Plan 1940-cı il iyulun 21-də general Fridrix Paulusun rəhbərliyi altında hazırlanmağa başlanmış və həmin il 18 dekabrda Vermaxtın ali baş komandanı Adolf Hitlerin 21 nömrəli direktivi ilə təsdiq edilmişdir. Plana görə 3 ay ərzində SSRİ-nin Avropa hissəsini tutmaq planlaşdırılırdı.
Əməliyyat 1941-ci il 22 iyun tarixində 4,5 milyon nəfərlik alman ordusunun hücumu ilə 2 900 km-lik SSRİ sərhədi boyunca icra edilməyə başlamış, bu hadisə tarixə ən böyük hücum əməliyyatı kimi daxil olmuşdur. Əməliyyata həmçinin 60 000 texnika və 750 000 at cəlb olunmuşdu.
Barbarossa planı
Barbarossa planına uyğun olaraq 22 iyun 1941-ci ildə SSRİ-yə hucum üçün Almaniya və onun müttəfiqlərinin 190 diviziyası(o cümlədən 19 tank və 14 mühərrikli diviziya)cəmləşdirilmişdi. Onları dörd hava donanması, eləcə də Rumıniya və Finlandiyaaviasiyası dəstəkləyirdi. Hücum üçün cəmləşdirilmiş qoşunlar 5,5 mln əsgər, 4300 tank, 47 min səhra topları və minaatanları, 5000 döyüş təyyarəsindən ibarət idi. Üç ordu qrupu var idi:
Şimal ordular qrupu — Memeldən(Klaypeda)Qoldapa qədər zolağda, hamısı alman olmaqla, 29 diviziya;
Mərkəz ordular qrupu — Qoldapdan Pripyat bataqlıqlarına qədər zolağında, hamısı alman olmaqla 50 diviziya və 2 briqada;
Cənub ordular qrupu — Pripyat bataqlıqlarından Qara dənizə qədər, 13 rumın diviziyası, 9 rumın və 4 macar briqadası olmaqla, 57 diviziya və 13 briqada. Məqsədinə müvafiq hər qrup bir istiqamətdə hərəkət etməli idi: Leninqrad, Moskva və Kiyev.
Finlandiya və Norveçdə, 5-ci hava donanması və fin aviasiyasının dəstəyi altında, cəmi 21 diviziya və üç briqada olmaqla, alman "Norveç" ordusu və 2 fin ordusu cəmləşirdi. Onlar Murmansk və Leninqrada şimaldan çıxmalı idilər. Rezervdə 24 diviziya qalırdı.
1941-ci ilin sonlarında almanların Moskva ətrafındakı döyüşlərdə geri oturdulmasından sonra əməliyyatın tam uğursuz olduğu məlum oldu.
Səbəbləri
İkinci dünya müharibəsindəBöyük Britaniya mühüm dayaq nöqtələrini, kommunikasiya xətlərini əlində saxlamaqla müqaviməti davam etdirsə də, FransanınAlmaniyaya təslim olması ilə Hitler qərbdə öz məqsədlərinə çatdığını güman edirdi. İndi Avropada tam hakim qüvvə olmaq üçün o, öz qüvvələrini SSRİyə qarşı yönəltdi. Almaniya ilə müqavilənin məxfi protokolunda ona vəd edilmiş ərazilərin, demək olar ki, hamısını ələ keçirən StalininBalkan yarımadasına və Qara dəniz boğazlarına olan iddiaları Hitleri ciddi narahat etmişdi. 1940-cı ilin iyununda Hitler Vermaxt rəhbərliyinə SSRİ-yə qarşı hücum planı hazırlamaq tapşırığını verdi. Barbarossa adını almış plan 1940-cı il dekabrın 18-də təsdiq edildi.
1941-ci ilin əvvəllərindən Stalin tez-tez alman qoşunlarının yeni sovet sərhədləri boyunca cəmləşdirilməsi haqqında məlumatlar alırdı. Həmin ilin mayın 15-də sovet kəşfiyyatçısı Rixard ZorgeninTokiodan göndərdiyi məlumatda hətta müharibənin başlanacağı tarix 1941-ci il iyunun 22-si dəqiq olaraq göstərilmişdi. Lakin Stalin bu məlumatlara inanmır, onları Almaniyanı SSRİ-yə qarşı yönəltməyə çalışan İngiltərənin cəhdləri kimi qiymətləndirirdi. O, Almaniyanın İngiltərə ilə müharibəni başa çatdırmadan SSRİ ilə müharibəyə başlayacağına inanmırdı. Digər iddialara görə Stalin bilərəkdən Sovet ordusunu Almaniya ilə sərhəd bölgədə zəiflətməklə Almaniyanı müharibəyə bilərəkdən həvəsləndirirdi, bununla da öz üstün qüvvələri ilə müharibədə Almaniyanı dağıtmaqla Şərqi Avropanı, Balkan yarımadasını və Qara dənizdəki boğazlara sahiblənmək istəyirdi. Tarixçilər indiyə kimi Stalinin müharibədən qabaq hansı fikirdə olduğunu müəyyən edən qəti nəticəyə gələ bilməyiblər. Beləliklə, SSRİ qoşunlarının hazırlıq vəziyyətinə gətirilməsi yubanırdı. SSRİ-nin yeni sərhədlərinin möhkəmləndirilməsi işi süni surətdə ləngidilirdi. SSRİ hərb sənayesinin inkişafına, ordunun yenidən silahlandırılması sürətinə görə Almaniyadan çox geri qalırdı. 30-cu illərin repressiyaları da Sovet ordusu rəhbərliyini xeyli zəiflətmişdi.
Əməliyyat
1941-ci il iyunun 22-də Almaniya SSRİ-yə hücum etdi. SSRİ-nin Böyük Vətən müharibəsi başlandı. İldırımsürətli müharibə strategiyasına əsaslanan alman qoşunları qəfil zərbə ilə Sovet ordusunu ciddi məğlubiyyətə uğratdı. Almanlar qışa qədər Arxangelsk-Həştərxan xəttinə çıxmaq ümidində idilər. SSRİ-nin qərb sərhədlərində hələ tam komplektləşdirilməmiş hərbi birləşmələr daha yaxşı silahlanmış və müasir döyüş aparmaq təcrübəsi daha çox olan alman qoşunlarının güclü hücumuna tab gətirə bilmədi, böyük itkilər verərək ölkənin içərilərinə doğru sürətlə geri çəkildi. Almanlar müharibənin birinci həftəsində Leninqrad və Kiyevə yaxınlaşdılar, Smolenski ələ keçirdilər. Sentyabr ayında alman ordusu Kiyevi tutdu, Leninqradı mühasirəyə aldı və Moskva üzərinə güclü hücuma başladı. Lakin Sovet ordusunun təşəbbüsü ələ almaq səyləri sayəsində alman qoşunları Moskva döyüşündə darmadağın edilərək geri atıldı. Noyabrın 15-də alman qoşunları böyük qüvvə ilə paytaxt üzərinə ikinci dəfə hücuma keçdi. Bəzi yerlərdə paytaxta 5 km-ə qədər yaxınlaşa bilmiş alman ordusunu sovet qoşunları müdafiə döyüşlərində taqətdən saldılar. 1941-ci il dekabrın 5 və 6-da sovet qoşunlarının əks-hücumu başlandı. Düşmən 100–250 km geri oturduldu.
Moskva döyüşündə və 1942-ci ilin qış hücumunda sovet qoşunlarının qələbəsi Almaniyanın İldırımsürətli müharibə planını boşa çıxardı.Bu qələbə işğal edilmiş ölkələrdə Müqavimət hərəkatına güclü təkan verdi, antihitler koalisiyasını möhkəmlətdi, faşist dövlətləri blokunu zəiflətdi.
İstinadlar
Советская военная энциклопедия Москва 1980 Военное издательство министерства обороны СССР T.1 səh. 392–393
Avqust 07, 2021
barbarossa, əməliyyatı, unternehmen, barbarossa, ikinci, dünya, müharibəsində, almaniyanın, ssri, qarşı, həyata, keçirdiyi, ildırımsürətli, müharibə, blitzkrieg, planı, əməliyyatın, adı, müqəddəs, roma, imperiyasının, imperatoru, fridrix, barbarossanın, adında. Barbarossa emeliyyati alm Unternehmen Barbarossa Ikinci dunya muharibesinde Almaniyanin SSRI ye qarsi heyata kecirdiyi ildirimsuretli muharibe alm Blitzkrieg plani Emeliyyatin adi Muqeddes Roma imperiyasinin imperatoru I Fridrix Barbarossanin adindan goturulmusdur Barbarossa emeliyyatinin plani Plan 1940 ci il iyulun 21 de general Fridrix Paulusun rehberliyi altinda hazirlanmaga baslanmis ve hemin il 18 dekabrda Vermaxtin ali bas komandani Adolf Hitlerin 21 nomreli direktivi ile tesdiq edilmisdir Plana gore 3 ay erzinde SSRI nin Avropa hissesini tutmaq planlasdirilirdi Emeliyyat 1941 ci il 22 iyun tarixinde 4 5 milyon neferlik alman ordusunun hucumu ile 2 900 km lik SSRI serhedi boyunca icra edilmeye baslamis bu hadise tarixe en boyuk hucum emeliyyati kimi daxil olmusdur Emeliyyata hemcinin 60 000 texnika ve 750 000 at celb olunmusdu Mundericat 1 Barbarossa plani 2 Sebebleri 3 Emeliyyat 4 IstinadlarBarbarossa plani RedakteBarbarossa planina uygun olaraq 22 iyun 1941 ci ilde SSRI ye hucum ucun Almaniya ve onun muttefiqlerinin 190 diviziyasi o cumleden 19 tank ve 14 muherrikli diviziya cemlesdirilmisdi Onlari dord hava donanmasi elece de Ruminiya ve Finlandiya aviasiyasi destekleyirdi Hucum ucun cemlesdirilmis qosunlar 5 5 mln esger 4300 tank 47 min sehra toplari ve minaatanlari 5000 doyus teyyaresinden ibaret idi Uc ordu qrupu var idi Simal ordular qrupu Memelden Klaypeda Qoldapa qeder zolagda hamisi alman olmaqla 29 diviziya Merkez ordular qrupu Qoldapdan Pripyat bataqliqlarina qeder zolaginda hamisi alman olmaqla 50 diviziya ve 2 briqada Cenub ordular qrupu Pripyat bataqliqlarindan Qara denize qeder 13 rumin diviziyasi 9 rumin ve 4 macar briqadasi olmaqla 57 diviziya ve 13 briqada Meqsedine muvafiq her qrup bir istiqametde hereket etmeli idi Leninqrad Moskva ve Kiyev Finlandiya ve Norvecde 5 ci hava donanmasi ve fin aviasiyasinin desteyi altinda cemi 21 diviziya ve uc briqada olmaqla alman Norvec ordusu ve 2 fin ordusu cemlesirdi Onlar Murmansk ve Leninqrada simaldan cixmali idiler Rezervde 24 diviziya qalirdi 1 1941 ci ilin sonlarinda almanlarin Moskva etrafindaki doyuslerde geri oturdulmasindan sonra emeliyyatin tam ugursuz oldugu melum oldu Sebebleri RedakteIkinci dunya muharibesinde Boyuk Britaniya muhum dayaq noqtelerini kommunikasiya xetlerini elinde saxlamaqla muqavimeti davam etdirse de Fransanin Almaniyaya teslim olmasi ile Hitler qerbde oz meqsedlerine catdigini guman edirdi Indi Avropada tam hakim quvve olmaq ucun o oz quvvelerini SSRIye qarsi yoneltdi Almaniya ile muqavilenin mexfi protokolunda ona ved edilmis erazilerin demek olar ki hamisini ele keciren Stalinin Balkan yarimadasina ve Qara deniz bogazlarina olan iddialari Hitleri ciddi narahat etmisdi 1940 ci ilin iyununda Hitler Vermaxt rehberliyine SSRI ye qarsi hucum plani hazirlamaq tapsirigini verdi Barbarossa adini almis plan 1940 ci il dekabrin 18 de tesdiq edildi 1941 ci ilin evvellerinden Stalin tez tez alman qosunlarinin yeni sovet serhedleri boyunca cemlesdirilmesi haqqinda melumatlar alirdi Hemin ilin mayin 15 de sovet kesfiyyatcisi Rixard Zorgenin Tokiodan gonderdiyi melumatda hetta muharibenin baslanacagi tarix 1941 ci il iyunun 22 si deqiq olaraq gosterilmisdi Lakin Stalin bu melumatlara inanmir onlari Almaniyani SSRI ye qarsi yoneltmeye calisan Ingilterenin cehdleri kimi qiymetlendirirdi O Almaniyanin Ingiltere ile muharibeni basa catdirmadan SSRI ile muharibeye baslayacagina inanmirdi Diger iddialara gore Stalin bilerekden Sovet ordusunu Almaniya ile serhed bolgede zeifletmekle Almaniyani muharibeye bilerekden heveslendirirdi bununla da oz ustun quvveleri ile muharibede Almaniyani dagitmaqla Serqi Avropani Balkan yarimadasini ve Qara denizdeki bogazlara sahiblenmek isteyirdi Tarixciler indiye kimi Stalinin muharibeden qabaq hansi fikirde oldugunu mueyyen eden qeti neticeye gele bilmeyibler Belelikle SSRI qosunlarinin hazirliq veziyyetine getirilmesi yubanirdi SSRI nin yeni serhedlerinin mohkemlendirilmesi isi suni suretde lengidilirdi SSRI herb senayesinin inkisafina ordunun yeniden silahlandirilmasi suretine gore Almaniyadan cox geri qalirdi 30 cu illerin repressiyalari da Sovet ordusu rehberliyini xeyli zeifletmisdi Emeliyyat Redakte1941 ci il iyunun 22 de Almaniya SSRI ye hucum etdi SSRI nin Boyuk Veten muharibesi baslandi Ildirimsuretli muharibe strategiyasina esaslanan alman qosunlari qefil zerbe ile Sovet ordusunu ciddi meglubiyyete ugratdi Almanlar qisa qeder Arxangelsk Hesterxan xettine cixmaq umidinde idiler SSRI nin qerb serhedlerinde hele tam komplektlesdirilmemis herbi birlesmeler daha yaxsi silahlanmis ve muasir doyus aparmaq tecrubesi daha cox olan alman qosunlarinin guclu hucumuna tab getire bilmedi boyuk itkiler vererek olkenin icerilerine dogru suretle geri cekildi Almanlar muharibenin birinci heftesinde Leninqrad ve Kiyeve yaxinlasdilar Smolenski ele kecirdiler Sentyabr ayinda alman ordusu Kiyevi tutdu Leninqradi muhasireye aldi ve Moskva uzerine guclu hucuma basladi Lakin Sovet ordusunun tesebbusu ele almaq seyleri sayesinde alman qosunlari Moskva doyusunde darmadagin edilerek geri atildi Noyabrin 15 de alman qosunlari boyuk quvve ile paytaxt uzerine ikinci defe hucuma kecdi Bezi yerlerde paytaxta 5 km e qeder yaxinlasa bilmis alman ordusunu sovet qosunlari mudafie doyuslerinde taqetden saldilar 1941 ci il dekabrin 5 ve 6 da sovet qosunlarinin eks hucumu baslandi Dusmen 100 250 km geri oturduldu Moskva doyusunde ve 1942 ci ilin qis hucumunda sovet qosunlarinin qelebesi Almaniyanin Ildirimsuretli muharibe planini bosa cixardi Bu qelebe isgal edilmis olkelerde Muqavimet herekatina guclu tekan verdi antihitler koalisiyasini mohkemletdi fasist dovletleri blokunu zeifletdi Istinadlar Redakte Sovetskaya voennaya enciklopediya Moskva 1980 Voennoe izdatelstvo ministerstva oborony SSSR T 1 seh 392 393Menbe https az wikipedia org w index php title Barbarossa emeliyyati amp oldid 6031420, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
