Ayaz Ata - türk, altay və Orta Asiya mifologiyalarında, xüsusilə Qazaxlarda və Qırğızlarda soyuq ilahı. Santa Klaus ilə də qaynaşmış vəziyyətdədir. Müxtəlif Türk dillərində Ayas Xan və ya "Ağ Ayas" olaraq adı keçər. Azərbaycan türkcəsində "Şaxta Baba" olaraq da bilinir. Ay İşığından yaradılmışdır. Soyuq havaya səbəb olar. Buğa bürcünün altı ulduzu göyün altı dəliyidir və oradan soyuq hava üfləyər. Beləcə qış gəlir. Ayaz bütün türk coğrafiyasında yandırıcı soyuq mənasını verər ki, ayın göydə rahtalıqla görüldüyü açıq havalarda meydana gəldiyi üçün Ay Tanrısının (və ya ona bağlı Ayas Xanın) göndərdiyi düşünülmüşdür. Bir növ Noel Baba olaraq düşünülə bilər. Hətta qazaxlardan biri Noel Baba ilə eyniləşdirilmişdir. Bəzi mədəniyyətlərdə qışda soyuqda ortaya çıxan və kimsəsizlərə, aclara kömək edən bir övliyadır. Xristian Əzizi olduğuna dair fikirlər də vardır. Ancaq türk mədəniyyətində var olan bir şəxsiyyət olduğu qətidir. Bəzi fikirlərə görə Ayas Xan ilə eyni adamdır. Qazaxlarda qışda qarşılanması ilə əlaqədar olaraq Soğumbası adlı bir əyləncə vardır. İlk qarın yağması və ilk soyuğun vurması ilə qeyd olunan bayramdır. Bu bayramla bir əlaqəsi olması ehtimal edilir.
Etimologiya
(Ay) kökündən törəmişdir. Soyuq və ay işığı mənası vardır. Ayaz eyni zamanda məhtab (ay işığı) deməkdir. Açıq və buludsuz havada ay göründüyü zaman çıxan soyuq deməkdir. Köhnə Altay dilində Ayaz / Hacas sözü açıq səma mənası daşıyır.
Mənbə
Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
Xarici keçidlər
Russian Ded Moroz and Kyrgyz Ayaz Ata (eng.)
Ded Moroz and Ayaz Ata (eng.)
Avqust 12, 2021
ayaz, türk, altay, orta, asiya, mifologiyalarında, xüsusilə, qazaxlarda, qırğızlarda, soyuq, ilahı, santa, klaus, ilə, qaynaşmış, vəziyyətdədir, müxtəlif, türk, dillərində, ayas, ayas, olaraq, adı, keçər, azərbaycan, türkcəsində, şaxta, baba, olaraq, bilinir, . Ayaz Ata turk altay ve Orta Asiya mifologiyalarinda xususile Qazaxlarda ve Qirgizlarda soyuq ilahi Santa Klaus ile de qaynasmis veziyyetdedir Muxtelif Turk dillerinde Ayas Xan ve ya Ag Ayas olaraq adi kecer Azerbaycan turkcesinde Saxta Baba olaraq da bilinir Ay Isigindan yaradilmisdir Soyuq havaya sebeb olar Buga burcunun alti ulduzu goyun alti deliyidir ve oradan soyuq hava ufleyer Belece qis gelir Ayaz butun turk cografiyasinda yandirici soyuq menasini verer ki ayin goyde rahtaliqla gorulduyu aciq havalarda meydana geldiyi ucun Ay Tanrisinin ve ya ona bagli Ayas Xanin gonderdiyi dusunulmusdur Bir nov Noel Baba olaraq dusunule biler Hetta qazaxlardan biri Noel Baba ile eynilesdirilmisdir Bezi medeniyyetlerde qisda soyuqda ortaya cixan ve kimsesizlere aclara komek eden bir ovliyadir Xristian Ezizi olduguna dair fikirler de vardir Ancaq turk medeniyyetinde var olan bir sexsiyyet oldugu qetidir Bezi fikirlere gore Ayas Xan ile eyni adamdir Qazaxlarda qisda qarsilanmasi ile elaqedar olaraq Sogumbasi adli bir eylence vardir Ilk qarin yagmasi ve ilk soyugun vurmasi ile qeyd olunan bayramdir Bu bayramla bir elaqesi olmasi ehtimal edilir Etimologiya Redakte Ay kokunden toremisdir Soyuq ve ay isigi menasi vardir Ayaz eyni zamanda mehtab ay isigi demekdir Aciq ve buludsuz havada ay gorunduyu zaman cixan soyuq demekdir Kohne Altay dilinde Ayaz Hacas sozu aciq sema menasi dasiyir Menbe RedakteTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Xarici kecidler RedakteRussian Ded Moroz and Kyrgyz Ayaz Ata eng Ded Moroz and Ayaz Ata eng Menbe https az wikipedia org w index php title Ayaz Ata amp oldid 5672107, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
