Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əhməd Kəsrəvi (fars. احمد کسروی) — İran tarixçisi, publisisti və hüquqşünası.
| Əhməd Kəsrəvi | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Təbriz |
| Vəfat tarixi | (55 yaşında) |
| Vəfat yeri | Tehran |
| Vəfat səbəbi | qətlə yetirilmişdir |
| Vətəndaşlığı |  İran |
| Atası | Hacı Mir Qasım |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Fəaliyyəti | yazıçı, dilçi, tarixçi, jurnalist, filosof |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Əhməd Kəsrəvi 29 sentyabr 1890-cı ildə Təbriz şəhərinin Hökmava məhəlləsində anadan olmuşdur. Milliyyətcə azərbaycanlı idi.
Elmi yaradıcılığı
Müasir Azərbaycan tarixinə dair dəyərli əsərlərin müəllifi olmasına baxmayaraq Əhməd Kəsrəvi Azərbaycanlıların ari irqinə mənsub olduqlarını sübut etməyə çalışmışdı. 3 cildlik "Tarixe-məşruteye-İran" ("İran məşrutə tarixi") kitabında 1905–1911-ci illər İran inqilabının tarixi tədqiq olunur. "Şəhriyarane-gomnan" ("Naməlum hökmdarlar"), "Azəri, ya zəbane-bastane-Azərbaycan" ("Azəri, yaxud Azərbaycanın qədim dili") və başqa əsərləri vardır. O, əsərlərində Azərbaycana xüsusi yer ayırsa da, məsələlərin izahında İran millətçiliyi mövqeyindən çıxış etmiş, İranda yaşayan azərbaycanlıların farslaşdırılması kimi mürtəce ideya irəli sürmüşdür.
Əhməd Kəsrəvi 1921-ci ildə "Azəri ya Zəban Bastane Azərbaycan" adlı əsərini nəşr etdirmişdi. Müəllif bu əsərində azərbaycanlıların türk yox, azəri adlı ayrı bir millət olduqları fikrini irəli sürmüşdür. Kəsrəviyə görə Azərbaycan dili türk dil ailəsinə mənsub deyildir. Azəri dili İran mənşəli bir dildir. Azərilər Səlcuqluların İrana gəlməsi ilə türkləşməyə başlamışdılar.
Əhməd Kəsrəvi Şimali Azərbaycanın əslində Qafqaz Albaniyası olduğunu qeyd edir. Kəsrəviyə görə Araz çayından şimaldakı ölkə tarixin heç bir dövründə Azərbaycan adlanmamışdır. Bu ölkəyə Azərbaycan adı Məhəmməd Əmin Rəsulzadə tərəfindən verilmişdir. Müəllifə görə əsl Azərbaycan İranın tərkibindəki Cənubi Azərbaycandır və tarix boyu məhz bu ərazi Azərbaycan adlanmışdır.
Əhməd Kəsrəvi həm də "təmiz dil" siyasəti fikrini, fars dilinin başda ərəbcə olmaq üzrə əcnəbi dildə olan sözlərdən təmizləmə, həm də "" (dinin xurafatdan ayrılması) fikirlərini irəli sürmüşdür. Kəsrəvi İranın ən böyük probleminin dil, din və etnik müxtəliflik olduğunu təsbit etmişdir. İrandakı və bütün şərqdəki geriliyin əsas səbəbi cəmiyyətdəki müxtəliflikdir. Kəsrəviyə görə böyük islahatların nəticəsinin qalmasının əsas səbəbi cəmiyyətdəki müxtəliflik və bölünmüşlükdür. O deyirdi: "Firqələşməni ləğv etməliyik. Din, dil və regional fərqlilikləri aradan qaldırmalıyıq. Bu ancaq milli şüurun meydana gəlməsi ilə mümkündür. İran milli şüurunu yaymalıyıq"
Əhməd Kəsrəvi 1946-cı ilin mart ayının 11-də "İslam fədailəri cəmiyyəti"nin üzvləri tərəfindən öldürülmüşdür.
İstinadlar
- Encyclopaedia İranica: Kasravi, Ahmad. Work and Life 2012-06-19 at the Wayback Machine. Originally Published: may 1, 2012. Last Updated: may 4, 2012.
- M. Reza Ghods Iran in the twentieth century: a political history. — Lynne Rienner, 1989. — S. 170. — , 9780744900231
- V. Minorsky Mongol Place-Names in Mukri Kurdistan (Mongolica, 4). Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London. — Cambridge University Press, 1957. — T. 19, No. 1. — S. 66.
- "Azərbaycan klassik ədəbiyyatında işlədilən adların və terminlərin şərhi". A. M. Babayev, Bakı, "Maarif", 1993, səh. 87.
- Əhməd Kəsrəvi, Azəri ya Zəban Bastane Azərbaycan, Tehran 1304
- Əhməd Kəsrəvi, Tarix-i Moxtəsər, Pərçəm jurnalı, Tehran, 10 Əstən 1321
- "Kasravi, Ahmad: life and work". 2012-06-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-02-08.
Xarici keçidlər
- Əhməd Kəsrəvinin Azərbaycan türklərinə atdığı böhtan və Azəri kəliməsi
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ehmed Kesrevi fars احمد کسروی Iran tarixcisi publisisti ve huquqsunasi Ehmed KesreviDogum tarixi 29 sentyabr 1890Dogum yeri TebrizVefat tarixi 11 mart 1946 55 yasinda Vefat yeri TehranVefat sebebi qetle yetirilmisdirVetendasligi IranAtasi Haci Mir QasimMilliyyeti azerbaycanliFealiyyeti yazici dilci tarixci jurnalist filosof Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEhmed Kesrevi 29 sentyabr 1890 ci ilde Tebriz seherinin Hokmava mehellesinde anadan olmusdur Milliyyetce azerbaycanli idi Elmi yaradiciligiMuasir Azerbaycan tarixine dair deyerli eserlerin muellifi olmasina baxmayaraq Ehmed Kesrevi Azerbaycanlilarin ari irqine mensub olduqlarini subut etmeye calismisdi 3 cildlik Tarixe mesruteye Iran Iran mesrute tarixi kitabinda 1905 1911 ci iller Iran inqilabinin tarixi tedqiq olunur Sehriyarane gomnan Namelum hokmdarlar Azeri ya zebane bastane Azerbaycan Azeri yaxud Azerbaycanin qedim dili ve basqa eserleri vardir O eserlerinde Azerbaycana xususi yer ayirsa da meselelerin izahinda Iran milletciliyi movqeyinden cixis etmis Iranda yasayan azerbaycanlilarin farslasdirilmasi kimi murtece ideya ireli surmusdur Ehmed Kesrevi 1921 ci ilde Azeri ya Zeban Bastane Azerbaycan adli eserini nesr etdirmisdi Muellif bu eserinde azerbaycanlilarin turk yox azeri adli ayri bir millet olduqlari fikrini ireli surmusdur Kesreviye gore Azerbaycan dili turk dil ailesine mensub deyildir Azeri dili Iran menseli bir dildir Azeriler Selcuqlularin Irana gelmesi ile turklesmeye baslamisdilar Ehmed Kesrevi Simali Azerbaycanin eslinde Qafqaz Albaniyasi oldugunu qeyd edir Kesreviye gore Araz cayindan simaldaki olke tarixin hec bir dovrunde Azerbaycan adlanmamisdir Bu olkeye Azerbaycan adi Mehemmed Emin Resulzade terefinden verilmisdir Muellife gore esl Azerbaycan Iranin terkibindeki Cenubi Azerbaycandir ve tarix boyu mehz bu erazi Azerbaycan adlanmisdir Ehmed Kesrevi hem de temiz dil siyaseti fikrini fars dilinin basda erebce olmaq uzre ecnebi dilde olan sozlerden temizleme hem de dinin xurafatdan ayrilmasi fikirlerini ireli surmusdur Kesrevi Iranin en boyuk probleminin dil din ve etnik muxteliflik oldugunu tesbit etmisdir Irandaki ve butun serqdeki geriliyin esas sebebi cemiyyetdeki muxteliflikdir Kesreviye gore boyuk islahatlarin neticesinin qalmasinin esas sebebi cemiyyetdeki muxteliflik ve bolunmuslukdur O deyirdi Firqelesmeni legv etmeliyik Din dil ve regional ferqlilikleri aradan qaldirmaliyiq Bu ancaq milli suurun meydana gelmesi ile mumkundur Iran milli suurunu yaymaliyiq Ehmed Kesrevi 1946 ci ilin mart ayinin 11 de Islam fedaileri cemiyyeti nin uzvleri terefinden oldurulmusdur IstinadlarEncyclopaedia Iranica Kasravi Ahmad Work and Life 2012 06 19 at the Wayback Machine Originally Published may 1 2012 Last Updated may 4 2012 M Reza Ghods Iran in the twentieth century a political history Lynne Rienner 1989 S 170 ISBN 0744900239 9780744900231 V Minorsky Mongol Place Names in Mukri Kurdistan Mongolica 4 Bulletin of the School of Oriental and African Studies University of London Cambridge University Press 1957 T 19 No 1 S 66 Azerbaycan klassik edebiyyatinda isledilen adlarin ve terminlerin serhi A M Babayev Baki Maarif 1993 seh 87 Ehmed Kesrevi Azeri ya Zeban Bastane Azerbaycan Tehran 1304 Ehmed Kesrevi Tarix i Moxteser Percem jurnali Tehran 10 Esten 1321 Kasravi Ahmad life and work 2012 06 19 tarixinde Istifade tarixi 2013 02 08 Xarici kecidlerEhmed Kesrevinin Azerbaycan turklerine atdigi bohtan ve Azeri kelimesi