fbpx
Wikipedia

Avropa qara şamı

Avropa qara şamı — Qərbi və Şimali Avropa nın qarışıq meşələrində, şərqdə isə Karpat dağlarına qədər yayılmışdır. Təbii arealının sərhədləri Alp və Karpat dağlarında əsaəsn dağlıq ərazidə olub, 1000-2500 m hündürlükdə yerləşir. Aşağı sahələrdə küknar və qara şamla qarıçıq bitir. Bu növ uzunömürlülüyü ilə fərqlənir, 500 və daha çox il yaşayır. Hündürlüyü 35-50 m-ə çatır. Çətiri konusvarı, əyilən budaqlardan ibarətdir. Gövdəsinin diametric 1,6 m, qabığı qonur rəngli və dərin çatlıdır. İynəyarpaqları açıq-yaşıldır, çox zaman mavi təbəqə ilə örtülü olur. Qozaları sentyabrda yetişir, lakin növbəti ilin yazında açılır. Budaqları üfüqi və ya yuxarı qalxan, nazikdir, tez böyüyür. İynəyarpaqları zərif, ensiz-xətvarıdır, uzunluğu 1,5-4,5 sm-ə çatır, rəngi parlaq-yaşıl, payızda isə qızılı-sarı olur, qışda tökülür. Uzunluğu 2,5-4 sm-ə çatan qozaları yumurtavarı-konusvarı, qonur rənglidir. Cavan qozaların toxum qabıqlarının kənarları dalğalı, seyrək tükcüklü, yetişmiş qozalarda hamar, enli-yumur, zəif qabarıq, kürəyində zolaqlı, çılpaqdır. Toxumları yumurtavarıdır. 3-4 mm uzunluqda, qanadları isə 18 mm uzunluqda olur. Kənar qabıqları uzunluğuna görə toxum qabıqlarının 2/3 hissəsinə bərabərdir. İçərisində 40-50 ədəd toxum olur, toxumla çoxalır. Avropa qara şamı məhsuldar, orta rütubətli, şəffaf torpaqlara tələbkar, işıqsevəndir. Avropa qara şamı sahələrin və sənaye ərazilərinin yaşıllaşdırılmasında geniş istifadə olunur. Hər 0,5 m məsafədən canlı hasar kimi əkilir. Quba da, Gəncədə və Bərdə də tək-tək nümunələrinə təsadüf edilir. Qrup və tək əkinlər üçün yararlıdır. Böyümə dövründə üzvi gübrələr verilməlidir.

?Avropa qara şamı
Larix decidua
Elmi təsnifat
Aləmi:Bitkilər
Şöbəüstü:Çılpaqtoxumlular
Sinif:Qozadaşıyanlar
Yarımsinif:İynəyarpaqlılar
Sıra:İynəyarpaqlılar
Fəsilə:Şamkimilər
Cins: Avropa qara şamı
Elmi adı
Larix decidua

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
EOL  
GRIN  
IPNI 
TPL 

İstinadlar

  1. Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh.

Mənbə

  • Деревья и кустарники СССР. т.3.1954;
  • Флора Азербайджана. т.5. 1954;
  • Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970;
  • Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996;
  • Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008.
  • Tofiq Məmmədov, Elşad Qurbanov, Tariyel Talıbov.

avropa, qara, şamı, qərbi, şimali, avropa, nın, qarışıq, meşələrində, şərqdə, isə, karpat, dağlarına, qədər, yayılmışdır, təbii, arealının, sərhədləri, karpat, dağlarında, əsaəsn, dağlıq, ərazidə, olub, 1000, 2500, hündürlükdə, yerləşir, aşağı, sahələrdə, kükn. Avropa qara sami Qerbi ve Simali Avropa nin qarisiq meselerinde serqde ise Karpat daglarina qeder yayilmisdir Tebii arealinin serhedleri Alp ve Karpat daglarinda esaesn dagliq erazide olub 1000 2500 m hundurlukde yerlesir Asagi sahelerde kuknar ve qara samla qariciq bitir Bu nov uzunomurluluyu ile ferqlenir 500 ve daha cox il yasayir Hundurluyu 35 50 m e catir Cetiri konusvari eyilen budaqlardan ibaretdir Govdesinin diametric 1 6 m qabigi qonur rengli ve derin catlidir Iyneyarpaqlari aciq yasildir cox zaman mavi tebeqe ile ortulu olur Qozalari sentyabrda yetisir lakin novbeti ilin yazinda acilir Budaqlari ufuqi ve ya yuxari qalxan nazikdir tez boyuyur Iyneyarpaqlari zerif ensiz xetvaridir uzunlugu 1 5 4 5 sm e catir rengi parlaq yasil payizda ise qizili sari olur qisda tokulur Uzunlugu 2 5 4 sm e catan qozalari yumurtavari konusvari qonur renglidir Cavan qozalarin toxum qabiqlarinin kenarlari dalgali seyrek tukcuklu yetismis qozalarda hamar enli yumur zeif qabariq kureyinde zolaqli cilpaqdir Toxumlari yumurtavaridir 3 4 mm uzunluqda qanadlari ise 18 mm uzunluqda olur Kenar qabiqlari uzunluguna gore toxum qabiqlarinin 2 3 hissesine beraberdir Icerisinde 40 50 eded toxum olur toxumla coxalir Avropa qara sami mehsuldar orta rutubetli seffaf torpaqlara telebkar isiqsevendir Avropa qara sami sahelerin ve senaye erazilerinin yasillasdirilmasinda genis istifade olunur Her 0 5 m mesafeden canli hasar kimi ekilir Quba da Gencede ve Berde de tek tek numunelerine tesaduf edilir Qrup ve tek ekinler ucun yararlidir Boyume dovrunde uzvi gubreler verilmelidir 1 Avropa qara samiLarix deciduaElmi tesnifatAlemi BitkilerSobeustu CilpaqtoxumlularSinif QozadasiyanlarYarimsinif IyneyarpaqlilarSira IyneyarpaqlilarFesile SamkimilerCins Avropa qara samiElmi adiLarix deciduaVikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 183409NCBI 3325EOL 34193GRIN 21485IPNI 31974TPL kew 2493921Istinadlar Redakte Azerbaycan dendraflorasi I cild Baki Elm 2011 312 seh Menbe RedakteDerevya i kustarniki SSSR t 3 1954 Flora Azerbajdzhana t 5 1954 Azerbaycanin agac ve kollari III cild 1970 Azerbaycanin Qirmizi ve Yasil Kitablari na tovsiye olunan bitki ve bitki formasiyalari 1996 Azerbaycan florasinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Tofiq Memmedov Elsad Qurbanov Tariyel Talibov Menbe https az wikipedia org w index php title Avropa qara sami amp oldid 5802123, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.