Aktiv Boyaq Maddələri – molekulunda atom və ya atomlar qrupu saxlayan və boyama zamanı liflərin makromolekullarının funksional qrupları (OH, NH2) ilə möhkəm kovalent rabitə yaradan (məsələn: amid, mürəkkəb efirlər) sintetik boyalar. Aktiv Boyaq Maddələri rəngin davamlılığını təmin edir. Aktiv Boyaq Maddələri sellülozlu lif materiallarının, təbii ipək və yunun, az hallarda poliamid liflərin boyanmasında (bəzək vurul masında) geniş istifadə edilir. Aktiv Boyaq Maddələri molekulunda reaksiyaya qabil qruplar (məsələn, 1,3,5- trixlorazin qalığı, 2,4,6-trixlor və ya 2,4,5,6-tetraxlorpirimidin, 2-bromakrilamid, vinilsulfon qrupu) boyağın rəngini təyin edən xromofor sistemlə əlaqədardır. Reaksiyayaqabil qrupları daxil etməklə rəngi sarıdan qarayadək dəyişən istənilən xromofor sistemli aktiv boyalar almaq olur. Belə ki, aktiv monoazoboyalar sarı, yaşıl və qırmızı, antraxinonlu Aktiv Boyaq Maddələri göy, mis ftalosianın əsasında olan Aktiv Boyaq Maddələri isə füruzəyi rənglərə boyayır. Sellülozlu lifli materiallar üçün xlortriazinli, xlorpirimidinli, vinilsulfonlu Aktiv Boyaq Maddələri daha çox tətbiq edilir. Dixlortriazinli Aktiv Boyaq Maddələri (məsələn, formul I) başlıca olaraq monoazoboyaların və ya onların metallarla komplekslərinin sianurxloridlə emalından (formul II), həmçinin 1-amino-4- brom-antraxinon 2-sulfoturşunun (formul III) aromatik diaminlərlə arilaminləşmə məhsullarından alınır. Monoxlortriazin Aktiv Boyaq Maddələri (məsələn, formul IV) dixlortriazinli Aktiv Boyaq Maddələrində xlor atomlarının amin və ya alkoksi qrupla əvəz edilməsindən alınır. Pirimidinli Aktiv Boyaq Maddələri, məsələn, dixlorpirimidinli Aktiv Boyaq Maddələri (formul V) triazinlərə analoji olaraq 2,4,6-trixlor və ya 2,4,5,6-tetraxlorpirimidindən istifadə edilərək alınır. Vinilsulfonlu Aktiv Boyaq Maddələri molekulunda 2-sulfoksietilsulfon qruplu SO2CH2CH2OSO3H qələvi mühitdə boyama prosesində liflə qarşılıqlı təsirdə olan vinilsulfona SO2CH=CH2 çevrilir. Məsələn, azoqoşmada vinilsulfonlu azoboyalar almaq üçün tərkibində reaksiyayaqabil qruplar olan diazotlaşmış aromatik aminlərdən istifadə edilir. Yunu boyamaq üçün 2- brom akrilamidli CH2=C(Br)CONH, monoxlordiflüorpirimidinli, N-metiltauriletilsulfonlu SO2CH2CH2N(CH3)CH2CH2SO3H və digər qruplu aktiv boyalar istifadə edilir. Poliamid və asetat liflərin bərabər boyanmasında davamlı rəng alınması üçün dispers boyaların molekullarına reaksiyayaqabil qruplar (məsələn, 2-xloretilaminsulfonlu SO2NHCH2CH2C1) daxil edilir. Aktiv Boyaq Maddələrinin qələvi mühitdə liflə qarşılıqlı əlaqəsi boyanın hidrolizi ilə müşayiət olunaraq, boyanın lifdə saxlanmasını xeyli azaldır. Boyanın saxlanmasını artırmaq üçün Aktiv Boyaq Maddələri molekullarına eyni və ya müxtəlif xromofor sistemlərdə yerləşə bilən iki reaksiyayaqabil (məsələn, xlortriazinli və sulfoksetilsulfonlu) qruplar daxil edilir.
aktiv, boyaq, maddələri, molekulunda, atom, atomlar, qrupu, saxlayan, boyama, zamanı, liflərin, makromolekullarının, funksional, qrupları, ilə, möhkəm, kovalent, rabitə, yaradan, məsələn, amid, mürəkkəb, efirlər, sintetik, boyalar, rəngin, davamlılığını, təmin. Aktiv Boyaq Maddeleri molekulunda atom ve ya atomlar qrupu saxlayan ve boyama zamani liflerin makromolekullarinin funksional qruplari OH NH2 ile mohkem kovalent rabite yaradan meselen amid murekkeb efirler sintetik boyalar Aktiv Boyaq Maddeleri rengin davamliligini temin edir Aktiv Boyaq Maddeleri sellulozlu lif materiallarinin tebii ipek ve yunun az hallarda poliamid liflerin boyanmasinda bezek vurul masinda genis istifade edilir Aktiv Boyaq Maddeleri molekulunda reaksiyaya qabil qruplar meselen 1 3 5 trixlorazin qaligi 2 4 6 trixlor ve ya 2 4 5 6 tetraxlorpirimidin 2 bromakrilamid vinilsulfon qrupu boyagin rengini teyin eden xromofor sistemle elaqedardir Reaksiyayaqabil qruplari daxil etmekle rengi saridan qarayadek deyisen istenilen xromofor sistemli aktiv boyalar almaq olur Bele ki aktiv monoazoboyalar sari yasil ve qirmizi antraxinonlu Aktiv Boyaq Maddeleri goy mis ftalosianin esasinda olan Aktiv Boyaq Maddeleri ise furuzeyi renglere boyayir Sellulozlu lifli materiallar ucun xlortriazinli xlorpirimidinli vinilsulfonlu Aktiv Boyaq Maddeleri daha cox tetbiq edilir Dixlortriazinli Aktiv Boyaq Maddeleri meselen formul I baslica olaraq monoazoboyalarin ve ya onlarin metallarla komplekslerinin sianurxloridle emalindan formul II hemcinin 1 amino 4 brom antraxinon 2 sulfotursunun formul III aromatik diaminlerle arilaminlesme mehsullarindan alinir Monoxlortriazin Aktiv Boyaq Maddeleri meselen formul IV dixlortriazinli Aktiv Boyaq Maddelerinde xlor atomlarinin amin ve ya alkoksi qrupla evez edilmesinden alinir Pirimidinli Aktiv Boyaq Maddeleri meselen dixlorpirimidinli Aktiv Boyaq Maddeleri formul V triazinlere analoji olaraq 2 4 6 trixlor ve ya 2 4 5 6 tetraxlorpirimidinden istifade edilerek alinir Vinilsulfonlu Aktiv Boyaq Maddeleri molekulunda 2 sulfoksietilsulfon qruplu SO2CH2CH2OSO3H qelevi muhitde boyama prosesinde lifle qarsiliqli tesirde olan vinilsulfona SO2CH CH2 cevrilir Meselen azoqosmada vinilsulfonlu azoboyalar almaq ucun terkibinde reaksiyayaqabil qruplar olan diazotlasmis aromatik aminlerden istifade edilir Yunu boyamaq ucun 2 brom akrilamidli CH2 C Br CONH monoxlordifluorpirimidinli N metiltauriletilsulfonlu SO2CH2CH2N CH3 CH2CH2SO3H ve diger qruplu aktiv boyalar istifade edilir Poliamid ve asetat liflerin beraber boyanmasinda davamli reng alinmasi ucun dispers boyalarin molekullarina reaksiyayaqabil qruplar meselen 2 xloretilaminsulfonlu SO2NHCH2CH2C1 daxil edilir Aktiv Boyaq Maddelerinin qelevi muhitde lifle qarsiliqli elaqesi boyanin hidrolizi ile musayiet olunaraq boyanin lifde saxlanmasini xeyli azaldir Boyanin saxlanmasini artirmaq ucun Aktiv Boyaq Maddeleri molekullarina eyni ve ya muxtelif xromofor sistemlerde yerlese bilen iki reaksiyayaqabil meselen xlortriazinli ve sulfoksetilsulfonlu qruplar daxil edilir Menbe RedakteAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 1 ci cild A Argelander 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2009 seh 248 ISBN 978 9952 441 02 4 Menbe https az wikipedia org w index php title Aktiv Boyaq Maddeleri amp oldid 3820644, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
