Bella İskəndər qızı Musayeva (15 oktyabr 1941) — kimyaçı alim. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının akademik Ə. Quliyev adına Aşqarlar Kimyası İnstitutunun “Transmissiya və sənaye yağlarına aşqarlar və aşqar kompozisiyaları” laboratoriyasında aparıcı elmi işçi, kimya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent.
Həyatı
Bella Musayeva 1941-сi il oktyabrın 15-də Gəncə şəhərində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1958-1963-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetində təhsil almışdır. 1962-ci ildə ali təhsil almaqla yanaşı Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Neftkimya Prosesləri İnstitutunda kiçik elmi işçi vəzifəsində işləmiş, 1965-ci ildə isə AMEA-nın Aşqarlar Kimyası İnstitutunda mühəndis, 1980-cı ildən kiçik elmi işçi, 1985-ci ildən böyük elmi işçi və 2003-cü ildən indiyə qədər aparıcı elmi işçi vəzifəsində işləyir. B.İ.Musayeva 1979-cu ildə «Allilaril efirlərinin bəzi çevrilmə məhsullarının sintezi və onların transmissiyada işlənən sürtkü yağlarına aşqar kimi tədqiqi» mövzusunda dissertasiya işini müdafiə etmiş, 2314.01 – “Neft kimyası” üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsinə layiq görülmüşdür. AMEA AKİ-nin Elmi Şurasında onun “Tiokarbon turşularının funksional əvəzli törəmələri transmissiya və sənaye yağları üçün yeyilmə və siyrilməyə qarşı aşqar kimi” doktorluq dissertasiyası mövzusu təsdiq olunub (protokol № 5, 15.05.2002-ci il). 2005-ci ildə dosent elmi adına layiq görülmüşdür.
Elmi fəaliyyəti
Bella Musayeva işlədiyi müddətdə molekulunda müxtəlif heteroatomlar (S, P, N, Cl) olan yeni birləşmələr sintez etmiş və onları yeyilmə və siyrilməni azaldan aşqarlar kimi tədqiq edərək quruluşla funksional xassələri arasında qanunauyğunluqları öyrənmişdir. Yeyilmə və siyrilmənin qarşısını alan yüksək təsirli ИХП-14М aşqarının müəlliflərindən biridir. Laboratoriyada yerinə yetirilən yüksək yağlayıcılığı təmin edən aşqarlar və aşqar kompozisiyalarının yaradılması və onların əsasında müasir texnikanın tələblərini ödəyən transmissiya, sənaye və hidravlik yağların işlənib hazırlanması mövzusunun aparıcı icraçılarından biridir. O, Bakı baza yağları əsasında ИГП seriyalı yağların, Тaп-15В (ТМ-3 qrupu) ТАД-17ИХП transmissiya yağlarının, avtomobillərin amortizatorlarında işçi maye kimi istifadə edilən АЖ-12 amortizator mayesinin analoqlarının və hidravlik sistemlərdə istifadə edilən ГТЖ-22 və БСК tipli tormoz mayelərinin yaradılmasında, epixlorhidrin və ikili aminlərin, eləcə də epixlorhidrin və karbon turşularının kalium alkilksantogenatlarla reaksiya məhsullarının tədqiqi, molekulunda xlorsaxlayan mono-, di- və triqliseridlərin sintezi, xlorsaxlayan qliseridlərin ksantogenat, ditiokarbamat və rodanid duzları ilə reaksiyalarının tədqiqi və alınmış yeni qliserin törəmələrinin yağlayıcılıq xassələrinin tədqiqində iştirak etmişdir. Həmçinin Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Elmin İnkişafı Fondunun 2010-cü ildə elan etdiyi qrant müsabiqəsinin qalibi olan “Yerli xammal və yeni aşqar kompozisiyası əsasında gəmi və stasionar elektrik stansiyalarında istifadə edilən gəmi qazturbin yağının yaradılması” adlı (EİF-2010-1(1)-40/35-M-4) layihənin icraçılarından biri olmuşdur.
Elmi əsərləri
Bella Musayeva 110 elmi əsərin, o cümlədən 17 müəlliflik şəhadətnaməsi, 32 Az. patenti, 2 Rusiya Federasiyası patenti, 24 məqalənin müəllifidir. Məqalələrdən 4-ü beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda nəşr olunub
Elmi məqalələri
Подбор вязкостных присадок для гидравлических жидкостей. // Нефтепереработка и нефтехимия. 2006. № 5, с. 24-26. // Кулиева М.А., Мустафаев Н.П., Гахраманова Г.А., Новоторжина Н.Н., Сафарова М.Р. ilə birgə.
Масла для зубчатых передач промышленного оборудования. // Журнал Азербайджанское нефтяное хозяйство. 2010, № 9, с.60-64. // Mustafayev N.P., Quliyeva M.Ə., Səfərova M.R., Abdullayev B.İ., Zülfüqarov E.Ə. ilə birgə.
Реакционноспособность аллилариловых эфиров диеновой конденсации с гексахлорциклопентадиеном. // Журнал общей химии, 2012 г., т.82, вып.12 , стр. 2024-2027. // Новоторжина Н.Н., Гахраманова Г.А., Исмаилов И.П. ilə birgə.
Амортизаторная жидкость для амортизаторов грузовых автомобилей и спецтехники. // Нефтепереработка и нефтехимия. 2015. № 1, стр. 42-44. // Мустафаев Н.П., Сафарова М.Р., Исмаилов И.П., Мустафаева Е.С. ilə birgə.
Исследование противоизносных свойств эфиров дитиофосфорной, ксантогеновой и тритиоугольной кислот. // Нефтепереработка и нефтехимия, 2015, № 7, стр. 38-39. // Кахраманова Г.А., Новоторжина Н.Н., Сафарова М.Р., Кулибекова Т.Н., Мустафаева Е.С. ilə birgə.
Масла для тяжелонагруженных зубчатых передач промышленного оборудования, работающих при высоких нагрузках и температурах. // Нефтепереработка и нефтехимия, 2016. № 11, стр. 47-50. // Мустафаев Н.П., Сафарова М.Р., Мустафаева Е.С. ilə birgə.
Müəllif şəhadətnamələri
Способ получения трихлоралкиловых эфиров фенолов. // А.с. № 364588 (СССР), Б.И. 1973 г., № 5. // Кулиев А.М., Гасанзаде Г.Р., Алиева Р.Г., Расулова М.А. ilə birgə.
ẞ-окси-γ-алкоксипропиловые эфиры дитиофосфорной кислоты в качестве противозадирной присадки к смазочным маслам. // А.с. № 1249018 (СССР), 1985 г. Б.И. 1986 г., № 29. // Кулиев А.М., Алиева Р.Г., Агамалиева Б.А. ilə birgə.
Окси-диэтилен-бис-бензилтритиокарбонат в качестве противозадирной присадки к смазочным маслам. // А.с. № 1578127 (СССР), 1990 г. // Кулиева М.А., Фарзалиева С.М., Новоторжина Н.Н. ilə birgə.
Масло для узлов трения. // А.с. № 1593204 (СССР), 1990 г. // Кулиев А.М., Кулиева М.А., Мустафаев Н.П., Асадов Ф.М., Гейдаров В.А., Исмайлов И.П. ilə birgə.
ẞ-окси-γ-ацетоксипропиловый эфир бутилтритиоугольной кислоты в качестве противозадирной присадки к смазочным маслам. // А.с № 1736146 (СССР), 1992 г. // Мустафаев Н.П., Кулиева М.А., Новоторжина Н.Н., Халилов Ф.С. ilə birgə.
Patentləri
Индустриальное масло. // Патент РФ, № 1785265, 1993 г. // Мустафаев Н.П., Кулиева М.А., Кулиев Р.Б., Рамазанова Ю.Б., Фарзалиева С.М. ilə birgə.
2-Butenilen-1,4-bisalkilksantogenatlar sürtkü yağlarına siyrilməyə qarşı aşqar kimi. // Azərbaycan patenti i2002 0011. Rəsmi bülleten 2002, № 4, с.46. // Mustafayev N.P., İsmayılov İ.P. ilə birgə.
Ağır yüklənmiş mexanizmlərin hidrosistemləri üçün yağ. // Azərbaycan patenti i 2006 0083. // Mustafayev N.P., Quliyeva M.Ə., Novotorjina N.N., Səfərova M.R., İsmayılov İ.P. ilə birgə.
Metalkəsmə dəzgahlarının sirkulyasiya sistemləri üçün yağ. // Azərbaycan patenti i 2008 0056. // Mustafayev N.P., Quliyeva M.Ə., Səfərova M.R., Novotorjina N.N. ilə birgə.
Alkilksantogen turşusunun β-hidroksi-γ-dibutilaminopropil efirləri sürtkü yağlarına çoxfunksiyalı aşqar kimi. // Azərbaycan patenti i 2010 0025. // Səfərova M.R., Mustafayev K.N., İsmayılov İ.P. ilə birgə.
Universal transmissiya yağı. // Azərbaycan patenti i2015 0052. // Mustafayev N.P., Novotorjina N.N., İsmayılov İ.P., Zülfüqarov E.Ə. ilə birgə.
-Aroksi-β-tiosianato-propil-fenilsulfidlər sürtkü yağlarina çoxfunksiyali aşqar kimi. // Azərbaycan patenti i2016 0019. // Fərzəliyev V.M,.Səfərova M.R,.Mustafayev K.N. ilə birgə.
Diizopropilditiofosfat turşusunun 2[(butiltio)tiokarboniltio]etil efiri sürtkü yağlarına siyrilməyə qarşı aşqar kimi. // Azərbaycan patenti i2016 0098. // Mustafayev N.P., Novotorjina N.N., Mustafayev K.N., İsmayılov İ.P. ilə birgə.
Beynəlxalq konfranslarda iştirakı
Bella Musayeva bir sıra Beynəlxalq konfranslarda (Ufa, Riqa, Aşqabad, Minsk, Sankt-Peterburq şəhərlərində) elmi məruzələrlə çıxış etmişdir.
ХII Менделеевского съезда по общей и прикладной химии. М. Изд. "Наука", 1981, № 4, стр. 97. // Синтез и исследование эфиров ксантогеновых кислот в качестве противоизносных присадок к смазочным маслам. // Кулиев А.М., Мустафаев Н.П.Кулиева М.А., Сафарова М.Р. ilə birgə.
Международной симпозиум по проблеме экологической нефтепереработке ми нефтехимии. Экология-95, Казань, сентябрь 1995 г., с.48. // Производные ксантогеновых кислот в качестве присадок к смазочным маслам. // Мустафаев Н.П. ilə birgə.
XXVI международной научно-технической конференция «Реактив 2012». Минск, 2-4 октября 2012 г., стр. 82. // Присадки трансмиссионных масел. // Сафарова М.Р., Гахраманова Г.А. ilə birgə.
IV Международной научно-технической конференции “альтернативные источники сырья и топлива” (АИСТ-2013), Минск, 28-30 мая 2013 г., стр. 48. // Противоизносная и противозадирная присадка к трансмиссионным маслам. // Фарзалиев В.М., Сафарова М.Р., Новоторжина Н.Н., Зульфугаров Э.А., Исмаилов И.П. ilə birgə.
V Международной научно-технической конференции «Альтернативные источники сырья и топлива», г. Минск, 26-28 мая 2015 г. («АИСТ-2015»), стр. 40. // Производные ксантогеновой кислоты в качестве противозадирных и противоизносных присадок к трансмиссионным маслам. // Мустафаев К.Н., Новоторжина Н.Н., Кахраманова Г.А., Мустафаева Е.С., Алиева М.Н. ilə birgə.
İstinadlar
AMEA-nın rəsmi saytında kimya üzrə fəlsəfə doktoru Bella Musayeva haqqında məlumat
September 25, 2021
bella, musayeva, mənbə, göstərin, bella, iskəndər, qızı, musayevadoğum, tarixi, oktyabr, 1941, yaş, doğum, yeri, gəncə, azərbaycan, ssrivətəndaşlığı, ssri, azərbaycanelm, sahəsi, kimyaelmi, dərəcəsi, kimya, üzrə, fəlsəfə, doktoruelmi, adı, dosentiş, yeri, aşqa. menbe gosterin Bella MusayevaBella Iskender qizi MusayevaDogum tarixi 15 oktyabr 1941 79 yas Dogum yeri Gence Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanElm sahesi kimyaElmi derecesi kimya uzre felsefe doktoruElmi adi dosentIs yeri Asqarlar Kimyasi Institutunda aparici elmi isciica azBella Iskender qizi Musayeva 15 oktyabr 1941 kimyaci alim Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin akademik E Quliyev adina Asqarlar Kimyasi Institutunun Transmissiya ve senaye yaglarina asqarlar ve asqar kompozisiyalari laboratoriyasinda aparici elmi isci kimya uzre felsefe doktoru dosent Mundericat 1 Heyati 2 Elmi fealiyyeti 3 Elmi eserleri 3 1 Elmi meqaleleri 3 2 Muellif sehadetnameleri 4 Patentleri 5 Beynelxalq konfranslarda istiraki 6 IstinadlarHeyati RedakteBella Musayeva 1941 si il oktyabrin 15 de Gence seherinde ziyali ailesinde anadan olmusdur 1958 1963 cu illerde Azerbaycan Dovlet Universitetinde tehsil almisdir 1962 ci ilde ali tehsil almaqla yanasi Azerbaycan Elmler Akademiyasinin Neftkimya Prosesleri Institutunda kicik elmi isci vezifesinde islemis 1965 ci ilde ise AMEA nin Asqarlar Kimyasi Institutunda muhendis 1980 ci ilden kicik elmi isci 1985 ci ilden boyuk elmi isci ve 2003 cu ilden indiye qeder aparici elmi isci vezifesinde isleyir B I Musayeva 1979 cu ilde Allilaril efirlerinin bezi cevrilme mehsullarinin sintezi ve onlarin transmissiyada islenen surtku yaglarina asqar kimi tedqiqi movzusunda dissertasiya isini mudafie etmis 2314 01 Neft kimyasi uzre felsefe doktoru elmi derecesine layiq gorulmusdur AMEA AKI nin Elmi Surasinda onun Tiokarbon tursularinin funksional evezli toremeleri transmissiya ve senaye yaglari ucun yeyilme ve siyrilmeye qarsi asqar kimi doktorluq dissertasiyasi movzusu tesdiq olunub protokol 5 15 05 2002 ci il 2005 ci ilde dosent elmi adina layiq gorulmusdur Elmi fealiyyeti RedakteBella Musayeva islediyi muddetde molekulunda muxtelif heteroatomlar S P N Cl olan yeni birlesmeler sintez etmis ve onlari yeyilme ve siyrilmeni azaldan asqarlar kimi tedqiq ederek qurulusla funksional xasseleri arasinda qanunauygunluqlari oyrenmisdir Yeyilme ve siyrilmenin qarsisini alan yuksek tesirli IHP 14M asqarinin muelliflerinden biridir Laboratoriyada yerine yetirilen yuksek yaglayiciligi temin eden asqarlar ve asqar kompozisiyalarinin yaradilmasi ve onlarin esasinda muasir texnikanin teleblerini odeyen transmissiya senaye ve hidravlik yaglarin islenib hazirlanmasi movzusunun aparici icracilarindan biridir O Baki baza yaglari esasinda IGP seriyali yaglarin Tap 15V TM 3 qrupu TAD 17IHP transmissiya yaglarinin avtomobillerin amortizatorlarinda isci maye kimi istifade edilen AZh 12 amortizator mayesinin analoqlarinin ve hidravlik sistemlerde istifade edilen GTZh 22 ve BSK tipli tormoz mayelerinin yaradilmasinda epixlorhidrin ve ikili aminlerin elece de epixlorhidrin ve karbon tursularinin kalium alkilksantogenatlarla reaksiya mehsullarinin tedqiqi molekulunda xlorsaxlayan mono di ve triqliseridlerin sintezi xlorsaxlayan qliseridlerin ksantogenat ditiokarbamat ve rodanid duzlari ile reaksiyalarinin tedqiqi ve alinmis yeni qliserin toremelerinin yaglayiciliq xasselerinin tedqiqinde istirak etmisdir Hemcinin Azerbaycan Respublikasi Prezidenti yaninda Elmin Inkisafi Fondunun 2010 cu ilde elan etdiyi qrant musabiqesinin qalibi olan Yerli xammal ve yeni asqar kompozisiyasi esasinda gemi ve stasionar elektrik stansiyalarinda istifade edilen gemi qazturbin yaginin yaradilmasi adli EIF 2010 1 1 40 35 M 4 layihenin icracilarindan biri olmusdur Elmi eserleri RedakteBella Musayeva 110 elmi eserin o cumleden 17 muelliflik sehadetnamesi 32 Az patenti 2 Rusiya Federasiyasi patenti 24 meqalenin muellifidir Meqalelerden 4 u beynelxalq bazalarda referatlasdirilan ve indekslesdirilen jurnallarda nesr olunub Elmi meqaleleri Redakte Podbor vyazkostnyh prisadok dlya gidravlicheskih zhidkostej Neftepererabotka i neftehimiya 2006 5 s 24 26 Kulieva M A Mustafaev N P Gahramanova G A Novotorzhina N N Safarova M R ile birge Masla dlya zubchatyh peredach promyshlennogo oborudovaniya Zhurnal Azerbajdzhanskoe neftyanoe hozyajstvo 2010 9 s 60 64 Mustafayev N P Quliyeva M E Seferova M R Abdullayev B I Zulfuqarov E E ile birge Reakcionnosposobnost allilarilovyh efirov dienovoj kondensacii s geksahlorciklopentadienom Zhurnal obshej himii 2012 g t 82 vyp 12 str 2024 2027 Novotorzhina N N Gahramanova G A Ismailov I P ile birge Amortizatornaya zhidkost dlya amortizatorov gruzovyh avtomobilej i spectehniki Neftepererabotka i neftehimiya 2015 1 str 42 44 Mustafaev N P Safarova M R Ismailov I P Mustafaeva E S ile birge Issledovanie protivoiznosnyh svojstv efirov ditiofosfornoj ksantogenovoj i tritiougolnoj kislot Neftepererabotka i neftehimiya 2015 7 str 38 39 Kahramanova G A Novotorzhina N N Safarova M R Kulibekova T N Mustafaeva E S ile birge Masla dlya tyazhelonagruzhennyh zubchatyh peredach promyshlennogo oborudovaniya rabotayushih pri vysokih nagruzkah i temperaturah Neftepererabotka i neftehimiya 2016 11 str 47 50 Mustafaev N P Safarova M R Mustafaeva E S ile birge Muellif sehadetnameleri Redakte Sposob polucheniya trihloralkilovyh efirov fenolov A s 364588 SSSR B I 1973 g 5 Kuliev A M Gasanzade G R Alieva R G Rasulova M A ile birge ẞ oksi g alkoksipropilovye efiry ditiofosfornoj kisloty v kachestve protivozadirnoj prisadki k smazochnym maslam A s 1249018 SSSR 1985 g B I 1986 g 29 Kuliev A M Alieva R G Agamalieva B A ile birge Oksi dietilen bis benziltritiokarbonat v kachestve protivozadirnoj prisadki k smazochnym maslam A s 1578127 SSSR 1990 g Kulieva M A Farzalieva S M Novotorzhina N N ile birge Maslo dlya uzlov treniya A s 1593204 SSSR 1990 g Kuliev A M Kulieva M A Mustafaev N P Asadov F M Gejdarov V A Ismajlov I P ile birge ẞ oksi g acetoksipropilovyj efir butiltritiougolnoj kisloty v kachestve protivozadirnoj prisadki k smazochnym maslam A s 1736146 SSSR 1992 g Mustafaev N P Kulieva M A Novotorzhina N N Halilov F S ile birge Patentleri RedakteIndustrialnoe maslo Patent RF 1785265 1993 g Mustafaev N P Kulieva M A Kuliev R B Ramazanova Yu B Farzalieva S M ile birge 2 Butenilen 1 4 bisalkilksantogenatlar surtku yaglarina siyrilmeye qarsi asqar kimi Azerbaycan patenti i2002 0011 Resmi bulleten 2002 4 s 46 Mustafayev N P Ismayilov I P ile birge Agir yuklenmis mexanizmlerin hidrosistemleri ucun yag Azerbaycan patenti i 2006 0083 Mustafayev N P Quliyeva M E Novotorjina N N Seferova M R Ismayilov I P ile birge Metalkesme dezgahlarinin sirkulyasiya sistemleri ucun yag Azerbaycan patenti i 2008 0056 Mustafayev N P Quliyeva M E Seferova M R Novotorjina N N ile birge Alkilksantogen tursusunun b hidroksi g dibutilaminopropil efirleri surtku yaglarina coxfunksiyali asqar kimi Azerbaycan patenti i 2010 0025 Seferova M R Mustafayev K N Ismayilov I P ile birge Universal transmissiya yagi Azerbaycan patenti i2015 0052 Mustafayev N P Novotorjina N N Ismayilov I P Zulfuqarov E E ile birge Aroksi b tiosianato propil fenilsulfidler surtku yaglarina coxfunksiyali asqar kimi Azerbaycan patenti i2016 0019 Ferzeliyev V M Seferova M R Mustafayev K N ile birge Diizopropilditiofosfat tursusunun 2 butiltio tiokarboniltio etil efiri surtku yaglarina siyrilmeye qarsi asqar kimi Azerbaycan patenti i2016 0098 Mustafayev N P Novotorjina N N Mustafayev K N Ismayilov I P ile birge Beynelxalq konfranslarda istiraki RedakteBella Musayeva bir sira Beynelxalq konfranslarda Ufa Riqa Asqabad Minsk Sankt Peterburq seherlerinde elmi meruzelerle cixis etmisdir HII Mendeleevskogo sezda po obshej i prikladnoj himii M Izd Nauka 1981 4 str 97 Sintez i issledovanie efirov ksantogenovyh kislot v kachestve protivoiznosnyh prisadok k smazochnym maslam Kuliev A M Mustafaev N P Kulieva M A Safarova M R ile birge Mezhdunarodnoj simpozium po probleme ekologicheskoj neftepererabotke mi neftehimii Ekologiya 95 Kazan sentyabr 1995 g s 48 Proizvodnye ksantogenovyh kislot v kachestve prisadok k smazochnym maslam Mustafaev N P ile birge XXVI mezhdunarodnoj nauchno tehnicheskoj konferenciya Reaktiv 2012 Minsk 2 4 oktyabrya 2012 g str 82 Prisadki transmissionnyh masel Safarova M R Gahramanova G A ile birge IV Mezhdunarodnoj nauchno tehnicheskoj konferencii alternativnye istochniki syrya i topliva AIST 2013 Minsk 28 30 maya 2013 g str 48 Protivoiznosnaya i protivozadirnaya prisadka k transmissionnym maslam Farzaliev V M Safarova M R Novotorzhina N N Zulfugarov E A Ismailov I P ile birge V Mezhdunarodnoj nauchno tehnicheskoj konferencii Alternativnye istochniki syrya i topliva g Minsk 26 28 maya 2015 g AIST 2015 str 40 Proizvodnye ksantogenovoj kisloty v kachestve protivozadirnyh i protivoiznosnyh prisadok k transmissionnym maslam Mustafaev K N Novotorzhina N N Kahramanova G A Mustafaeva E S Alieva M N ile birge Istinadlar RedakteAMEA nin resmi saytinda kimya uzre felsefe doktoru Bella Musayeva haqqinda melumatMenbe https az wikipedia org w index php title Bella Musayeva amp oldid 6021109, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
