Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Aştanqa Yoqa - XX əsrdə K.Pattabhi Jois tərəfindən məşhurlaşdırılmış yoqa məşq üslubudur.Bu üslub, nəfəsin hərəkətlərlə sinxron şəkildə uyğunlaşdırıldığı dinamik və enerjili bir yoqa növü kimi təqdim edilir.Jois bu sistemi müəllimi Tirumalai Krişnamacharyadan öyrəndiyini iddia etmişdir.Fərdi pozalar(asanalar) Vinyasa adlanan axıcı hərəkətlərlə bir-birinə bağlanır.
Jois 1948-ci ildə Aştanqa Yoqa Tədqiqat İnstitutunu təsis etmişdir.Hal-hazırda tətbiq olunan təlim üsulu "Maisor üslubu" adlanır və Hindistanın Maisor şəhərində formalaşmışdır.Aştanqa yoqa daha sonra müxtəlif "power yoqa"(güclü yoqa) üslublarına ilham vermişdir.
Yanaşma
Ənənəvi olaraq,Aştanqa yoqa tələbələri müəyyən bir asana ardıcıllığını əzbərləyir və müəllim rəhbərliyi olmadan birlikdə tətbiq edirdilər.K.Pattabhi Joisin son illərində müəllim rəhbərliyi ilə dərslər təqdim olunmağa başlandı.Bu cür dərslər adətən həftədə iki dəfə Maisor üslublu dərslərin əvəzinə keçirilir.Müəllimlər bu zaman tələbələri yönləndirir, asanaları yerinə yetirərkən dəstəkləyir və bütün qrupu eyni anda müəyyən pozalar ardıcıllığı ilə idarə edirlər.
Ardıcıllıqlar
Aştanqa yoqa praktikasına adətən Suriya Namaskara A və Suriya Namaskara B ardıcıllıqlarının hər birindən beş təkrar ilə başlanılır.Daha sonra ayaqüstü pozalardan ibarət ardıcıllıq yerinə yetirilir.Təcrübəçi bu mərhələdən sonra altı seriyadan birinə uyğun pozalarla davam edir.Sonunda standart bağlayıcı ardıcıllıqla məşqi bitirir.
Altı seriya aşağıdakılardır:
1.Birinci seriya - Yoga Chikitsa (yoqa müalicəsi və ya sağlamlıq üçün yoqa)
2.Orta seriya - Nadi Shodhana (sinir sistemini təmizləyən seriya,həm də "ikinci seriya" adlanır)
3.İrəliləmiş seriya - Sthira Bhaga (gücü mərkəzləşdirən və sabitlik verən seriya)
4.İrəliləmiş A - Üçüncü seriya
5.İrəliləmiş B - Dördüncü seriya
6.İrəliləmiş C - Beşinci seriya
7.İrəliləmiş D - Altıncı seriya
Aştanqa Vinyasa sistemində ilkin olaraq dörd seriya mövcud idi:birinci (primary),orta (intermediate), irəliləmiş A (advanced A) və irəliləmiş B(advanced B) seriyaları.Beşinci seriyası isə "Rişi seriyası" adlanırdı.Pattabhi Joisin qeyd etdiyinə görə,bu seriya yalnız əvvəlki dörd seriyanı tam mənimsəmiş təcrübəçilər tərəfindən icra edilə bilərdi.
Tədris metodu
Pattabhi Joisin nəvəsi R.Sharath Joisin fikrinə görə, təcrübəçilər hər bir pozanı ayrıca mənimsəməli və yalnız bundan sonra növbəti pozalara keçməlidirlər.Lakin Pattabhi Joisin oğlu Manju Jois bu yanaşma tərzi ilə razı deyildi.Onun baxışına görə, tələbələrə bəzən pozaları ardıcıl olmayan (xətti olmayan) qaydada da tətbiq etməyə icazə verilirdi.
XXI əsrin əvvəllərindən etibarən Aştanqa Vinyasa yoqasında yeni nəsil müəllimlər Sharath Joisin təlimatlarını mənimsəmiş və dəyişikliksiz, ardıcıl (xətt) tədris üslubunu qəbul etmişlər.Məşqlər adətən Sharath tərəfindən təsdiqlənmiş müəllimlərin nəzarəti altında ciddi Mysor üslubunda keçirilirdi.Seminarlar,dəqiq bədən düzülüşü təlimatları və güc artırıcı məşqlər nə təcrübəçi,nə də müəllim üçün bu metodun bir hissəsi hesab edilmir.Lakin, Sharath tərəfindən öyrədildiyini iddia edən müəllimlərin əksəriyyəti, əslində, testislərində məhz bu cür metodlardan, əlavə məşqlərdən və pozalardan istifadə edirlər.
Prinsiplər
Aştanqa Vinyasa yoqası müəyyən əsas komponentlərə xüsusi diqqət yetirir.Bunlara tristhana (yəni "üç diqqət və ya fəaliyyət nöqtəsi", pozanların daha çox fiziki tərəfləri) və vinyasa (Sharath Joisin tərifinə görə nəfəs və hərəkətin sinxron sistemi) daxildir.
Tristhana
Tristhana anlayışı diqqət və ya fəaliyyətin üç əsas nöqtəsini ifadə edir:nəfəs sistemi (pranayama),bədən duruşu (asana) və baxış nöqtəsi (drishti).Bu üç element Aştanqa yoqa praktikasının əsas anlayışları hesab olunur və yoqanın üç səviyyədə təmizləyici təsirini əhatə edir.Bədən,sinir sistemi və zehin.Bu komponentlərin hər biri ayrılıqda önəmli olsa da, onların birlikdə və sinxron şəkildə tətbiqi əsas prinsip kimi qəbul edilir.
Aştanqa yoqada hər bir asana əvvəlcədən müəyyən edilmiş bir ardıcıllığın tərkib hissəsidir.Bu pozaların məqsədi bədənin gücünü və elastikliyini artırmaqdır.Rəsmi olaraq,bu üslubda bədən düzülüşü ilə bağlı göstərişlər çox azdır.Nəfəs alma prosesi ideal olaraq bərabər və sabit şəkildə aparılmalı,nəfəs alıb - vermənin uzunluğu balanslı olmalıdır.
Drishti
Asana icrası zamanı gözlərin fokuslandığı nöqtədir.Aştanqa yoqa metodunda hər bir poza üçün xüsusi təyin olunmuş baxış nöqtəsi mövcuddur.Cəmi doqquz drishti vardır:burun, qaşların arası, göbək,baş barmaq,əllər,ayaqlar, yuxarı, sağ tərəf və sol tərəf.
Vinyasa
Hər bir asananı növbəti ilə birləşdirən axıcı hərəkət ardıcıllıqlarıdır.Müasir Vinyasa yoqa üslubunda bu keçid hərəkətləri nəfəsin ritmi ilə uzlaşdırılır.
Sharath Joisin fikrincə,vinyasaların əsas məqsədi qanın təmizlənməsidir.Çünki asana praktikası zamanı bədən isinərək qan "çirklənmiş" vəziyyətə düşə bilər.Bu baxımdan vinyasalar həmin təsiri neytrallaşdırmaq və daxili sistemi balansda saxlamaq üçün mühüm rol oynayır.
Nəfəs
Aştanqa yoqası ardıcıl və bərabər nəfəs alıb-vermə prinsipini ümumi qayda olaraq qoruyub saxlayır.Lakin asana praktikasının gedişində pranayama texnikalarının konkret tətbiqi məsələsi mübahisə doğuran bir mövzu olaraq qalır.
Pattabhi Jois özünün "Yoga Mala" adlı kitabında hər bir pozada beşdən səkkizə qədər nəfəs dövrü qalmağı və ya bacarıldığı qədər uzun müddət həmin pozada dayanmağı tövsiyə edir.O,nəfəs alma (puraka) və nəfəs vermə (rechaka) hərəkətlərinin mümkün qədər dərin və nəzarətli şəkildə aparılmasını qeyd edir.O,yazır:"Hər pozada beş-səkkiz dəfə nəfəs alıb-vermək kifayətdir."
Nəfəsin uzunluğuna dair verdiyi müsahibədə Pattabhi Jois praktikaçılara nəfəs alma və vermə müddətini 10-15 saniyə arasında saxlamağı tövsiyə edir.O,aydınlaşdırır:"Əgər nəfəs gücünüz 10 saniyəliksə,10 saniyəlik edin.15 saniyə mümkündürsə,15 saniyəlik edin.100 mümkündürsə,100 edin.5 mümkündürsə,5 edin."
Onun oğlu Manju Jois da xüsusilə çətin pozalarda daha çox nəfəs almağı tövsiyə edir.
Aştanqa Vinyasa yoqasında nəfəs prosesinə dair müxtəlif nüfuzlu şəxslər tərəfindən fərqli yanaşmalar irəli sürülmüşdür.Pattabhi Jois ağız bağlı şəkildə tam və dərin nəfəs almanı tövsiyə etmiş,lakin bu nəfəs texnikasını konkret olaraq "ujjayi nəfəsi" kimi adlandırmamamışdır.Əvəzində, oğlu Manju Jois bu tərzi "dirgha rechaka puraka" adlandırır ki,bu da uzun,dərin və yavaş nəfəs alıb-vermə mənasına gəlir.O,qeyd edir:"Bu dirgha olmalıdır...uzun və musiqi kimi.Səsi çox vacibdir.Ujjayi pranayamanı etməlisiniz."
2011-ci ilin sonlarında Sharath Jois bildirmişdir ki,asana praktikasında ujjayi nəfəsi ayrıca texnika olaraq icra edilməməlidir.Onun fikrincə,asanalar sadəcə səslə müşayiət olunan dərin nəfəs ilə icra edilməlidir.O,bu fikri 2013-cü ildə keçirilən bir konfransda da təkrar edərək demişdir:"Siz sadəcə normal nəfəs alıb-vermə edirsiniz - səslər müşayiət olunan inhalyasiya və exhalasiya.Ujjayi nəfəsi pranayama növüdür.Burada isə sadəcə sərbəst axan adi nəfəs tətbiq olunur.
Digər pranayama texnikalarına gəldikdə isə, ümumi razılığa görə,bu təcrübələr yalnız asanalar tam mənimsəndikdən sonra icra edilməlidir.Pattabhi Jois əvvəlcə ikinci seriyanı tətbiq edən tələbələrə pranayama öyrədirdi,lakin sonradan fikrini dəyişərək bu texnikanı yalnız üçüncü seriyadan sonra keçməyə başladı.
Sharath Jois daha sonra başlanğıc səviyyəli tələbələr üçün alternativ burun dəliyi ilə nəfəsalma (nadi shodhana) təlimini əhatə edən video dərslər təqdim etdi.Bu isə onun babası tərəfindən başlanğıc səviyyəyəyə heç vaxt öyrədilməmişdi.Sharath Joisin Aştanqa yoqası tədris metoduna etdiyi bir çox dəyişikliklərdən biridir.
Bandhalar
"Aştanqa Vinyasa yoqasının üç əsas elementi - nəfəs, baxış nöqtəsi (drishti) və bandhalardır.Bandhalar daxili bədən kilidləri hesab olunur və onların üç əsas növü mövcuddur."
- Mula Bandha (kök kilidi) - çanaq dibində yerləşən perineum nahiyəsinin içəriyə doğru çəkilməsi ilə formalaşır.
- Uddiyana Bandha - göbəkdən təxminən 5 sm aşağıdakı qarın nahiyəsinin içəriyə və yuxarıya çəkilməsi ilə həyata keçirilir.
- Jalandhara Bandha (boğaz kilidi) - çənənin bir qədər aşağı salınaraq eyni zamanda döş sümüyünün(sternum) yuxarı qaldırılması ilə əldə edilir.
Həm Pattabhi Jois,həm də Sharath Jois,Mula və Uddiyana Bandhaların yalnız asanalar zamanı deyil, gündəlik həyatın müxtəlif anlarında da tətbiq edilməsini tövsiyə edirlər.
Pattabhi Jois izah edir: "Tamamilə nəfəsi verirsiniz,Mula Bandhanı tətbiq edirsiniz və nəfəs aldıqdan sonra Uddiyana Bandhanı tətbiq edirsiniz.Hər iki Bandha son dərəcə vacibdir.Bandha məşqindən sonra diqqətinizi onların tətbiq olunduğu nahiyəyə yönəldin və bu diqqəti daim qoruyun.Gəzərkən, danışarkən,yatarkən və gəzinti bitdikdən sonra da.Həmişə Mula Bandhanı nəzarətdə saxlayın."
Sharath Jois isə bildirir: "Bandhalar olmadan nəfəs düzgün alınmayacaq və asanalar heç bir fayda verməyəcək."
Tarixi
Pattabhi Jois,Aştanqa yoqa sistemini Tirumalai Krişnamacharyadan öyrəndiyini iddia etmişdir.Öz növbəsində, Krişnamacharya bu sistemi Yoqa Kurunta adlı,müəllifi isə tarixdə demək olar ki, tanınmayan Vamama Rishi olan bir mənbədən əldə etdiyini bildirmişdir.Bu mətn Krişnamacharyaya 1900-cü illərin əvvəllərində onun müəllimi Yogeshwara Ramamohana Brahmachari tərəfindən öyrədilmişdir.Joisin iddiasına görə,həmin mətn Aştanqa sisteminə daxil olan bütün asanalar və vinyasalar haqqında ətraflı məlumat verirdi.
Lakin qeyd olunur ki,bu əlyazma qarışqalar tərəfindən yeyildiyi üçün onun mövcudluğu təsdiqlənə bilmir.Bundan əlavə, maraqlı məqam ondan ibarətdir ki, Krişnamacharyanın əsas əsərləri olan "Yoga Makaranda (1934)" və "Yogasanagalu ( təxminən 1941)" kitablarında həmin Yoqa Kurunta mənbə kimi heç bir şəkildə qeyd olunmur.
Manju Joisin sözlərinə görə, Aştanqa yoqasının ardıcıllıqları Krişnamacharya tərəfindən yaradılmışdır.Bu fikri dəstəkləyən müəyyən sübutlar da mövcuddur.Belə ki, Krişnamacharyanın 1934-cü ildə yazdığı "Yoga Makaranda" əsərində, Pattabhi Joisin tədris etdiyi ilkin seriyada yer alan pozaların demək olar ki, hamısı və həmçinin orta və irəliləmiş səviyyəli seriyalardan bir sıra pozalar təsvir olunur.Bu pozalar Vinyasa kontekstində izah edilmişdir.
Mövcud sübutlar göstərir ki,Aştanqa yoqasının ardıcıllıqları Hind güləşçilərinin və Britaniya gimnastlarının istifadə etdiyi fiziki məşqləri özündə birləşdirir.Son dövrlərdə aparılan akademik tədqiqatlar göstərir ki,20-ci əsrin əvvəllərində yayımlanan fiziki tərbiyə jurnallarında Krişnamacharyanın asana sistemində çox bənzər bədən pozaları yer alırdı.
Xüsusilə,sonralar Krişnamacharyanın Mysore üslubunun əsasını təşkil edən axıcı Suriya Namaskara (Günəşi Salamlama) ardıcıllığı,1930-cu illərdə sadəcə fiziki məşq kimi qəbul olunurdu və yoqanın bir hissəsi sayılmırdı.Həmin dövrdə Mysore sarayında bu iki sistem - fiziki məşqlər və yoqa fərqli salonlarda və ayrı şəkildə tədris olunurdu.
Etimologiyası
Pattabhi Jois,öz ardıcıllıqlarını Patanjalinin Yoga Sutralarında qeyd olunan səkkizpilləli Aştanqa yoqası ilə eyniləşdirilmiş və aralarındakı fərqləri qeyd etməmişdir.Patanjalinin sisteminə görə bu səkkiz mərhələ aşağıdakılardır: Yama,Niyama,Asana,Pranayama,Pratyahara,Dharana,Dhyana və Samadhi.
Joisin inancına görə,bu səkkiz mərhələnin üçüncüsü olan asana (bədən duruşları) ilkin mərhələ kimi yerinə yetirilməlidir,yalnız bu mərhələ tam mənimsəndikdən sonra digər pillələri keçmək mümkündür.
Bununla belə,yoqa tədqiqatçısı Mark Singletonun fikrinə əsasən,Jois tərəfindən istifadə olunan "Aştanqa" termini əslində Patanjalinin fəlsəfi sistemindən yox,"dand" gimnastika məşqlərindəki Suriya Namaskar ardıcıllığının qədim adından qaynaqlana bilər.Həmin sistemdə "ashtanqa dand" (səkkiz nöqtəli təzim) adlanan bir poza var idi.Bu pozada səkkiz bədən nöqtəsi yerə dəyirdi.Bu poza sonralar "chaturanga dandasana" ilə əvəz olunmuşdur.
Ənənə
"Aştanqa yoqasına 'ənənəvi' anlayışının tətbiqi uzun müddətdir mübahisə mövzusudur.Bu sistemin banisi Pattabhi Joisin tələbələri qeyd edirlər ki,o, ardıcıllıqları praktikaya uyğunlaşdırmaq məqsədilə sərbəst şəkildə dəyişirdi.Bu dəyişikliklərə pozaların əlavə və ya çıxarılması,vinyasa ardıcıllığının dəyişdirilməsi (tam və ya yarım vinyasa) və fərqli şəxslərə uyğun fərdi məşq tövsiyələrinin verilməsi daxildir.
Aştanqa yoqasının ilkin formalaşmasından bu günə qədər bir sıra dəyişikliklər edilmişdir.Bu sistemin ilk tələblərindən biri olan Nancy Gilgoff,öz təcrübələrinə əsaslanaraq o dövrdə öyrədilən Aştanqa ilə hazırki tədris arasında ciddi fərqlərin olduğunu bildirir.
Onun müşahidələrinə görə, Pattabhi Jois ilk vaxtlar dayaq ardıcıllığında yeddi pozanı daxil etməmişdi.Lakin sonralar "Utthita Hasta Padangusthasana və Ardha Baddha Padmottanasana" pozalarını orta seriyaya keçməzdən əvvəl təyin etdi.
Həmçinin bu mərhələdə "Utkatasana,Virabhadrasana A və B, Parivritta Trikonasana və Parivritta Parsvakonasana" ardıcıllığa daxil deyildi.Jois,eyni pozanın bədənin hər iki tərəfində tətbiqində və ya bir pozanın fərqli variasiyalarında (məsələn,janu şirşasana A,B və C) arasında Vinyasa etmirdi.Bu üçü birlikdə icra edilir,daha sonra vinyasa yerinə yetirilirdi.Eyni yanaşma "Baddha Konasana,Upavishta Konasana,Supta Konasana və Ubhaya Padangusthasana" ilə "Urdhva Mukha Paschimottanasana" pozalarına da şamil olunurdu.
Nancy Gilgoffun sözlərinə görə, Pattabhi Jois gündə iki dəfə həm əsas (primary),həm də orta (intermediate) seriyanın icrasını tövsiyə edirdi.O bildirir ki,orta seriyada "Krounchasana,Bharadvajasana,Ardha Mastyendrasana,Eka Pada Şirşasana,Parighasana və Gomukhasana" pozalarında bədənin hər iki tərəfi arasında vinyasa edilmirdi.
"Shalabhasana" pozasından "Parşva Dhanurasana"ya qədər olan pozalar bir qrup kimi yerinə yetirilir.Yalnız sonunda vinyasa edilirdi.Eyni prinsip "Ushtrasana"dan "Kapotasana"ya qədər və "Eka Pada Şirşasana"dan "Yoganidrasana"ya qədər olan ardıcıllıqlara da tətbiq olunurdu.
Bağlayıcı hissə yalnız "Mudrasana,Padmasana və Tolasana" pozalarından ibarət idi.Yalnız orta seriya tamamlandıqdan sonra qalan bağlayıcı pozalar təyin edilirdi.
Urdhva Dhanurasana və "drop-back"lar da yalnız orta seriyadan sonra öyrədilirdi.Gilgoff qeyd edir ki,ilkin orta seriya "Karandavasana"dan sonra "Vrishchikasana" ilə davam edir və "Gomukhasana" ilə bitirdi.O, həmçinin əlavə edir ki,"Supta Urdhva Pada Vajrasana" və yeddi başüstə duruş (headstand) pozası yalnız başqa bir yoqi daha çox poza istədikdən sonra Jois tərəfindən əlavə olunmuşdu.Bu səkkiz poza ilkin orta seriyada yer almamışdır.
Power Yoqanın Törəmələri
Power yoqa 1990-cı illərdə,K.Pattabhi Joisin iki tələbəsi tərəfindən demək olar ki,eyni vaxtda "müstəqil şəkildə ixtira" edilməklə başladı.Bənzər üslublar digər yoqa müəllimləri tərəfindən də təbliğ olunurdu.
Beryl Bender Birch 1995-ci ildə "Yoga Journal" jurnalının "əsl power yoqa" adlandırdığı sistemi yaratdı.
Bryan Kəşf,K.Pattabhi Joisin rəhbərliyi altında Aştanqa yoqası üzrə təhsil almışdı.Baron Baptiste isə Bikram yoqasının həvəskarı idi.Onlar bu üsluba hər biri öz fərdi yanaşmalarını əlavə etdilər və power yoqa adı ilə təqdim edərək marka halına gətirdilər.
Həm Baptistenin Power yoqası,həm də Kestin Power yoqası Aştanqa yoqası ilə eyniləşdirilə bilməz.Onlar Aştanqa ilə uyğun gəlmir.
1995-ci ildə Pattabhi Jois "Yoga Journal" jurnalına məktub yazaraq Power yoqa ilə onun Aştanqa sistemi arasında əlaqə yaradılmasından məyusluğunu ifadə etdi.O,bu yeni tendensiyanı "cahil bodibildinq (bədənqurma)" adlandırdı.
Yaralanma Riski
"The Economist" jurnalında dərc olunan bir məqalədə qeyd olunurdu ki,"cənab Joisin kifayət qədər çox tələbəsi tez-tez diz və ya bel nahiyələrində zədə alaraq axsaya-axsaya gəzirdilər.Bunun səbəbi isə onun məşhur düzəlişləri idi - tələbələri zorla Lotus,şpagat və ya körpü pozalarına salırdı."
Joisin tələbələrindən biri olan Tim Millər isə bildirib ki,"bu düzəlişlər olduqca sərt və aqressiv idi."
"Huffington Post"da yayımlanan bir məqalədə isə Joisin Aştanqa yoqası ilə bağlı zədələr ayrıca müzakirə mövzusu olmuşdur.
2008-ci ildə Avropada yoqa tədqiqatçıları tərəfindən aparılan bir sorğuya əsasən,Aştanqa yoqası ilə məşğul olan iştirakçıların 62%-i ən azı bir ay davam edən bir zədə keçirdiklərini bildirmişlər.
Lakin bu sorğunun nəzarət qrupu (kontrol group) olmadığı üçün, yəni eyni xarakterli,lakin başqa yoqa növləri ilə məşğul olan şəxslərlə müqayisə edilmədiyi üçün nəticələrin elmi etibarlılığı məhdud olmuşdur.
İstinadlar
- https://www.yogajournal.com/yoga-101/types-of-yoga/ashtanga-yoga (#bare_url_missing_title).
- "Arxivlənmiş surət". 2021-03-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". 2019-03-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- https://www.yogajournal.com/yoga-101/spotlight-on-ashtanga-yoga (#bare_url_missing_title).
- "Arxivlənmiş surət". 2025-07-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". 2025-07-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". 2015-12-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2021-04-10 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". 2024-12-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- https://archive.org/details/ashtangayogaprac00maeh_676 (#bare_url_missing_title).
- "Arxivlənmiş surət". Archived from the original on 2014-02-03. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- https://www.researchgate.net/publication/268395277_A_Survey_of_Musculoskeletal_Injury_among_Ashtanga_Vinyasa_Yoga_Practitioners (#bare_url_missing_title).
- "Arxivlənmiş surət". Archived from the original on 2012-08-28. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". Archived from the original on 2013-01-12. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". 2011-12-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". 2025-04-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- https://books.google.az/books?id=iwFEl6Oxex8C&q=beryl+bender+birch+power+yoga&pg=PA291&redir_esc=y#v=snippet&q=beryl%20bender%20birch%20power%20yoga&f=false (#bare_url_missing_title).
- "Arxivlənmiş surət". 2023-10-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". 2025-03-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". Archived from the original on 2015-05-24. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". Archived from the original on 2018-11-26. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". Archived from the original on 2014-07-09. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". Archived from the original on 2018-11-26. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- "Arxivlənmiş surət". 2015-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-27.
- https://speed-pays.com/lets-genkinka/shouhin/?option=com_content&task=view&id=97&Itemid=184 (#bare_url_missing_title).
- https://yogastudies.org/2011/04/yoga-makaranda-by-t-krishnamacharya/ (#bare_url_missing_title).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Astanqa Yoqa XX esrde K Pattabhi Jois terefinden meshurlasdirilmis yoqa mesq uslubudur Bu uslub nefesin hereketlerle sinxron sekilde uygunlasdirildigi dinamik ve enerjili bir yoqa novu kimi teqdim edilir Jois bu sistemi muellimi Tirumalai Krisnamacharyadan oyrendiyini iddia etmisdir Ferdi pozalar asanalar Vinyasa adlanan axici hereketlerle bir birine baglanir Jois 1948 ci ilde Astanqa Yoqa Tedqiqat Institutunu tesis etmisdir Hal hazirda tetbiq olunan telim usulu Maisor uslubu adlanir ve Hindistanin Maisor seherinde formalasmisdir Astanqa yoqa daha sonra muxtelif power yoqa guclu yoqa uslublarina ilham vermisdir YanasmaEnenevi olaraq Astanqa yoqa telebeleri mueyyen bir asana ardicilligini ezberleyir ve muellim rehberliyi olmadan birlikde tetbiq edirdiler K Pattabhi Joisin son illerinde muellim rehberliyi ile dersler teqdim olunmaga baslandi Bu cur dersler adeten heftede iki defe Maisor uslublu derslerin evezine kecirilir Muellimler bu zaman telebeleri yonlendirir asanalari yerine yetirerken destekleyir ve butun qrupu eyni anda mueyyen pozalar ardicilligi ile idare edirler Ardicilliqlar Astanqa yoqa praktikasina adeten Suriya Namaskara A ve Suriya Namaskara B ardicilliqlarinin her birinden bes tekrar ile baslanilir Daha sonra ayaqustu pozalardan ibaret ardicilliq yerine yetirilir Tecrubeci bu merheleden sonra alti seriyadan birine uygun pozalarla davam edir Sonunda standart baglayici ardicilliqla mesqi bitirir Alti seriya asagidakilardir 1 Birinci seriya Yoga Chikitsa yoqa mualicesi ve ya saglamliq ucun yoqa 2 Orta seriya Nadi Shodhana sinir sistemini temizleyen seriya hem de ikinci seriya adlanir 3 Irelilemis seriya Sthira Bhaga gucu merkezlesdiren ve sabitlik veren seriya 4 Irelilemis A Ucuncu seriya 5 Irelilemis B Dorduncu seriya 6 Irelilemis C Besinci seriya 7 Irelilemis D Altinci seriya Astanqa Vinyasa sisteminde ilkin olaraq dord seriya movcud idi birinci primary orta intermediate irelilemis A advanced A ve irelilemis B advanced B seriyalari Besinci seriyasi ise Risi seriyasi adlanirdi Pattabhi Joisin qeyd etdiyine gore bu seriya yalniz evvelki dord seriyani tam menimsemis tecrubeciler terefinden icra edile bilerdi Tedris metodu Pattabhi Joisin nevesi R Sharath Joisin fikrine gore tecrubeciler her bir pozani ayrica menimsemeli ve yalniz bundan sonra novbeti pozalara kecmelidirler Lakin Pattabhi Joisin oglu Manju Jois bu yanasma terzi ile razi deyildi Onun baxisina gore telebelere bezen pozalari ardicil olmayan xetti olmayan qaydada da tetbiq etmeye icaze verilirdi XXI esrin evvellerinden etibaren Astanqa Vinyasa yoqasinda yeni nesil muellimler Sharath Joisin telimatlarini menimsemis ve deyisikliksiz ardicil xett tedris uslubunu qebul etmisler Mesqler adeten Sharath terefinden tesdiqlenmis muellimlerin nezareti altinda ciddi Mysor uslubunda kecirilirdi Seminarlar deqiq beden duzulusu telimatlari ve guc artirici mesqler ne tecrubeci ne de muellim ucun bu metodun bir hissesi hesab edilmir Lakin Sharath terefinden oyredildiyini iddia eden muellimlerin ekseriyyeti eslinde testislerinde mehz bu cur metodlardan elave mesqlerden ve pozalardan istifade edirler PrinsiplerAstanqa Vinyasa yoqasi mueyyen esas komponentlere xususi diqqet yetirir Bunlara tristhana yeni uc diqqet ve ya fealiyyet noqtesi pozanlarin daha cox fiziki terefleri ve vinyasa Sharath Joisin terifine gore nefes ve hereketin sinxron sistemi daxildir Tristhana Tristhana anlayisi diqqet ve ya fealiyyetin uc esas noqtesini ifade edir nefes sistemi pranayama beden durusu asana ve baxis noqtesi drishti Bu uc element Astanqa yoqa praktikasinin esas anlayislari hesab olunur ve yoqanin uc seviyyede temizleyici tesirini ehate edir Beden sinir sistemi ve zehin Bu komponentlerin her biri ayriliqda onemli olsa da onlarin birlikde ve sinxron sekilde tetbiqi esas prinsip kimi qebul edilir Astanqa yoqada her bir asana evvelceden mueyyen edilmis bir ardicilligin terkib hissesidir Bu pozalarin meqsedi bedenin gucunu ve elastikliyini artirmaqdir Resmi olaraq bu uslubda beden duzulusu ile bagli gosterisler cox azdir Nefes alma prosesi ideal olaraq beraber ve sabit sekilde aparilmali nefes alib vermenin uzunlugu balansli olmalidir Drishti Asana icrasi zamani gozlerin fokuslandigi noqtedir Astanqa yoqa metodunda her bir poza ucun xususi teyin olunmus baxis noqtesi movcuddur Cemi doqquz drishti vardir burun qaslarin arasi gobek bas barmaq eller ayaqlar yuxari sag teref ve sol teref Vinyasa Her bir asanani novbeti ile birlesdiren axici hereket ardicilliqlaridir Muasir Vinyasa yoqa uslubunda bu kecid hereketleri nefesin ritmi ile uzlasdirilir Sharath Joisin fikrince vinyasalarin esas meqsedi qanin temizlenmesidir Cunki asana praktikasi zamani beden isinerek qan cirklenmis veziyyete duse biler Bu baximdan vinyasalar hemin tesiri neytrallasdirmaq ve daxili sistemi balansda saxlamaq ucun muhum rol oynayir Nefes Astanqa yoqasi ardicil ve beraber nefes alib verme prinsipini umumi qayda olaraq qoruyub saxlayir Lakin asana praktikasinin gedisinde pranayama texnikalarinin konkret tetbiqi meselesi mubahise doguran bir movzu olaraq qalir Pattabhi Jois ozunun Yoga Mala adli kitabinda her bir pozada besden sekkize qeder nefes dovru qalmagi ve ya bacarildigi qeder uzun muddet hemin pozada dayanmagi tovsiye edir O nefes alma puraka ve nefes verme rechaka hereketlerinin mumkun qeder derin ve nezaretli sekilde aparilmasini qeyd edir O yazir Her pozada bes sekkiz defe nefes alib vermek kifayetdir Nefesin uzunluguna dair verdiyi musahibede Pattabhi Jois praktikacilara nefes alma ve verme muddetini 10 15 saniye arasinda saxlamagi tovsiye edir O aydinlasdirir Eger nefes gucunuz 10 saniyelikse 10 saniyelik edin 15 saniye mumkundurse 15 saniyelik edin 100 mumkundurse 100 edin 5 mumkundurse 5 edin Onun oglu Manju Jois da xususile cetin pozalarda daha cox nefes almagi tovsiye edir Astanqa Vinyasa yoqasinda nefes prosesine dair muxtelif nufuzlu sexsler terefinden ferqli yanasmalar ireli surulmusdur Pattabhi Jois agiz bagli sekilde tam ve derin nefes almani tovsiye etmis lakin bu nefes texnikasini konkret olaraq ujjayi nefesi kimi adlandirmamamisdir Evezinde oglu Manju Jois bu terzi dirgha rechaka puraka adlandirir ki bu da uzun derin ve yavas nefes alib verme menasina gelir O qeyd edir Bu dirgha olmalidir uzun ve musiqi kimi Sesi cox vacibdir Ujjayi pranayamani etmelisiniz 2011 ci ilin sonlarinda Sharath Jois bildirmisdir ki asana praktikasinda ujjayi nefesi ayrica texnika olaraq icra edilmemelidir Onun fikrince asanalar sadece sesle musayiet olunan derin nefes ile icra edilmelidir O bu fikri 2013 cu ilde kecirilen bir konfransda da tekrar ederek demisdir Siz sadece normal nefes alib verme edirsiniz sesler musayiet olunan inhalyasiya ve exhalasiya Ujjayi nefesi pranayama novudur Burada ise sadece serbest axan adi nefes tetbiq olunur Diger pranayama texnikalarina geldikde ise umumi raziliga gore bu tecrubeler yalniz asanalar tam menimsendikden sonra icra edilmelidir Pattabhi Jois evvelce ikinci seriyani tetbiq eden telebelere pranayama oyredirdi lakin sonradan fikrini deyiserek bu texnikani yalniz ucuncu seriyadan sonra kecmeye basladi Sharath Jois daha sonra baslangic seviyyeli telebeler ucun alternativ burun deliyi ile nefesalma nadi shodhana telimini ehate eden video dersler teqdim etdi Bu ise onun babasi terefinden baslangic seviyyeyeye hec vaxt oyredilmemisdi Sharath Joisin Astanqa yoqasi tedris metoduna etdiyi bir cox deyisikliklerden biridir Bandhalar Astanqa Vinyasa yoqasinin uc esas elementi nefes baxis noqtesi drishti ve bandhalardir Bandhalar daxili beden kilidleri hesab olunur ve onlarin uc esas novu movcuddur Mula Bandha kok kilidi canaq dibinde yerlesen perineum nahiyesinin iceriye dogru cekilmesi ile formalasir Uddiyana Bandha gobekden texminen 5 sm asagidaki qarin nahiyesinin iceriye ve yuxariya cekilmesi ile heyata kecirilir Jalandhara Bandha bogaz kilidi cenenin bir qeder asagi salinaraq eyni zamanda dos sumuyunun sternum yuxari qaldirilmasi ile elde edilir Hem Pattabhi Jois hem de Sharath Jois Mula ve Uddiyana Bandhalarin yalniz asanalar zamani deyil gundelik heyatin muxtelif anlarinda da tetbiq edilmesini tovsiye edirler Pattabhi Jois izah edir Tamamile nefesi verirsiniz Mula Bandhani tetbiq edirsiniz ve nefes aldiqdan sonra Uddiyana Bandhani tetbiq edirsiniz Her iki Bandha son derece vacibdir Bandha mesqinden sonra diqqetinizi onlarin tetbiq olundugu nahiyeye yoneldin ve bu diqqeti daim qoruyun Gezerken danisarken yatarken ve gezinti bitdikden sonra da Hemise Mula Bandhani nezaretde saxlayin Sharath Jois ise bildirir Bandhalar olmadan nefes duzgun alinmayacaq ve asanalar hec bir fayda vermeyecek TarixiPattabhi Jois Astanqa yoqa sistemini Tirumalai Krisnamacharyadan oyrendiyini iddia etmisdir Oz novbesinde Krisnamacharya bu sistemi Yoqa Kurunta adli muellifi ise tarixde demek olar ki taninmayan Vamama Rishi olan bir menbeden elde etdiyini bildirmisdir Bu metn Krisnamacharyaya 1900 cu illerin evvellerinde onun muellimi Yogeshwara Ramamohana Brahmachari terefinden oyredilmisdir Joisin iddiasina gore hemin metn Astanqa sistemine daxil olan butun asanalar ve vinyasalar haqqinda etrafli melumat verirdi Lakin qeyd olunur ki bu elyazma qarisqalar terefinden yeyildiyi ucun onun movcudlugu tesdiqlene bilmir Bundan elave maraqli meqam ondan ibaretdir ki Krisnamacharyanin esas eserleri olan Yoga Makaranda 1934 ve Yogasanagalu texminen 1941 kitablarinda hemin Yoqa Kurunta menbe kimi hec bir sekilde qeyd olunmur Manju Joisin sozlerine gore Astanqa yoqasinin ardicilliqlari Krisnamacharya terefinden yaradilmisdir Bu fikri destekleyen mueyyen subutlar da movcuddur Bele ki Krisnamacharyanin 1934 cu ilde yazdigi Yoga Makaranda eserinde Pattabhi Joisin tedris etdiyi ilkin seriyada yer alan pozalarin demek olar ki hamisi ve hemcinin orta ve irelilemis seviyyeli seriyalardan bir sira pozalar tesvir olunur Bu pozalar Vinyasa kontekstinde izah edilmisdir Movcud subutlar gosterir ki Astanqa yoqasinin ardicilliqlari Hind gulescilerinin ve Britaniya gimnastlarinin istifade etdiyi fiziki mesqleri ozunde birlesdirir Son dovrlerde aparilan akademik tedqiqatlar gosterir ki 20 ci esrin evvellerinde yayimlanan fiziki terbiye jurnallarinda Krisnamacharyanin asana sisteminde cox benzer beden pozalari yer alirdi Xususile sonralar Krisnamacharyanin Mysore uslubunun esasini teskil eden axici Suriya Namaskara Gunesi Salamlama ardicilligi 1930 cu illerde sadece fiziki mesq kimi qebul olunurdu ve yoqanin bir hissesi sayilmirdi Hemin dovrde Mysore sarayinda bu iki sistem fiziki mesqler ve yoqa ferqli salonlarda ve ayri sekilde tedris olunurdu Etimologiyasi Pattabhi Jois oz ardicilliqlarini Patanjalinin Yoga Sutralarinda qeyd olunan sekkizpilleli Astanqa yoqasi ile eynilesdirilmis ve aralarindaki ferqleri qeyd etmemisdir Patanjalinin sistemine gore bu sekkiz merhele asagidakilardir Yama Niyama Asana Pranayama Pratyahara Dharana Dhyana ve Samadhi Joisin inancina gore bu sekkiz merhelenin ucuncusu olan asana beden duruslari ilkin merhele kimi yerine yetirilmelidir yalniz bu merhele tam menimsendikden sonra diger pilleleri kecmek mumkundur Bununla bele yoqa tedqiqatcisi Mark Singletonun fikrine esasen Jois terefinden istifade olunan Astanqa termini eslinde Patanjalinin felsefi sisteminden yox dand gimnastika mesqlerindeki Suriya Namaskar ardicilliginin qedim adindan qaynaqlana biler Hemin sistemde ashtanqa dand sekkiz noqteli tezim adlanan bir poza var idi Bu pozada sekkiz beden noqtesi yere deyirdi Bu poza sonralar chaturanga dandasana ile evez olunmusdur Enene Astanqa yoqasina enenevi anlayisinin tetbiqi uzun muddetdir mubahise movzusudur Bu sistemin banisi Pattabhi Joisin telebeleri qeyd edirler ki o ardicilliqlari praktikaya uygunlasdirmaq meqsedile serbest sekilde deyisirdi Bu deyisikliklere pozalarin elave ve ya cixarilmasi vinyasa ardicilliginin deyisdirilmesi tam ve ya yarim vinyasa ve ferqli sexslere uygun ferdi mesq tovsiyelerinin verilmesi daxildir Astanqa yoqasinin ilkin formalasmasindan bu gune qeder bir sira deyisiklikler edilmisdir Bu sistemin ilk teleblerinden biri olan Nancy Gilgoff oz tecrubelerine esaslanaraq o dovrde oyredilen Astanqa ile hazirki tedris arasinda ciddi ferqlerin oldugunu bildirir Onun musahidelerine gore Pattabhi Jois ilk vaxtlar dayaq ardicilliginda yeddi pozani daxil etmemisdi Lakin sonralar Utthita Hasta Padangusthasana ve Ardha Baddha Padmottanasana pozalarini orta seriyaya kecmezden evvel teyin etdi Hemcinin bu merhelede Utkatasana Virabhadrasana A ve B Parivritta Trikonasana ve Parivritta Parsvakonasana ardicilliga daxil deyildi Jois eyni pozanin bedenin her iki terefinde tetbiqinde ve ya bir pozanin ferqli variasiyalarinda meselen janu sirsasana A B ve C arasinda Vinyasa etmirdi Bu ucu birlikde icra edilir daha sonra vinyasa yerine yetirilirdi Eyni yanasma Baddha Konasana Upavishta Konasana Supta Konasana ve Ubhaya Padangusthasana ile Urdhva Mukha Paschimottanasana pozalarina da samil olunurdu Nancy Gilgoffun sozlerine gore Pattabhi Jois gunde iki defe hem esas primary hem de orta intermediate seriyanin icrasini tovsiye edirdi O bildirir ki orta seriyada Krounchasana Bharadvajasana Ardha Mastyendrasana Eka Pada Sirsasana Parighasana ve Gomukhasana pozalarinda bedenin her iki terefi arasinda vinyasa edilmirdi Shalabhasana pozasindan Parsva Dhanurasana ya qeder olan pozalar bir qrup kimi yerine yetirilir Yalniz sonunda vinyasa edilirdi Eyni prinsip Ushtrasana dan Kapotasana ya qeder ve Eka Pada Sirsasana dan Yoganidrasana ya qeder olan ardicilliqlara da tetbiq olunurdu Baglayici hisse yalniz Mudrasana Padmasana ve Tolasana pozalarindan ibaret idi Yalniz orta seriya tamamlandiqdan sonra qalan baglayici pozalar teyin edilirdi Urdhva Dhanurasana ve drop back lar da yalniz orta seriyadan sonra oyredilirdi Gilgoff qeyd edir ki ilkin orta seriya Karandavasana dan sonra Vrishchikasana ile davam edir ve Gomukhasana ile bitirdi O hemcinin elave edir ki Supta Urdhva Pada Vajrasana ve yeddi basuste durus headstand pozasi yalniz basqa bir yoqi daha cox poza istedikden sonra Jois terefinden elave olunmusdu Bu sekkiz poza ilkin orta seriyada yer almamisdir Power Yoqanin ToremeleriPower yoqa 1990 ci illerde K Pattabhi Joisin iki telebesi terefinden demek olar ki eyni vaxtda musteqil sekilde ixtira edilmekle basladi Benzer uslublar diger yoqa muellimleri terefinden de teblig olunurdu Beryl Bender Birch 1995 ci ilde Yoga Journal jurnalinin esl power yoqa adlandirdigi sistemi yaratdi Bryan Kesf K Pattabhi Joisin rehberliyi altinda Astanqa yoqasi uzre tehsil almisdi Baron Baptiste ise Bikram yoqasinin heveskari idi Onlar bu usluba her biri oz ferdi yanasmalarini elave etdiler ve power yoqa adi ile teqdim ederek marka halina getirdiler Hem Baptistenin Power yoqasi hem de Kestin Power yoqasi Astanqa yoqasi ile eynilesdirile bilmez Onlar Astanqa ile uygun gelmir 1995 ci ilde Pattabhi Jois Yoga Journal jurnalina mektub yazaraq Power yoqa ile onun Astanqa sistemi arasinda elaqe yaradilmasindan meyuslugunu ifade etdi O bu yeni tendensiyani cahil bodibildinq bedenqurma adlandirdi Yaralanma Riski The Economist jurnalinda derc olunan bir meqalede qeyd olunurdu ki cenab Joisin kifayet qeder cox telebesi tez tez diz ve ya bel nahiyelerinde zede alaraq axsaya axsaya gezirdiler Bunun sebebi ise onun meshur duzelisleri idi telebeleri zorla Lotus spagat ve ya korpu pozalarina salirdi Joisin telebelerinden biri olan Tim Miller ise bildirib ki bu duzelisler olduqca sert ve aqressiv idi Huffington Post da yayimlanan bir meqalede ise Joisin Astanqa yoqasi ile bagli zedeler ayrica muzakire movzusu olmusdur 2008 ci ilde Avropada yoqa tedqiqatcilari terefinden aparilan bir sorguya esasen Astanqa yoqasi ile mesgul olan istirakcilarin 62 i en azi bir ay davam eden bir zede kecirdiklerini bildirmisler Lakin bu sorgunun nezaret qrupu kontrol group olmadigi ucun yeni eyni xarakterli lakin basqa yoqa novleri ile mesgul olan sexslerle muqayise edilmediyi ucun neticelerin elmi etibarliligi mehdud olmusdur Istinadlarhttps www yogajournal com yoga 101 types of yoga ashtanga yoga bare url missing title Arxivlenmis suret 2021 03 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret 2019 03 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 07 27 https www yogajournal com yoga 101 spotlight on ashtanga yoga bare url missing title Arxivlenmis suret 2025 07 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret 2025 07 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret 2015 12 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret PDF 2021 04 10 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret 2024 12 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 07 27 https archive org details ashtangayogaprac00maeh 676 bare url missing title Arxivlenmis suret Archived from the original on 2014 02 03 Istifade tarixi 2025 07 27 https www researchgate net publication 268395277 A Survey of Musculoskeletal Injury among Ashtanga Vinyasa Yoga Practitioners bare url missing title Arxivlenmis suret Archived from the original on 2012 08 28 Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret Archived from the original on 2013 01 12 Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret 2011 12 03 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret 2025 04 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 07 27 https books google az books id iwFEl6Oxex8C amp q beryl bender birch power yoga amp pg PA291 amp redir esc y v snippet amp q beryl 20bender 20birch 20power 20yoga amp f false bare url missing title Arxivlenmis suret 2023 10 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret 2025 03 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret Archived from the original on 2015 05 24 Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret Archived from the original on 2018 11 26 Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret Archived from the original on 2014 07 09 Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret Archived from the original on 2018 11 26 Istifade tarixi 2025 07 27 Arxivlenmis suret 2015 05 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 07 27 https speed pays com lets genkinka shouhin option com content amp task view amp id 97 amp Itemid 184 bare url missing title https yogastudies org 2011 04 yoga makaranda by t krishnamacharya bare url missing title