Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Akantus (yun: Ἄκανθος) qədim yunan memarlığında sütun başlarını bəzəmək üçün istifadə olunan bitki fiqurudur.
Azəricə adı “ayı pəncəsi” olan akantus, sıx, qalın, silindrik və dik çiçəkli, tikanlı, hündür, ot bitkilərindəndir. Çiçəkləri gözə çarpan olduğundan bəzək bitkisi kimi yetişdirilir. Akantus, ilk əsrlərdən bəri Roma və Bizans başda olmaqla müxtəlif dairələrin sənətinə daxil olan bir bitkidir. Sütun başlıqlarının ayrılmaz hissəsidir. Xüsusilə Aralıq dənizi mühitinin sənətində, müxtəlif materiallarla yarpaq, qıvırcıq və ya rozet formasında olan bir çox tikilidə rast gəlinir. Son antik dövr sənəti və barokko sənətində də tez-tez istifadə edilmişdir.
Korinf və kompozit sütun başlıqlarında akantus yarpaqlı bəzək motivinin inkişafını müşahidə etmək mümkündür. Vitruvius bu kapitel janrının meydana gəlməsinin hekayəsindən belə bəhs etmişdir:
“Korinfli azad bir qız evlilik yaşında bir xəstəlikdən ölür. Qızın süd anasy, qızın ölümündən sonra həmin qıza həyatda zövq verən bəzi kiçik əşyaları yığaraq, səbətə qoyub qızın qəbrinə aparır; məzarın üstünə qoyduğu səbətin içindəki əşyaların daha uzun müddət ərzində qalması üçün səbətin üstünə bir kafel qoyur. Səbət təsadüf nəticəsində bir akantus kökünün üstündə durur. Sıxılmış akantus kökü yay gələndə ortasından cücərir və yarpaqlar verir, səbətin kənarlarında böyüyən tumurcuqlar kafelin ağırlığı altında qıvrılır və uclarda volyutaları əmələ gətirir.
Afinalıların o dövrdə sənət əsərlərinin incəliyi və zərifliyi səbəbindən κατατηξίτεοϛ adlandırdıqları Kallimak, məzarın yanından keçərkən kənarlarından zərif yarpaqların çölə çıxdığı səbəti görür. Bu yeni üslubdan zövq alaraq Korinflilər üçün o nümunədən ilhamlanaraq nazı sütunlar tikir; baxışların nisbətlərini təyin edərək o zamandan sonra Korinf üslubundakı əsərlərdə tətbiq olunacaq qaydaları müəyyənləşdirir”
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Akantus yun Ἄkan8os qedim yunan memarliginda sutun baslarini bezemek ucun istifade olunan bitki fiqurudur Akantus stilinin inkisaf xetti a Yunanistan medeniyyeti b Roman c Byzantine d Romanesque e amp f Gothic g Renaissance h amp i Baroque j amp k RococoAkantus yarpaqlari ile bezedilmis kompozit kapitelAcanthus numunesiAcanthus spinosus ciceyi Azerice adi ayi pencesi olan akantus six qalin silindrik ve dik cicekli tikanli hundur ot bitkilerindendir Cicekleri goze carpan oldugundan bezek bitkisi kimi yetisdirilir Akantus ilk esrlerden beri Roma ve Bizans basda olmaqla muxtelif dairelerin senetine daxil olan bir bitkidir Sutun basliqlarinin ayrilmaz hissesidir Xususile Araliq denizi muhitinin senetinde muxtelif materiallarla yarpaq qivirciq ve ya rozet formasinda olan bir cox tikilide rast gelinir Son antik dovr seneti ve barokko senetinde de tez tez istifade edilmisdir Korinf ve kompozit sutun basliqlarinda akantus yarpaqli bezek motivinin inkisafini musahide etmek mumkundur Vitruvius bu kapitel janrinin meydana gelmesinin hekayesinden bele behs etmisdir Korinfli azad bir qiz evlilik yasinda bir xestelikden olur Qizin sud anasy qizin olumunden sonra hemin qiza heyatda zovq veren bezi kicik esyalari yigaraq sebete qoyub qizin qebrine aparir mezarin ustune qoydugu sebetin icindeki esyalarin daha uzun muddet erzinde qalmasi ucun sebetin ustune bir kafel qoyur Sebet tesaduf neticesinde bir akantus kokunun ustunde durur Sixilmis akantus koku yay gelende ortasindan cucerir ve yarpaqlar verir sebetin kenarlarinda boyuyen tumurcuqlar kafelin agirligi altinda qivrilir ve uclarda volyutalari emele getirir Afinalilarin o dovrde senet eserlerinin inceliyi ve zerifliyi sebebinden katath3iteoϛ adlandirdiqlari Kallimak mezarin yanindan kecerken kenarlarindan zerif yarpaqlarin cole cixdigi sebeti gorur Bu yeni uslubdan zovq alaraq Korinfliler ucun o numuneden ilhamlanaraq nazi sutunlar tikir baxislarin nisbetlerini teyin ederek o zamandan sonra Korinf uslubundaki eserlerde tetbiq olunacaq qaydalari mueyyenlesdirir