fbpx
Wikipedia

Atal türkmənləri

Atal türkmənləri (türkm. Аталың түркменлери Atalyň Türkmenleri) — Rusiyanın Həştərxan oblastının Atal kəndində yaşayan və türkmənlərin bir qolu olan xalq. 5 qəbilədən ibarət olan Atal türkmənlərinin əsas hissəsi 1793-cü ildə buraya köç edən İğdır boyundan olan Türkmənistan türkmənlərinin nəslidən gəlirlər. Bu türkmənlərin gəldikləri yer kimi Manqışlaq yarımadası qəbul edilir.

Dini baxımdan sünni müsəlmandırlar.

Tarix

Əsilləri Mnaqışlar yarımadasından XVII və XVIII əsrin əvvəllərində köç edən İğdır boyundan olan Türkmənistan türkmənlərinə dayanır. 5 qəbilədən (Mamıt, Gökler, Tever, Qoldağlı, Yaxşıxoca) ibarətdirlər. Bundan əlavə, kənddə adları türkmən dilində açıqlanmayan, ehtimal ki, Xəzər xaqanlığından qalma Peçenek soyları (Ellindel, An-Bollar, Arindan, İrrahir, İntedaal) da vardır.

Müasir Atal türkmənlərinin əsas hissəsi 1793-cü ildə köç edən İğdır türkmənlərin nəsilləridir. Manqışlaq yarımadasından, Çovdur və Soyunaji tayfaları ilə birlikdə türkmən ığdır tayfasından ayrıldı. Onların sıraları fərdi köçəri türkmən ailələri tərəfindən 1813-cü ilə qədər artırılmağa davam etdi, P.I. Nebolina, 600 manqışlaq türkməninin son qrupu, aşağı Volqaya yerləşdi. Əvvəlcə aşağı Volqada otlaq üçün öz torpaqları yox idi, amma Noqai-Qaragaş onları onlara icarəyə verdi. Həştərxan türkmənlərinin dilində və mədəniyyətində bir neçə təbəqə nogay, tatar və rus mənşəli var.

Yuxarıda qeyd edildiyi kimi kənddə İğdır türkmanları yaşayır. Bu baxımdan beş qəbilə bölgüsü (çuxurlar) var: mamyt, gokler, tever, golddagles, yagshyhoja. Bundan əlavə, Mamyt cinsi Qara-Mamıt və Ak-Mamıt, gokler isə geok, Qızıl və Hırık Mergenə bölünür. İğdır mənşəli bütün ailələr yuxarıdakı nəsillərdən birinə aiddir. Klanların hər birinin özünəməxsus fərqli əlaməti (tamgası) var.


Əhali

2002-ci il əhalinin siyahıyaalınmasına görə, Qafqaz türkmənləri ilə Atal türkmənləri daxil, Rusiyadakı türkmənlərin ümumi sayı 33.053 nəfərdən ibarətdir.

Dil

Dilləri türkməncənin Qafqaz türkməncəsi deyilən formasına yaxın olan Böyük İğdır türkməncəsidir. Türkiyənin İğdır bölgəsinin adı ilə bu türkmənlərin adlarının eyni mənşədən gəlməsi düşünülür. Qafqaz və Anadolu türklərinin dilə oxşarlıq təşkil edir.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Serqey Deminov (31 mart 2003). "У туркмен Ставрополья". 2 aprel 2015 tarixində .
  2. Serqey Deminov (27 mart 2003). "Поездка к астраханским туркменам". 2 aprel 2015 tarixində .
  3. "История формирования этноса Ставропольских туркмен на территории Туркменского района". 24 iyun 2020 tarixində .
  4. Итоги Всероссийской переписи населения 2002 г. Том 4 — Национальный состав и владение языками, гражданство. Таблица «Национальный состав населения» (текст: в браузере

atal, türkmənləri, türkm, Аталың, түркменлери, atalyň, türkmenleri, rusiyanın, həştərxan, oblastının, atal, kəndində, yaşayan, türkmənlərin, qolu, olan, xalq, qəbilədən, ibarət, olan, əsas, hissəsi, 1793, ildə, buraya, köç, edən, iğdır, boyundan, olan, türkmən. Atal turkmenleri turkm Atalyn tүrkmenleri Atalyn Turkmenleri Rusiyanin Hesterxan oblastinin Atal kendinde yasayan ve turkmenlerin bir qolu olan xalq 5 qebileden ibaret olan Atal turkmenlerinin esas hissesi 1793 cu ilde buraya koc eden Igdir boyundan olan Turkmenistan turkmenlerinin nesliden gelirler Bu turkmenlerin geldikleri yer kimi Manqislaq yarimadasi qebul edilir 1 Dini baximdan sunni muselmandirlar 1 Mundericat 1 Tarix 2 Ehali 3 Dil 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarTarix RedakteEsilleri Mnaqislar yarimadasindan XVII ve XVIII esrin evvellerinde koc eden Igdir boyundan olan Turkmenistan turkmenlerine dayanir 5 qebileden Mamit Gokler Tever Qoldagli Yaxsixoca ibaretdirler Bundan elave kendde adlari turkmen dilinde aciqlanmayan ehtimal ki Xezer xaqanligindan qalma Pecenek soylari Ellindel An Bollar Arindan Irrahir Intedaal da vardir Muasir Atal turkmenlerinin esas hissesi 1793 cu ilde koc eden Igdir turkmenlerin nesilleridir 2 Manqislaq yarimadasindan Covdur ve Soyunaji tayfalari ile birlikde turkmen igdir tayfasindan ayrildi Onlarin siralari ferdi koceri turkmen aileleri terefinden 1813 cu ile qeder artirilmaga davam etdi 3 P I Nebolina 600 manqislaq turkmeninin son qrupu asagi Volqaya yerlesdi Evvelce asagi Volqada otlaq ucun oz torpaqlari yox idi amma Noqai Qaragas onlari onlara icareye verdi Hesterxan turkmenlerinin dilinde ve medeniyyetinde bir nece tebeqe nogay tatar ve rus menseli var Yuxarida qeyd edildiyi kimi kendde Igdir turkmanlari yasayir Bu baximdan bes qebile bolgusu cuxurlar var mamyt gokler tever golddagles yagshyhoja Bundan elave Mamyt cinsi Qara Mamit ve Ak Mamit gokler ise geok Qizil ve Hirik Mergene bolunur Igdir menseli butun aileler yuxaridaki nesillerden birine aiddir Klanlarin her birinin ozunemexsus ferqli elameti tamgasi var Ehali Redakte2002 ci il ehalinin siyahiyaalinmasina gore Qafqaz turkmenleri ile Atal turkmenleri daxil Rusiyadaki turkmenlerin umumi sayi 33 053 neferden ibaretdir 4 Dil RedakteDilleri turkmencenin Qafqaz turkmencesi deyilen formasina yaxin olan Boyuk Igdir turkmencesidir Turkiyenin Igdir bolgesinin adi ile bu turkmenlerin adlarinin eyni menseden gelmesi dusunulur Qafqaz ve Anadolu turklerinin dile oxsarliq teskil edir Hemcinin bax RedakteEfqanistan turkmenleriTurkmenlerIstinadlar Redakte 1 2 Serqey Deminov 31 mart 2003 U turkmen Stavropolya 2 aprel 2015 tarixinde arxivlesdirilib Serqey Deminov 27 mart 2003 Poezdka k astrahanskim turkmenam 2 aprel 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istoriya formirovaniya etnosa Stavropolskih turkmen na territorii Turkmenskogo rajona 24 iyun 2020 tarixinde arxivlesdirilib Itogi Vserossijskoj perepisi naseleniya 2002 g Tom 4 Nacionalnyj sostav i vladenie yazykami grazhdanstvo Tablica Nacionalnyj sostav naseleniya tekst v brauzereMenbe https az wikipedia org w index php title Atal turkmenleri amp oldid 5199334, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.