fbpx
Wikipedia

Aşınma qabığı

Bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyaya kömək edə bilərsiniz.
Əgər mümkündürsə, daha dəqiq bir şablondan istifadə edin.
Bu məqalə sonuncu dəfə 54 gün əvvəl Dr.Wiki54 tərəfindən redaktə olunub. (Yenilə)

Aşınma qabığı — litosferin üst hissələrində (əsasən aerasion zonada) aşınma amillərinin təsiri altında maqmatik, metamorfik və çökmə süxurların dəyişilməsi nəticəsində əmələ gələn süxurlar kompleksi. Səth sularının daha dərinə süzülməsi (filtrasiya) üçün münasib şərait (süxurların kontaktı, parçalanma zonaları üzrə və b.) olduqda aşınma qabığı alt sərhədi aerasiya zonasından aşağı enir. Aşınma qabığı anlayışına ilkin süxur quruluş əlamətlərini saxlayan tipik elüviumdan başqa, həmçinin aşınma zamanı mad-dənin şaquli yerdəyişməsi nəticəsində bu əlaməntləri itirmiş elüvium törəmələri də (məsələn, əhəngdaşıları, halogen süxurlarının aşınması nəticəsində əmələ gələn elüvium, həmçinin bəzi infiltrasion törəmələr) aid edilir. Fiziki və biokimyəvi proseslər nəticəsində əmələ gələn aşınma qabığı ayrılır. İlkin süxurların dəyişmə dərəcəsi və xüsusiyyətindən asılı olaraq, bir sıra geokimyəvi qabıq tipləri ayrılır: laterit, sialit, oksidləşmiş filiz, qırıntılı və b. Ən çox yayılmış mineraloji aşınma qabığı növlərinə cipsit, kaolinit, montmorillinit, oksidləşmiş sulfid filizləri, sulfat və b. aid edilir.


Aşınma qabığı litosferin üst hissəsində, ana süxurların əsasən öz yerlərində fiziki, kimyəvi və bioloji aşınma və denudasiya nəticəsində əmələ gələn, kövrək təbəqədən ibarət geoloji formasiyaya deyilir. Əmələgəlmə dövrünə əsasən, aşınma qabığı iki yerə ayrılır:

  1. müasir
  2. qədim

Müasir aşınma qabığı torpaq qatında və müasir elüvidən, qədim aşınma isə üçüncü dövr, mezazoy və hətta paleozoydan əvvəlki geoloji dövrlərin aşınma materiallarından təşkil olunmuşdur. Aşınma qabığının qalınlığı adətən 30–60 m olub, nadir hallarda 200–300 m-ə çatır. Dağlıq ərazilərdə aşınma qabığı tam örtük əmələ gətirmir. Aşınma qabığının laterit, kaolin, nontronit və b. tiplərini ayırırlar. Bir sıra qazıntı yataqları aşınma qabığı ilə əlaqədardır ( dəmir, nikel, platin, səpinti, qızıl, alüminium, oda davamlı gil və s.).

Mənbə

  • fiziki aşınma
  • kimyəvi aşınma
  • üzvi aşınma[ölü keçid]
  • Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. — Bakı: Nafta-Press, 2006. — Səhifələrin sayı: 679.

İstinadlar

  1. G.Həsənov, S.B. Məmmədov, Y.Q. Əliyev. İzahlı Ensiklopedik Coğrafiya Terminləri Lüğəti "Təhsil" Bakı-2005. 

aşınma, qabığı, məqalə, qaralama, halındadır, məqaləni, redaktə, edərək, vikipediyaya, kömək, edə, bilərsiniz, əgər, mümkündürsə, daha, dəqiq, şablondan, istifadə, edin, məqalə, sonuncu, dəfə, gün, əvvəl, wiki54, tərəfindən, redaktə, olunub, yenilə, litosferin. Bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyaya komek ede bilersiniz Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Bu meqale sonuncu defe 54 gun evvel Dr Wiki54 terefinden redakte olunub Yenile Asinma qabigi litosferin ust hisselerinde esasen aerasion zonada asinma amillerinin tesiri altinda maqmatik metamorfik ve cokme suxurlarin deyisilmesi neticesinde emele gelen suxurlar kompleksi Seth sularinin daha derine suzulmesi filtrasiya ucun munasib serait suxurlarin kontakti parcalanma zonalari uzre ve b olduqda asinma qabigi alt serhedi aerasiya zonasindan asagi enir Asinma qabigi anlayisina ilkin suxur qurulus elametlerini saxlayan tipik eluviumdan basqa hemcinin asinma zamani mad denin saquli yerdeyismesi neticesinde bu elamentleri itirmis eluvium toremeleri de meselen ehengdasilari halogen suxurlarinin asinmasi neticesinde emele gelen eluvium hemcinin bezi infiltrasion toremeler aid edilir Fiziki ve biokimyevi prosesler neticesinde emele gelen asinma qabigi ayrilir Ilkin suxurlarin deyisme derecesi ve xususiyyetinden asili olaraq bir sira geokimyevi qabiq tipleri ayrilir laterit sialit oksidlesmis filiz qirintili ve b En cox yayilmis mineraloji asinma qabigi novlerine cipsit kaolinit montmorillinit oksidlesmis sulfid filizleri sulfat ve b aid edilir Asinma qabigi litosferin ust hissesinde ana suxurlarin esasen oz yerlerinde fiziki kimyevi ve bioloji asinma ve denudasiya neticesinde emele gelen kovrek tebeqeden ibaret geoloji formasiyaya deyilir Emelegelme dovrune esasen asinma qabigi iki yere ayrilir muasir qedimMuasir asinma qabigi torpaq qatinda ve muasir eluviden qedim asinma ise ucuncu dovr mezazoy ve hetta paleozoydan evvelki geoloji dovrlerin asinma materiallarindan teskil olunmusdur Asinma qabiginin qalinligi adeten 30 60 m olub nadir hallarda 200 300 m e catir Dagliq erazilerde asinma qabigi tam ortuk emele getirmir Asinma qabiginin laterit kaolin nontronit ve b tiplerini ayirirlar Bir sira qazinti yataqlari asinma qabigi ile elaqedardir demir nikel platin sepinti qizil aluminium oda davamli gil ve s 1 Menbe Redaktefiziki asinma kimyevi asinma uzvi asinma olu kecid Geologiya terminlerinin izahli lugeti Baki Nafta Press 2006 Sehifelerin sayi 679 Istinadlar Redakte G Hesenov S B Memmedov Y Q Eliyev Izahli Ensiklopedik Cografiya Terminleri Lugeti Tehsil Baki 2005 Menbe https az wikipedia org w index php title Asinma qabigi amp oldid 6059400, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.