fbpx
Wikipedia

Aziridin

Aziridin (azasiklopropan, etilenimin) — azot ehtiva edən heterosiklik qarışıqdır. Siklik aminlərə aiddir.

Aziridin,etilenimin
Ümumi
Kimyəvi formulu C2H5N
Molyar kütlə 43 q/mol
Fiziki xassələri
Aqreqat halı (n.ş.) Rəngsiz yağlı maye
Sıxlıq 0.832 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi -74 °S
Qaynama nöqtəsi 57 °S
Alışma temperaturu -11 °S
Əmələgəlmə entalpiyası (n.ş.) 16.74 kC/mol
Buxarın təzyiqi 160 ± 1 mm Hg
Kimyəvi xassələri
Turşunun dissosasiya sabiti 8,01
Quruluşu
Dipol anı 1.73 D (benzində) Debay
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm. 151-56-4
PubChem
EINECS-də qeyd. nöm. 205-793-9
SMILES N1CC1
RTECS KX5075000
ChEBI 30969
ChemSpider
Toksikologiya
LD50 14 mq / kq (siçovullar), 13 mq / kq (dovşanlar, əzələdaxili) mq/kq
Zəhərliliyi
3
4
3

Xüsusiyyətləri

Aziridin, xarakterik amin qoxusu olan rəngsiz, zəhərli, uçucu bir mayedir. Suda və əksər üzvi həlledicilərdə asanlıqla həll olunur.

Aziridin olduqca reaktiv bir qarışıqdır. Dövrü həm açmaqla,həm də qorumaqla reaksiyalara girir.

Dövrün qorunması reaksiyaları

Bu reaksiyalar əsasən metal ionları ilə koordinasiya birləşmələrinin meydana gəlməsini və N-H əlaqəli hidrogen əvəzetmə reaksiyalarını əhatə edir:  

Dövrün açılması reaksiyaları

Aziridinin aktiv hidrogen atomuna sahib bir sıra maddələrlə reaksiyaları, aziridin molekulunun azot atomunun protonlaşması və sonrakı karbon atomlarına nükleofilik hücum mexanizmi ilə davam edir. Bu, dövr açılması ilə əlavə bir reaksiya ilə müşayiət olunur. Aziridinin polietileniminə polimerləşmə reaksiyası oxşar sxemə əsasən davam edir:  

Alınması

Sənayedə aziridin, etanolaminin siklizasiya reaksiyası ilə əldə edilir. Aralıq məhsul 2-aminoetil sulfatdır:

 

380°C-də niobium katalizatorların iştirakı ilə etanolamin birbaşa konversiyası aziridin verir:

 

Bundan əlavə, aziridin əldə etmək üçün 1,2-dixloretan xammal kimi istifadə olunur:

 

Tətbiqi

Aziridin polietileniminin hazırlanmasında, polimerlərin aminoetilasiyasında istifadə olunur. Aziridin törəmələri polimerlərin istehsalında çapraz bağlayıcı maddələr kimi istifadə olunur.

Trietilen melamin, etilen fosforamidlər və bəzi digər etilenamin törəmələri bitki və heyvan hüceyrələrinin mitozunu dayandırma qabiliyyətinə malikdirlər.

Aziridin ilə işləyərkən təhlükəsizlik tədbirləri

Aziridin toksikdir, dəriyə asanlıqla nüfuz edir, ağır zəhərlənməyə səbəb olur və teratogen və mutagen aktivliyi nümayiş etdirir.

Aziridinin toksikliyi, dəyişkənliyi və aşındırıcılığı səbəbindən dayandırılması üçün tədbirlər görülməlidir (sənayedə bunlar sulu ammonium tiosulfat məhlulu ilə suvarılan skrubberdir.)

İstinadlar

  1. "Aziridine" (PDF). Re-evaluation of Some Organic Chemicals, Hydrazine and Hydrogen Peroxide. IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans. 71. 1999.
  2. Weast, Robert C. (1978). CRC Handbook of Chemistry and Physics (59th). West Palm Beach, FL: CRC Press.
  3. http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0274.html
  4. Weast R. C. CRC Handbook of Chemistry and Physics (1st student edition) / R. C. Weast — 1 — CRC Press, 1988. — ISBN 978-0-8493-0740-9
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23576665"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q954828"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23576506"></a>
  5. Gilchrist, T.L. (1987). Heterocyclic chemistry. ISBN 978-0-582-01421-3.
  6. Epoxides and aziridines – A mini review Albert Padwa, S. Shaun Murphree Arkivoc (JC-1522R) pp. 6–33 Online article
  7. Steuerle, Ulrich; Feuerhake, Robert (2006). Азиридины. Энциклопедия промышленной химии Ульмана. Weinheim: Wiley-VCH.
  8. П.А.Гембицкий, Н.М.Лойм, Д.С.Жук. Этиленамин: синтез, строение, свойства.

Ədəbiyyat

  • Триптофан-Ятрохимия // Химическая энциклопедия в 5 томах. — М.: Большая Российская Энциклопедия, 1998. — Т. 5. — 784 с.

Həmçinin bax

aziridin, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, azasiklopropan, etilenimin, azot, ehtiva, edən, heterosiklik, qarışıqdır, siklik, aminlərə, aiddir, etileniminümumikimyəvi, formu. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Aziridin azasiklopropan etilenimin azot ehtiva eden heterosiklik qarisiqdir Siklik aminlere aiddir 5 6 Aziridin etileniminUmumiKimyevi formulu C2H5NMolyar kutle 43 q molFiziki xasseleriAqreqat hali n s Rengsiz yagli maye 1 Sixliq 0 832 2 q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 74 SQaynama noqtesi 57 SAlisma temperaturu 11 SEmelegelme entalpiyasi n s 16 74 kC molBuxarin tezyiqi 160 1 mm Hg 3 Kimyevi xasseleriTursunun dissosasiya sabiti p K a displaystyle pK a 8 01 4 QurulusuDipol ani 1 73 D benzinde DebayTesnifatiCAS da qeyd nom 151 56 4PubChem 9033EINECS de qeyd nom 205 793 9SMILES N1CC1RTECS KX5075000ChEBI 30969ChemSpider 8682ToksikologiyaLD50 14 mq kq sicovullar 13 mq kq dovsanlar ezeledaxili mq kqZeherliliyi 34 3 Mundericat 1 Xususiyyetleri 1 1 Dovrun qorunmasi reaksiyalari 1 2 Dovrun acilmasi reaksiyalari 2 Alinmasi 3 Tetbiqi 4 Aziridin ile isleyerken tehlukesizlik tedbirleri 5 Istinadlar 6 Edebiyyat 7 Hemcinin baxXususiyyetleri RedakteAziridin xarakterik amin qoxusu olan rengsiz zeherli ucucu bir mayedir 7 Suda ve ekser uzvi helledicilerde asanliqla hell olunur Aziridin olduqca reaktiv bir qarisiqdir Dovru hem acmaqla hem de qorumaqla reaksiyalara girir Dovrun qorunmasi reaksiyalari Redakte Bu reaksiyalar esasen metal ionlari ile koordinasiya birlesmelerinin meydana gelmesini ve N H elaqeli hidrogen evezetme reaksiyalarini ehate edir Dovrun acilmasi reaksiyalari Redakte Aziridinin aktiv hidrogen atomuna sahib bir sira maddelerle reaksiyalari aziridin molekulunun azot atomunun protonlasmasi ve sonraki karbon atomlarina nukleofilik hucum mexanizmi ile davam edir Bu dovr acilmasi ile elave bir reaksiya ile musayiet olunur Aziridinin polietilenimine polimerlesme reaksiyasi oxsar sxeme esasen davam edir Alinmasi RedakteSenayede aziridin etanolaminin siklizasiya reaksiyasi ile elde edilir Araliq mehsul 2 aminoetil sulfatdir 380 C de niobium katalizatorlarin istiraki ile etanolamin birbasa konversiyasi aziridin verir Bundan elave aziridin elde etmek ucun 1 2 dixloretan xammal kimi istifade olunur Tetbiqi RedakteAziridin polietileniminin hazirlanmasinda polimerlerin aminoetilasiyasinda istifade olunur Aziridin toremeleri polimerlerin istehsalinda capraz baglayici maddeler kimi istifade olunur Trietilen melamin etilen fosforamidler ve bezi diger etilenamin toremeleri bitki ve heyvan huceyrelerinin mitozunu dayandirma qabiliyyetine malikdirler 8 Aziridin ile isleyerken tehlukesizlik tedbirleri RedakteAziridin toksikdir deriye asanliqla nufuz edir agir zeherlenmeye sebeb olur ve teratogen ve mutagen aktivliyi numayis etdirir Aziridinin toksikliyi deyiskenliyi ve asindiriciligi sebebinden dayandirilmasi ucun tedbirler gorulmelidir senayede bunlar sulu ammonium tiosulfat mehlulu ile suvarilan skrubberdir Istinadlar Redakte Aziridine PDF Re evaluation of Some Organic Chemicals Hydrazine and Hydrogen Peroxide IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans 71 1999 Weast Robert C 1978 CRC Handbook of Chemistry and Physics 59th West Palm Beach FL CRC Press http www cdc gov niosh npg npgd0274 html Weast R C CRC Handbook of Chemistry and Physics 1st student edition R C Weast 1 CRC Press 1988 ISBN 978 0 8493 0740 9 lt a href https wikidata org wiki Track Q23576665 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q954828 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q23576506 gt lt a gt Gilchrist T L 1987 Heterocyclic chemistry ISBN 978 0 582 01421 3 Epoxides and aziridines A mini review Albert Padwa S Shaun Murphree Arkivoc JC 1522R pp 6 33 Online article Steuerle Ulrich Feuerhake Robert 2006 Aziridiny Enciklopediya promyshlennoj himii Ulmana Weinheim Wiley VCH P A Gembickij N M Lojm D S Zhuk Etilenamin sintez stroenie svojstva Edebiyyat RedakteTriptofan Yatrohimiya Himicheskaya enciklopediya v 5 tomah M Bolshaya Rossijskaya Enciklopediya 1998 T 5 784 s Hemcinin bax RedakteHeterotsiklik birlesmelerMenbe https az wikipedia org w index php title Aziridin amp oldid 6067498, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.