Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Yerin elektrik sahəsi — atmosferin ionosfer adlanan qatı ilə yer səthinin birlikdə kondensator əmələ gətirməsinə deyilir.
Atmosfer ionosfer adlanan qatı yerin səthi ilə birlikdə sferik kondensator əmələ gətirir. İonosfer müsbət, litosfer isə mənfi statik elektrik yüklərinə malikdir. Atmosferin sıx hava təbəqəsi bu iki qat arasında naqil rolunu oynayır. Kondensatorun elektrik yükü qiymətcə yüksəkdir. Atmosferin aşağı qatlarında elektrik sahəsinin gərginliyi təxminən 100 B/m, ildırımlı havada isə daha çox olur.
Atmosferdə elektrik sahəsinin yaranması Günəş şüalarının təsiri altında onun üst qatlarında gedən ionlaşma prosesi ilə əlaqədardır. Günəşin səthində qısamüddətli xromosom partlayışları müşahidə olunur və onlar atmosferin 100–300 km hündürlüyündə müxtəlif cinsli ionlaşma əmələ gətirir; bu kütlə yüksəkdə əsasən küləklə qarışaraq atmosferdə və yer qabığında dəyişən elektromaqnit sahəsi yaradır.
Beləliklə, litosferdə tellurik cərəyan yaranir. Bunu torpağa basdırılmiş və ucu qalvonometrlə birləşdirilmiş elektrodlar vasitəsilə qeydə almaq mümkündür. Adi halda qalvonometrin göstəricisi 100 mA, elektromaqnit sahəsinin həyəcanlı dövrlərində 2,5 A-dək arta bilər. Tellurik cərəyanın orta sıxlığı 2 A/km²-ə bərabərdir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yerin elektrik sahesi atmosferin ionosfer adlanan qati ile yer sethinin birlikde kondensator emele getirmesine deyilir Atmosfer ionosfer adlanan qati yerin sethi ile birlikde sferik kondensator emele getirir Ionosfer musbet litosfer ise menfi statik elektrik yuklerine malikdir Atmosferin six hava tebeqesi bu iki qat arasinda naqil rolunu oynayir Kondensatorun elektrik yuku qiymetce yuksekdir Atmosferin asagi qatlarinda elektrik sahesinin gerginliyi texminen 100 B m ildirimli havada ise daha cox olur Atmosferde elektrik sahesinin yaranmasi Gunes sualarinin tesiri altinda onun ust qatlarinda geden ionlasma prosesi ile elaqedardir Gunesin sethinde qisamuddetli xromosom partlayislari musahide olunur ve onlar atmosferin 100 300 km hundurluyunde muxtelif cinsli ionlasma emele getirir bu kutle yuksekde esasen kulekle qarisaraq atmosferde ve yer qabiginda deyisen elektromaqnit sahesi yaradir Belelikle litosferde tellurik cereyan yaranir Bunu torpaga basdirilmis ve ucu qalvonometrle birlesdirilmis elektrodlar vasitesile qeyde almaq mumkundur Adi halda qalvonometrin gostericisi 100 mA elektromaqnit sahesinin heyecanli dovrlerinde 2 5 A dek arta biler Tellurik cereyanin orta sixligi 2 A km e beraberdir