Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Bu məqaləni lazımdır. |
Askaniya-Nova — Cənubi Ukraynanın Xerson vilayətində Çaplı (indi Çaplinsk) rayonunda qəsəbə, ovalıqlar, çöllər Böyük Çaplı adlanırdı. XVIII əsrin 70-ci illərində Rusiyanın idarəsinə keçdikdən sonra da hələ öz əski türk adıyla yaşamaqda idi. Istilanın ilk illərində bu ərazidə Böyük Çaplı rus hərbi keşikçi postu qurulmuşdu. 1828-ci ildə isə bu münbit torpaqlarda Hersoq Anhaldt Hettenskinin alman koloniyasının əsası qoyuldu. Alman Qraflıqları ilə qohumluq əlaqəsi saxlayan çar ailəsi Romanovların dəvət etdikləri və böyük səxavətlə verimli torpaqları bağışladıqları kolonistlər bu yeni əldə etdikləri mülklərə öz əski dədə-baba yerlərinin adlarını qoyurdular. Elə bu yerlərin yeni sahibi də öz ata-baba yurdu Askaniya Hersoqluğunun xatirəsinə 1832-ci ildə böyük Çaplını Askaniya Nova adlandırdı. İndiki Askaniya Nova Dövlət Qoruğu əvvəl Böyük Çaplı bazılarının (təpələrinin) ətəklərində yerləşdiyindən əvvəllər Çaplı adlansa da, sonralar Askaniya Nova kimi rəsmiləşir. Bu çöllərdə eyniadlı Askaniya Nova adlı qoyun cinsi yetişdirilir.
| Askaniya-Nova | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Асканія-Нова | |||||
 | |||||
| |||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əsası qoyulub | 1822 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 30 m | ||||
| Saat qurşağı | | ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Poçt indeksi | 75230 | ||||
| Nəqliyyat kodu | BT | ||||
| | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Rusların gəlişinə qədər bu yerlərin sakinləri tatarlar (noqay türkləri) idilər. Bu torpaqlar məhz istila olunduqdan sonra ruslar, ukraynalılar burada Qara dəniz boyunca yerləşdirilmişdir. Odur ki, Çaplı adını türk toponimiyasında axtarmaq lazımdır. Həqiqətən də Böyük Çaplının ətrafında Yulkan Çaplı (yulkan(ölkə)"böyük" deməkdir), Kiçik Çaplı, Qara Çaplı adlı yaşayış məntəqələri mövcuddur. Samara çayının Dnepr çayına qovuşduğu yerdə Çaplı şəhəri yerləşir,-deyə Böyük Sovet Ensiklopediyasında yazılır.(bax: 29 c. s.97.)
Böyük Oğuz tayfası Çaplı, Çəpli(Çəpni) adı Türk ölkələrinin coğrafiyasında çox yayılmış adlardandır. Türkiyədə Çepi kəndi (Ərzurum), Azərbaycanda Çəpni (Dəvəçi və Göyçay rayonları), Çəpli (Gədəbəy r.) kəndlərinin adları bu böyük tayfa adından bir yadigardır. Qoruğa daxil olan çöllərdə iri oğuz heykəlləri – bütlər qalmaqdadır.
Mənbə
- Minaxanım Təkləli. Türk kitabı. Unudulan tarix. Dəyişdirilən adlar, Bakı, Nurlar, 2009
 | Ukrayna ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Askaniya Nova Cenubi Ukraynanin Xerson vilayetinde Capli indi Caplinsk rayonunda qesebe ovaliqlar coller Boyuk Capli adlanirdi XVIII esrin 70 ci illerinde Rusiyanin idaresine kecdikden sonra da hele oz eski turk adiyla yasamaqda idi Istilanin ilk illerinde bu erazide Boyuk Capli rus herbi kesikci postu qurulmusdu 1828 ci ilde ise bu munbit torpaqlarda Hersoq Anhaldt Hettenskinin alman koloniyasinin esasi qoyuldu Alman Qrafliqlari ile qohumluq elaqesi saxlayan car ailesi Romanovlarin devet etdikleri ve boyuk sexavetle verimli torpaqlari bagisladiqlari kolonistler bu yeni elde etdikleri mulklere oz eski dede baba yerlerinin adlarini qoyurdular Ele bu yerlerin yeni sahibi de oz ata baba yurdu Askaniya Hersoqlugunun xatiresine 1832 ci ilde boyuk Caplini Askaniya Nova adlandirdi Indiki Askaniya Nova Dovlet Qorugu evvel Boyuk Capli bazilarinin tepelerinin eteklerinde yerlesdiyinden evveller Capli adlansa da sonralar Askaniya Nova kimi resmilesir Bu collerde eyniadli Askaniya Nova adli qoyun cinsi yetisdirilir Askaniya NovaAskaniya NovaBayraq Gerb46 27 04 sm e 33 52 06 s u Olke UkraynaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1822Sahesi 10 km Merkezin hundurluyu 30 mSaat qursagi UTC 02 00UTC 03 00EhalisiEhalisi 2 741 nef 1 yanvar 2018 Reqemsal identifikatorlarPoct indeksi 75230Neqliyyat kodu BTXeriteni goster gizle Askaniya Nova Vikianbarda elaqeli mediafayllar Ruslarin gelisine qeder bu yerlerin sakinleri tatarlar noqay turkleri idiler Bu torpaqlar mehz istila olunduqdan sonra ruslar ukraynalilar burada Qara deniz boyunca yerlesdirilmisdir Odur ki Capli adini turk toponimiyasinda axtarmaq lazimdir Heqiqeten de Boyuk Caplinin etrafinda Yulkan Capli yulkan olke boyuk demekdir Kicik Capli Qara Capli adli yasayis menteqeleri movcuddur Samara cayinin Dnepr cayina qovusdugu yerde Capli seheri yerlesir deye Boyuk Sovet Ensiklopediyasinda yazilir bax 29 c s 97 Boyuk Oguz tayfasi Capli Cepli Cepni adi Turk olkelerinin cografiyasinda cox yayilmis adlardandir Turkiyede Cepi kendi Erzurum Azerbaycanda Cepni Deveci ve Goycay rayonlari Cepli Gedebey r kendlerinin adlari bu boyuk tayfa adindan bir yadigardir Qoruga daxil olan collerde iri oguz heykelleri butler qalmaqdadir MenbeMinaxanim Tekleli Turk kitabi Unudulan tarix Deyisdirilen adlar Baki Nurlar 2009 Ukrayna ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Istinadlar