1668-ci ildə Fransanın Sarzo şəhərində hüquqşünas ailəsində anadan olmuş, 1747-ci ildə Bulon-Sür-Merdə vəfat etmişdir. Atası şah sarayında notarius və vəkil işləmişdir. Alen Röne Lesaj orta təhsilini bitirdikdən sonra 1692-ci ildə Parisə gəlib hüquq fakültəsinə daxil olmuşdur. Tələbəlik illərində ata-anasını itirmiş, ağır güzəran keçirmişdir. Rəvayətə görə maddi ehtiyac onu varlı bir qadınla evlənməyə məcbur etmişdir. Əslində isə belə bir əhvalat olmamışdır. Lesaj Parisdə közəl bir qızla ailə qurmuşdur. Valideynlərinin vəfatından sonra o, özünü dolandırmaq üçün kiçik yunan əsərlərini tərcümə etməyə, 1700-cü ildən isə «Teatr Evrapol» üçün fransız dilinə kiçik pyeslər çevirməyə başlamışdır.
Nizami motivlərini səhnəyə ilk dəfə fransızlar gətirmişlər. «Larus» ensiklopedik lüğətində, habelə Alen Rene Lesajın həyat və yaradıcılığından bəhs edən kitablarda Nizami süjetlərinin səhnədə oynanılmasından danışılır. «Larus universal» (Paris, 1949) və «Böyük Larus ensiklopediyası» (Paris, 1960) lüğətlərində də bu haqda dəyərli məlumata rast gəlirik.1
Ümumbəşəri səciyyə daşıyan Nizami idealları əsrlər boyu bütün xalqları maraqlandırmışdır. Mütəfəkkir şair cəmiyyətdə ekiz doğulan xeyirlə şərin, xeyirxah qüvvələrlə bədxah qüvvələrin arası kəsilməyən mübarizəsini iki şəxsin simasında, özünəməxsus sənətkarlıqla canlandırmışdır. Bəşər evladını daim düşündürən bu əzəli və əbədi problem fransız sez ustalarının nəzərindən yayına bilməzdi.
Doğrudur, bir çox fransız alimləri Alen Rene Lesajın «Yeddi gözəl»dəki dördüncü novellanı, «Xeyir və Şər» nağılını opera üçün işləməsimi, «Çin şahzadəsi» adlı kiçik həcmli opera mətni yazmasını Fransua dö La Kruanın «İran nağılları» ilə əlaqələndirirlər. Bəlkə də belədir. Lakin onu da nəzərdən qaçırmaq olmaz ki, XVIII əsrdə, yəni Alen Röne Lesajın yaşayıb-yaratdığı dövrdə Nizaminin əsərləri Fransada geniş intişar tapmışdı. həm Kral kitabxanasında, həm də Şərqlə maraqlanan alim və yazıçılarda onun bütün əsərləri var idi. Ayrı-ayrı ki-tablarda (məsələn, Bartelemi D'Erblonun «Şərq kitabxanası»n-da, Paris, 1697) Nizaminin bütün əsərləri sadalanmış, «Xəmsə»-nin adı çəkilməmişdi.
Şərqlə maraqlanan Alen Röne Lesaj kimi bir yazıçı və dramaturq Nizami Gəncəvinin əsərlərini oxumaya bilməzdi. İnamla demək olar ki, Lesaj yuxarıda adı çəkilən opera mətnlərini bilavasitə Nizaminin «Yeddi gözəl» əsərindən bəhrələnərək yazmışdır. Opera 1729-cu ildə Parisdə «Komedi Fransez» teatrında göstərilmişdir. Alen Röne Lesajın əsas qəhrəmanı Diamantindir.
İlk dəfə fransız səhnəsinə qədəm qoyan Nizami süjetləri sonralar italyan və alman səhnələrinə do yol tapmışdı. İtalyan dramaturqu Karlo Qotsi «Nağıl teatrı» yaratmışdı. Süjetlərini folklor materialları əsasında qurai Karlo Qotsi 1761-ci ildə «Teatr üçün nağıllar» toplusunu, 1762-ci ildə isə «Turai-dot» əsərini yazmışdı. Lesaj kimi Qotsi də Nizami Gəncəvinin «Yeddi közəl» əsərindəki «Xeyir və Şər» nağılını əsas götürmüşdü.
İstinadlar
1 Ə.Sərkaroğlu "Nizami fransız mənbələrində". Bakı, 1991. səh. 53
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
Oktyabr 03, 2021
alen, röne, lesaj, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, alain, rené, lesage, 1668, sarzo, hazırkı, morbian, noyabr, 1747, bulon, sür, indiki, kale, fransa, satiriki, dramaturqu. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Alen Rone Lesaj fr Alain Rene Lesage 6 may 1668 Sarzo hazirki Morbian 17 noyabr 1747 Bulon sur Mer indiki Pa de Kale Fransa satiriki dramaturqu yazicisi Mundericat 1 Heyati 2 Istinadlar 3 Hemcinin bax 4 Xarici kecidlerHeyati Redakte1668 ci ilde Fransanin Sarzo seherinde huquqsunas ailesinde anadan olmus 1747 ci ilde Bulon Sur Merde vefat etmisdir Atasi sah sarayinda notarius ve vekil islemisdir Alen Rone Lesaj orta tehsilini bitirdikden sonra 1692 ci ilde Parise gelib huquq fakultesine daxil olmusdur Telebelik illerinde ata anasini itirmis agir guzeran kecirmisdir Revayete gore maddi ehtiyac onu varli bir qadinla evlenmeye mecbur etmisdir Eslinde ise bele bir ehvalat olmamisdir Lesaj Parisde kozel bir qizla aile qurmusdur Valideynlerinin vefatindan sonra o ozunu dolandirmaq ucun kicik yunan eserlerini tercume etmeye 1700 cu ilden ise Teatr Evrapol ucun fransiz diline kicik pyesler cevirmeye baslamisdir Nizami motivlerini sehneye ilk defe fransizlar getirmisler Larus ensiklopedik lugetinde habele Alen Rene Lesajin heyat ve yaradiciligindan behs eden kitablarda Nizami sujetlerinin sehnede oynanilmasindan danisilir Larus universal Paris 1949 ve Boyuk Larus ensiklopediyasi Paris 1960 lugetlerinde de bu haqda deyerli melumata rast gelirik 1Umumbeseri seciyye dasiyan Nizami ideallari esrler boyu butun xalqlari maraqlandirmisdir Mutefekkir sair cemiyyetde ekiz dogulan xeyirle serin xeyirxah quvvelerle bedxah quvvelerin arasi kesilmeyen mubarizesini iki sexsin simasinda ozunemexsus senetkarliqla canlandirmisdir Beser evladini daim dusunduren bu ezeli ve ebedi problem fransiz sez ustalarinin nezerinden yayina bilmezdi Dogrudur bir cox fransiz alimleri Alen Rene Lesajin Yeddi gozel deki dorduncu novellani Xeyir ve Ser nagilini opera ucun islemesimi Cin sahzadesi adli kicik hecmli opera metni yazmasini Fransua do La Kruanin Iran nagillari ile elaqelendirirler Belke de beledir Lakin onu da nezerden qacirmaq olmaz ki XVIII esrde yeni Alen Rone Lesajin yasayib yaratdigi dovrde Nizaminin eserleri Fransada genis intisar tapmisdi hem Kral kitabxanasinda hem de Serqle maraqlanan alim ve yazicilarda onun butun eserleri var idi Ayri ayri ki tablarda meselen Bartelemi D Erblonun Serq kitabxanasi n da Paris 1697 Nizaminin butun eserleri sadalanmis Xemse nin adi cekilmemisdi Serqle maraqlanan Alen Rone Lesaj kimi bir yazici ve dramaturq Nizami Gencevinin eserlerini oxumaya bilmezdi Inamla demek olar ki Lesaj yuxarida adi cekilen opera metnlerini bilavasite Nizaminin Yeddi gozel eserinden behrelenerek yazmisdir Opera 1729 cu ilde Parisde Komedi Fransez teatrinda gosterilmisdir Alen Rone Lesajin esas qehremani Diamantindir Ilk defe fransiz sehnesine qedem qoyan Nizami sujetleri sonralar italyan ve alman sehnelerine do yol tapmisdi Italyan dramaturqu Karlo Qotsi Nagil teatri yaratmisdi Sujetlerini folklor materiallari esasinda qurai Karlo Qotsi 1761 ci ilde Teatr ucun nagillar toplusunu 1762 ci ilde ise Turai dot eserini yazmisdi Lesaj kimi Qotsi de Nizami Gencevinin Yeddi kozel eserindeki Xeyir ve Ser nagilini esas goturmusdu Istinadlar Redakte1 E Serkaroglu Nizami fransiz menbelerinde Baki 1991 seh 53Hemcinin bax RedakteXarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Alen Rone Lesaj amp oldid 5799374, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
