Bamumlar, mumlar, momlar, banunlar (özlərini şiramam adlandırırlar) - Kamerunda (Mbam və Nun çayları arasında) xalq.
Haqqında
Bamumların sayı 275 min nəfərdir (2000). Bamilekelərə yaxındırlar və qismən onlara qarışmışlar. Bamum dilində danışırlar, dilləri bantoid dillərinin qrassfild qrupunun nun yarımqrupuna aiddir. Dindarları əsasən müsəlmandır, həmçinin xristianlar və ənənəvi etiqadlarını saxlayanlar da var.
Bamumların əcdadları indiki Nigeriya ərazisində yaşamışlar. XVII əsrin sonlarında fulbelərin təzyiqləri nəticəsində Mbam və Nun çayarasına köçən bamumlar XVIII əsrin əvvəllərində 18 tayfanı, o cümlədən yerli xalqları (bamilekelər, tikarlar və b.) birləşdirən Bamum tayfa ittifaqını yaratmışdılar. Hökmdarın (mfu) hakimiyyəti əyanlar şurasının nəzarəti altında idi, idarəetmədə onun anası da iştirak edirdi. Mfunun ölümündən sonra onun ruhunun maskalarda təcəssüm olunduğu zənn edilirdi. XIX əsrin sonlarında Bamumların bir hissəsi islam dinini qəbul etmiş, XX əsrin əvvəllərindən xristianlıq da yayılmışdır. Bamum yazısı ilə qeyd olunmuş tarixi rəvayətlər, adət hüququ və sair mətnlər qorunub saxlanılmışdır. Ənənəvi mədəniyyətləri Ekvatorial Afrika üüçün səciyyəvidir. İncəsənətlərinin Sao mədəniyyətinin təsiri altında formalaşması ehtimal olunur. Terrakota, tuncdan tökmə, toxuculuq, fil sümüyü və ağac üzərində oyma (maskalar, başlıqlar, hökmdarın mərasim oturacaqları, yataqları və s.), kalebasların, ağac, gil və tunc tənbəki çubuqların və s. düzəldilməsi inkişaf etmişdir. 1902-ci ildə Bamum dövləti Almaniya Kamerununun tərkibinə qatıldı. Müasir bamumlar toxa əkinçiliyi ilə məşğul olur, plantasiyalarda işləyirlər.
Mənbə
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. III cild, Bakı,2011, səh.154-155
Avqust 18, 2021
bamumlar, mumlar, momlar, banunlar, özlərini, şiramam, adlandırırlar, kamerunda, mbam, çayları, arasında, xalq, haqqında, redaktəın, sayı, nəfərdir, 2000, bamilekelərə, yaxındırlar, qismən, onlara, qarışmışlar, bamum, dilində, danışırlar, dilləri, bantoid, dil. Bamumlar mumlar momlar banunlar ozlerini siramam adlandirirlar Kamerunda Mbam ve Nun caylari arasinda xalq Haqqinda RedakteBamumlarin sayi 275 min neferdir 2000 Bamilekelere yaxindirlar ve qismen onlara qarismislar Bamum dilinde danisirlar dilleri bantoid dillerinin qrassfild qrupunun nun yarimqrupuna aiddir Dindarlari esasen muselmandir hemcinin xristianlar ve enenevi etiqadlarini saxlayanlar da var Bamumlarin ecdadlari indiki Nigeriya erazisinde yasamislar XVII esrin sonlarinda fulbelerin tezyiqleri neticesinde Mbam ve Nun cayarasina kocen bamumlar XVIII esrin evvellerinde 18 tayfani o cumleden yerli xalqlari bamilekeler tikarlar ve b birlesdiren Bamum tayfa ittifaqini yaratmisdilar Hokmdarin mfu hakimiyyeti eyanlar surasinin nezareti altinda idi idareetmede onun anasi da istirak edirdi Mfunun olumunden sonra onun ruhunun maskalarda tecessum olundugu zenn edilirdi XIX esrin sonlarinda Bamumlarin bir hissesi islam dinini qebul etmis XX esrin evvellerinden xristianliq da yayilmisdir Bamum yazisi ile qeyd olunmus tarixi revayetler adet huququ ve sair metnler qorunub saxlanilmisdir Enenevi medeniyyetleri Ekvatorial Afrika uucun seciyyevidir Incesenetlerinin Sao medeniyyetinin tesiri altinda formalasmasi ehtimal olunur Terrakota tuncdan tokme toxuculuq fil sumuyu ve agac uzerinde oyma maskalar basliqlar hokmdarin merasim oturacaqlari yataqlari ve s kalebaslarin agac gil ve tunc tenbeki cubuqlarin ve s duzeldilmesi inkisaf etmisdir 1902 ci ilde Bamum dovleti Almaniya Kamerununun terkibine qatildi Muasir bamumlar toxa ekinciliyi ile mesgul olur plantasiyalarda isleyirler Menbe RedakteAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi III cild Baki 2011 seh 154 155Menbe https az wikipedia org w index php title Bamumlar amp oldid 3856619, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
