Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Artvin kərtənkələsi (lat. Darevskia derjugini) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin əsl kərtənkələlər fəsiləsinin qayalıq kərtənkələsi cinsinə aid heyvan növü.
| Artvin kərtənkələsi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstəüstü: Dəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Artvin kərtənkələsi | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Onların uzunluğu 64 mm uzunluğa malik olsa da quyruğu isə dəfə böyükdür. Boğazın mərkəzində 14-23 pulcuq vardır. Bədənin mərkəzi ilə isə 35-48 pulcuq vardır. Yuxarı hissəsi qəhvəyi, zeytuni-boz rəngdə olur. Kiçik tünd-qəhvəyi nöqtələr üzərini örtür.
Növün sostematikası
Altı mövcud yarımnövdən 5 Qafqaz ərazisində yayılmışdır:
- 1. Lacerta derjugini silvatica Bartenjev et Reznikova, 1931 — Krasnodar vilayəti ərazisində yayılmışdır.
- 2. Lacerta derjugini boehmei Bischoff, 1982 — Abxaziyada Kodor dərəsində, Qafqazın şimal-qərb ərazilərində.
- 3. Lacerta derjugini abchasica Bischoff, 1982 — Abxaziyanın Qara dəniz sahilləri, Gürcüstanın qərb əraziləri.
- 4. Lacerta derjugini barani Bischoff, 1982 — Acarıstanın dağlıq və Türkiyənin şimal-şərq əraziləri.
- 5. Lacerta derjugini orlawae Bischoff, 1984 — Gürcüstanın cənub-şərqi, Azərbaycanın şimal-qərb əraziləri.
Yayılması
Onlar əsasən dağlıq meşələrdə, yolların kənarlarında və bulaqların qıraqlarında yaşayırlar. Yaşayış məntəqələri yaxınlığında, əkin yerlərində yayılırlar. Onlara bəzən 1800–1900 m yüksəkliklərə qədər yayıla bilirlər. 1 ha ərazidə 30-40 başdan 200 başa qədər kərtənkələyə rast gəlmək olar. Onlar Krasnodar vilayəti, qərbi, şimal-şərqi Gürcüstan, şimal-qərbi Azərbaycan və Türkiyənin şimal-şərqi ərazilərində yayılmışdır.
Qidalanması
Onlar kiçik böçəklər, qarışqalar, yağış qurdları və çoxayaqlılarla qidalanır. Qida mövsümdən asılı olaraq dəyişir. Qışlama fevralın ortalarından aprel əvvələrində bitir.
Çoxalması
İyun ayının sonundan iyul ayının sonuna qədər yumurta qoyurlar. Bəzən isə iki dəfə yumurta qoyurlar. Krasnodar vilayəti ərazisində 4-6 yumurta, Cənubi Qafqazda isə 4-8 yumurta qoyur. Onların ölçüsü 5-7 x 9–11 mm olur. Quyruqsuz bədəni 19–25 mm uzunluğa malikdir.
İstinadlar
- The Reptile Database (ing.). / P. Uetz 2015.
Mənbə
- Artvin kərtənkələsi
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Artvin kertenkelesi lat Darevskia derjugini heyvanlar aleminin xordalilar tipinin surunenler sinfinin pulcuqlular destesinin esl kertenkeleler fesilesinin qayaliq kertenkelesi cinsine aid heyvan novu Artvin kertenkelesiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Klad Klad Sinif SurunenlerKlad Klad Klad Klad Klad Klad Desteustu Deste PulcuqlularFesileustu Fesile Esl kertenkelelerYarimfesile Cins Qayaliq kertenkelesiNov Artvin kertenkelesiBeynelxalq elmi adiDarevskia derjugini Alexander Nikolsky 1898Sekil axtarisiNCBI 122334EOL 1056202 Onlarin uzunlugu 64 mm uzunluga malik olsa da quyrugu ise defe boyukdur Bogazin merkezinde 14 23 pulcuq vardir Bedenin merkezi ile ise 35 48 pulcuq vardir Yuxari hissesi qehveyi zeytuni boz rengde olur Kicik tund qehveyi noqteler uzerini ortur Novun sostematikasiAlti movcud yarimnovden 5 Qafqaz erazisinde yayilmisdir 1 Lacerta derjugini silvatica Bartenjev et Reznikova 1931 Krasnodar vilayeti erazisinde yayilmisdir 2 Lacerta derjugini boehmei Bischoff 1982 Abxaziyada Kodor deresinde Qafqazin simal qerb erazilerinde 3 Lacerta derjugini abchasica Bischoff 1982 Abxaziyanin Qara deniz sahilleri Gurcustanin qerb erazileri 4 Lacerta derjugini barani Bischoff 1982 Acaristanin dagliq ve Turkiyenin simal serq erazileri 5 Lacerta derjugini orlawae Bischoff 1984 Gurcustanin cenub serqi Azerbaycanin simal qerb erazileri YayilmasiOnlar esasen dagliq meselerde yollarin kenarlarinda ve bulaqlarin qiraqlarinda yasayirlar Yasayis menteqeleri yaxinliginda ekin yerlerinde yayilirlar Onlara bezen 1800 1900 m yuksekliklere qeder yayila bilirler 1 ha erazide 30 40 basdan 200 basa qeder kertenkeleye rast gelmek olar Onlar Krasnodar vilayeti qerbi simal serqi Gurcustan simal qerbi Azerbaycan ve Turkiyenin simal serqi erazilerinde yayilmisdir QidalanmasiOnlar kicik bocekler qarisqalar yagis qurdlari ve coxayaqlilarla qidalanir Qida movsumden asili olaraq deyisir Qislama fevralin ortalarindan aprel evvelerinde bitir CoxalmasiIyun ayinin sonundan iyul ayinin sonuna qeder yumurta qoyurlar Bezen ise iki defe yumurta qoyurlar Krasnodar vilayeti erazisinde 4 6 yumurta Cenubi Qafqazda ise 4 8 yumurta qoyur Onlarin olcusu 5 7 x 9 11 mm olur Quyruqsuz bedeni 19 25 mm uzunluga malikdir IstinadlarThe Reptile Database ing P Uetz 2015 MenbeArtvin kertenkelesiHemcinin bax