fbpx
Wikipedia

Barrikada

Barrikada (fr. barricade) — hücum edən rəqibdən müdafiə olunmaq üçün, küçə, yol, körpü və dağ keçidlərinin qarşısını kəsən əsasən şalban, qum kisələri, daş, eləcə də araba, çəllək, işıqlandırma dirəkləri və sairədən düzəldilən süni sədd.

İstifadəsi

Qədim zamanlarda əsasən müharibə vaxtı, şəhərdə, meşələrdə və dağlarda, eləcə də düşmənin sahilə yan almasını qarşılamaq üçün, çayın üstündəki körpülərin uğrunda döyüşlərdə istifadə olunurdular.

XIX əsrin ikinci yarısında, bir sıra şəhər üsyanları (Paris 1827,1830,1832,1834, Berlin, Vyana, Praqa -1848, Drezden 1849) ilə müşayət olunan Avropada inqilabi hərəkatı qalxması ilə əlqədar barrikada döyüşləri taktikası da təkmilləşdi. Barrikadalar qəliz fortifikasiya qurğularına çevrilirlər, üsyanın ümumi planına və küçə döyüşü taktikasına uyğun tikilirlər.

 
Paris küçələrində barrikada, 1871

1871 ildə Paris kommunası vaxtı kommunarlar barrikadalardan geniş yararlanırlar. XIX əsrin ikinci yarısından hərbi texnikanın və şəhərlərin yenidən planlanması ilə bağlı olaraq (geniş və düz,və deməli süpürmə atəş üçün yararlı küçələrin salınması), barrikada döyüşlərinin aparılması şəraiti dəyişmişdir. K.Marksın "1848-1850 illərdə Fransada sinfi mübarizə" əsərinə girişdə F.Engels Avropa inqilabi hərəkatı perspektivlərinə öz baxışlarını açıqlayaraq, yazırdı, ki küçə döyüşlərinin əski taktikası üsyanın qələbəsinin həlledici şərti olan hücum taktikasını təmin etmirdi. O yazrdı: "Köhnə tipli üsyan, 1848 ilə qədər hər yerdə həlledici olan barrikadalı küçə döyüşləri, əhəmiyətli dərəcədə köhnəlmişdir.". Əgər dövlətlər arasında müharibələr üçün şərait dəyişmişsə, "deməli ondan az olmayaraq sinfi mübarizə üçün də dəyişmişdir". Lakin Engels, silahlı üsyan forması kimi küçə mübarizəsindən imtina etməməyi təklif edirdi, ama, əksinə, barrikada taktikasının zəifliklərini aradan qaldıra biləcək, bu mübarizənin yeni fəndlərini işləməyi təklif edirdi. Engelsin barrikada döyüşlərinin köhnəlməsi barədə mülahizələrini, II İnternasional liderləri, hərbi texnikanın inkişafı şəraitində, mübarizədə silahlı üsyandan imtina etmək üçün bəhanə kimi istifadə edirdilər.

 
Varşava üsyanı vaxtı küçələrdə barrikada, 1944

Lakin inqilabi hərəkatın sonrakı inkişafı bunun yanlış olduğunu göstərdi. Xüsusi ilə Birinci rus inqilabında, 1905-ci il dekabr Moskva üsyanı vaxtı rus inqilabçıları Paris kommunası vaxtı barrikada döyüşlərinin ümumi təcrübəsini Kommunanın genaralı Klüzerin memuarlarından, barrikada taktikasının təkmilləşdirilməsi üçün geniş istifadə edirdilər.

 
Əlcəzair küçələrində barrikada, 1960

Barrikadalardan İkinci Dünya müharibəsi və sonrakı müharibələrdə, əsasən şəhər döyüşlərində geniş istifadə olunurdu.

1990 il 19-20 yanvar gecəsi sovet qoşunlarının qarşısını kəsmək məqsədi ilə Bakının əsas girişlərində və bəzi hərbi hissələrin çıxış darvazaları qarşısında şəhərə daxil olmağa hazırlaşan texnikanın qarşısını almaq üçün avtobus, trolleybis və yük maşınlarından ibarət barrikadalar qurulmuşdu.

Mənbə

  • Советская военная энциклопедия. Москва, 1976, Военное издательство министерства обороны СССР T.1 səh. 398

İstinadlar

  1. Marks. K., Engels F. Əsərləri. 2 nəşr. T.22, səh.54
  2. Marks. K., Engels F. Əsərləri. 2 nəşr. T.22, səh.544
  3. Memoires du general Cluseret. T. 1-3. P., 1887-88

barrikada, barricade, hücum, edən, rəqibdən, müdafiə, olunmaq, üçün, küçə, körpü, dağ, keçidlərinin, qarşısını, kəsən, əsasən, şalban, kisələri, daş, eləcə, araba, çəllək, işıqlandırma, dirəkləri, sairədən, düzəldilən, süni, sədd, istifadəsi, redaktəqədim, zam. Barrikada fr barricade hucum eden reqibden mudafie olunmaq ucun kuce yol korpu ve dag kecidlerinin qarsisini kesen esasen salban qum kiseleri das elece de araba cellek isiqlandirma direkleri ve saireden duzeldilen suni sedd Istifadesi RedakteQedim zamanlarda esasen muharibe vaxti seherde meselerde ve daglarda elece de dusmenin sahile yan almasini qarsilamaq ucun cayin ustundeki korpulerin ugrunda doyuslerde istifade olunurdular XIX esrin ikinci yarisinda bir sira seher usyanlari Paris 1827 1830 1832 1834 Berlin Vyana Praqa 1848 Drezden 1849 ile musayet olunan Avropada inqilabi herekati qalxmasi ile elqedar barrikada doyusleri taktikasi da tekmillesdi Barrikadalar qeliz fortifikasiya qurgularina cevrilirler usyanin umumi planina ve kuce doyusu taktikasina uygun tikilirler Paris kucelerinde barrikada 1871 1871 ilde Paris kommunasi vaxti kommunarlar barrikadalardan genis yararlanirlar XIX esrin ikinci yarisindan herbi texnikanin ve seherlerin yeniden planlanmasi ile bagli olaraq genis ve duz ve demeli supurme ates ucun yararli kucelerin salinmasi barrikada doyuslerinin aparilmasi seraiti deyismisdir K Marksin 1848 1850 illerde Fransada sinfi mubarize eserine girisde F Engels Avropa inqilabi herekati perspektivlerine oz baxislarini aciqlayaraq yazirdi ki kuce doyuslerinin eski taktikasi usyanin qelebesinin helledici serti olan hucum taktikasini temin etmirdi O yazrdi Kohne tipli usyan 1848 ile qeder her yerde helledici olan barrikadali kuce doyusleri ehemiyetli derecede kohnelmisdir 1 Eger dovletler arasinda muharibeler ucun serait deyismisse demeli ondan az olmayaraq sinfi mubarize ucun de deyismisdir 2 Lakin Engels silahli usyan formasi kimi kuce mubarizesinden imtina etmemeyi teklif edirdi ama eksine barrikada taktikasinin zeifliklerini aradan qaldira bilecek bu mubarizenin yeni fendlerini islemeyi teklif edirdi Engelsin barrikada doyuslerinin kohnelmesi barede mulahizelerini II Internasional liderleri herbi texnikanin inkisafi seraitinde mubarizede silahli usyandan imtina etmek ucun behane kimi istifade edirdiler Varsava usyani vaxti kucelerde barrikada 1944 Lakin inqilabi herekatin sonraki inkisafi bunun yanlis oldugunu gosterdi Xususi ile Birinci rus inqilabinda 1905 ci il dekabr Moskva usyani vaxti rus inqilabcilari Paris kommunasi vaxti barrikada doyuslerinin umumi tecrubesini Kommunanin genarali Kluzerin memuarlarindan 3 barrikada taktikasinin tekmillesdirilmesi ucun genis istifade edirdiler Elcezair kucelerinde barrikada 1960 Barrikadalardan Ikinci Dunya muharibesi ve sonraki muharibelerde esasen seher doyuslerinde genis istifade olunurdu 1990 il 19 20 yanvar gecesi sovet qosunlarinin qarsisini kesmek meqsedi ile Bakinin esas girislerinde ve bezi herbi hisselerin cixis darvazalari qarsisinda sehere daxil olmaga hazirlasan texnikanin qarsisini almaq ucun avtobus trolleybis ve yuk masinlarindan ibaret barrikadalar qurulmusdu Menbe RedakteSovetskaya voennaya enciklopediya Moskva 1976 Voennoe izdatelstvo ministerstva oborony SSSR T 1 seh 398Istinadlar Redakte Marks K Engels F Eserleri 2 nesr T 22 seh 54 Marks K Engels F Eserleri 2 nesr T 22 seh 544 Memoires du general Cluseret T 1 3 P 1887 88Menbe https az wikipedia org w index php title Barrikada amp oldid 4989368, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.