fbpx
Wikipedia

Şeyx Tusi

Avqust 12, 2021

Şeyx Tusi (fars. شیخ توسی) (tam adı: Əbu Cəfər Məhəmməd ibn Həsən ət-Tusi (fars. ابوجعفر محمد بن حسن توسی; d.  HQ. Ramazan 385/ M. Oktyabr 995, Tus, İran — ö.  HQ. 22 Məhərrəm 460/ M. 7 dekabr 1067, Nəcəf, İraq) — fars əsilli islam alimi. HQ. V əsrin Şiə-Cəfəri məzhəbinin məşhur ilahiyyatçı alimi.

Şeyx Tusi
Əbu Cəfər Məhəmməd ibn Həsən ət-Tusi
Doğum tarixi
Doğum yeri Tus, İran
Vəfat tarixi (72 yaşında)
Vəfat yeri Məscidi Tusi, Nəcəf, İraq
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Milliyyəti Fars
Elm sahəsi İslam
Elmi rəhbəri Nəcəf elmi mərkəzi
Tanınmış yetirmələri İshaq b. Bəbaveyh-i Qumi
Əbu Səlah-i Xələbi
öz oğlu Əbu Əli Tusi və b.
Tanınır Şeyx Tusi

Həyatı

Əbu Cəfər Məhəmməd ibn Həsən ət-Tusi oktyabr 995-ci ildə Tus şəhərində kasıb bir ailədə dünyaya gəlmişdir. 1017/1018-ci ilə qədər bu şəhərdə yaşamışdır. 7 dekabr 1067-ci ildə Nəcəf şəhərində vəfat etmiş və vəsiyyətinə əsasən bu şəhərdəki evində dəfn olunmuşdur. Dəfn olunduğu ev sonradan Tusi məscidi'nə çevrilmişdir.

Təhsili

Tus şəhərində yaşadığı 995–1017/1018-ci illərdə müqəddimə elmlərindən dərs demişdir. Təhsilini davam etdirmək məqsədilə 1017/1018-ci illərdə Bağdada köçmüşdür. 1017/1018–1022/1023-cü illərdə Şeyx Müfiddən dərs alır və müctəhidlik dərəcəsinə çatır. Sonra müəllimi Şeyx Müfidin məsləhəti ilə "Təhzibul Əhkam" əsərini yazır. Bu əsər sonradan Şiə məzhəbinin ən məşhur dörd əsərindən birinə çevrilir.

Müəllimləri

  1. Şeyx Müfid
  2. Seyyid Mürtəza

Tələbələri

Bir çox tələbələr yetişdirmişdir. Onlardan bəziləri:

  1. İshaq ibn Bəbaveyhi Qumi
  2. Əbu Salehi Xələbi
  3. oğlu, Əbu Əli Tusi
  4. Şəhraşubi Mazandarani
  5. Əbdülcabbar ibn Abdullah əl-Qəməri Razi
  6. Məhəmməd ibn Həsən Fətal
  7. Kəraçi
  8. Hüseyn ibn Fəthi Cürcani
  9. Cəfər ibn Əli Hüseyni
  10. Nasir ibn Rza Ələvi və b.

Dini fəaliyyəti

1055-ci ildə Səlcuq sultanı Toğrul bəy Bağdada hücum etmişdir. Hücum zamanı bir çox şiə məhəllələri yağmalanmışdır. Şahbur ibn Ərdəşir'in kitabxanası yandırılmışdır. Talan 1059/1060-cı ilərə kimi davam etmişdir. Bu hadisələr zamanı bir neçə dəfə Şeyx Tusinin yazdığı kitablar və kitabxanası şəhər meyanına daşınaraq yandırılmışdır. 1057/1058-ci ildə Tusinin evi də yağmalanmış və bütün əsərləri yandırılmışdır. Bütün bu hadisələrdən sonra Şeyx Tusi Bağdad şəhərindən köçmək qərarına gəlmişdir. 1056/1057-ci ildə Nəcəf şəhərinə köçmüşdür. Nəcəfdə ömrünün qalanını İslamı tədris etməklə keçirmiş və burada hələ də mövcud olan böyük şiə tədris müəssisəsinin əsasını qoymuşdur.

Əsərləri

Şeyx Tusi 51-ə yaxın əsər yazmışdır.

Təfsir

  1. "ət-Tibyan'u fit-Təfsiri'l Quran"
  2. "əl-Məsailu'd-Dimeşqiyyə fit-Təfsiri'l Quran"

Hədis

  1. "Təhzib əl Əhkam"
  2. "İstibsar"

Fiqhi

  1. "ən-Nihayə"
  2. "əl-Məbsut"
  3. "əl-İcaz fil Fəraiz"
  4. "əl-Məsailu'l Xələbiyə fil Fiqh"
  5. "əl-Məsailu'l Xairiyyə fil Fiqh"

Üsul

  1. "Hücciyətu'l Əxbar"

Kəlam

  1. "Təlxisu'l Şafi"
  2. "Təmhidu'l Üsul"
  3. "əl-İqtisad"
  4. "əl-Firaq beynən-Nəbi vəl İmam"

Rical

  1. "Kitabu'l Ənvar" ("Rical-i Şeyx Tusi")
  2. "İxtiyaru Marifəti'l Rical"
  3. "əl-Fihrist"

Tarix

  1. "Maqtəlu'l-Hüseyn"
  2. "Müxtəsaru Əxbar-i Muxtar ibn Əbu Ubeyd əl-Saqafi"

Dua

  1. "Misbahu'l Mütəhəccid"
  2. "Müxtasaru'l Misbah"

Haqqında deyilənlər

İstinadlar

  1. Əli Dəvaniqi, "Həzareyi Şeyx Tusi, səh. 4
  2. Seyyid Möhsün Əmin Amuli, "Əyan əş-Şiə, c. 9, səh. 159
  3. "əz-Zaria", c. 4, səh. 504
  4. Ağa Buzurgi Tehrani, "ət-Tibyan", c. 1, Ön söz
  5. "əz-Zəria", c. 5, səh. 220
  6. "əz-Zaria", c. 5, səh. 220

Mənbə

  • Kərim Uçar, "Şiə alimlərinin bioqrafiyası", Berlin-2007, 1. cild, Şeyx Tusi (r.ə.)  (türk.)
  • Şeyx Tusi (Məhəmməd ibn Həsən Tusi – Şeyxuttaifə)[ölü keçid]
  • Şeyx Tusi

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

Avqust 12, 2021
şeyx, tusi, fars, شیخ, توسی, adı, əbu, cəfər, məhəmməd, həsən, tusi, fars, ابوجعفر, محمد, بن, حسن, توسی, ramazan, oktyabr, iran, məhərrəm, dekabr, 1067, nəcəf, iraq, fars, əsilli, islam, alimi, əsrin, şiə, cəfəri, məzhəbinin, məşhur, ilahiyyatçı, alimi, əbu, c. Seyx Tusi fars شیخ توسی tam adi Ebu Cefer Mehemmed ibn Hesen et Tusi fars ابوجعفر محمد بن حسن توسی d HQ Ramazan 385 M Oktyabr 995 Tus Iran o HQ 22 Meherrem 460 M 7 dekabr 1067 Necef Iraq fars esilli islam alimi HQ V esrin Sie Ceferi mezhebinin meshur ilahiyyatci alimi Seyx TusiEbu Cefer Mehemmed ibn Hesen et TusiDogum tarixi oktyabr 995Dogum yeri Tus IranVefat tarixi 7 dekabr 1067 72 yasinda Vefat yeri Mescidi Tusi Necef IraqDefn yeriVetendasligi AbbasilerMilliyyeti FarsElm sahesi IslamElmi rehberi Necef elmi merkeziTaninmis yetirmeleri Ishaq b Bebaveyh i Qumi Ebu Selah i Xelebi oz oglu Ebu Eli Tusi ve b Taninir Seyx Tusi Mundericat 1 Heyati 2 Tehsili 2 1 Muellimleri 2 2 Telebeleri 3 Dini fealiyyeti 3 1 Eserleri 3 1 1 Tefsir 3 1 2 Hedis 3 1 3 Fiqhi 3 1 4 Usul 3 1 5 Kelam 3 1 6 Rical 3 1 7 Tarix 3 1 8 Dua 4 Haqqinda deyilenler 5 Istinadlar 6 Menbe 7 Hemcinin bax 8 Xarici kecidlerHeyati RedakteEbu Cefer Mehemmed ibn Hesen et Tusi oktyabr 995 ci ilde Tus seherinde kasib bir ailede dunyaya gelmisdir 1017 1018 ci ile qeder bu seherde yasamisdir 7 dekabr 1067 ci ilde Necef seherinde vefat etmis ve vesiyyetine esasen bu seherdeki evinde defn olunmusdur Defn olundugu ev sonradan Tusi mescidi ne cevrilmisdir Tehsili RedakteTus seherinde yasadigi 995 1017 1018 ci illerde muqeddime elmlerinden ders demisdir 1 Tehsilini davam etdirmek meqsedile 1017 1018 ci illerde Bagdada kocmusdur 2 1017 1018 1022 1023 cu illerde Seyx Mufidden ders alir ve muctehidlik derecesine catir Sonra muellimi Seyx Mufidin mesleheti ile Tehzibul Ehkam eserini yazir 3 Bu eser sonradan Sie mezhebinin en meshur dord eserinden birine cevrilir Muellimleri Redakte Seyx Mufid Seyyid MurtezaTelebeleri Redakte Bir cox telebeler yetisdirmisdir Onlardan bezileri Ishaq ibn Bebaveyhi Qumi Ebu Salehi Xelebi oglu Ebu Eli Tusi Sehrasubi Mazandarani Ebdulcabbar ibn Abdullah el Qemeri Razi Mehemmed ibn Hesen Fetal Keraci Huseyn ibn Fethi Curcani Cefer ibn Eli Huseyni Nasir ibn Rza Elevi ve b 4 Dini fealiyyeti Redakte1055 ci ilde Selcuq sultani Togrul bey Bagdada hucum etmisdir Hucum zamani bir cox sie mehelleleri yagmalanmisdir Sahbur ibn Erdesir in kitabxanasi yandirilmisdir Talan 1059 1060 ci ilere kimi davam etmisdir Bu hadiseler zamani bir nece defe Seyx Tusinin yazdigi kitablar ve kitabxanasi seher meyanina dasinaraq yandirilmisdir 1057 1058 ci ilde Tusinin evi de yagmalanmis ve butun eserleri yandirilmisdir Butun bu hadiselerden sonra Seyx Tusi Bagdad seherinden kocmek qerarina gelmisdir 1056 1057 ci ilde Necef seherine kocmusdur Necefde omrunun qalanini Islami tedris etmekle kecirmis ve burada hele de movcud olan boyuk sie tedris muessisesinin esasini qoymusdur 5 Eserleri Redakte Seyx Tusi 51 e yaxin eser yazmisdir Tefsir Redakte et Tibyan u fit Tefsiri l Quran el Mesailu d Dimesqiyye fit Tefsiri l Quran Hedis Redakte Tehzib el Ehkam Istibsar Fiqhi Redakte en Nihaye el Mebsut el Icaz fil Feraiz el Mesailu l Xelebiye fil Fiqh el Mesailu l Xairiyye fil Fiqh Usul Redakte Hucciyetu l Exbar Kelam Redakte Telxisu l Safi Temhidu l Usul el Iqtisad el Firaq beynen Nebi vel Imam Rical Redakte Kitabu l Envar Rical i Seyx Tusi Ixtiyaru Marifeti l Rical el Fihrist Tarix Redakte Maqtelu l Huseyn Muxtesaru Exbar i Muxtar ibn Ebu Ubeyd el Saqafi Dua Redakte Misbahu l Muteheccid Muxtasaru l Misbah 6 Haqqinda deyilenler RedakteIstinadlar Redakte Eli Devaniqi Hezareyi Seyx Tusi seh 4 Seyyid Mohsun Emin Amuli Eyan es Sie c 9 seh 159 ez Zaria c 4 seh 504 Aga Buzurgi Tehrani et Tibyan c 1 On soz ez Zeria c 5 seh 220 ez Zaria c 5 seh 220Menbe RedakteKerim Ucar Sie alimlerinin bioqrafiyasi Berlin 2007 1 cild Seyx Tusi r e turk Seyx Tusi Mehemmed ibn Hesen Tusi Seyxuttaife olu kecid Seyx TusiHemcinin bax RedakteEt Tibyan Sie mezhebinin alimleri siyahisiXarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Seyx Tusi amp oldid 5971436, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.