Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Asetilendikarbon turşusu - rəngsiz kristal maddədir;dihidrat əmələ gətirir.
| Asetilendikarbon turşusu | |
|---|---|
| Ümumi | |
| Asetilendikarbon turşusu | |
| Kimyəvi formulu | HOOCC=CCOOH |
| Molyar kütlə | 114,06 q/mol |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | 179 °S |
| Qaynama nöqtəsi | 80,1 °S |
Fiziki xassələri
Suda , etanolda və efirdə yaxşı həll olur.
Kimyəvi xassələri
H2SO4 və p-toluolsulfoturşunun iştirakında spirtlərlə diefir, PCl5 və NH3-lə müvafiq olaraq dixloranhidrid və diamid əmələ gətirir. Sirkə turşusu mühitində PCl5-in köməyi ilə xlorlaşdırdıqda xlorfumar və dixlorfumar turşularının qarışığı, KMnO4-dən istifadə etməklə oksidləşdirdikdə isə oksalat turşusu əmələ gətirir. Butadienlə dien sintezinə daxil olaraq heksadien-1,2-dikarbon turşusuna çevrilir. Asetilendikarbon turşusunun trimerləşməsi nəticəsində mellit turşusu əmələ gəlir. Pd/BaSO4 üzərində katalitik hidrogenləşməsi reaksiyanın aparılma şəraitindən asılı olaraq malein və ya kəhraba turşusunun alınması ilə nəticələnir. A.t.-nin dimetilefirinin hidrazinlə və ya alifatik diazobirləşmələrlə təsirindən pirazol törəmələri, hidroksilaminlə təsirindən oksazol törəmələri, azidlərlə və HN3-lə təsirindən isə 1,2,3-triazollar əmələ gəlir, məs. :
Alınması:
Asetilendikarbon turşusunu KOH-ın α, β-dibromkəhraba turşusuna (çıxım 80%) və ya qələvinin spirtdə məhlulunun α-xlormalein və ya α-xlorfumar turşusuna təsirindən alırlar. A.t.-nin dimetilefiri güclü lakrimatordur (gözyaşardıcı), dəridə irinli yaralar əmələ gətirir.
Tətbiqi
Asetilendikarbon turşusu mellit və alkoksifumar turşularının, dienlərin sintezində aralıq məhsuludur.
Mənbə
- Синтезы органических препаратов, пер.с анг., сб. 2, М., 1949.
- Химия ацетиленовых соединений, пер.с анг., М., 1973.
- Общая органическая химия, пер.с анг., т. 4, М., 1983, с. 129-132.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Asetilendikarbon tursusu rengsiz kristal maddedir dihidrat emele getirir Asetilendikarbon tursusuUmumiAsetilendikarbon tursusuKimyevi formulu HOOCC CCOOHMolyar kutle 114 06 q molTermik xususiyyetlerErime noqtesi 179 SQaynama noqtesi 80 1 SFiziki xasseleriSuda etanolda ve efirde yaxsi hell olur Kimyevi xasseleriH2SO4 ve p toluolsulfotursunun istirakinda spirtlerle diefir PCl5 ve NH3 le muvafiq olaraq dixloranhidrid ve diamid emele getirir Sirke tursusu muhitinde PCl5 in komeyi ile xlorlasdirdiqda xlorfumar ve dixlorfumar tursularinin qarisigi KMnO4 den istifade etmekle oksidlesdirdikde ise oksalat tursusu emele getirir Butadienle dien sintezine daxil olaraq heksadien 1 2 dikarbon tursusuna cevrilir Asetilendikarbon tursusunun trimerlesmesi neticesinde mellit tursusu emele gelir Pd BaSO4 uzerinde katalitik hidrogenlesmesi reaksiyanin aparilma seraitinden asili olaraq malein ve ya kehraba tursusunun alinmasi ile neticelenir A t nin dimetilefirinin hidrazinle ve ya alifatik diazobirlesmelerle tesirinden pirazol toremeleri hidroksilaminle tesirinden oksazol toremeleri azidlerle ve HN3 le tesirinden ise 1 2 3 triazollar emele gelir mes Alinmasi Asetilendikarbon tursusunu KOH in a b dibromkehraba tursusuna cixim 80 ve ya qelevinin spirtde mehlulunun a xlormalein ve ya a xlorfumar tursusuna tesirinden alirlar A t nin dimetilefiri guclu lakrimatordur gozyasardici deride irinli yaralar emele getirir TetbiqiAsetilendikarbon tursusu mellit ve alkoksifumar tursularinin dienlerin sintezinde araliq mehsuludur MenbeSintezy organicheskih preparatov per s ang sb 2 M 1949 Himiya acetilenovyh soedinenij per s ang M 1973 Obshaya organicheskaya himiya per s ang t 4 M 1983 s 129 132