fbpx
Wikipedia

Aydınoğulları bəyliyi

Aydınoğulları bəyliyiRum Səlcuqlu dövlətinin çökmesi və dağılmasıyla başlayan Anadolu bəylikləri dönəmində, XIV əsrin əvvələrində Anadoluda Aydın və çevrəsində qurulmuş bir Türk bəyliyidir.

Aydınoğulları beyliği
Aydınoğulları bəyliyi
1308–1426
Bayrağı
Aydınoğulları bəyliyinin ən böyük sərhədləri      Qazi Məhməd Bəyin dövründə sərhədlər     Aydınoğlu Qazi Umur bəy fəthləri sonrası sərhədlər
PaytaxtıAyasluğ (Səlcuq)
Rəsmi dilləriTürk dili
Dini
Sünni İslam
İdarəetmə formasıAnadolu bəylikləri
Tarixi 
• Yaranması
1308
• Süqutu
1426
Ərazisi
Sələfi
Xələfi
Germiyanoğulları bəyliyi

Tarixi

Malazgird döyüşünü (1071) izləyən illərdə türklərin əlinə keçən bölgə, XI əsr əvvəllərində I xaclı səfərilərinin dalınca Bizanslılar tərəfindən geriyə alındı. 1280-ci ildə MəntəĢə bəy tərəfindən fəth edildi. Məntəşə bəyin hakimiyyətində qalan şəhər daha sonra Məntəşə bəyi öldürən Aydınoğlu Məmməd beyin əlinə keçdi və 1308-ci ildə Aydınoğulları bəyliyi quruldu. Dövlətin qurucusu Aydınoğlu Məmməd bəy, Germiyanoğullarıın subaĢısıydı (ordu komandiri). Məmməd bəy, əvvəl Germiyanoğullarına bağlı qaldı. Sonra Bizansdan Birgini alıb paytaxt halına gətirdi. Bu Ģəkildə müstəqilliyini elan etdi. Daha sonra ÖdəmiĢ, Sultanhisar və Ġzmiri də torpaqlarına qatdı. Ayasuluğda (bu günki Səlcuq) Aydınoğullarının ilk donanmasını qurdu.

Məmməd bəyin 1334-cü ildə ölümündən sonra bəyliyin baĢına oğulu Umur bəy keçdi. Umur bəy Səlcuq və Ġzmirdə limanlar qurdu, donanmasını gücləndirdi. Saqqız, Bozcaada, Eğriboz, Mora və Rumeli sahillərinə axınlar təĢkil etdi. Umur bəy AlaĢehiri də torpaqlarına qatınca, Venedik, Cənəviz, Rodos cəngavərləri və Kipr krallığının donanmaları birləĢərək hərəkətə keçdi. BirləĢmiĢ xaçlı donanması 1344-cü ildə Ġzmiri ələ keçirdi və Aydınoğulları bu döyüĢdə donanmasını itirdi.

Aydınoğulları, Umur bəyin 1348-ci ildə ölməsindən sonra gücünü itirdi. Dənizdən Venedik və Rodos Ģovalyelerinə, qurudan da Osmanlılara qarĢı qoya bilmədi. Ġsa Bəy, 1390-cı ildə torpaqlarını Ġldırım Bayezide buraxaraq Tiredə oturmağı qəbul etdi. 1402-ci ildəki Ankara döyüĢündə Ġldırım Bayezidi məğlub edən Teymur Aydınoğullarına köhnə torpaqlarını geri verdi. Bəyliyi əlinə keçirən Cüneyd bəy idarəsində Aydınoğulları bir az daha ayaqda qaldı. Lakin Cüneyd bəy Osmanlı dövləti əleyhində müxtəlif narahatlıqlara qatıldı. Xüsusilə fetret dövründə dəyiĢik Ģahzadələrə dəstək təmin etdi və saxta Mustafa üsyanlarında əhəmiyyətli rol oynadı. Ən sonunda Ġzmir yaxınlarındakı sığındığı qalada təslim olmaq məcburiyyətində qaldı və həm özü həm də ailəsi öldürüldü. Beləcə 1426da Aydınoğulları bəyliyi torpaqları II Murad tərəfindən qəti olaraq Osmanlı dövlətinə qatıldı.

Bəyləri

Tarixlər Ad Qeydlər
1308-1334 Qazi Məmməd bəy Bəyliyin qurucusu.
1334-1348 I Qazi Umur bəy  
1348-1360 Xızır bəy  
1360-1390 İsa bəy Osmanlı dövlətinə qatıldı
1390 - 1402

1390-1402

Musa bəy
II Qazi Umur bəy  
1402 - 1403

1403-1426

İzmir bəy

Cüneyd bəy

Tam olaraq Osmanlı dövlətinə qatıldı.

İstinadlar

  1. Boswiorth, Clifford Edmund, [1], Okuma tarihi Eylul 2008

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

  • Anadolu'da Kuralan İkinci Dönem Türk Beylikleri

aydınoğulları, bəyliyi, səlcuqlu, dövlətinin, çökmesi, dağılmasıyla, başlayan, anadolu, bəylikləri, dönəmində, əsrin, əvvələrində, anadoluda, aydın, çevrəsində, qurulmuş, türk, bəyliyidir, aydınoğulları, beyliği1308, 1426bayrağınin, böyük, sərhədləri, qazi, mə. Aydinogullari beyliyi Rum Selcuqlu dovletinin cokmesi ve dagilmasiyla baslayan Anadolu beylikleri doneminde XIV esrin evvelerinde Anadoluda Aydin ve cevresinde qurulmus bir Turk beyliyidir Aydinogullari beyligiAydinogullari beyliyi1308 1426BayragiAydinogullari beyliyinin en boyuk serhedleri Qazi Mehmed Beyin dovrunde serhedler Aydinoglu Qazi Umur bey fethleri sonrasi serhedlerPaytaxtiAyaslug Selcuq Resmi dilleriTurk diliDiniSunni IslamIdareetme formasiAnadolu beylikleriTarixi Yaranmasi1308 Suqutu1426ErazisiSelefi XelefiGermiyanogullari beyliyi Osmanli Imperiyasi Mundericat 1 Tarixi 2 Beyleri 3 Istinadlar 4 Hemcinin bax 5 Xarici kecidlerTarixi RedakteMalazgird doyusunu 1071 izleyen illerde turklerin eline kecen bolge XI esr evvellerinde I xacli seferilerinin dalinca Bizanslilar terefinden geriye alindi 1280 ci ilde MenteGe bey terefinden feth edildi Mentese beyin hakimiyyetinde qalan seher daha sonra Mentese beyi olduren Aydinoglu Memmed beyin eline kecdi ve 1308 ci ilde Aydinogullari beyliyi quruldu Dovletin qurucusu Aydinoglu Memmed bey Germiyanogullariin subaGisiydi ordu komandiri Memmed bey evvel Germiyanogullarina bagli qaldi Sonra Bizansdan Birgini alib paytaxt halina getirdi Bu Gekilde musteqilliyini elan etdi Daha sonra OdemiG Sultanhisar ve Ġzmiri de torpaqlarina qatdi Ayasulugda bu gunki Selcuq Aydinogullarinin ilk donanmasini qurdu Memmed beyin 1334 cu ilde olumunden sonra beyliyin baGina ogulu Umur bey kecdi Umur bey Selcuq ve Ġzmirde limanlar qurdu donanmasini guclendirdi Saqqiz Bozcaada Egriboz Mora ve Rumeli sahillerine axinlar teGkil etdi Umur bey AlaGehiri de torpaqlarina qatinca Venedik Ceneviz Rodos cengaverleri ve Kipr kralliginin donanmalari birleGerek herekete kecdi BirleGmiG xacli donanmasi 1344 cu ilde Ġzmiri ele kecirdi ve Aydinogullari bu doyuGde donanmasini itirdi Aydinogullari Umur beyin 1348 ci ilde olmesinden sonra gucunu itirdi Denizden Venedik ve Rodos Govalyelerine qurudan da Osmanlilara qarGi qoya bilmedi Ġsa Bey 1390 ci ilde torpaqlarini Ġldirim Bayezide buraxaraq Tirede oturmagi qebul etdi 1402 ci ildeki Ankara doyuGunde Ġldirim Bayezidi meglub eden Teymur Aydinogullarina kohne torpaqlarini geri verdi Beyliyi eline keciren Cuneyd bey idaresinde Aydinogullari bir az daha ayaqda qaldi Lakin Cuneyd bey Osmanli dovleti eleyhinde muxtelif narahatliqlara qatildi Xususile fetret dovrunde deyiGik Gahzadelere destek temin etdi ve saxta Mustafa usyanlarinda ehemiyyetli rol oynadi En sonunda Ġzmir yaxinlarindaki sigindigi qalada teslim olmaq mecburiyyetinde qaldi ve hem ozu hem de ailesi olduruldu Belece 1426da Aydinogullari beyliyi torpaqlari II Murad terefinden qeti olaraq Osmanli dovletine qatildi Beyleri RedakteTarixler 1 Ad Qeydler1308 1334 Qazi Memmed bey Beyliyin qurucusu 1334 1348 I Qazi Umur bey 1348 1360 Xizir bey 1360 1390 Isa bey Osmanli dovletine qatildi1390 1402 1390 1402 Musa beyII Qazi Umur bey 1402 1403 1403 1426 Izmir bey Cuneyd bey Tam olaraq Osmanli dovletine qatildi Istinadlar Redakte Boswiorth Clifford Edmund 1 Okuma tarihi Eylul 2008Hemcinin bax RedakteXarici kecidler RedakteAnadolu da Kuralan Ikinci Donem Turk BeylikleriMenbe https az wikipedia org w index php title Aydinogullari beyliyi amp oldid 5763487, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.