavani Durqi Mebedi Sanicar Sukresvar kimi mebedler de vardir Qanqin muqeddes ve zeherli suyu RedakteSeher tezden gun doganda Qanq cayinin sahilinde caya dogru eyilerek Qayatri Mantra induizmde en muqeddes dua sesle oxunur oxuyan coxlu sayda insanlarla qarsilasmaq olar Seherin panoramasi Bu muqeddes yuyunmadir ve bu yeri insanlar qhat adlandirirlar Varanaside 80 bele yer vardir Qhatlar suya enen iri das pillelerdir Panctirthi Yatra Varanaside bu qhatlarin bes en muhum olanini Asi Kedar Dasasvamedh Pancqanqa ve Manikarnikani ziyaret etmek muhum ayinlerden biridir Axsam vaxti Dasasvamedh Qhati ziyaret ederken Qanq Aarti ayinini izlemek mumkundur Adamlar ellerinde yandirilmis ciraqlari Qanqa hediyye edirler Iki qhat Maxakarnika ve Xariscandra ise tamamile olenlerin kremasiyasi ucun ayrilib Merasimler hem gunduz hem de gece heyata kecirilir Her gun minlerle zevvar yuyunma merasimi kecirir Olenlerin cesedi yandirilir kulu ise muqeddes sulara sepilir Gunumuzde RedakteMuasir Varanasi inancli insanlarin ve dunyanin dord bir terefinden gelen turistlerin ziyaret etdiyi yerdi Bu muqeddes seher indiye qeder medeniyyet ve dini merkez olaraq yasayir Burada sanskrit ve diger elmler oyredilir Buna baxmayaraq meiset ve texnoloji inkisaf baximindan seher cox geride qalir Qanqin sulari heddinden artiq cirklenib ve istifade ucun yararsiz veziyyetdedir Cayin suyunu qaynadaraq istifade etmek praktiki olaraq mumkun deyil Cunki bu suda gumus ionlari var Zererli bakterialari mehv eden bu element su qaynayan zaman zehere cevrilir Varanasini ziyaret eden avropalilar burani basqa bir dunya ile muqayise edirler Bu yerdeki atmosfer insanlari tekrar buralara qayitmaga coxesrlik ruhani irsle yeniden temasda olmaga vadar edir Belke de ona gore deyirler ki Varanaside hetta yuxu gormek de meditasiyadir Qalereya Redakte Varanasi 1922 Bilerzikler ve zergerlik magazasi Yerli baqqal magazasi Mebedde YagyaMenbe RedakteYaqut Eliyeva Nur ve olum seheri Allahlarin yaratdigi mekan aktual az 01 04 2014 azerb Istinadlar Redakte Provisional Population Totals Paper 1 2011 PDF Government of India Istifade tarixi 12 July 2011 Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Benares ile elaqeli mediafayllar var Benares resmi sayti Varanasi bolgesinin resmi sayti Hokumetin resmi Turizm saytiMenbe https az wikipedia org w index php title Benares amp oldid 6032709, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.