fbpx
Wikipedia

Baqulallar

Baqulallar, və ya baqvalallar, baqvalilər , kvanadilərRusiya Federasiyasında, Dağıstan Respublikasında andi xalqlarından biri, avarların subetnosu hesab olunur. Sayları 6 min nəfərdən çoxdur (2002). Boqos dağ silsiləsinin şimal yamaclarında, Tsumada rayonunun Xuştada, Çalo, Talitel, Tlenxori, Tlondoda, Kvanada, Qimerso kəndlərində, eləcə də Axvax rayonunun Tlibişo və Tlisi kəndlərində yaşayırlar. Həmçinin Qızılyurd rayonunun Çalo və s. kəndlərində, eləcə də Xasavyurd və Qızlar rayonlarında məskunlaşmışlar. Baqulal dilində danışırlar, avarrus dilləri də yayılmışdır. Dindarları müsəlmandır.

Baqulallar
Özünüadlandırma
Maqӏarulal
Ümumi sayı
1000 - 10 000
Yaşadığı ərazilər
Rusiya 10000
Tsumada rayonu 5300 (2009)
Axvax rayonu 1130 (2009)
Dili

Baqvalin, Avar, Rus

Dini

müsəlman, sünni

Sayı və məskunlaşması

1926-cı ilin siyahıya alınmasına görə SSRİ-də 3054 baquqallar yaşayırdı. SSRİ-də keçirilən sonuncu siyahıya alınmada baqulallar ayrıca etnik qrup kimi nəzərə alınmamış və avarların tərkibinə aid edilmişdir. 1958-ci ilin məlumatlarına görə onların sayı 4500, 1967-ci ilin məlumatlarına görə isə baqulalların sayı 4 min nəfər olmuş. 2002-ci ili siyahıya alınmanın nəticəsinə görə Rusiyada cəmi 40 baqulalı yaşayırdı. Digərləri etnik qrup halında avarların tərkibinə daxil edilmiş.

Tarixi

Baqulallar ayrıca özlərini adlandırmırlar. Baqvallar etnonimi avarlara məxsusdur. Didoy ittifaqına (Sez xalqları) daxil idilər. XV əsrdə ittifaqın parçalanmasından sonra mərkəzi Xuştada kəndi olan Baqulal ittifaqında birləşmişlər. XIV əsrdə islamı qəbul etmişlər. 1921-ci ildə Dağıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasınin tərkibinə daxil edilmiş.

Ənənəvi mədəniyyətləri Qafqaz xalqları (Asiya) üçün səciyyəvidir. Ortasında ocağı olan birmərtəbəli, birkameralı evlər; kişi yığıncaqları -qyorkyorux, hərfi mənada kişi evi mövcud olmuşdur. Qadınların ənənəvi geyimlərində qara rəng üstünlük təşkil edir. Yun, toxuculuq, mahudçuluq, keçəçilik, corabtoxuma, gümüş, silah, kişi kəmər dəsti, qadın bəzəkləri emalı, daş üzərində oyma - qəbirüstü daşlar inkişaf etmişdir. Folklor janrlarından nağıllar, nəğmələr-lirik, mərasim, məişət, əmək, tarixi, qadın və kişi qruplarının ifa etdiyi rəqslər: xarazul, qyikaba, eşalub və s. məlumdur. 

Mənbə 

Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. ISBN 978-9952-441-00-0.

İstinadlar

  1. Цумадинский район
  2. Ахвахский район
  3. М. М. Ихилов. Народности лезгинской группы: этнографическое исследование прошлого и настоящего лезгин, табасаранцев, рутулов, цахуров, агулов / Дагестанский филиал АН СССР, Институт истории, языка и литературы им Г. Цадасы. — Мх., 1967. — С. 330.
  4. Северный Кавказ. Академия Наук СССР. Институт географии. 1957, — С. 507.
  5. "Всероссийская перепись населения 2010 г. Национальный состав населения Российской Федерации". «Демоскоп».
  6. "Всесоюзная перепись населения 1926 года.Национальный состав населения по республикам СССР". «Демоскоп».
  7. "THE BAGULALS". eki.ee. 2012-03-18 tarixində arxivləşdirilib.
  8. "Перечень имен народов, выделявшихся при разработке материалов Всесоюзных/Всероссийских переписей 1926 - 2002 гг., и их численность". «Демоскоп».

baqulallar, baqvalallar, baqvalilər, kvanadilər, rusiya, federasiyasında, dağıstan, respublikasında, andi, xalqlarından, biri, avarların, subetnosu, hesab, olunur, sayları, nəfərdən, çoxdur, 2002, boqos, dağ, silsiləsinin, şimal, yamaclarında, tsumada, rayonun. Baqulallar ve ya baqvalallar baqvaliler kvanadiler Rusiya Federasiyasinda Dagistan Respublikasinda andi xalqlarindan biri avarlarin subetnosu hesab olunur 3 4 5 Saylari 6 min neferden coxdur 2002 Boqos dag silsilesinin simal yamaclarinda Tsumada rayonunun Xustada Calo Talitel Tlenxori Tlondoda Kvanada Qimerso kendlerinde elece de Axvax rayonunun Tlibiso ve Tlisi kendlerinde yasayirlar Hemcinin Qizilyurd rayonunun Calo ve s kendlerinde elece de Xasavyurd ve Qizlar rayonlarinda meskunlasmislar Baqulal dilinde danisirlar avar ve rus dilleri de yayilmisdir Dindarlari muselmandir Baqulallar OzunuadlandirmaMaqӏarulalUmumi sayi1000 10 000Yasadigi erazilerRusiya 10000Tsumada rayonu 5300 2009 1 Axvax rayonu 1130 2009 2 DiliBaqvalin Avar RusDinimuselman sunni Mundericat 1 Sayi ve meskunlasmasi 2 Tarixi 3 Menbe 4 IstinadlarSayi ve meskunlasmasi Redakte1926 ci ilin siyahiya alinmasina gore SSRI de 3054 baquqallar yasayirdi 6 SSRI de kecirilen sonuncu siyahiya alinmada baqulallar ayrica etnik qrup kimi nezere alinmamis ve avarlarin terkibine aid edilmisdir 1958 ci ilin melumatlarina gore onlarin sayi 4500 1967 ci ilin melumatlarina gore ise baqulallarin sayi 4 min nefer olmus 7 2002 ci ili siyahiya alinmanin neticesine gore Rusiyada cemi 40 baqulali yasayirdi Digerleri etnik qrup halinda avarlarin terkibine daxil edilmis 8 Tarixi RedakteBaqulallar ayrica ozlerini adlandirmirlar Baqvallar etnonimi avarlara mexsusdur Didoy ittifaqina Sez xalqlari daxil idiler XV esrde ittifaqin parcalanmasindan sonra merkezi Xustada kendi olan Baqulal ittifaqinda birlesmisler XIV esrde islami qebul etmisler 1921 ci ilde Dagistan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin terkibine daxil edilmis Enenevi medeniyyetleri Qafqaz xalqlari Asiya ucun seciyyevidir Ortasinda ocagi olan birmertebeli birkamerali evler kisi yigincaqlari qyorkyorux herfi menada kisi evi movcud olmusdur Qadinlarin enenevi geyimlerinde qara reng ustunluk teskil edir Yun toxuculuq mahudculuq kececilik corabtoxuma gumus silah kisi kemer desti qadin bezekleri emali das uzerinde oyma qebirustu daslar inkisaf etmisdir Folklor janrlarindan nagillar negmeler lirik merasim meiset emek tarixi qadin ve kisi qruplarinin ifa etdiyi reqsler xarazul qyikaba esalub ve s melumdur Menbe RedakteAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi ISBN 978 9952 441 00 0 Istinadlar Redakte Cumadinskij rajon Ahvahskij rajon M M Ihilov Narodnosti lezginskoj gruppy etnograficheskoe issledovanie proshlogo i nastoyashego lezgin tabasarancev rutulov cahurov agulov Dagestanskij filial AN SSSR Institut istorii yazyka i literatury im G Cadasy Mh 1967 S 330 Severnyj Kavkaz Akademiya Nauk SSSR Institut geografii 1957 S 507 Vserossijskaya perepis naseleniya 2010 g Nacionalnyj sostav naseleniya Rossijskoj Federacii Demoskop Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1926 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po respublikam SSSR Demoskop THE BAGULALS eki ee 2012 03 18 tarixinde arxivlesdirilib Perechen imen narodov vydelyavshihsya pri razrabotke materialov Vsesoyuznyh Vserossijskih perepisej 1926 2002 gg i ih chislennost Demoskop Menbe https az wikipedia org w index php title Baqulallar amp oldid 4901251, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.