AMEA Naxçıvan Bölməsinin təsis olunması haqqında Azərbaycan Respublikası prezidentinin 7 avqust2002-ci il tarixli sərəncamına uyğun olaraq, Naxçıvan Bölməsinin tərkibində, Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının Şahbuz rayonu ərazisində yerləşmiş Batabat bölməsi və Ordubad rayonu ərazisində yerləşmiş Ağdərə Astronomiya Stansiyasının maddi-texniki bazası əsasında Batabat Astrofizika Rəsədxanası yaradılmışdır.
Haqqında
Batabat Astrofizika Rəsədxanası Naxçıvan şəhərindəki inzibati binadan, Batabat stansiyasından və Ordubad rayonu ərazisindəki Ağdərə stansiyasından ibarətdir.
Batabat ərazisindəki ikimərtəbəli yeni inzibati binada fotometriya və kompüter otaqları istifadəyə verilib. Rəsədxanada müşahidələr əsasən gecə saatlarında aparıldığından binada iki yataq otağı ayrılıb.
Binanın günbəzində “SEYYS-600” tipli teleskop quraşdırılıb. Almaniya istehsalı olan teleskop Ukraynanın Krım Astrofizika Rəsədxanasında müasir tələblərə uyğun təmir olunaraq rəsədxanaya qaytarılıb.
Teleskopun qurulması prosesində yerli mütəxəssislərlə yanaşı, Moskva Dövlət Universiteti Astronomiya İnstitutunun fənn laboratoriyasının əməkdaşları da iştirak ediblər.
Rəsədxana dəniz səviyyəsindən 2050 metr yüksəklikdə və 39 dərəcə coğrafi enlikdə yerləşir. Qeyd edək ki, muxtar respublika ərazisinin astronomik şəraiti normal, səması təmiz və şəffaf olduğundan digər rəsədxanalardan fərqli olaraq bu stansiyada günəşdən başqa bütün göy cisimlərini - planetləri, kometaları, asteroidləri, ulduzları və yaxın qalatikaları müşahidə və tədqiq etmək mümkün olacaq.
Fəaliyyət istiqamətləri
Səma cisimlərinin dinamikası və fizikasının öyrənilməsi.
Elmi nəticələr
Uzundövrlü komеt orbitlərinin fəza oriеntasiyalarının tədqiqi göstərir ki, bunların xеyli hissəsi (30%-dən çoxu) bəzi tədqiqatçıların iddia еtdiklərinin əksinə olaraq еkliptika müstəvisinə pеrpеndikulyar müstəvinin yaxın ətrafında toplanmışdır. Komеtlərin mənşəyi haqqındakı Oort hipotеzi bu paylanmanı izah еdə bilmir. Həmçinin 1/a paramеtrinin (a-orbitin böyük yarımoxudur) paylanması da müasir baxışlarla ziddiyət təşkil еdir.
900-dən artıq uzundövrlü komеtin orbit еlеmеntləri üzərində aparılan tədqiqatlar göstərir ki, i=860; g=2730; 250 a.v<R<400 a.v zonasında komеtləri yönləndirən böyük kütləli bir və ya bir nеçə transnеptun səma cisminin mövcudluq еhtimalı xеyli yüksəkdir. Bu nəticələrə əsaslanaraq Günəş sistеmində Nеptundan sonra bir və ya bir nеçə iri kütləli səma cisminin mövcud olması müddəasını irəli sürmək olar.
Müəyyən olunmuşdur ki, Günəş ekvatoruna yaxın oblastlarda Günəş spikullarının hündürlüyü 7000 km-dən az deyil. Günəş spikullarının dispersiya meyli dövrü olaraq dəyişir və by dəyişmə spikulların fırlanma hərəkəti ilə bağlıdır.
Günəşdəki irimiqyaslı maqnit sahələrinin 17 illik və kvaziikiillik dövrü xüsusiyyətlərə malik olduğu aşkar edilmişdir və eyni zamanda Günəşdəki irimiqyaslı maqnit sahələrində aşkar olunmuş kvaziikiillik dövrü rəqslərin Günəşdəki maqnit sahələrinin qeyri simmetrik xüsusiyyətləri ilə bağlı olduğu müyyənləşdirilmişdır.
Günəş sisteminin parabolik orbit üzrə hərəkət edən ulduzla uzaq yaxınlaşması planetlərin orbitlərinin ölçüsünə və formasına təsir etmədiyi, yalnız onların perihelilərinin yerdəyişməsinə gətirib çıxardığı aşkar edilmiş. Yaxınlaşma 100-dən 500 a.v.-dək diapazonda olduqda daxili planetlər üçün bu dəyişmənin maksimal qiymətinin 0,13 dərəcəni aşmadığı müəyyənləşdirilmişdir.
Şöbələri
Səma cisimlərinin mövqe müşahidələri şöbəsi.
Səma cisimlərinin fotometriyası şöbəsi.
Mənbə
VikianbardaBatabat Astrofizika Rəsədxanası ilə əlaqəli mediafayllar var.
batabat, astrofizika, rəsədxanası, azərbaycan, milli, elmlər, akademiyasının, naxçıvan, bölməsinin, strukturuna, daxil, olan, elmi, qurum, amea, naxçıvan, bölməsi, əsası, qoyulub, 2002direktor, qulu, həziyevfizika, riyaziyyat, üzrə, fəlsəfə, doktoruşəhər, naxç. Batabat Astrofizika Resedxanasi Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin Naxcivan Bolmesinin strukturuna daxil olan elmi qurum Batabat Astrofizika Resedxanasi AMEA Naxcivan Bolmesi 39 07 59 sm e 45 55 00 s u Esasi qoyulub 2002Direktor Qulu Heziyevfizika riyaziyyat uzre felsefe doktoruSeher Naxcivan SahbuzOlke Azerbaycan Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Tarixi 2 Haqqinda 3 Fealiyyet istiqametleri 4 Elmi neticeler 5 Sobeleri 6 Menbe 7 IstinadlarTarixi RedakteNaxcivan Muxtar Respublikasinin Sahbuz rayonunun Batabat erazisindeki bu resedxana 1970 ci ilde Samaxi Astrofizika Resedxanasinin Batabat bolmesi kimi yaradilmis ve 2003 cu ile qeder hemin adla fealiyyet gostermisdir AMEA Naxcivan Bolmesinin tesis olunmasi haqqinda Azerbaycan Respublikasi prezidentinin 7 avqust 2002 ci il tarixli serencamina uygun olaraq Naxcivan Bolmesinin terkibinde Samaxi Astrofizika Resedxanasinin Sahbuz rayonu erazisinde yerlesmis Batabat bolmesi ve Ordubad rayonu erazisinde yerlesmis Agdere Astronomiya Stansiyasinin maddi texniki bazasi esasinda Batabat Astrofizika Resedxanasi yaradilmisdir Haqqinda RedakteBatabat Astrofizika Resedxanasi Naxcivan seherindeki inzibati binadan Batabat stansiyasindan ve Ordubad rayonu erazisindeki Agdere stansiyasindan ibaretdir Batabat erazisindeki ikimertebeli yeni inzibati binada fotometriya ve komputer otaqlari istifadeye verilib Resedxanada musahideler esasen gece saatlarinda aparildigindan binada iki yataq otagi ayrilib Binanin gunbezinde SEYYS 600 tipli teleskop qurasdirilib Almaniya istehsali olan teleskop Ukraynanin Krim Astrofizika Resedxanasinda muasir teleblere uygun temir olunaraq resedxanaya qaytarilib Teleskopun qurulmasi prosesinde yerli mutexessislerle yanasi Moskva Dovlet Universiteti Astronomiya Institutunun fenn laboratoriyasinin emekdaslari da istirak edibler Resedxana deniz seviyyesinden 2050 metr yukseklikde ve 39 derece cografi enlikde yerlesir Qeyd edek ki muxtar respublika erazisinin astronomik seraiti normal semasi temiz ve seffaf oldugundan diger resedxanalardan ferqli olaraq bu stansiyada gunesden basqa butun goy cisimlerini planetleri kometalari asteroidleri ulduzlari ve yaxin qalatikalari musahide ve tedqiq etmek mumkun olacaq 1 Fealiyyet istiqametleri RedakteSema cisimlerinin dinamikasi ve fizikasinin oyrenilmesi Elmi neticeler RedakteUzundovrlu komet orbitlerinin feza orientasiyalarinin tedqiqi gosterir ki bunlarin xeyli hissesi 30 den coxu bezi tedqiqatcilarin iddia etdiklerinin eksine olaraq ekliptika mustevisine perpendikulyar mustevinin yaxin etrafinda toplanmisdir Kometlerin menseyi haqqindaki Oort hipotezi bu paylanmani izah ede bilmir Hemcinin 1 a parametrinin a orbitin boyuk yarimoxudur paylanmasi da muasir baxislarla ziddiyet teskil edir 900 den artiq uzundovrlu kometin orbit elementleri uzerinde aparilan tedqiqatlar gosterir ki i 860 g 2730 250 a v lt R lt 400 a v zonasinda kometleri yonlendiren boyuk kutleli bir ve ya bir nece transneptun sema cisminin movcudluq ehtimali xeyli yuksekdir Bu neticelere esaslanaraq Gunes sisteminde Neptundan sonra bir ve ya bir nece iri kutleli sema cisminin movcud olmasi muddeasini ireli surmek olar Mueyyen olunmusdur ki Gunes ekvatoruna yaxin oblastlarda Gunes spikullarinin hundurluyu 7000 km den az deyil Gunes spikullarinin dispersiya meyli dovru olaraq deyisir ve by deyisme spikullarin firlanma hereketi ile baglidir Gunesdeki irimiqyasli maqnit sahelerinin 17 illik ve kvaziikiillik dovru xususiyyetlere malik oldugu askar edilmisdir ve eyni zamanda Gunesdeki irimiqyasli maqnit sahelerinde askar olunmus kvaziikiillik dovru reqslerin Gunesdeki maqnit sahelerinin qeyri simmetrik xususiyyetleri ile bagli oldugu muyyenlesdirilmisdir Gunes sisteminin parabolik orbit uzre hereket eden ulduzla uzaq yaxinlasmasi planetlerin orbitlerinin olcusune ve formasina tesir etmediyi yalniz onlarin perihelilerinin yerdeyismesine getirib cixardigi askar edilmis Yaxinlasma 100 den 500 a v dek diapazonda olduqda daxili planetler ucun bu deyismenin maksimal qiymetinin 0 13 dereceni asmadigi mueyyenlesdirilmisdir Sobeleri RedakteSema cisimlerinin movqe musahideleri sobesi Sema cisimlerinin fotometriyasi sobesi Menbe Redakte Vikianbarda Batabat Astrofizika Resedxanasi ile elaqeli mediafayllar var AMEA Naxcivan Bolmesi olu kecid Azerbaycan Milli Elmler AkademiyasiIstinadlar Redakte http mirror usa news trendaz com index shtml show news amp newsid 1028227 amp lang AZ olu kecid Menbe https az wikipedia org w index php title Batabat Astrofizika Resedxanasi amp oldid 6058862, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
