50-ci Türkiyə hökuməti və ya 1-ci Çillər Hökuməti 25 iyun 1993-cü ildə Doğru Yol Partiyasının sədri və İstanbul Millət vəkili Tansu Çillərin rəhbərliyi ilə qurulan hökumət. Doğru Yol Partiyası ilə Sosial Demokrat Xalq Partiyası (18 fevral 1995-ci il tarixindən Cümhuriyyət Xalq Partiyası) arasında yaradılmış koalisiya hökuməti 1995-ci il oktyabrın 5-dək fəaliyyət göstərdi.
I. Çillər Hökuməti | |
---|---|
![]() | |
![]() | |
| |
Formalaşdırılma tarixi | 25 iyun 1993 |
Buraxılma tarixi | 5 oktyabr 1995 |
Hökumətin tərkibi | |
Dövlət başçısı | Süleyman Dəmirəl |
Hökumət başçısı | Tansu Çillər |
Nazir sayı | 18 |
Hakim partiyalar | Doğru Yol Partiyası Sosial Demokrat Xalq Partiyası |
Digər məlumatlar | |
Müxalif partiya | Ana Vətən Partiyası |
Müxalifət lider | Məsud Yılmaz |
Sonuncu seçki | 1991-ci il Türkiyə Parlament seçkiləri |
← |
Arxa planı
Türkiyənin 49-cu hökumətinin baş naziri Süleyman Dəmirəl idi. Süleyman Dəmirəl Baş nazir seçiləndən sonra DYP Tansu Çilləri yeni partiya lideri seçdi və Tansu Çillər Türkiyənin 50-ci hökumətini qurdu. O, Türkiyənin ilk və indiyə qədər tək qadın baş naziridir. 1995-ci ildə Sosial Demokrat Xalq Partiyası və Cümhuriyyət Xalq Partiyası hazırkı CHP adı altında birləşdi və Hikmət Çətin partiyanın müvəqqəti sədri seçildi.
Baxmayaraq ki, 50-ci hökumət mahiyyətcə 49-cu hökumətlə eyni hökumət idi, liderlərin dəyişməsinə görə nazirliklərdə bir çox dəyişikliklər oldu.
Kabinet
Vəzifə | Adı | Partiya | Qeydlər |
---|---|---|---|
Baş nazir | Tansu Çillər | DYP | |
Baş nazirin müavini | Ərdal İnönü Murad Qarayalçın Hikmət Çətin | SHP SHP CHP | 25 İyun 1993 – 12 Sentyabr 1993 12 Sentyabr 1993 – 27 Mart 1995 27 Mart 1995 – 5 Oktyabr 1995 |
Dövlət naziri | |||
Nəcmeddin Cəvhəri | DYP | ||
Yıldırım Aktuna | DYP | ||
Məhmət Gölhan Məhmət Gazioğlu Ali Şevki Ərək | DYP | 25 İyun 1993 – 24 Oktyabr 1993 24 Oktyabr 1993 – 28 Noyabr 1993 28 Noyabr 1993 – 30 May 1995 | |
Bəkir Sami Daçə | DYP | ||
Günəş Müftüoğlu Nurhan Təkinəl Ayvaz Göydəmir | DYP | 25 İyun 1993 – 28 Noyabr 1993 28 Noyabr 1993 – 14 Avqust 1994 14 Avqust 1994 – 5 Oktyabr 1995 | |
Nafiz Kurt | DYP | ||
Cəmil Ərhan Aykon Doğan | DYP | 25 İyun 1993 – 7 Fevral 1994 7 Febral 1994 – 5 Oktyabr 1995 | |
Mustafa Çiloğlu Abdülbəki Ataç | DYP | 25 İyun 1993 – 28 Noyabr 1993 28 Noyabr 1993 – 5 Oktyabr 1995 | |
Əhməd Şanal Məhmət Əli Yılmaz Esat Kıratlıoğlu | DYP | 25 İyun 1993 – 28 Noyabr 1993 28 Noyabr 1993 – 15 July 1994 14 Avqust 1994 – 5 Oktyabr 1995 | |
Şükrü Ərdəm | DYP | ||
Bahəddin Alagöz | SHP | 27 Dekabr 1994 – 27 Oktyabr 1995 | |
İbrahim Tez Fikri Sağlar Məhmət Gülcegün Onur Kumbaracıbaşı | SHP SHP SHP CHP | 25 İyun 1993 – 27 İyul 1994 27 İyul 1994 – 2 Oktyabr 1994 5 Oktyabr 1994 – 27 Mart 1995 27 Mart 1995 – 5 Oktyabr 1995 | |
Türkan Akyol Önay Alpago Aysel Baykal | SHP SHP CHP | 25 İyun 1993 – 27 İyul 1994 27 İyul 1994 – 27 Mart 1995 27 Mart 1995 – 5 Oktyabr 1995 | |
Məhmət Kahraman Əzimət Köylüoğlu Algan Hacaloğlu | SHP SHP CHP | 25 İyun 1993 – 25 İyun 1994 27 İyul 1994 – 27 Mart 1995 27 Mart 1995 – 5 Oktyabr 1995 | |
Ərman Şahin Salih Sümər Ziya Halis | SHP SHP CHP | 25 İyun 1993 – 27 İyul 1994 27 İyul 1994 – 27 Mart 1995 27 Mart 1995 – 18 İyun 1995 | |
Ədliyyə naziri | Seyfi Oktay Mıhməd Moğultay | SHP | 25 İyun 1993 – 27 İyul 1994 27 İyul 1994 – 5 Oktyabr 1995 |
Milli Müdafiə naziri | Nevzat Ayaz Məhməd Gölhan | DYP | 25 İyun 1993 – 24 Oktyabr 1993 24 Oktyabr 1993 – 5 Oktyabr 1995 |
Daxili İşlər naziri | Məhməd Qazioğlu Nahid Məntəşə | DYP | 25 İyun 1993 – 24 Oktyabr 1993 24 Oktyabr 1993 – 5 Oktyabr 1995 |
Xarici İşlər naziri | Hikmət Çətin Mümtaz Soysal Murad Karayalçın Ərdal İnönü | SHP SHP SHP CHP | 25 İyun 1993 – 27 İyul 1994 27 İyul 1994 – 28 Noyabr 1994 12 Dekabr 1994 – 27 Mart 1995 27 Mart 1995 – 5 Oktyabr 1995 |
Maliyyə naziri | İsmət Atilla | DYP | |
Milli Təhsil naziri | Nahit Məntəşə Nevzat Ayaz | DYP | 25 İyun 1993 – 24 Oktyabr 1993 24 Oktyabr 1993 – 5 Oktyabr 1995 |
Ekologiya, Şəhərsalma və İqlim Dəyişiklikləri naziri | Onur Kumbaracıbaşı Mustafa Yılmaz Halil Çulhaoğlu Ərman Şahin Halil Çulhaoğlu | SHP SHP SHP CHP CHP | 25 İyun 1993 – 27 İyul 1994 27 İyul 1994 – 23 Sentyabr 1994 5 Oktyabr 1994 – 27 Mart 1995 27 Mart 1995 – 15 İyul 1995 15 İyul 1995 – 5 Oktyabr 1995 |
Səhiyyə naziri | Rifat Sərdaroğlu Kazım Dinç Doğan Baran | DYP | 25 İyun 1993 – 28 Noyabr 1993 28 Noyabr 1993 – 14 Avqust 1994 14 Avqust 1994 – 5 Oktyabr 1995 |
Nəqliyyat və İnfrastruktur naziri | Məhməd Köstepen Əli Şevki Ərək | DYP | 25 İyun 1993 – 12 Aprel 1995 29 May 1995 – 5 Oktyabr 1995 |
Əmək və Sosial Müdafiə naziri | Məhməd Moğultay Nihat Matkap Aydın Güvən Gürkan Ziya Halis | SHP SHP CHP CHP | 25 İyun 1993 – 27 İyul 1994 27 İyul 1994 – 27 Mart 1995 27 Mart 1995 – 4 İyun 1995 18 İyun 1995 – 5 Oktyabr 1995 |
Sənaye və Texnologiya naziri | Tahir Köse Məhməd Dönən Həsən Akyol | SHP SHP CHP | 25 İyun 1993 – 27 İyul 1994 27 İyul 1994 – 27 Mart 1995 27 Mart 1995 – 5 Oktyabr 1995 |
Mədəniyyət naziri | Fikri Sağlar Timuçin Savaş Ərcan Karakaş İsmayıl Cəm | SHP SHP CHP CHP | 25 İyun 1993 – 27 İyul 1994 27 İyul 1994 – 27 Mart 1995 27 Mart 1995 – 24 İyun 1995 7 İyul 1995 – 5 Oktyabr 1995 |
Turizm naziri | Əbdülkadir Atəş Halil Çulhaoğlu Şahin Ulusoy İrfan Gürpınar | SHP SHP SHP CHP | 25 İyun 1993 – 27 İyul 1994 27 İyul 1994 – 5 Oktyabr 1994 5 Oktyabr 1994 – 27 Mart 1995 27 Mart 1995 – 5 Oktyabr 1995 |
Energetika və Təbii Sərvətlər naziri | Veysəl Atasoy | DYP | |
Kənd Təsərrüfatı naziri | Rifaəddin Şahin | DYP | |
Meşə Təsərrüfatı naziri | Həsən Əkinci | DYP | |
Ekologiya və Şəhərsalma naziri | Rıza Akçalı | DYP |
Sonrası
CHP-nin 9 sentyabr 1995-ci ildə birləşmədən sonra keçirilən ilk qurultayında partiyanın yeni lideri Dəniz Baykal oldu. 1995-ci ilin iyununda İstanbul polis rəisi Necdət Mənzirin dəfn mərasimində çıxışı zamanı CHP-nin İnsan Haqları üzrə Dövlət Naziri Alqan Hacıloğlunu üstüörtülü şəkildə təqib etməsi hökumət tərəfdaşları arasında gərginliyə səbəb oldu. Çillərin CHP-nin Mənzirin işdən çıxarılması tələblərinə cavab verməməsi hökumətin sonunu gətirdi. Çillər və Baykal arasında 20 sentyabr 1995-ci ildə keçirilən görüşdə hökumətin davam etdirilməsi ilə bağlı heç bir razılıq əldə edilmədi.
Bunun üzərinə Çillər hökumətin istefasını sentyabrın 20-də prezident Dəmirələ təqdim etdi. İstefanı qəbul edən Dəmirəl ertəsi gün yenidən hökuməti qurmaq vəzifəsini Çillərə tapşırdı. Çillərin digər partiya liderləri ilə görüşləri heç bir nəticə vermədi və o, koalisiya tərəfdaşı tapa bilmədi. Bundan sonra o, parlamentdə təmsil olunan kiçik partiyalarla əlaqə yaratdı ki, azlıq hökuməti etimad səsi ala bilsin. MHP-dən dəstək vədləri alan Çillər azlıq hökuməti qurmağı seçdi. Çillərin qurduğu Doğru Yol Partiyası hökuməti oktyabrın 5-də prezident Dəmirəl tərəfindən təsdiqlənib.
İstinadlar
- Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri
- 1993 - cü ilin bu günü Tansu Çillər Türkiyənin ilk qadın baş naziri seçilib
- Çiller Hükümeti Bakanlar Kurulu
- Hükümetler
- Official page of prime minister Arxivləşdirilib 15 may 2013 at the Wayback Machine
- "Official page of the parliament". 23 September 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 August 2013.
- Hürriyet politika (türk.)
Xarici keçidlər
- Türkiyə Respublikası Prezidentliği rəsmi internet saytı Arxivləşdirilib 2007-08-24 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
50 ci Turkiye hokumeti ve ya 1 ci Ciller Hokumeti 25 iyun 1993 cu ilde Dogru Yol Partiyasinin sedri ve Istanbul Millet vekili Tansu Cillerin rehberliyi ile qurulan hokumet Dogru Yol Partiyasi ile Sosial Demokrat Xalq Partiyasi 18 fevral 1995 ci il tarixinden Cumhuriyyet Xalq Partiyasi arasinda yaradilmis koalisiya hokumeti 1995 ci il oktyabrin 5 dek fealiyyet gosterdi I Ciller HokumetiFormalasdirilma tarixi 25 iyun 1993Buraxilma tarixi 5 oktyabr 1995Hokumetin terkibiDovlet bascisi Suleyman DemirelHokumet bascisi Tansu CillerNazir sayi 18Hakim partiyalar Dogru Yol Partiyasi Sosial Demokrat Xalq PartiyasiDiger melumatlarMuxalif partiya Ana Veten PartiyasiMuxalifet lider Mesud YilmazSonuncu secki 1991 ci il Turkiye Parlament seckileri 51 ci Turkiye hokumeti Arxa planiTurkiyenin 49 cu hokumetinin bas naziri Suleyman Demirel idi Suleyman Demirel Bas nazir secilenden sonra DYP Tansu Cilleri yeni partiya lideri secdi ve Tansu Ciller Turkiyenin 50 ci hokumetini qurdu O Turkiyenin ilk ve indiye qeder tek qadin bas naziridir 1995 ci ilde Sosial Demokrat Xalq Partiyasi ve Cumhuriyyet Xalq Partiyasi hazirki CHP adi altinda birlesdi ve Hikmet Cetin partiyanin muveqqeti sedri secildi Baxmayaraq ki 50 ci hokumet mahiyyetce 49 cu hokumetle eyni hokumet idi liderlerin deyismesine gore nazirliklerde bir cox deyisiklikler oldu KabinetVezife Adi Partiya QeydlerBas nazir Tansu Ciller DYPBas nazirin muavini Erdal Inonu Murad Qarayalcin Hikmet Cetin SHP SHP CHP 25 Iyun 1993 12 Sentyabr 1993 12 Sentyabr 1993 27 Mart 1995 27 Mart 1995 5 Oktyabr 1995Dovlet naziriNecmeddin Cevheri DYPYildirim Aktuna DYPMehmet Golhan Mehmet Gazioglu Ali Sevki Erek DYP 25 Iyun 1993 24 Oktyabr 1993 24 Oktyabr 1993 28 Noyabr 1993 28 Noyabr 1993 30 May 1995Bekir Sami Dace DYPGunes Muftuoglu Nurhan Tekinel Ayvaz Goydemir DYP 25 Iyun 1993 28 Noyabr 1993 28 Noyabr 1993 14 Avqust 1994 14 Avqust 1994 5 Oktyabr 1995Nafiz Kurt DYPCemil Erhan Aykon Dogan DYP 25 Iyun 1993 7 Fevral 1994 7 Febral 1994 5 Oktyabr 1995Mustafa Ciloglu Abdulbeki Atac DYP 25 Iyun 1993 28 Noyabr 1993 28 Noyabr 1993 5 Oktyabr 1995Ehmed Sanal Mehmet Eli Yilmaz Esat Kiratlioglu DYP 25 Iyun 1993 28 Noyabr 1993 28 Noyabr 1993 15 July 1994 14 Avqust 1994 5 Oktyabr 1995Sukru Erdem DYPBaheddin Alagoz SHP 27 Dekabr 1994 27 Oktyabr 1995Ibrahim Tez Fikri Saglar Mehmet Gulcegun Onur Kumbaracibasi SHP SHP SHP CHP 25 Iyun 1993 27 Iyul 1994 27 Iyul 1994 2 Oktyabr 1994 5 Oktyabr 1994 27 Mart 1995 27 Mart 1995 5 Oktyabr 1995Turkan Akyol Onay Alpago Aysel Baykal SHP SHP CHP 25 Iyun 1993 27 Iyul 1994 27 Iyul 1994 27 Mart 1995 27 Mart 1995 5 Oktyabr 1995Mehmet Kahraman Ezimet Koyluoglu Algan Hacaloglu SHP SHP CHP 25 Iyun 1993 25 Iyun 1994 27 Iyul 1994 27 Mart 1995 27 Mart 1995 5 Oktyabr 1995Erman Sahin Salih Sumer Ziya Halis SHP SHP CHP 25 Iyun 1993 27 Iyul 1994 27 Iyul 1994 27 Mart 1995 27 Mart 1995 18 Iyun 1995Edliyye naziri Seyfi Oktay Mihmed Mogultay SHP 25 Iyun 1993 27 Iyul 1994 27 Iyul 1994 5 Oktyabr 1995Milli Mudafie naziri Nevzat Ayaz Mehmed Golhan DYP 25 Iyun 1993 24 Oktyabr 1993 24 Oktyabr 1993 5 Oktyabr 1995Daxili Isler naziri Mehmed Qazioglu Nahid Mentese DYP 25 Iyun 1993 24 Oktyabr 1993 24 Oktyabr 1993 5 Oktyabr 1995Xarici Isler naziri Hikmet Cetin Mumtaz Soysal Murad Karayalcin Erdal Inonu SHP SHP SHP CHP 25 Iyun 1993 27 Iyul 1994 27 Iyul 1994 28 Noyabr 1994 12 Dekabr 1994 27 Mart 1995 27 Mart 1995 5 Oktyabr 1995Maliyye naziri Ismet Atilla DYPMilli Tehsil naziri Nahit Mentese Nevzat Ayaz DYP 25 Iyun 1993 24 Oktyabr 1993 24 Oktyabr 1993 5 Oktyabr 1995Ekologiya Sehersalma ve Iqlim Deyisiklikleri naziri Onur Kumbaracibasi Mustafa Yilmaz Halil Culhaoglu Erman Sahin Halil Culhaoglu SHP SHP SHP CHP CHP 25 Iyun 1993 27 Iyul 1994 27 Iyul 1994 23 Sentyabr 1994 5 Oktyabr 1994 27 Mart 1995 27 Mart 1995 15 Iyul 1995 15 Iyul 1995 5 Oktyabr 1995Sehiyye naziri Rifat Serdaroglu Kazim Dinc Dogan Baran DYP 25 Iyun 1993 28 Noyabr 1993 28 Noyabr 1993 14 Avqust 1994 14 Avqust 1994 5 Oktyabr 1995Neqliyyat ve Infrastruktur naziri Mehmed Kostepen Eli Sevki Erek DYP 25 Iyun 1993 12 Aprel 1995 29 May 1995 5 Oktyabr 1995Emek ve Sosial Mudafie naziri Mehmed Mogultay Nihat Matkap Aydin Guven Gurkan Ziya Halis SHP SHP CHP CHP 25 Iyun 1993 27 Iyul 1994 27 Iyul 1994 27 Mart 1995 27 Mart 1995 4 Iyun 1995 18 Iyun 1995 5 Oktyabr 1995Senaye ve Texnologiya naziri Tahir Kose Mehmed Donen Hesen Akyol SHP SHP CHP 25 Iyun 1993 27 Iyul 1994 27 Iyul 1994 27 Mart 1995 27 Mart 1995 5 Oktyabr 1995Medeniyyet naziri Fikri Saglar Timucin Savas Ercan Karakas Ismayil Cem SHP SHP CHP CHP 25 Iyun 1993 27 Iyul 1994 27 Iyul 1994 27 Mart 1995 27 Mart 1995 24 Iyun 1995 7 Iyul 1995 5 Oktyabr 1995Turizm naziri Ebdulkadir Ates Halil Culhaoglu Sahin Ulusoy Irfan Gurpinar SHP SHP SHP CHP 25 Iyun 1993 27 Iyul 1994 27 Iyul 1994 5 Oktyabr 1994 5 Oktyabr 1994 27 Mart 1995 27 Mart 1995 5 Oktyabr 1995Energetika ve Tebii Servetler naziri Veysel Atasoy DYPKend Teserrufati naziri Rifaeddin Sahin DYPMese Teserrufati naziri Hesen Ekinci DYPEkologiya ve Sehersalma naziri Riza Akcali DYPSonrasiCHP nin 9 sentyabr 1995 ci ilde birlesmeden sonra kecirilen ilk qurultayinda partiyanin yeni lideri Deniz Baykal oldu 1995 ci ilin iyununda Istanbul polis reisi Necdet Menzirin defn merasiminde cixisi zamani CHP nin Insan Haqlari uzre Dovlet Naziri Alqan Haciloglunu ustuortulu sekilde teqib etmesi hokumet terefdaslari arasinda gerginliye sebeb oldu Cillerin CHP nin Menzirin isden cixarilmasi teleblerine cavab vermemesi hokumetin sonunu getirdi Ciller ve Baykal arasinda 20 sentyabr 1995 ci ilde kecirilen gorusde hokumetin davam etdirilmesi ile bagli hec bir raziliq elde edilmedi Bunun uzerine Ciller hokumetin istefasini sentyabrin 20 de prezident Demirele teqdim etdi Istefani qebul eden Demirel ertesi gun yeniden hokumeti qurmaq vezifesini Cillere tapsirdi Cillerin diger partiya liderleri ile gorusleri hec bir netice vermedi ve o koalisiya terefdasi tapa bilmedi Bundan sonra o parlamentde temsil olunan kicik partiyalarla elaqe yaratdi ki azliq hokumeti etimad sesi ala bilsin MHP den destek vedleri alan Ciller azliq hokumeti qurmagi secdi Cillerin qurdugu Dogru Yol Partiyasi hokumeti oktyabrin 5 de prezident Demirel terefinden tesdiqlenib IstinadlarTurkiye Cumhuriyeti hukumetleri 1993 cu ilin bu gunu Tansu Ciller Turkiyenin ilk qadin bas naziri secilib Ciller Hukumeti Bakanlar Kurulu Hukumetler Official page of prime minister Arxivlesdirilib 15 may 2013 at the Wayback Machine Official page of the parliament 23 September 2017 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 August 2013 Hurriyet politika turk Xarici kecidlerVikianbarda 50 ci Turkiye hokumeti ile elaqeli mediafayllar var Turkiye Respublikasi Prezidentligi resmi internet sayti Arxivlesdirilib 2007 08 24 at the Wayback Machine