Birillik ot bitkisi olub, kiçik ağ çiçəkləri olmaqla, iri çiçəklərınin diametri 15 sm, çiçək qrupu isə mürəkkəb çətirdir. Düz, çılpaq, şırımlı gövdəli, hündürlüyü 100-140 sm-dir. Yuxarı hissəsi budaqlanan, gövdə budağındakı yarpaqları orta saylıdır. Yarpaq lövhəcikləri iki, hətta üç lələkvari bölünmüş olur. Meyvəsi sallaq, kiçik, uzunluğu 2-3 mm, eni isə 1 mm-dir.
Yetişmiş və qurudulmuş mədəni birillik ot bitkisi olan böyük amminin meyvələri xammal olaraq toplanılır. Meyvələrini bitki ölüşkəyən zaman toplanılır.Mərkəzi çətirindəki meyvələri yetişməyə başladıqda bitki toplanılmalı və qurudulmalıdır. Qurudulma digər bikilər kimi aparılır.
Spesifik iyli, acı dadlı və azacıq yandırıcıdir. Havası dəyişilən quru anbarlarda saxlanılmalıdır. Saxlama müddəti 5 ildir.
Tərkibi və təsiri:
Meyvələrinin tərkibində furokumarinlər (2,2%), psoralen və angeliçin törəmələri: ksantotoksin, imperatorin, izipimpinellin, berqapten və marmezin vardır.
Fotosensiblizasiyaedici dərmandır. Əsas təsiredici maddəsi furokumarinlər olub, ultrabənövşəyi şüanın təsirindən dəridəki melanin piqmentini stimullaşdırır. Ammifurinin və ultrabənövşəyi şüanın kombinasiyası ilə dəridəki piqmentasiya bərpa olur. Furokumarinlər kapilliyarları möhkəmləndirir, sedativ, ödqovucu, sidikqovucu təsir edir, uşaqlıq və bağırsağı tonuslandırır.
Bitkidən alınan ammifurin preparatı fotosensiblizasiyaedici maddə kimi vitiliqo və allopesiyalarda müvəffəqiyyətlə təyin edilir. Həbi 0,02 q, spirtlə birlikdə 2% olmaqla təyin edilir. Bu bitkinin müalicəvi təsiri XIII əsrdən məlum idi. Ərəb təbibləri leykodermanı və şüalanmanı bu bitki ilə müalicə edirdilər. Xammalından «Ammifurin» və «Anmarin» alınır. «Ammifurin»lə psorioz, neyrodermit, qırmızı dəmrovun, «Anmarin»lə isə göbələkəleyhinə vasitə kimi dermatomikozların müalicəsində istifadə edilir.
Tərkibində forokumarinlər (izopimpinellina, berqapten, ksantotoksin) ən azı 0,6%, rütubət 10%, kül 8%, üzvü birləşmələr 5% mineral birləşmələr 1%-dir.
İstinadlar
Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
S.C.İbadullayeva, M.C.Qəhrəmanova Bitkilərin Sirli Dünyası (Ot Bitkiləri) Bakı 2016 s.333
S.C.İbadullayeva, M.C.Qəhrəmanova Bitkilərin Sirli Dünyası (Ot Bitkiləri) Bakı 2016 s.333
Noyabr 26, 2021
böyük, dişqurtlayan, ammi, majus, çətirkimilər, fəsiləsinin, dişqurtlayan, cinsinə, bitki, növü, ammi, majuselmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəliləryarımsinif, rozidlərsıra, çətirçiçəklilərfəsilə, çətirkimilərcins, dişqurtlayannöv. Boyuk disqurtlayan lat Ammi majus 1 cetirkimiler fesilesinin disqurtlayan cinsine aid bitki novu 2 Boyuk disqurtlayanAmmi majusElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerYarimsinif RozidlerSira CetirciceklilerFesile CetirkimilerCins DisqurtlayanNov Boyuk disqurtlayanElmi adiAmmi majus L SinonimlerAmmi glaucifolium L Ammi majus L MeratVikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 29577NCBI 48026EOL 584988GRIN 2899IPNI 837486TPL kew 2633874Botaniki xarakteristikasi RedakteBirillik ot bitkisi olub kicik ag cicekleri olmaqla iri ciceklerinin diametri 15 sm cicek qrupu ise murekkeb cetirdir Duz cilpaq sirimli govdeli hundurluyu 100 140 sm dir Yuxari hissesi budaqlanan govde budagindaki yarpaqlari orta saylidir Yarpaq lovhecikleri iki hetta uc lelekvari bolunmus olur Meyvesi sallaq kicik uzunlugu 2 3 mm eni ise 1 mm dir Yetismis ve qurudulmus medeni birillik ot bitkisi olan boyuk amminin meyveleri xammal olaraq toplanilir Meyvelerini bitki oluskeyen zaman toplanilir Merkezi cetirindeki meyveleri yetismeye basladiqda bitki toplanilmali ve qurudulmalidir Qurudulma diger bikiler kimi aparilir Spesifik iyli aci dadli ve azaciq yandiricidir Havasi deyisilen quru anbarlarda saxlanilmalidir Saxlama muddeti 5 ildir 3 Terkibi ve tesiri RedakteMeyvelerinin terkibinde furokumarinler 2 2 psoralen ve angelicin toremeleri ksantotoksin imperatorin izipimpinellin berqapten ve marmezin vardir Fotosensiblizasiyaedici dermandir Esas tesiredici maddesi furokumarinler olub ultrabenovseyi suanin tesirinden derideki melanin piqmentini stimullasdirir Ammifurinin ve ultrabenovseyi suanin kombinasiyasi ile derideki piqmentasiya berpa olur Furokumarinler kapilliyarlari mohkemlendirir sedativ odqovucu sidikqovucu tesir edir usaqliq ve bagirsagi tonuslandirir Bitkiden alinan ammifurin preparati fotosensiblizasiyaedici madde kimi vitiliqo ve allopesiyalarda muveffeqiyyetle teyin edilir Hebi 0 02 q spirtle birlikde 2 olmaqla teyin edilir Bu bitkinin mualicevi tesiri XIII esrden melum idi Ereb tebibleri leykodermani ve sualanmani bu bitki ile mualice edirdiler Xammalindan Ammifurin ve Anmarin alinir Ammifurin le psorioz neyrodermit qirmizi demrovun Anmarin le ise gobelekeleyhine vasite kimi dermatomikozlarin mualicesinde istifade edilir Terkibinde forokumarinler izopimpinellina berqapten ksantotoksin en azi 0 6 rutubet 10 kul 8 uzvu birlesmeler 5 mineral birlesmeler 1 dir 4 Istinadlar Redakte Nureddin Eliyev Azerbaycanin derman bitkileri ve fitoterapiya Baki Elm 1998 Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 S C Ibadullayeva M C Qehremanova Bitkilerin Sirli Dunyasi Ot Bitkileri Baki 2016 s 333 S C Ibadullayeva M C Qehremanova Bitkilerin Sirli Dunyasi Ot Bitkileri Baki 2016 s 333 Menbe https az wikipedia org w index php title Boyuk disqurtlayan amp oldid 6209407, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
