Aşapatman (çuvaşАшапатман) — türk və çuvaş mifologiyasında tibb tanrıçası.
Xüsusiyyətləri
Yaşlı və müdrik görünüşlü bir qadındır. Sahib olduğu güc köməyilə dərdi xəstənin bədənindən qovar. Qırmızı saçlı, inci dişli, gələcəkdən xəbərlər verə bilən, insanları bəladan qoruyan bir varlıqdır. Ətrafı tez meşələrlə qablı bir gölün içində yaşar. Görünüşü bəzən gümüş rəngli axan saçları olan, tək gözü, tək bir qızıl dişi olan bir qadın olaraq da təsvir edilir. Çox uzaqda, dənizlər, meşələr və dağlar arasında bir ölkədə oturar. Su və atəş ona kömək edər.
Aşapatman dünya səviyyəsində tarazlıq, rifah, ədalət və nizamı dəstəkləyən bir varlıq olaraq qəbul görər. Eyni zamanda, bəzi canlıların və ya obyektlərin çevrilməsini həyata keçirən, mənfi bir xarakter olaraq da hərəkət edər. Bəladan xilas olmaq üçün oxunan ovsun mətnlərində Aşapatmanın da adının keçdiyi bilinir. Bəzi hallarda şamanlar və baxşılar onu köməyə çağırırlar. Xeyriyyəçi ruhlardan biridir və falçılarla şamanların qoruyucusudur. Sahib olduğu sehrli güc köməyiylə, sayrılığı (xəstəliyi) xəstənin bədənindən qovar. Bəzi şərhlərdə bu ad, Zərdüştlük ilə əlaqəli olaraq iştirak etməkdədir.
Etimologiya
(Aş) kökündən törəmişdir. Aşmaq mənası ehtiva edər. Aşa/Aça bacı mənasına gəlir. Aişə-Fatma adlarının qaynaşmış forması olduğu fikiri çox məqbul deyil. Hind tanrı adlarına bənzədiyi istiqamətində görüşlər də vardır. Denlsev və Skvorsov, bu adı, xəzərlərdəki xoşbəxtlik mənasını ehtiva edən "Şad" kökünə bağlamışlar. Aşmarin isə Məhəmməd Peyğəmbərin həyat yoldaşı Aişənin və qızı Fatmanın adlarıyla əlaqəli olaraq şərh yoluna getmişdir. Bu adlar tatarcaya da "Aişə-Fatma" olaraq keçmişdir. Yəni iki tarixi varlığın adı, çuvaşların dini və ənənəvi fikirlərində bir-birinə qarışaraq, tək bir varlıq və ad şəklini almışdır.
İstinadlar
Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
Türk Mifologiyası Ensiklopedik Lüğət, Cəlal Bəydili, Yurt Nəşriyyat (Səhifə - 69) (türk.)
Türk mifologiyası Ensiklopedik Lüğət, Cəlal Bəydili, Yurt Nəşriyyat (Səhifə - 70) (türk.)
Mifologiya ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Oktyabr 06, 2021
aşapatman, çuvaş, Ашапатман, türk, çuvaş, mifologiyasında, tibb, tanrıçası, xüsusiyyətləri, redaktəyaşlı, müdrik, görünüşlü, qadındır, sahib, olduğu, güc, köməyilə, dərdi, xəstənin, bədənindən, qovar, qırmızı, saçlı, inci, dişli, gələcəkdən, xəbərlər, verə, bi. Asapatman cuvas Ashapatman turk ve cuvas mifologiyasinda tibb tanricasi Xususiyyetleri RedakteYasli ve mudrik gorunuslu bir qadindir Sahib oldugu guc komeyile derdi xestenin bedeninden qovar Qirmizi sacli inci disli gelecekden xeberler vere bilen insanlari beladan qoruyan bir varliqdir 1 Etrafi tez meselerle qabli bir golun icinde yasar Gorunusu bezen gumus rengli axan saclari olan tek gozu tek bir qizil disi olan bir qadin olaraq da tesvir edilir Cox uzaqda denizler meseler ve daglar arasinda bir olkede oturar Su ve ates ona komek eder Asapatman dunya seviyyesinde tarazliq rifah edalet ve nizami destekleyen bir varliq olaraq qebul gorer Eyni zamanda bezi canlilarin ve ya obyektlerin cevrilmesini heyata keciren menfi bir xarakter olaraq da hereket eder Beladan xilas olmaq ucun oxunan ovsun metnlerinde Asapatmanin da adinin kecdiyi bilinir Bezi hallarda samanlar ve baxsilar onu komeye cagirirlar Xeyriyyeci ruhlardan biridir ve falcilarla samanlarin qoruyucusudur Sahib oldugu sehrli guc komeyiyle sayriligi xesteliyi xestenin bedeninden qovar Bezi serhlerde bu ad Zerdustluk ile elaqeli olaraq istirak etmekdedir 2 Etimologiya Redakte As kokunden toremisdir Asmaq menasi ehtiva eder Asa Aca baci menasina gelir Aise Fatma adlarinin qaynasmis formasi oldugu fikiri cox meqbul deyil Hind tanri adlarina benzediyi istiqametinde gorusler de vardir Denlsev ve Skvorsov bu adi xezerlerdeki xosbextlik menasini ehtiva eden Sad kokune baglamislar Asmarin ise Mehemmed Peygemberin heyat yoldasi Aisenin ve qizi Fatmanin adlariyla elaqeli olaraq serh yoluna getmisdir Bu adlar tatarcaya da Aise Fatma olaraq kecmisdir Yeni iki tarixi varligin adi cuvaslarin dini ve enenevi fikirlerinde bir birine qarisaraq tek bir varliq ve ad seklini almisdir 3 Istinadlar Redakte Turk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Turk Mifologiyasi Ensiklopedik Luget Celal Beydili Yurt Nesriyyat Sehife 69 turk Turk mifologiyasi Ensiklopedik Luget Celal Beydili Yurt Nesriyyat Sehife 70 turk Mifologiya ile elaqedar olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Asapatman amp oldid 3805121, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
