Маssospondiluslar

? † Маssospondiluslar
Маssospondil (bərpa olunmuş)
Elmi təsnifat
Aləmi: Heyvanlar Tip: Xordalılar Sinif: Sürünənlər Dəstəüstü: Dinozavrlar Dəstə: Kələzçanaqlılar Yarımdəstə : Sauropodomorpha Fəsiləüstü: Prosauropoda Fəsilə: Massospondylidae Cins: Маssospondiluslar
Elmi adı
Massospondylus Owen, 1854
Vikinnövlərdə təsnifat Vikianbarda axtar ÜTMS [1] NCBI {{{1}}}

Маssospondiluslar (lat. Massospondylus) — Yura dövrünün əvvəllərində (200-183 milyon il əvvəl) yaşamış otyeyən dinozavr. Dünyanın ən qədim dinozavrlarındandır. Massospondylus sözünün mənası: yun. μάσσων (massōn, «uzun») və yun. σπόνδυλος (spondylos, «onurğa»).

İlk dəfə 1854-ci ildə Riçard Ouen tərəfindən Cənubi Afrika ərazisində aşkarlanmış qalıqlar əsasında qeydə alınır. Qalıqları Lesoto, Zimbabve, Namibiya, CAR, ABŞ və Hindistan ərazilərində aşkarlanmışdır.

Маssospondiluslar uzun boyun və quyruğa sahib idilər. Yetkin fərdlərin uzunluğu 5 metr təşkil edirdi. Onlar arxa ayaqları üzərində gəzirdilər. Ön ətrafları isə qidanı saxlamaq üçün istifadə edilirdi. Balalar isə dörd ayaqları üzərində gəzirdilər. Bu səbəbdən analarının qayğılarına ehtiyacı olu.

2012-ci ildə Qızıl Qapı Milli Parkında (ing. Golden Gate Highlands) (Cənubi Afrikada) paleontoloqlar qrupu başda Robert Reyş (ing. Robert Reisz) qədim dinozavr yumurtaları olan yuva aşkarlamışlar.

Növləri

• M. carinatus;
• M. kaalae Barrett, 2009 — növ, Yura dövründə təxmini 199—189 milyon il əvvəl yaşamışlar. 2009-ci ildə kəlləsinin hissələri aşkarlanmışdır. Onların qalıqları Voyizane adlı yerdə, Upper Elliot formasiyasında Cənubi Amerika ərazisində aşkarlanmışdır;
• M. rawesi.

İstinadlar

1. Nicolle Wahl (2012-01-24). "Ancient dinosaur nursery oldest nesting site yet found" (ingilis). University of Toronto. 2014-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-31.
2. P. M. Barrett. 2009. A new basal sauropodomorph dinosaur from the Upper Elliot Formation (Lower Jurassic) of South Africa. Journal of Vertebrate Paleontology 29(4):1032-1045.

Mənbə

• Massospondylus^{[ölü keçid]}

• "В ЮАР обнаружено древнейшее гнездовье динозавров" (rus). Интерфакс. 24.01.2012. İstifadə tarixi: 2013-08-31.
• "Oldest Dinosaur Nursery Found: Photos" (ingilis). Discovery. 2012-12-12. 2014-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-31.
• Yuliy Rudnıy (2012-01-24). "Paleontoloqlar qədim dinozavr yuvası aşkarlamışlar". Xəbərlər. 2014-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-31.