Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Arça rayonu (tatar. Арча районы) — Rusiya Federasiyası, Tatarıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayonlardan biri.
| Arça rayonu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
|
| |||||
| Ölkə | |||||
| İnzibati mərkəz | Arsk | ||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Yaradılıb | 10 avqust 1930 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Hündürlük | 116 m | ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Rəsmi sayt | |||||
 | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Respublikanın şimalında yerləşir. Baltaç, Saba,Teləçə, Pitrəç, Biektau, Əntə rayonları və Mari El Respublikası (Mari-Turek və Morkinski rayonları) ilə həmsərhəddir.
İnzibati mərkəzi Arça şəhəridir.
Coğrafiyası
Rayonun relyefi Kazanka çaylarının vadilərinə bölünən (yüksəkliklər: Atınka, Verezinka, Oia, Kismes) Aşit, Şoşma təpəli düzənliklərdən (hündürlüyü 170–266 m) ibarətdir.
Açıq boz meşə torpaqları geniş yayılmışdır. Meşələr ərazinin təxminən 12% -ni tutur.
Tarixi
1920-ci ilə qədər müasir Arça rayonun ərazisi Kazan vilayətinin Kazan qəzasının tərkibində idi. 1920-1930-cu illərdə Arça kantonunun bir hissəsi olur.
Rayon 10 avqust 1930-cu ildə təsis edilmişdir. 1 fevral 1963-cü ildə rayon ərazisinə Tatarıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Baltaç, Tukayev və Biektay rayonlarının bir hissəsi daxil olur. 25 oktyabr 1990-cı ildə rayonun tərkibindən Ətnə rayonu ayrılır.
Əhalisi
Əhalisi: 51,6 min nəfər (kişilər - 23,9, qadınlar - 27,7). Bunlardan 92,8% -i tatarlar, 5,9% -i ruslar, 0,5% -i marilər.
- Urbanizasiya
Şəhər şəraitində (Arça şəhəri) rayon əhalisinin 39,6% -i yaşayır.
Yerli özünü idarəetmə
Arça rayonu ərazisinə 1 şəhər və 16 kənd inzibati vahidliyi daxildir. Rayon ərazisinə ümumilikdə 128 yaşayış məntəqəsi daxildir.
KİV
Burada “Arça xəbərləri” adlı rayon qəzeti buraxılır. Qəzet rus və tatar dilərində nəşr olunur.
Sosial sfera
Rayonda 104 ümumtəhsil məktəbi, 2 peşə məktəbi, 61 kitabxana, 100 klub müəssisəsi, 4 xəstəxana (1997) vardır.
İqtisadiyyat
Ən böyük kənd təsərrüfatı rayonlarından biridir. Kənd təsərrüfatının əsasını ətlik və südlük maldarlıq, taxılçılıq təşkil edir. Əklinçilikdə əsas yeri taxılçılıq (çovdar, buğda, taxıl və paxlalı bitkilər) və kartof əsas yer tutur. Böyük balıq təsərrüfatlarına sahibdir.
Nəqliyyat
Rayondan "Qərbi Avropa - Qərbi Çin" nəqliyyat dəhlizinin kiçik bir hissəsi (Yoşkar-Ola - Şali (M-7) hissəsi) keçəcəkdir.
İstinadlar
- 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Rusiya Dövlət Federal Statistika Xidməti.
- "Поселения Арского района". Официальный портал Республики Татарстан. 2020-02-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-11-20.
Mənbə
- "Информация о районе". 2009-05-27 tarixində .
- "Мечети района". 2009-02-01 tarixində .
- "Знаменитости района". arzalar.narod.ru (rus). İstifadə tarixi: 2020-01-26.
- "Эпиграфические памятники Арского района". tashlar.narod.ru (rus). İstifadə tarixi: 2020-01-26.
- Арск и Арский район
- Каталог фирм и организаций Арска. Интернет справочник
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Arca rayonu tatar Archa rajony Rusiya Federasiyasi Tataristan Respublikasinin erazisine daxil olan inzibati rayonlardan biri Arca rayonuBayraq d Gerb d 56 12 sm e 49 51 s u Olke RusiyaInzibati merkez ArskTarixi ve cografiyasiYaradilib 10 avqust 1930Sahesi 1 843 6 km Hundurluk 116 mEhalisiEhalisi 52 265 nef 1 yanvar 2018 Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllar Respublikanin simalinda yerlesir Baltac Saba Telece Pitrec Biektau Ente rayonlari ve Mari El Respublikasi Mari Turek ve Morkinski rayonlari ile hemserheddir Inzibati merkezi Arca seheridir CografiyasiRayonun relyefi Kazanka caylarinin vadilerine bolunen yukseklikler Atinka Verezinka Oia Kismes Asit Sosma tepeli duzenliklerden hundurluyu 170 266 m ibaretdir Aciq boz mese torpaqlari genis yayilmisdir Meseler erazinin texminen 12 ni tutur Tarixi1920 ci ile qeder muasir Arca rayonun erazisi Kazan vilayetinin Kazan qezasinin terkibinde idi 1920 1930 cu illerde Arca kantonunun bir hissesi olur Rayon 10 avqust 1930 cu ilde tesis edilmisdir 1 fevral 1963 cu ilde rayon erazisine Tataristan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin Baltac Tukayev ve Biektay rayonlarinin bir hissesi daxil olur 25 oktyabr 1990 ci ilde rayonun terkibinden Etne rayonu ayrilir EhalisiEhalisi 51 6 min nefer kisiler 23 9 qadinlar 27 7 Bunlardan 92 8 i tatarlar 5 9 i ruslar 0 5 i mariler Urbanizasiya Seher seraitinde Arca seheri rayon ehalisinin 39 6 i yasayir Yerli ozunu idareetmeArca rayonu erazisine 1 seher ve 16 kend inzibati vahidliyi daxildir Rayon erazisine umumilikde 128 yasayis menteqesi daxildir KIVBurada Arca xeberleri adli rayon qezeti buraxilir Qezet rus ve tatar dilerinde nesr olunur Sosial sferaRayonda 104 umumtehsil mektebi 2 pese mektebi 61 kitabxana 100 klub muessisesi 4 xestexana 1997 vardir IqtisadiyyatEn boyuk kend teserrufati rayonlarindan biridir Kend teserrufatinin esasini etlik ve sudluk maldarliq taxilciliq teskil edir Eklincilikde esas yeri taxilciliq covdar bugda taxil ve paxlali bitkiler ve kartof esas yer tutur Boyuk baliq teserrufatlarina sahibdir NeqliyyatRayondan Qerbi Avropa Qerbi Cin neqliyyat dehlizinin kicik bir hissesi Yoskar Ola Sali M 7 hissesi kececekdir Istinadlar26 Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2018 goda Rusiya Dovlet Federal Statistika Xidmeti Poseleniya Arskogo rajona Oficialnyj portal Respubliki Tatarstan 2020 02 29 tarixinde Istifade tarixi 2015 11 20 Menbe Informaciya o rajone 2009 05 27 tarixinde Mecheti rajona 2009 02 01 tarixinde Znamenitosti rajona arzalar narod ru rus Istifade tarixi 2020 01 26 Epigraficheskie pamyatniki Arskogo rajona tashlar narod ru rus Istifade tarixi 2020 01 26 Arsk i Arskij rajon Katalog firm i organizacij Arska Internet spravochnik