fbpx
Wikipedia

Ankara (roman)

September 17, 2021

Ankara—Yaqub Qədri Qaraosmanoğlunun 1934-cü ildə nəşr etdirdiyi romanı.

Ankara
türk. Ankara
Müəllif(lər) Yaqub Qədri Qaraosmanoğlu
Janr roman
Orijinalın dili Türk dili
Orijinalın nəşr ili 1934
Səhifə 252
isbn ISBN 975-470-134-2

Mövzu

Yaqub Qədri Qaraosmanoğlunun yaradıcılığında önəmli yer tutan romanlardan biri də “Ankara”dır. Dövrün ictima-siyasi panoramasının əks olunduğu bu roman utopik bir əsərdir. Əsərdə milli mücadilənin sonucları ən xırda detallarına qədər təhlil olunur. Ümumiyyətlə, əsər həm konflikt, həm də dərin-gərgin konfliktlərin ortaya çıxartdığı xarakterlər baxımından diqqəti cəlb edir. Əsərdə hadisələr İstanbullu, evdar bir xanım olan Səlmanın kontekstində cərəyan edir. Konfliktlər, düyünlər bu əsas obrazın müstəvisində təqdim edilir.

Onu da qeyd edək ki, seçilən məkanlar, xarakterler və dövr bir-biri ilə əlaqələndirilmiş, yazıçı öz ideyalarını bu obrazların simasında ümumiləşdirmiş, bəzən isə ümumiyyətlə simvollaşdırmışdır.

Roman üç bölümə ayrılır, hər bir hissə isə Türkiyənin mühüm bir mərhələsini özündə əks etdirir: Birinci bölüm: Sakarya savaşı öncəsi (1922-ci illərə qədərki mərhələni əhatə edir). İkinci bölüm: Cümhuriyyətin elan olunmağa başladığı dövr (1926-cı illərə qədərki mərhələ). Üçüncü bölüm: Cümhuriyyətdən sonrakı illər.

Hadisələrin cərəyan etdiyi Ankara bir növ adi məkan anlayışından çıxaraq dərin mənəvi məna kəsb etməyə başlayır. Hadisələrin fonunda ilk öncə inqilab atəşi ilə yanan köhnə Ankara, daha sonra isə Avropa sayağı yaşam tərzi, Palasları ilə məşhur olan yeni Ankara təqdim olunur. Yazıçını belə bir məsələ düşündürür. “O milli atəşin hərarətindən bu buz kimi şəhər maketi necə ortaya çıxdı?”

Qısa məzmuna nəzər salaq, Əsər, Səlmanın böyük xəyallarla İstanbuldan əri Nazif bəyin yanına Ankaraya gəlməsiylə başlayır. I Bölümdə Ankaranın ruhunu, Milli Mücadilənin həyəcanını anlamayan Səlma xanım ətrafıyla konfliktdədir. Kasıb xalq, onların həyat tərzi, taxtabitiylə dolu olan köhnə evlər onda ikrah hissi oyadır.

Halbuki, Ankara onun xəyalında nağıllar ölkəsi kimi möcüzəvi bir yer idi. Əsərdə göstərilir ki, ümumiyyətlə, İstanbullulara görə “Ankara” bir ümüd, qurtuluş deməkdir. Səlmanın atası səhərlər əlinə qəzet alar-almaz ilk axtardığı xəbərlər Ankarayla bağlı olur. Hətta İstanbuldan Ankaraya gələnlərə milli hərəkatın qəhrəmanı kimi baxırdılar.

… Ecnebi işğali altında bir zindan haline gelen İstanbul`da, bir kaçış ve kurtuluş parolası gibi kulaktan kulağa fısıldanan, her fısıldanışta gözlerde bir ümit ve intizar işığı parlatan ve o gizliliği kendisine esrarlı bir cazibe veren Ankara kelimesi, ideal Ankaranın adı, zihninde bir hayal ülkesi olarak yaşayan bu yeri adete masal iklimi haline sokmuştu.” Amma gördüyü mənzərələr Səlmanı hey İstanbul həsrətinə aparır.

“Sanki, bu alem bana küs ve ben ona dargın gibiyim. Hem, bu Anadolu peyzajlarının dili yok. İstanbul`da her taraf konuşur. Her taraf, size bir şey söyler. Sanki, taşı-toprağı canlı gibidir.”

Səlma ilə gənc yazıçı Neşati Sabitin söhbətində bir ziddiyət ortaya çıxır. Gənc yazıçı, Ankaranı yalnız adi bir mekan, həm də daşı-torpağı lal məkan hesab edən Səlmaya kəskin şəkildə etirazını bildirir:

“-Buraların da bir dili vardır ama, biz anlayamıyoruz. Ömrünüzde bir kere olsun, halis Anadolu türkülerini candan dinlediğiniz oldu mu,? Bu kısır derenin, şu cılız ağaçların ve bunların ardındakı taşlık dikenlik tepelerin bütün sıtması onlardadır ve bütün ihtirası..

…Bir Anadolu köylüsünün yüzüne hiç dikkatle baktığınız oldu mu? Bir Anadolu köylüsü diyorum; kadın olsun, erkek olsun, çocuk olsun, hepsinde öyle bir ifade görürsünüz ki saffetine, sadeliğine, hatta basitliğine, iptidailiğine rağmen, vekarı, olgunluğu, derin ve ıstıraplı çizgileriyle sizi korkutur.”

Daha sonra, bu daşın torpağın dilini Anadolu uşağının, o balaca odunçunun daha yaxşı hiss etdiyini söyləyir.

Əsərdə diqqəti cəlb edən obrazlardan biri də mübariz bir qəhrəman, vətənpərvər insan gənc zabit Haqqı bəydir. Səlmaya ilk milli duyğuları, vətənpərvərlik hisslərini məhz bu gənc zabit aşılayır. I bölümün axırlarında evdar bir xanım olan Səlma, Ankara ilə arasındakı ruhu hiss edən milli duyğularla yaşayan, vətən uğrunda canını fəda etmək istəyən tibb bacısına çevrilir. Həyat yoldaşı Nazif bəy, “mən canımı çöldən tapmamışam” deyib, istiqlaliyyət savaşının tüğyan etdiyi Ankaradan uzaqlaşır. Səlma ilə onun arasındakı konflikt daxili monoloqda əks olunur. Səlma, məhz bu gün o ütülü, səliqəli geyinmiş ərinin nə qədər şəxsiyyətsiz biri olduğunu başa düşür. Əsərin ikinci hissəsində onun Haqqı bəylə evləndiyini, günlərini ziyafətlərdə keçirdiyi əks olunur. Bu hissədə milli mübarizə uğrunda çırpınan Ankara, sürətlə inkişaf edən, böyük Ankara Palasları ilə məşhur olan kosmopolit bir yerə çevrilir. Əslində burada, yazıçı inqilabdan sonra, varlanmış, harınlamış, müasirləşməni Avropa təqlidçiliyində görən insanların karikaturasını təsvir etməklə, kəskin şəkildə onları tənqid edir. Milli duyğularla mübarizəyə atılan, gənc zabit minbaşı Haqqı bəy, günlərini ziyafətlərdə, qadınlarla rəqs etməkdə, yeyib içməkdə keçirən, evi, xaricdən gətirtdiyi mebelleri ilə qürur duyan bir dəllala çevrilir. Səlma əvvəllər heyranlıq duyduğu bu insan getdikcə yazığı gəlir, hətta iyrənməyə başlayır: “Ərimin üzünə baxdıqca ona yazığım gəlir. Bilirsiz, mənim ərim əvvəllər qəhrəman idi. Möhkəm və kəskin ruhlu idealist bir insan idi. Həmişə mənə hörmət və qulluq edən bir centlmen idi. Qələbə qazanmış bir komandir kimi cəhbədən gələn günü xatırlayıram. O vaxtlar, o mənim heç nəyim deyildi. Fəqət, hər şeyim idi. Mənim üstümdə özünə görə bir nüfuzu, bir hökmü vardı. Hər dəfə gözləri gözlərimə baxanda “Buyurun, əmriniz nədir” demək istəyirdim. Halbuki, indi…indi? ”

Səlma, belə bir cəmiyyətdə, bu atmosferdə artıq nəfəs ala bilmir. Belə bir sual ortaya çıxır. Bəyəm milli mücadilə bunun üçün olmuşdu? İnsanlara vəd edilən gələcək bu idi?!

Bütün bunlara dözə bilməyən Səlma, Haqqı bəydən ayrılır, öz ayaqları üzərində duracağına söz verərək, müəllimliyə başlar. O, əvvəllər bəyənmədiyi Tacəddin məhəlləsinə böyük sevgi ilə qayıdır. Onun üçün önəmli olan, xalqı üçün faydalı ola bilməkdir. Əsərdə iki fərqli toplum arasında konflikt başlayır. Bir qütbdə əvvəllər vətən heyranı, indi isə həyatını eyş-işrətdə keçirən kökündən qopmuş, Avropa təqlidçiləri Haqqı bəylər, Murad bəylər, əks qütbdə isə Anadolunun ruhunu duyan, apardığı mübarizənin, inqilabların nəticəsinin bu olmadığını dərk edən, Səlmalar, Nəşati Sabitlər dayanır.

Əsərin axırıncı bölümündə ütopik bir Ankara canlandırılır. Yazıçı, burada görmək istədiyi Ankaranı real tablolarla əks etdirir. Səlma bir qədər yaşlanmış, onunla eyni idealogiya sahibi olan yazıçı Neşati Sabitlə xöşbəxt bir ailə həyatı qurmuşdu.

Hətta, yazıçı göstərir ki, Səlma o qədər bu inqilabın içində bişmişdi ki, bir qədər yaşlandığının, dərisinin qırışmağa başladığını belə hiss etməmişdi. Çünki, bu cəmiyyət dünyanın ikinci yaradılışı idi.

“Bundan dörd il əvvəl üzünü görüb, səsini eşitdiyi Tanrı, aydınlığa ol! Demişdi; Aydınlıq olurdu artıq. Suya ol! Demişdi. Su olurdu. ”

Əsərin əvvəlində Ankarada özünü yad, obrazın diliylə desək, “yaban” hiss edən acı qürbət duyğusu keçirən, adi ev xanımı, milli mübarizəyə qoşulan, Ankaranın daşına, torpağına bütün qəlbiylə bağlanan mükəmməl bir xarakterə çevrilir.

“Sanki Ankara, onun öz evi, Ankaranın qurulması və inkişafı onun öz mübarizəsi idi. Bunu belə hesab etməyənlərə, və ya öz şəxsi mənfəətlərinin çuxurunda ilişib qalanlara yazığı gəlirdi. Çünkü, belələri, ona, 1926-cı illərdəki Yenişəhir sakinlərini xatırladırdı.”

Səlma xanım həyatının o mərhələsini hələ də ürpərərək xatırlayırdı. Onun görmək istədiyi Ankara məhz bu idi. Fəhləsi, mühəndisi, heç kəsin əsiri olmayan, özünü vətən torpağının qulluqçusu hesab edərək, alın təriylə firavan həyat sürən bir cəmiyyət… Yazıçı, Ankaranı zahiri baxımdan təsvir edərkən, onun əvvəlki kimi acı qürbət hissi yaratmadığını vurğulayırdı. Yeri gəlmişkən onu da qeyd edək ki, yazıçı, bu əsəri nəşr etdirdikdən otuz il sonra təkrar çap etdirərkən, romanın ilk səhifəsinə təəssüfdolu bir qeyd etmişdi.

“… bu ideal Türkiyəyə iyirmi ilə qovuşacağımızı sanırdım. İndi, o iyirmi ilin üstündən, bir iyirmi il də keçib. Fəqət biz, siyasi, mədəni və iqtisadi devrimin şərtləri baxımından hələ də romanımın ikinci bölümündə karikaturasını çəkərək verdiyim Ankaranın içində çırpınıb qalmaqdayıq.”

İstinadlar

  1. Aktaş, Şerif, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1987.
  2. Karaosmanoğlu, Yakup Kadri. Ankara, 29.baskı, İletişim yayınları, İstanbul, 2012, 17.
  3. Karaosmanoğlu, Yakup Kadri. Ankara, 29.baskı, İletişim yayınları, İstanbul, 2012, s. 79
  4. Karaosmanoğlu, Yakup Kadri. Ankara, 29.baskı, İletişim yayınları, İstanbul, 2012, s.141
  5. Karaosmanoğlu, Yakup Kadri. Ankara, 29.baskı, İletişim yayınları, İstanbul, 2012, s.177.
  6. Karaosmanoğlu, Yakup Kadri. Ankara, 29.baskı, İletişim yayınları, İstanbul, 2012, s.9.

Xarici keçidlər

   Ədəbiyyat ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

September 17, 2021
ankara, roman, ankara, yaqub, qədri, qaraosmanoğlunun, 1934, ildə, nəşr, etdirdiyi, romanı, ankaratürk, ankaramüəllif, lər, yaqub, qədri, qaraosmanoğlujanr, romanorijinalın, dili, türk, diliorijinalın, nəşr, 1934səhifə, 252isbn, isbn, 2mövzu, redaktəyaqub, qəd. Ankara Yaqub Qedri Qaraosmanoglunun 1934 cu ilde nesr etdirdiyi romani Ankaraturk AnkaraMuellif ler Yaqub Qedri QaraosmanogluJanr romanOrijinalin dili Turk diliOrijinalin nesr ili 1934Sehife 252isbn ISBN 975 470 134 2Movzu RedakteYaqub Qedri Qaraosmanoglunun yaradiciliginda onemli yer tutan romanlardan biri de Ankara dir 1 Dovrun ictima siyasi panoramasinin eks olundugu bu roman utopik bir eserdir Eserde milli mucadilenin sonuclari en xirda detallarina qeder tehlil olunur Umumiyyetle eser hem konflikt hem de derin gergin konfliktlerin ortaya cixartdigi xarakterler baximindan diqqeti celb edir Eserde hadiseler Istanbullu evdar bir xanim olan Selmanin kontekstinde cereyan edir Konfliktler duyunler bu esas obrazin mustevisinde teqdim edilir Onu da qeyd edek ki secilen mekanlar xarakterler ve dovr bir biri ile elaqelendirilmis yazici oz ideyalarini bu obrazlarin simasinda umumilesdirmis bezen ise umumiyyetle simvollasdirmisdir Roman uc bolume ayrilir her bir hisse ise Turkiyenin muhum bir merhelesini ozunde eks etdirir Birinci bolum Sakarya savasi oncesi 1922 ci illere qederki merheleni ehate edir Ikinci bolum Cumhuriyyetin elan olunmaga basladigi dovr 1926 ci illere qederki merhele Ucuncu bolum Cumhuriyyetden sonraki iller Hadiselerin cereyan etdiyi Ankara bir nov adi mekan anlayisindan cixaraq derin menevi mena kesb etmeye baslayir Hadiselerin fonunda ilk once inqilab atesi ile yanan kohne Ankara daha sonra ise Avropa sayagi yasam terzi Palaslari ile meshur olan yeni Ankara teqdim olunur Yazicini bele bir mesele dusundurur O milli atesin heraretinden bu buz kimi seher maketi nece ortaya cixdi Qisa mezmuna nezer salaq Eser Selmanin boyuk xeyallarla Istanbuldan eri Nazif beyin yanina Ankaraya gelmesiyle baslayir I Bolumde Ankaranin ruhunu Milli Mucadilenin heyecanini anlamayan Selma xanim etrafiyla konfliktdedir Kasib xalq onlarin heyat terzi taxtabitiyle dolu olan kohne evler onda ikrah hissi oyadir Halbuki Ankara onun xeyalinda nagillar olkesi kimi mocuzevi bir yer idi Eserde gosterilir ki umumiyyetle Istanbullulara gore Ankara bir umud qurtulus demekdir Selmanin atasi seherler eline qezet alar almaz ilk axtardigi xeberler Ankarayla bagli olur Hetta Istanbuldan Ankaraya gelenlere milli herekatin qehremani kimi baxirdilar Ecnebi isgali altinda bir zindan haline gelen Istanbul da bir kacis ve kurtulus parolasi gibi kulaktan kulaga fisildanan her fisildanista gozlerde bir umit ve intizar isigi parlatan ve o gizliligi kendisine esrarli bir cazibe veren Ankara kelimesi ideal Ankaranin adi zihninde bir hayal ulkesi olarak yasayan bu yeri adete masal iklimi haline sokmustu 2 Amma gorduyu menzereler Selmani hey Istanbul hesretine aparir Sanki bu alem bana kus ve ben ona dargin gibiyim Hem bu Anadolu peyzajlarinin dili yok Istanbul da her taraf konusur Her taraf size bir sey soyler Sanki tasi topragi canli gibidir Selma ile genc yazici Nesati Sabitin sohbetinde bir ziddiyet ortaya cixir Genc yazici Ankarani yalniz adi bir mekan hem de dasi torpagi lal mekan hesab eden Selmaya keskin sekilde etirazini bildirir Buralarin da bir dili vardir ama biz anlayamiyoruz Omrunuzde bir kere olsun halis Anadolu turkulerini candan dinlediginiz oldu mu Bu kisir derenin su ciliz agaclarin ve bunlarin ardindaki taslik dikenlik tepelerin butun sitmasi onlardadir ve butun ihtirasi Bir Anadolu koylusunun yuzune hic dikkatle baktiginiz oldu mu Bir Anadolu koylusu diyorum kadin olsun erkek olsun cocuk olsun hepsinde oyle bir ifade gorursunuz ki saffetine sadeligine hatta basitligine iptidailigine ragmen vekari olgunlugu derin ve istirapli cizgileriyle sizi korkutur 3 Daha sonra bu dasin torpagin dilini Anadolu usaginin o balaca oduncunun daha yaxsi hiss etdiyini soyleyir Eserde diqqeti celb eden obrazlardan biri de mubariz bir qehreman vetenperver insan genc zabit Haqqi beydir Selmaya ilk milli duygulari vetenperverlik hisslerini mehz bu genc zabit asilayir I bolumun axirlarinda evdar bir xanim olan Selma Ankara ile arasindaki ruhu hiss eden milli duygularla yasayan veten ugrunda canini feda etmek isteyen tibb bacisina cevrilir Heyat yoldasi Nazif bey men canimi colden tapmamisam deyib istiqlaliyyet savasinin tugyan etdiyi Ankaradan uzaqlasir Selma ile onun arasindaki konflikt daxili monoloqda eks olunur Selma mehz bu gun o utulu seliqeli geyinmis erinin ne qeder sexsiyyetsiz biri oldugunu basa dusur Eserin ikinci hissesinde onun Haqqi beyle evlendiyini gunlerini ziyafetlerde kecirdiyi eks olunur Bu hissede milli mubarize ugrunda cirpinan Ankara suretle inkisaf eden boyuk Ankara Palaslari ile meshur olan kosmopolit bir yere cevrilir Eslinde burada yazici inqilabdan sonra varlanmis harinlamis muasirlesmeni Avropa teqlidciliyinde goren insanlarin karikaturasini tesvir etmekle keskin sekilde onlari tenqid edir Milli duygularla mubarizeye atilan genc zabit minbasi Haqqi bey gunlerini ziyafetlerde qadinlarla reqs etmekde yeyib icmekde keciren evi xaricden getirtdiyi mebelleri ile qurur duyan bir dellala cevrilir Selma evveller heyranliq duydugu bu insan getdikce yazigi gelir hetta iyrenmeye baslayir Erimin uzune baxdiqca ona yazigim gelir Bilirsiz menim erim evveller qehreman idi Mohkem ve keskin ruhlu idealist bir insan idi Hemise mene hormet ve qulluq eden bir centlmen idi Qelebe qazanmis bir komandir kimi cehbeden gelen gunu xatirlayiram O vaxtlar o menim hec neyim deyildi Feqet her seyim idi Menim ustumde ozune gore bir nufuzu bir hokmu vardi Her defe gozleri gozlerime baxanda Buyurun emriniz nedir demek isteyirdim Halbuki indi indi 4 Selma bele bir cemiyyetde bu atmosferde artiq nefes ala bilmir Bele bir sual ortaya cixir Beyem milli mucadile bunun ucun olmusdu Insanlara ved edilen gelecek bu idi Butun bunlara doze bilmeyen Selma Haqqi beyden ayrilir oz ayaqlari uzerinde duracagina soz vererek muellimliye baslar O evveller beyenmediyi Taceddin mehellesine boyuk sevgi ile qayidir Onun ucun onemli olan xalqi ucun faydali ola bilmekdir Eserde iki ferqli toplum arasinda konflikt baslayir Bir qutbde evveller veten heyrani indi ise heyatini eys isretde keciren kokunden qopmus Avropa teqlidcileri Haqqi beyler Murad beyler eks qutbde ise Anadolunun ruhunu duyan apardigi mubarizenin inqilablarin neticesinin bu olmadigini derk eden Selmalar Nesati Sabitler dayanir Eserin axirinci bolumunde utopik bir Ankara canlandirilir Yazici burada gormek istediyi Ankarani real tablolarla eks etdirir Selma bir qeder yaslanmis onunla eyni idealogiya sahibi olan yazici Nesati Sabitle xosbext bir aile heyati qurmusdu Hetta yazici gosterir ki Selma o qeder bu inqilabin icinde bismisdi ki bir qeder yaslandiginin derisinin qirismaga basladigini bele hiss etmemisdi Cunki bu cemiyyet dunyanin ikinci yaradilisi idi Bundan dord il evvel uzunu gorub sesini esitdiyi Tanri aydinliga ol Demisdi Aydinliq olurdu artiq Suya ol Demisdi Su olurdu Eserin evvelinde Ankarada ozunu yad obrazin diliyle desek yaban hiss eden aci qurbet duygusu keciren adi ev xanimi milli mubarizeye qosulan Ankaranin dasina torpagina butun qelbiyle baglanan mukemmel bir xaraktere cevrilir Sanki Ankara onun oz evi Ankaranin qurulmasi ve inkisafi onun oz mubarizesi idi Bunu bele hesab etmeyenlere ve ya oz sexsi menfeetlerinin cuxurunda ilisib qalanlara yazigi gelirdi Cunku beleleri ona 1926 ci illerdeki Yenisehir sakinlerini xatirladirdi 5 Selma xanim heyatinin o merhelesini hele de urpererek xatirlayirdi Onun gormek istediyi Ankara mehz bu idi Fehlesi muhendisi hec kesin esiri olmayan ozunu veten torpaginin qulluqcusu hesab ederek alin teriyle firavan heyat suren bir cemiyyet Yazici Ankarani zahiri baximdan tesvir ederken onun evvelki kimi aci qurbet hissi yaratmadigini vurgulayirdi Yeri gelmisken onu da qeyd edek ki yazici bu eseri nesr etdirdikden otuz il sonra tekrar cap etdirerken romanin ilk sehifesine teessufdolu bir qeyd etmisdi bu ideal Turkiyeye iyirmi ile qovusacagimizi sanirdim Indi o iyirmi ilin ustunden bir iyirmi il de kecib Feqet biz siyasi medeni ve iqtisadi devrimin sertleri baximindan hele de romanimin ikinci bolumunde karikaturasini cekerek verdiyim Ankaranin icinde cirpinib qalmaqdayiq 6 Istinadlar Redakte Aktas Serif Yakup Kadri Karaosmanoglu T C Kultur ve Turizm Bakanligi Yayinlari Ankara 1987 Karaosmanoglu Yakup Kadri Ankara 29 baski Iletisim yayinlari Istanbul 2012 17 Karaosmanoglu Yakup Kadri Ankara 29 baski Iletisim yayinlari Istanbul 2012 s 79 Karaosmanoglu Yakup Kadri Ankara 29 baski Iletisim yayinlari Istanbul 2012 s 141 Karaosmanoglu Yakup Kadri Ankara 29 baski Iletisim yayinlari Istanbul 2012 s 177 Karaosmanoglu Yakup Kadri Ankara 29 baski Iletisim yayinlari Istanbul 2012 s 9 Xarici kecidler Redakte Edebiyyat ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Ankara roman amp oldid 6085636, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.