Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Azot bütün canlıların toxumalarında mövcud olan ən əsas elementlərdən biridir. Atmosferin 78%-ni təşkil etdiyi halda havadakı azot insanlar və heyvanlar tərəfindən birbaşa qəbul edilmir. Azot ehtiyacının təmin edilməsində ən mühüm vəzifəni bakteriyalar həyata keçirir.
Azot dövranı havadakı azot qazı (N2) ilə başlayır. Bəzi bitkilərdə yaşayan bakteriyalar havadakı azotu ammonyaka (NH3) çevirirlər. Başqa növdən olan bakteriyalar isə ammonyakı nitrata (NO3) çevirirlər (havadakı azotun ammonyaka çevrilməsində ildırımlar da mühüm rol oynayır).Sonrakı mərhələdə nitrat yaşıl bitkilər kimi qidasını özü hazırlayan canlılar tərəfindən udulur. Öz qidalarını özləri hazırlaya bilməyən insan və heyvanlar ancaq bu bitkiləri yeyərək azot ehtiyaclarını təmin edirlər.
İnsanlar və heyvanlardakı azotun yenidən təbiətə qayıtması isə bu canlıların tullantıları və ölülərinin bakteriyalar tərəfindən parçalanması nəticəsində həyata keçir. Bakteriyalar bu işi görərkən sadəcə təmizlik etmir, eyni zamanda azotun əsas mənbəyi olan ammonyakı da yenidən üzə çıxarırlar. Ammonyakın bir qismi başqa bakteriyalar tərəfindən karbona çevrilərək yenidən havaya qarışır, digər qismi isə başqa növ bakteriyalar tərəfindən nitrata çevrilir. Bunlardan bitkilər faydalanır və dövran beləcə davam edir.
Diqqət etdikdə bu dövranda sadəcə bakteriyaların olmamasında belə həyatın sonunu gətirəcəyini başa düşmək olur. Çünki bakteriyalar olmadan bitkilər karbon ehtiyaclarını təmin edə bilməyəcək və məhv olacaqlar. Bitkilərin olmadığı bir mühitdə isə, əlbəttə, həyatdan bəhs etmək olmaz.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azot butun canlilarin toxumalarinda movcud olan en esas elementlerden biridir Atmosferin 78 ni teskil etdiyi halda havadaki azot insanlar ve heyvanlar terefinden birbasa qebul edilmir Azot ehtiyacinin temin edilmesinde en muhum vezifeni bakteriyalar heyata kecirir Azot dovrani havadaki azot qazi N2 ile baslayir Bezi bitkilerde yasayan bakteriyalar havadaki azotu ammonyaka NH3 cevirirler Basqa novden olan bakteriyalar ise ammonyaki nitrata NO3 cevirirler havadaki azotun ammonyaka cevrilmesinde ildirimlar da muhum rol oynayir Sonraki merhelede nitrat yasil bitkiler kimi qidasini ozu hazirlayan canlilar terefinden udulur Oz qidalarini ozleri hazirlaya bilmeyen insan ve heyvanlar ancaq bu bitkileri yeyerek azot ehtiyaclarini temin edirler Insanlar ve heyvanlardaki azotun yeniden tebiete qayitmasi ise bu canlilarin tullantilari ve olulerinin bakteriyalar terefinden parcalanmasi neticesinde heyata kecir Bakteriyalar bu isi gorerken sadece temizlik etmir eyni zamanda azotun esas menbeyi olan ammonyaki da yeniden uze cixarirlar Ammonyakin bir qismi basqa bakteriyalar terefinden karbona cevrilerek yeniden havaya qarisir diger qismi ise basqa nov bakteriyalar terefinden nitrata cevrilir Bunlardan bitkiler faydalanir ve dovran belece davam edir Diqqet etdikde bu dovranda sadece bakteriyalarin olmamasinda bele heyatin sonunu getireceyini basa dusmek olur Cunki bakteriyalar olmadan bitkiler karbon ehtiyaclarini temin ede bilmeyecek ve mehv olacaqlar Bitkilerin olmadigi bir muhitde ise elbette heyatdan behs etmek olmaz