fbpx
Wikipedia

Aza (Şah Abbas) körpüsü

Aza (Şah Abbas) körpüsü - Ordubad rayonunun AzaDarkənd kəndlərini birləşdirən körpüdür.

Tikinti materialı və memarlıq quruluşu

Qırmızımtıl rəngli yonulmuş yerli dağ daşından beş aşırımlı şəkildə inşa edilmiş və zəmanəmizədək tamamilə salamat vəziyyətdə gəlib çatan körpünün uzunu 46 paqonometr, eni 3,5 metrdir. Körpü inşa edilərkən onun yerləşdiyi ərazi nəzərə alınmış, tağların-aşırımların oturacaqları təbii özüllər-qayalar üzərində hörüldüyü üçün tağlar arasındakı məsafələr müxtəlif ölçülərdə qoyulmuşdur. Körpünün şimal üzündə, yəni suyun gəldiyi tərəfdə dörd tağın qarşısında dalğakəsən düzəldilmişdir.

Böyük İpək yolu ilə hərəkət edən ticarət karvanlarının işini asanlaşdıran, onların rahatlığını təmin edən bu körpü Şərq ölkələrini, o cümlədən Çin və Hindistanı Qara dəniz sahilləri və Avropa ölkələri ilə birləşdirən mühüm ticarət-karvan yolu üzərində inşa edilmişdir. Bu yollarla şərqdən qərbə və əksinə hərəkət edən ticarət karvanlarının sahibləri keçdikləri ərazilərin malları ilə yanaşı Naxçıvan bölgəsinin məhsullarını da, o cümlədən duz, quru meyvə, sənətkarlıq məhsulları, xam ipək, ipək məhsullarını və s. də alıb aparır getdikləri ölkələrdə satırdılar .

Kitabəsi

Körpü zamanın sınaqlarına mətanətlə sinə gərərək əsasən salamat qalsa da, müəyyən vaxtlarda təbii fəlakətlər və tarixi hadisələr nəticəsində dağıntılara məruz qalmış, sonralar bərpa olunmuşdur. Belə bərpa işlərindən biri XIX yüzilliyin ortalarında aparılmışdır. Bu haqda vaxtılə onun üzərində ərəb-fars və rus dillərində qoyulmuş kitabələr məlumat vermişdir . XX yüzilliyin 90-cı illərinin ortalarında güclü sel suları körpünün qərb tərəfini dağıtmış, həmin vaxt haqqında bəhs olunan kitabələr də itib bataraq məhv olmuşdur. Körpü 1997-ci ildə əsaslı surətdə bərpa olunmuşdur.

Bu körpüdən təxminən 500 metr yuxarıda salınan yeni, müasir körpü istifadəyə verilənədək, keçən yüzilliyin 60-ci illərində, sovet hakimiyyəti dövründə Naxçıvan – Ordubad maşrutu ilə və əksinə hərəkət edən nəqliyyat vasitələri və insanlar bu körpüdən istifadə edirdilər. Hazırda, Azadkəndə gedən və oradan gələn insanlar, heyvan və mal-qara sürüləri, həmçinin minik və yük avtomobilləri bu körpüdən keçirlər.

Körpünün inşa tarixi haqqında dəqiq məlumat yoxdur.

Tarixi dövrləşdirməsi

Yerli əhali arasında yayılan fikirlərə görə körpü Səfəvi hökmdarı I Şah Abbasın dövründə (1587-1629-cu illər) inşa edilmişdir. Hətta onu “Şah Abbas körpüsü” adlandırılanlar da var. Tikinti texnikasına, memarlıq-konstruktiv quruluşuna görə körpünü XVI-XVII yüzilliklərə aid etmək olar.


Mənbə

  1. Hacıfəxrəddin Səfərli. Naxçıvanın türk-islam mədəniyyəti abidələri. Naxçıvan: “Əcəmi” Nəşriyyat Poliqrafiya Birliyi, 2017, 115 s.

İstinadlar

  1. Naxçıvan abidələri ensiklopediyası, 2008, s. 31-32
  2. афаров Ф. Арабо-персоязычные надписи Нахичеванской АССР (ХVI-ХIХ вв) как историко-культурные памятники. Диссертация на сосискание ученой степени канд. ист. наук. Баку, 1987, 179 с. НАИИ НАН Азербайджана. Инв.№ 8383., c. 23-24

şah, abbas, körpüsü, ordubad, rayonunun, darkənd, kəndlərini, birləşdirən, körpüdür, mündəricat, tikinti, materialı, memarlıq, quruluşu, kitabəsi, tarixi, dövrləşdirməsi, mənbə, istinadlartikinti, materialı, memarlıq, quruluşu, redaktəqırmızımtıl, rəngli, yonu. Aza Sah Abbas korpusu Ordubad rayonunun Aza ve Darkend kendlerini birlesdiren korpudur Mundericat 1 Tikinti materiali ve memarliq qurulusu 2 Kitabesi 3 Tarixi dovrlesdirmesi 4 Menbe 5 IstinadlarTikinti materiali ve memarliq qurulusu RedakteQirmizimtil rengli yonulmus yerli dag dasindan bes asirimli sekilde insa edilmis ve zemanemizedek tamamile salamat veziyyetde gelib catan korpunun uzunu 46 paqonometr eni 3 5 metrdir Korpu insa edilerken onun yerlesdiyi erazi nezere alinmis taglarin asirimlarin oturacaqlari tebii ozuller qayalar uzerinde horulduyu ucun taglar arasindaki mesafeler muxtelif olculerde qoyulmusdur Korpunun simal uzunde yeni suyun geldiyi terefde dord tagin qarsisinda dalgakesen duzeldilmisdir Boyuk Ipek yolu ile hereket eden ticaret karvanlarinin isini asanlasdiran onlarin rahatligini temin eden bu korpu Serq olkelerini o cumleden Cin ve Hindistani Qara deniz sahilleri ve Avropa olkeleri ile birlesdiren muhum ticaret karvan yolu uzerinde insa edilmisdir Bu yollarla serqden qerbe ve eksine hereket eden ticaret karvanlarinin sahibleri kecdikleri erazilerin mallari ile yanasi Naxcivan bolgesinin mehsullarini da o cumleden duz quru meyve senetkarliq mehsullari xam ipek ipek mehsullarini ve s de alib aparir getdikleri olkelerde satirdilar 1 Kitabesi RedakteKorpu zamanin sinaqlarina metanetle sine gererek esasen salamat qalsa da mueyyen vaxtlarda tebii felaketler ve tarixi hadiseler neticesinde dagintilara meruz qalmis sonralar berpa olunmusdur Bele berpa islerinden biri XIX yuzilliyin ortalarinda aparilmisdir Bu haqda vaxtile onun uzerinde ereb fars ve rus dillerinde qoyulmus kitabeler melumat vermisdir 2 XX yuzilliyin 90 ci illerinin ortalarinda guclu sel sulari korpunun qerb terefini dagitmis hemin vaxt haqqinda behs olunan kitabeler de itib bataraq mehv olmusdur Korpu 1997 ci ilde esasli suretde berpa olunmusdur Bu korpuden texminen 500 metr yuxarida salinan yeni muasir korpu istifadeye verilenedek kecen yuzilliyin 60 ci illerinde sovet hakimiyyeti dovrunde Naxcivan Ordubad masrutu ile ve eksine hereket eden neqliyyat vasiteleri ve insanlar bu korpuden istifade edirdiler Hazirda Azadkende geden ve oradan gelen insanlar heyvan ve mal qara suruleri hemcinin minik ve yuk avtomobilleri bu korpuden kecirler Korpunun insa tarixi haqqinda deqiq melumat yoxdur Tarixi dovrlesdirmesi RedakteYerli ehali arasinda yayilan fikirlere gore korpu Sefevi hokmdari I Sah Abbasin dovrunde 1587 1629 cu iller insa edilmisdir Hetta onu Sah Abbas korpusu adlandirilanlar da var Tikinti texnikasina memarliq konstruktiv qurulusuna gore korpunu XVI XVII yuzilliklere aid etmek olar Menbe RedakteHacifexreddin Seferli Naxcivanin turk islam medeniyyeti abideleri Naxcivan Ecemi Nesriyyat Poliqrafiya Birliyi 2017 115 s Istinadlar Redakte Naxcivan abideleri ensiklopediyasi 2008 s 31 32 afarov F Arabo persoyazychnye nadpisi Nahichevanskoj ASSR HVI HIH vv kak istoriko kulturnye pamyatniki Dissertaciya na sosiskanie uchenoj stepeni kand ist nauk Baku 1987 179 s NAII NAN Azerbajdzhana Inv 8383 c 23 24Menbe https az wikipedia org w index php title Aza Sah Abbas korpusu amp oldid 5977395, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.