Abakan çayı — Xakasiya ərazisindənn axan, Yenisey çayının sol qolunu təşkil edir. Çayın uzunluğu 327 km təşkil edir. Ümumi su toplayıcı hövzəsinin sahəsu 32000 km² təşkil edir.
Abakan çayı Xaxasiya ərazisində mövcud olan səkkiz inzibati rayondan beşının ərazisindın axır: Askiz, Altaysk, Beysk, Taştıpsk, Usr-Abakan.
Abakan çayını əmələ gətirən ısas Çaylar olan Böyük Abakan və Kiçik Abakan çayları öz başlançıqlarını Qərbi Sayan və Altay dağlarından götürür. Çay Samoxval dağları önündə Krasnoyarsk su anbarına tökülür. Yixarı axarlarda çay dərin ensiz yataqla axır. Böyük Monok kəndi yaxınlığında yatağı birdən genişlənir. Butadan Minusinski novuna axır. Burada çay çoxlu qollara ayrılır. Çay əsasın qar və uağış suları ilə qidalanır. Su səthinin buz bağlaması noyabrın sonlarından aprelin sonlarına qədər davam edir. Abakan çayının Yeniseyə tökülyü hissədə Abakan şəhəri yerləşir. Üstəlik çay sahilində Abaza, Domojakov kəndi, Raykov kəndi yeeləşir. İllik orta su sərfiyyatı 381 m³/s, Abaz rayonunda isə — 308mм³/s təşkil edir.
Abakan çayının orta aylıq axını (m³/s) Abaz məntəqəsində 1936 - 1999 illər üzrə statistikası.
Sahilləri
Sahilllərində yerləşən inzibati mərkəzlər Abaza, Askiz kəndi, Belıy Yar və Xaxasiyanın paytaxtı olan Abakan şəhəri yerləşir. Sahillərində müasir avtomagistral yerləşir. Abakan 150 km məsafədə dağ çayı xüsusiyyətlərini daşıyır. Çayın sol qolları əsasən Kuznes öndağlığında, sağ qolları isə Qərbi Sayan ərazisində formalaşır.
Qolları
(Mənsəbə olan məsafə) (uzunluğu >50 km)
4 km: Yuxarı Abakan
53 km: Uybat (uzunluğu 162 km)
57 km: Zauybatski kanal
70 km: Beya çayı (uzunluğu 71 km)
86 km: Komışta (uzunluğu 52 km)
102 km: Askiski kanalı
105 km: Utı çayı (uzunluğu 50 km)
116 km: Askiz çayı (uzunluğu 124 km)
121 km: Tabat (uzunluğu 53 km)
148 km: Taştıp çayı (uzunluğu 136 km)
148 km: Sos çayı (uzunluğu 51 km)
162 km: Böyük Monok
176 km: Böyük Arbatı
181 km: Böyük Xaraçul
181 km: Kiçik Arbatı
190 km: Xajul
192 km: Jambaş (uzunluğu 84 km)
201 km: Kinya
209 km: Kanjul
215 km: Kayzas
231 km: Ona (uzunluğu 157 km)
251 km: Tayzas
252 km: Matur çayı
257 km: Kuska
261 km: Açola
268 km: Berezovaya çayı
269 km: Kazlı
269 km: Verxnı Xaraxol
280 km: Qremuçaya çayı
288 km: Kizas çayı
296 km: Srednaya ada
301 km: Beltrest
307 km: Verxnı Kurçel
314 km: Kazas
318 km: Tajejuk
318 km: Kamzas
327 km: Kiçik Abakan (Uzunluğu 117 km)
337 km: Kazır çayı
351 km: Konsu çayı
356 km: Besyolenkaya
364 km: Oqnevka
374 km: Ozernaya çayı
389 km: Bolşoy Kızırsuq
394 km: Иксу
399 km: Bayqul çayı
406 km: Kamenuşka
413 km: Beje
419 km: Albas
431 km: Taştuuzuk
438 km: Beduy
442 km: Konıy
458 km: Katazan
460 km: Kubuy
462 km: Koertu
481 km: Kairsu
484 km: adsız
494 km: Soktıozek
495 km: Erimat
506 km: Tamtusu
İstinadlar
↑ "Река Абакан". Государственный водный реестр. 2013-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-02-27.
. 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-11.
September 09, 2021
abakan, çayı, xakasiya, ərazisindənn, axan, yenisey, çayının, qolunu, təşkil, edir, çayın, uzunluğu, təşkil, edir, ümumi, toplayıcı, hövzəsinin, sahəsu, 32000, təşkil, edir, Ағбанrus, Енисе, йölkə, rusiyamənbəyi, sayan, dağları, yüksəkliyi, 1959, mmənsəbi, yen. Abakan cayi Xakasiya erazisindenn axan Yenisey cayinin sol qolunu teskil edir Cayin uzunlugu 327 1 km teskil edir Umumi su toplayici hovzesinin sahesu 32000 1 km teskil edir Abakan cayixak Agbanrus Enise jOlke RusiyaMenbeyi Sayan daglari Yuksekliyi 1959 mMensebi Yenisey Yuksekliyi 243 6 mUzunlugu 514 kmSu serfi 400 m s 381 m sHovzesinin sahesi 32000 km menbeyi mensebiAbakan Rusiyanin fiziki xeritesinde 51 18 36 sm e 88 30 29 s u 53 44 03 sm e 91 29 55 s u DSR ru 17010300212116100012818 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Axin 2 Sahilleri 3 Qollari 4 IstinadlarAxin Redakte Yeniseyin hovzesi Abakan cayi Xaxasiya erazisinde movcud olan sekkiz inzibati rayondan besinin erazisindin axir Askiz Altaysk Beysk Tastipsk Usr Abakan Abakan cayini emele getiren isas Caylar olan Boyuk Abakan ve Kicik Abakan caylari oz baslanciqlarini Qerbi Sayan ve Altay daglarindan goturur Cay Samoxval daglari onunde Krasnoyarsk su anbarina tokulur Yixari axarlarda cay derin ensiz yataqla axir Boyuk Monok kendi yaxinliginda yatagi birden genislenir Butadan Minusinski novuna axir Burada cay coxlu qollara ayrilir Cay esasin qar ve uagis sulari ile qidalanir Su sethinin buz baglamasi noyabrin sonlarindan aprelin sonlarina qeder davam edir Abakan cayinin Yeniseye tokulyu hissede Abakan seheri yerlesir Ustelik cay sahilinde Abaza Domojakov kendi Raykov kendi yeelesir Illik orta su serfiyyati 381 m s Abaz rayonunda ise 308mm s teskil edir Abakan cayinin orta ayliq axini m s Abaz menteqesinde 1936 1999 iller uzre statistikasi 2 Sahilleri RedakteSahilllerinde yerlesen inzibati merkezler Abaza Askiz kendi Beliy Yar ve Xaxasiyanin paytaxti olan Abakan seheri yerlesir Sahillerinde muasir avtomagistral yerlesir Abakan 150 km mesafede dag cayi xususiyyetlerini dasiyir Cayin sol qollari esasen Kuznes ondagliginda sag qollari ise Qerbi Sayan erazisinde formalasir Qollari Redakte Mensebe olan mesafe uzunlugu gt 50 km 4 km Yuxari Abakan53 km Uybat uzunlugu 162 km 57 km Zauybatski kanal70 km Beya cayi uzunlugu 71 km 86 km Komista uzunlugu 52 km 102 km Askiski kanali105 km Uti cayi uzunlugu 50 km 116 km Askiz cayi uzunlugu 124 km 121 km Tabat uzunlugu 53 km 148 km Tastip cayi uzunlugu 136 km 148 km Sos cayi uzunlugu 51 km 162 km Boyuk Monok176 km Boyuk Arbati181 km Boyuk Xaracul181 km Kicik Arbati190 km Xajul192 km Jambas uzunlugu 84 km 201 km Kinya209 km Kanjul215 km Kayzas231 km Ona uzunlugu 157 km 251 km Tayzas252 km Matur cayi257 km Kuska261 km Acola268 km Berezovaya cayi269 km Kazli269 km Verxni Xaraxol280 km Qremucaya cayi288 km Kizas cayi296 km Srednaya ada301 km Beltrest307 km Verxni Kurcel314 km Kazas318 km Tajejuk318 km Kamzas327 km Kicik Abakan Uzunlugu 117 km 337 km Kazir cayi351 km Konsu cayi356 km Besyolenkaya364 km Oqnevka374 km Ozernaya cayi389 km Bolsoy Kizirsuq394 km Iksu399 km Bayqul cayi406 km Kamenuska413 km Beje419 km Albas431 km Tastuuzuk438 km Beduy442 km Koniy458 km Katazan460 km Kubuy462 km Koertu481 km Kairsu484 km adsiz494 km Soktiozek495 km Erimat506 km TamtusuIstinadlar Redakte 1 2 Reka Abakan Gosudarstvennyj vodnyj reestr 2013 03 09 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 02 27 Abakan at Abaza 2016 03 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 11 Menbe https az wikipedia org w index php title Abakan cayi amp oldid 6011493, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.