Çulpan - türk mifologiyasında planetlər tanrısı. Digər adları Colman, Çolbun, Çolmun, Çulban, Çolman və monqol dilində Solbon, Solbun, Sulbandır. Planetləri idarə edər və bir-birləriylə çarpışmadan hərəkət etmələrini təmin edər. Adı səmadakı ən parlaq planetlərdən birinə verilmişdir (Venera). Türklərdə qadın cinsində olaraq qəbul edilmişdir. Esege Xanın oğludur. Bir söz bənzərliyi səbəbiylə səhv olaraq "Çoban Uldızı" deyildiyi də olar. Bir başqa görüşə görə də çobanların bu ulduzu istiqamət tapmaqda istifadə etdiyi və bu səbəblə də Çolpanın eyni zamanda bir çoban tanrısı olmasıdır. Çoban qılığında dağlarda gəzdiyi fikri əfsanələrdə əksini tapmışdır.
Tançolpan
Tançolpan xanım - türk və altay mifologiyasında meşə tanrıçası. Çulpan ilə əlaqəli bir ruhdur. Meşə tanrısının qızı və ya nəvəsi olaraq bilinər. Çiyininə yaşıl şal örtər. Küləkdən daha yüngül bir paltarı vardır və bütün bədəni görünür. Başında çiçəklərdən bir çələng vardır. Şən bir gənc qızdır. Şəfəqde gəzər və Çulpan ilə də qohumdur. Macarların şəfəq tanrıçası "Hajnal Anyácska"yı ağıla gətirir. Söz, Tan (şəfəq) və Çulpan sözlərinin mürəkkəb halıdır. Türkcədə Venera planetinə məşhur olaraq "Tan Çulpanı (Tan Çolpanı)" deyilməkdədir, bu səbəbdən bu tanrıça əslində monqollarda kişi olan Çolpanın, türk mədəniyyətində dişi olaraq qəbul edilməsinin bir nəticəsidir.
Etimologiya
(Çöl/Çul/Sol/Sul) kökündən törəmişdir. Qədim monqolca Solbun (göy cisimi) sözü ilə əlaqəlidir.
Mənbə
Sarangerel (Julie Ann Stewart) : Chosen by the Spirits : Following Your Shamanic Calling. Destiny Books, Rochester (VT), 2001. p. 221 -- 20th in the list of the 55 tenger of the western skies
James Hastings (ed.), ENCYCLOPAEDIA OF RELIGION AND ETHICS, s.v. "Buriats" (section 22)
Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
Mifologiya ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 05, 2021
çulpan, türk, mifologiyasında, planetlər, tanrısı, digər, adları, colman, çolbun, çolmun, çulban, çolman, monqol, dilində, solbon, solbun, sulbandır, planetləri, idarə, edər, birləriylə, çarpışmadan, hərəkət, etmələrini, təmin, edər, adı, səmadakı, parlaq, pla. Culpan turk mifologiyasinda planetler tanrisi Diger adlari Colman Colbun Colmun Culban Colman ve monqol dilinde Solbon Solbun Sulbandir Planetleri idare eder ve bir birleriyle carpismadan hereket etmelerini temin eder Adi semadaki en parlaq planetlerden birine verilmisdir Venera 1 Turklerde qadin cinsinde olaraq qebul edilmisdir Esege Xanin ogludur Bir soz benzerliyi sebebiyle sehv olaraq Coban Uldizi deyildiyi de olar 2 Bir basqa goruse gore de cobanlarin bu ulduzu istiqamet tapmaqda istifade etdiyi ve bu sebeble de Colpanin eyni zamanda bir coban tanrisi olmasidir Coban qiliginda daglarda gezdiyi fikri efsanelerde eksini tapmisdir Tancolpan RedakteTancolpan xanim turk ve altay mifologiyasinda mese tanricasi Culpan ile elaqeli bir ruhdur Mese tanrisinin qizi ve ya nevesi olaraq biliner Ciyinine yasil sal orter 3 Kulekden daha yungul bir paltari vardir ve butun bedeni gorunur Basinda ciceklerden bir celeng vardir Sen bir genc qizdir Sefeqde gezer ve Culpan ile de qohumdur Macarlarin sefeq tanricasi Hajnal Anyacska yi agila getirir Soz Tan sefeq ve Culpan sozlerinin murekkeb halidir Turkcede Venera planetine meshur olaraq Tan Culpani Tan Colpani deyilmekdedir bu sebebden bu tanrica eslinde monqollarda kisi olan Colpanin turk medeniyyetinde disi olaraq qebul edilmesinin bir neticesidir Etimologiya Redakte Col Cul Sol Sul kokunden toremisdir Qedim monqolca Solbun goy cisimi sozu ile elaqelidir Menbe Redakte Sarangerel Julie Ann Stewart Chosen by the Spirits Following Your Shamanic Calling Destiny Books Rochester VT 2001 p 221 20th in the list of the 55 tenger of the western skies James Hastings ed ENCYCLOPAEDIA OF RELIGION AND ETHICS s v Buriats section 22 Turk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Mifologiya ile elaqedar olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Culpan amp oldid 4407985, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
