fbpx
Wikipedia

Əziz Nesin

Əziz Nesin (türk. Aziz Nesin, əsl adı Mehmet Nusret) (20 dekabr 1915, Heybeliada, İstanbul - 6 iyul 1995, Alaçatı, Çeşmə, İzmir) — tanınmış türk yazıçısı, publisist və dramaturq.

Əziz Nesin
Aziz Nesin
Doğum tarixi
Doğum yeri Heybeliada, İstanbul
Vəfat tarixi (79 yaşında)
Vəfat yeri Alaçatı, Çeşmə, İzmir
Vəfat səbəbi ürək tutması
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı Türkiyə
Təhsili
Fəaliyyəti şair, yazıçı, roman yazıçısı, uşaq ədəbiyyatı yazıçısı, jurnalist, müəllif
Fəaliyyət illəri 1945-1995
İstiqamət islam
Janr satira

Həyatı

Əziz Nesin 20 dekabr 1915-ci ildə İstanbulda anadan olub.Darüşşəfəq məktəbində təhsil aldığı illərdə Quranı əzbərdən öyrənərək hafiz olur. Qadiriyyə təriqətindən olan atası oğlunu da imanlı müsəlman kimi görmək istəyirdi. Əziz Nesin 1935 ildə İstanbuldakı Qülləli Əsgər Litseyinə daxil olur. 1937 ci ildə isə Ankara Hərb məktəbini bitirir. Eyni zamanda isə İncəəsnət Məktəbini də bitirir. Sonralar Əziz xatırlayacaqdı ki, oxuduğu hərb məktəblərində hətta onların düşüncələri belə təqib olunurmuş. 1941 ci ildə dünya müharibəsi başlayanda o da zabit kimi orduya çağrılır. Burada tank kurslarını da bitirir. Və 1944 cü ildə ordudan “ vəzifəsini və rütbəsini pis yerinə yetirməsi” maddəsi ilə ordudan qovulur. Səbahəddin Əliylə tanışlıq və ilk yazı uğurları… Əziz Nesin ordudan qovulduqdan sonra bir müddət baqqal, mühasib kimi peşələrdə çalışır. Sol təmayüllü “Tan” qəzetində işə girir. Köşə yazıları, teatrlar üçün xırda pyeslər yazmağa başlayır. İlk kitabı “Partiya qurmaq, partiya vurmaq” 1946 ci ildə dərc edilir və ona böyük şöhrət qazandırır. Səbahəddin Əli ilə tanışlıq onda solçuluq ideyalarına marağı daha da artırır və onlar birgə “Marko Paşa”adlı mizah (satirik) qəzetini nəşr etməyə qərar verirlər. Qəzet qısa müddətdə bütün Türkiyəyə səs salır. “Marko Paşa”nın səhifələrində yüksək çinli dövlət məmurları, nazirlər tənqid olunurdu. Sonralar da dəfələrlə həbslərə və təqiblərə məruz qalmasına baxmayaraq Əziz Nesin köşə yazarlığını və ədəbi fəaliyyətini həvəslə davam etdirir.

Ə. Nesin məhsuldar yazıçıydı və hədsiz dərəcədə işgüzar olub. O, 1952 ci ildə İstanbulun Levent məhəlləsində dükan kirayələyir və eyni zamanda “Oluş” nəşriyyatını açır. Demokratik Partiya ilə münasibətləri isti deyildi. 1955 ci ildə İstanbulda yaşayan yunanlara qarşı basqınlarda günahkar bilinərək həbs edilən 100 nəfər solçunun sırasında Əziz Nesin də vardı. DP hökuməti bu qanlı hadisələrdə kommunist izi axtarırdı. Ə. Nesin heç bir səbəb olmadan 9 ay həbsdə yatdı. Bu həbslər onu daha da qorxusuz edirdi. Düzdür, bəzən həyatı təhlükələrdə qalanda yazılarının altından müxtəlif imzalar qoyurdu. Ümumiyyətlə, həyatı boyu iki yüzdən artıq təxəllüsdən istifadə etmişdi. Onu ölkənin böyük məmur ordusu sevmirdi. Onu dini ictimaiyyət də sevmirdi. Amma Ə. Nesin də riyakarlığı sevmirdi. Üstəlik, onda İslam dininə qarşı nifrət də yoxuydu. Hətta övladlarında biri, Əli Nesin də islami həyatı seçmişdi. O deyirdi ki, mən hətta uşaqlıqda azan da vermişəm, amma çox qaba səsim vardı. Doğrudur, mən dinsizəm, amma seçim qarşısında qalsam İslamı seçərəm. Arvadını çağırılmamış qonaqla tutdu Ə. Nesin iki dəfə evlilik həyatı yaşayıb. Uzun və mürəkkəb həyat yolu keçən satirik yazıçı uğurları ilə yanaşı ən müxtəlif problemlərlə də rastlaşıb. Ciddi xarakterli yazıçı heç zaman ailəsindən danışmağı xoşlamazdı. Amma budur, ölümündən sonra böyük oğlu Atəş Nesin yazdığı kitabla anası Vedia xanımın atasına xəyanət etdiyini açıqladı. O yazırdı ki, mütəmadi olaraq atam səfərlərdə olurdu. O, siyasi görüşlərinə görə təqib olunduğu üçün bəzən evdə gecələmirdi. Polis onu daim izləyirdi. Lakin bir dəfə şam yeməyi zamanı qəfil evə dönən Ə. Nesin arvadını yad bir kişi ilə görür. O, arvadına iki sillə çəkib boşayır. Ömrünün son illərində yazıçı övladlarına nəql edirmiş ki, anaları həmin yad kişi ilə süfrə arxasında əyləşibmiş. “Geyindiyi köynəyin iki düyməsi açılmışdı, məni görüncə bağlamağa çalışdı. Bununla da anam insani xətaya yol verdi”, yazırdı Atəş Nesin. O, atasının bu hadisədən böyük çaşqınlıq yaşadığını qeyd edirdi: ”Həmin zamanlar ailənin maddi durumu olduqca ağırıydı. Babamız Əbdüləziz bəy bağda yetişdirdiyi meyvələri satar və oğlunun ailəsinə köməklik edərdi. Anam isə, atamın evdə olmamasından istifadə edərək qonşuluqda yaşayan yad qadın, kişiləri evə çağırar və kef məclisləri təşkil edərdi. Kişili qadınlı hamı raki içər, dumanlanlanardı”. Həbsxanada qurulan ailə Yazıçı, çox sevdiyi Vedia xanımın bu xəyanətində xəyal qırıqlığına uğramışdı. Ə. Nesinin ikinci həyat yoldaşı Meral Çelen ədəbiyyatçı idi. Meral xanımın ”Əziz Nesinli illər” kitabında onların arasında olan məhəbbətin ən gözəl anları təsvir edilib. Onlar 1957 ci ildə həbsxanada nişanlanıblar və ailə qurublar. 1967 ci ildə boşanıblar. Sonralar Meral Çelen yazacaqdı; “Mən çox yaxşı yazıçı ola bilərdim. Amma Ə. Nesinlə ailə həyatım bu karyerama son qoydu… ” Ə. Nesinin bilinməyən bir tərəfi vardı… «Milli İstixbarata işləyirdi» Neşet Güriş adlı bir şəxs vardı. Ömrü boyu Milli İstixbaratda (kəşfiyyat idarəsi) çalışmış və təqaüdə çıxmışdı. 101 yaşında dünyasını dəyişdi. 2007 ci ildə “TEMPO” adlı jurnalaə verdiyi müsahibədə Ə. Nesinin İstixbarat Təşkilatına çalışmasını iddia edirdi. O deyirdi ki, Ə. Nesin kommunist idi, Türkiyəyə qarşı acıqlyıdı, cavanlığında hərbiyyədə çox haqsızlıqlar görmüşdü. Bu səbəblərdən də solçu oldu. Onun bilinməyən bir tərəfi də varmış, kəşfiyyat işləyirmiş. O, 1946 ci il Səbahəddin Əliyə qarşı keçirilən 16 dekabr əməliyyatı zamanı həbs edilir və sorğu-sual edilərkən İstanbulun əmniyyət müdiri(polis rəisi) Əhmət Dəmir tərəfindən döyülür. Bu əsnada yazıçı dilə gəlir və MİT üçün çalışdığını deyir. 17 gündə sonra Ə. Nesini həbsdən buraxırlar. Səbahəddin Əli isə 1948 ci ildə həbsxanada vəhşicəsinə öldürülür. İnanmaq çətin olsa da, AKP-çi jurnalistlər bu iddianı dilə gətirməkdən yorulmurlar. İnandırıcı görünməsə də, satirik yazıçının 1993 cü il 12 iyul qanlı Madımak hadisələrindən sağ çıxmasında da MİT-çi olması öz sözünü deyib. Həmin tarixdə Türkiyənin Sivas şəhərində hər il keçirilən Pir Sultan Abdal şənlikləri zamanı Madımak hotelində əksəriyyəti ələvi olan 33 şair və yazıçı, iki hotel əməkdaşı qəzəblənmiş kütlə tərəfindən hotelin yandırılması nəticəsində həlak olmuşdular. Tədbirə qatılanlardan 51 nəfəri yaralı vəziyyətdə çətinliklə də olsa xilas olmuşdu. Ə. Nesin də başından yaralanmışdı. Bu hadisə Türkiyə ictimaiyyətində böyük üzüntü yaratdı. Ömrünün son illərində şeirlər yazmağa meyllənən yazıçının «Sivas Acısı» belə yarandı: Ben tanirim , Bu bulut bizim oranin bulutu , Hemşeriyiz ne de olsa Benim için kalkmiş, ta Sivas'tan gelmiş Yurdumun bulutu Başimin üstünde yeri var... Ey yüregimin onmaz acilari Ey beynimin dinmez sancilari Suç ne bende, ne de sende. Suç seni karanliklara gömenlerde, Ne de olsa yurttaşimsin, Kapali olsa da bütün vicdan kapilari yüzüne, Bilmelisin bir yerin var canevimde. AKP çi jurnalistlərin iddialarına görə, Ə. Nesin MİT-ə Qüllə hərbi məktəbində təhsil aldığı zamanlarda cəlb edilib. Türkiyə xalqının 60 faizi səfehdir 1982 ci il İzmir Torbalıda keçirilən xalq şənliklərində işlətmişdi bu məşhur cümləsini. Birisi qalxıb ondan soruşmuşdu: ”Biz əgər bir xalq kimi Nəsrəddin Xocanın nəvələriyiksə, deməli ağıllı millətik, elə deyilmi?” O da cavabında: “türklərin 60 faizi səfehdir” — cavabını vermişdi. Səhnə arxasında dostları ondan niyə belə cavab verdiniz deyə soruşduqda, ”Övladım mən yüzdə 92 deyəcəkdim, dilimi güclə saxladım” dedi. Həmin il Türkiyədə keçirilən referendumda xalqın 92 faizi səs verərək Kənan Evrenin prezident kürsüsündə qalmasını təmin etmişdi. 1992 ci ildə Ə. Nesindən müsahibə alan “Hürriyet” qəzetinin müxbiri Nuriyyə Akman yenidən bu “səfeh” söhbətinin üzərinə qayıdır: — Sizin 77 yaşınız var, tanınmış yazıçısınız. Bu cümləni işlətmək sizcə doğruymudu? — Bir ananın oğlu səfeh olarsa ana nə edər. Həyatını ona bağışlayar. Mən də eyni şeyi etdim. Ə. Nesin həqiqətən də xalqını çox istədiyindən tənqid edirdi, onun həyatındakı naqisliklərə dözə bilmirdi. Onun adı Türkiyə üçün qürur mənbəyi idi. Əsərləri böyük tirajla dünyanın müxtəlif xalqlarının dilinə çevrilmişdi. 56 ədəbi mükafat almışdı. Dəfələrlə Moskvaya gəlmişdi. Onu Sovet İttifaqında yaşayan millətlər çox sevirdi. O, da öz xalqını çox sevirdi. 1972 ci ildə kimsəsiz və kasıb uşaqlar üçün Nesin Fondu açmışdı. O, bu fond üçün canını oda yaxırdı. Əsərlərindən əldə etdiyi qonorarları bu fonda xərcləyirdi. İndi bu fondda Əziz Nezinin şəxsi əşyalarının nümayiş olunduğu muzey də fəaliyyət göstərir. 5 il öncə oğlu Əli Nesin fondun xəttiylə İzmirin Şirincə kəndində “Riyaziyyat kəndi”yaradıb. Hər il burada yüzlərlə uşaq pulsuz riyaziyyat dərsləri öyrənir, yatacaq və qida ilə təmin olunurlar. Kəlamlarından... Yoxsulun yeganə silahı durmadan çalışmaqdır. Mənə toxunmayan ilan min il yaşasın deyərək yaşatdığınız ilanların, növbəti hədəfi siz ola bilərsiniz . İnsanlar yalnız söylədiklərinə görə deyil, susduqlarına görə də cavabdehlik daşıyırlar. Bilirsinizmi günahları yazan mələk soldadır. Ola bilsin qəlbin solda yerləşməsi də bundandır. Çünki bəlkə də eşq yaşanılan ən böyük günahdır. Ən gözəl şeir riyaziyyatdır. Hesab edirəm ki, Yer üzündə “iki dəfə iki dörd edər”dən, gözəl şer yazılmamışdı. Dar yerlərdən çıxanlar genişliyə tab gətirə bilməzlər. Məzarsız yazıçı Bütün həyatı və yaradıcılığı ilə Türkiyədə hadisə yaradan böyük ədib, ölümü ilə də hamını mat qoydu. Həyatda kimsədən qorxmadı, bir çoxlarının yuxusunu qaçıran satirik əsərlər yazdı. Təkəbbürlü idi, amma həyata sağlam baxırdı. İstər danışığında soyuq və birbaşa cümlələr işlədirdi. Amma, özü deyirdi ki, mən də qorxuram. Sadəcə,” naqislikləri gördünsə, gizlətməyə hacət yox”, deyirdi. Ehtimal var ki, Ə. Nesin məzarının bilinəcəyi təqdirdə, böyük məmurlar tərəfindən sümüklərinin narahat ediləcəyindən ehtiyat edirdi. Böyük satirik yazıçı bütün ömrünü qalmaqallar içərisində keçirmişdi. 1995 ci il iyulun 6 da İzmirin Alaçatı bölgəsində kitablarının imza günü həyatla vidalaşdı. Vəsiyyət etmişdi ki, dəfn mərasimi təşkil edilməsin. Yazıçının anlamına görə, dəfn mərasimi deyilən tədbir, rəzillik və ikiüzlülükdən başqa bir şey deyildi. Onun cəsədi, İstanbul Çapa Tibb Fakültəsinə gətirilərək yarıldı. Tələbələr cəsədin üzərində dərs keçdilər. Sonra vəsiyyətinə uyğun olaraq, İstanbulun Çatalca məhəlləsində yerləşən fondun həyətinə gətirildi. Vəqfin baxçasında 7 çuxur qazıldı. Ə. Nesinin nəşi bu çuxurlardan birinə endirildi. O vəsiyyətində yazırdı; ”Mən insanın ruhunun varlığına inanmıram. Demək məzarın olması da vacib deyil. Məzarımın üzərinə işarə-filan, çiçək də qoyulmasın. Görə, qoxulaya bilməyəcəyim çiçəklərin məzarım üstündə boş-boşuna çürümələrinə acıyıram. Türkiyədə məzarlıqlar dinlərə görə bölünmüşdür. Dinsizlərin məzarı olmamalıdır. Mənsə, müsəlmanların yatacaq yeri yoxdur və olmamaldır, deyənlərdənəm”.

O bu dünyadan məzarsız getdi. Bilirdi ki, yaratdığı ölməz satirik əsərlər hər zaman onun mənəvi məzarı sayılacaq. Ə. Nesinin nəşi torpağa tapşırılmazdan öncə Nesin Fondunun uşaqları oradan uzaqlaşdırıldı. Günü bu gün fondun uşaqları baxçada qəbrin üzərində oynaşır, qaçışır, deyib-gülürlər. Adam, bütün bunları seyr edən böyük yazıçının ruhu dinclik tapır deyə də bilmir…

Əsərləri

Hekayələri

  • Partiya qurmaq və partiya vurmaq (1946)
  • Geriyə qalan (1953)
  • İt quyruğu (1955)
  • Ehtiyat parça (1955)
  • Fil Hamdi (1956)
  • Damda dəli var (1956)
  • Kreslo (1957)
  • Qazan mərasimi (1957)
  • Dəlilər boşandı (1957)
  • Məhəllənin qisməti (1957)
  • Ölmüş eşşək (1957)
  • Hansı partiya qalib gələcək? (1957)
  • Toros Canavarı (1957)
  • Məmləkətin birində (1958)
  • Havadan, sudan (1958)
  • Bəy düdük (1958)
  • Nazik alət (1958)
  • Gıdıgıdı (1958)
  • Afərin (1959)
  • Kor döyüşü (1959)
  • Mahmud ilə Nigar (1959)
  • Hoptirinam (1960)
  • Gözünə eynək (1960)
  • Ax, biz eşşəklər (1960)
  • Yüz lirəyə bir dəli (1961)
  • Bir kreslo necə aşırılır (1961)
  • Biz adam olmarıq (1962)
  • Yaşıl rəngli Namus qazı (1964)
  • Rıfat bəy niyə qaşınır (1965)
  • Vətən sağ olsun (1968)
  • İnsanlar oyanır (1972)
  • Heyvan deyib keçmə (1973)
  • Səyahətnamə (1976)
  • Büyük tətil (1978)
  • Mənim dəlilərim (1979)
  • 70 yaşım salamlar (1984)
  • Yuxularım hədər getməsin (1990)
  • Eşqim dinimdir (1991)
  • Gözünüz aydın, əfəndim (1997)
  • Hər kəsin işi-gücü var (2005)
  • Məndə uşaqdım (1979)

Romanları

  • Qadın olan kişi (1955)
  • Futbol kralı (1957)
  • Erkək Sabahat (1957)
  • Saçqıran (1959)
  • Zübük (1961)
  • İndiki uşaqlar əladılar (1967)
  • Dadlı Betüş (1974)
  • Yaşar nə yaşar, nə yaşamaz (1977)
  • Surnamə (1976)
  • Tək yol (1978)

Xatirələri

  • Bir sürgünün xatirələri (1968)
  • Belə gəlib belə getməz (1. hissə 1966, 2. hissə 1976)
  • Polisdə (1967)
  • Salxım salxım asılacaq adamlar (1987)
  • Yuxularım hədər getməsin (1990)

Nağılları

  • Bir məmləkətdə (1953)
  • Hoptirinam (1960)
  • Yat da tosunum (1971)
  • Əziz dədənin nağılları
  • La Fontaine'nin yazamadığı nağıl

Lətifə kitabları

  • Az getdik, üz getdik (1959)
  • Salamlar (1971)
  • Qorxudan qorxmaq (1988)

Pyesləri

  • Bir az gələ bilərsiniz (1950)
  • Toros Canavarı (1963)
  • Düdükçülərlə fırçacıların davası (1968)
  • Çiçu (1970)
  • Tut əlimdən Rovni (1970)
  • Hə öldürsənə canım (1970)
  • Beş qısa oyun (1979)
  • Uğurumu həyat yoldaşlarıma borcluyam (1992)

Şeirləri

  • Sondan başa (1984)
  • Bağışla (1986)
  • Özünü tutmaq (1988)
  • Xudahafiz (1990)
  • Sivas acısı (1995)
  • Ən uzun marafon
  • Kimin var ki

Aldığı mükafatlar

  • 1957 - Qızıl Palma, İtaliya (Fil Hamdi adlı öyküsüyle)
  • 1975 - Lotus Asiyaa-Afrika Yazıçılar Birliyi Mükafatı
  • 1985 - TÜYAP Xalqın Seçdiyi ilın yazıçısı

Xarici keçidlər

  • Əziz Nesin. Seçilmiş əsərləri / B.: Şərq-Qərb, 2006.- 240 s.
  • Nesin Vakfı
  • Nesin Yayınevi

əziz, nesin, türk, aziz, nesin, əsl, adı, mehmet, nusret, dekabr, 1915, heybeliada, istanbul, iyul, 1995, alaçatı, çeşmə, izmir, tanınmış, türk, yazıçısı, publisist, dramaturq, aziz, nesindoğum, tarixi, dekabr, 1915doğum, yeri, heybeliada, istanbulvəfat, tarix. Eziz Nesin turk Aziz Nesin esl adi Mehmet Nusret 20 dekabr 1915 Heybeliada Istanbul 6 iyul 1995 Alacati Cesme Izmir taninmis turk yazicisi publisist ve dramaturq Eziz NesinAziz NesinDogum tarixi 20 dekabr 1915Dogum yeri Heybeliada IstanbulVefat tarixi 6 iyul 1995 79 yasinda Vefat yeri Alacati Cesme IzmirVefat sebebi urek tutmasiDefn yeri IstanbulVetendasligi TurkiyeTehsili Quleli Herbi Liseyi d 1935 Turkiye Quru Qosunlari mektebiFealiyyeti sair yazici roman yazicisi usaq edebiyyati yazicisi jurnalist muellifFealiyyet illeri 1945 1995Istiqamet islamJanr satira Mundericat 1 Heyati 2 Eserleri 2 1 Hekayeleri 2 2 Romanlari 2 3 Xatireleri 2 4 Nagillari 2 5 Letife kitablari 2 6 Pyesleri 2 7 Seirleri 3 Aldigi mukafatlar 4 Xarici kecidlerHeyati RedakteEziz Nesin 20 dekabr 1915 ci ilde Istanbulda anadan olub Darussefeq mektebinde tehsil aldigi illerde Qurani ezberden oyrenerek hafiz olur Qadiriyye teriqetinden olan atasi oglunu da imanli muselman kimi gormek isteyirdi Eziz Nesin 1935 ilde Istanbuldaki Qulleli Esger Litseyine daxil olur 1937 ci ilde ise Ankara Herb mektebini bitirir Eyni zamanda ise Inceesnet Mektebini de bitirir Sonralar Eziz xatirlayacaqdi ki oxudugu herb mekteblerinde hetta onlarin dusunceleri bele teqib olunurmus 1941 ci ilde dunya muharibesi baslayanda o da zabit kimi orduya cagrilir Burada tank kurslarini da bitirir Ve 1944 cu ilde ordudan vezifesini ve rutbesini pis yerine yetirmesi maddesi ile ordudan qovulur Sebaheddin Eliyle tanisliq ve ilk yazi ugurlari Eziz Nesin ordudan qovulduqdan sonra bir muddet baqqal muhasib kimi peselerde calisir Sol temayullu Tan qezetinde ise girir Kose yazilari teatrlar ucun xirda pyesler yazmaga baslayir Ilk kitabi Partiya qurmaq partiya vurmaq 1946 ci ilde derc edilir ve ona boyuk sohret qazandirir Sebaheddin Eli ile tanisliq onda solculuq ideyalarina maragi daha da artirir ve onlar birge Marko Pasa adli mizah satirik qezetini nesr etmeye qerar verirler Qezet qisa muddetde butun Turkiyeye ses salir Marko Pasa nin sehifelerinde yuksek cinli dovlet memurlari nazirler tenqid olunurdu Sonralar da defelerle hebslere ve teqiblere meruz qalmasina baxmayaraq Eziz Nesin kose yazarligini ve edebi fealiyyetini hevesle davam etdirir E Nesin mehsuldar yaziciydi ve hedsiz derecede isguzar olub O 1952 ci ilde Istanbulun Levent mehellesinde dukan kirayeleyir ve eyni zamanda Olus nesriyyatini acir Demokratik Partiya ile munasibetleri isti deyildi 1955 ci ilde Istanbulda yasayan yunanlara qarsi basqinlarda gunahkar bilinerek hebs edilen 100 nefer solcunun sirasinda Eziz Nesin de vardi DP hokumeti bu qanli hadiselerde kommunist izi axtarirdi E Nesin hec bir sebeb olmadan 9 ay hebsde yatdi Bu hebsler onu daha da qorxusuz edirdi Duzdur bezen heyati tehlukelerde qalanda yazilarinin altindan muxtelif imzalar qoyurdu Umumiyyetle heyati boyu iki yuzden artiq texellusden istifade etmisdi Onu olkenin boyuk memur ordusu sevmirdi Onu dini ictimaiyyet de sevmirdi Amma E Nesin de riyakarligi sevmirdi Ustelik onda Islam dinine qarsi nifret de yoxuydu Hetta ovladlarinda biri Eli Nesin de islami heyati secmisdi O deyirdi ki men hetta usaqliqda azan da vermisem amma cox qaba sesim vardi Dogrudur men dinsizem amma secim qarsisinda qalsam Islami secerem Arvadini cagirilmamis qonaqla tutdu E Nesin iki defe evlilik heyati yasayib Uzun ve murekkeb heyat yolu kecen satirik yazici ugurlari ile yanasi en muxtelif problemlerle de rastlasib Ciddi xarakterli yazici hec zaman ailesinden danismagi xoslamazdi Amma budur olumunden sonra boyuk oglu Ates Nesin yazdigi kitabla anasi Vedia xanimin atasina xeyanet etdiyini aciqladi O yazirdi ki mutemadi olaraq atam seferlerde olurdu O siyasi goruslerine gore teqib olundugu ucun bezen evde gecelemirdi Polis onu daim izleyirdi Lakin bir defe sam yemeyi zamani qefil eve donen E Nesin arvadini yad bir kisi ile gorur O arvadina iki sille cekib bosayir Omrunun son illerinde yazici ovladlarina neql edirmis ki analari hemin yad kisi ile sufre arxasinda eylesibmis Geyindiyi koyneyin iki duymesi acilmisdi meni gorunce baglamaga calisdi Bununla da anam insani xetaya yol verdi yazirdi Ates Nesin O atasinin bu hadiseden boyuk casqinliq yasadigini qeyd edirdi Hemin zamanlar ailenin maddi durumu olduqca agiriydi Babamiz Ebduleziz bey bagda yetisdirdiyi meyveleri satar ve oglunun ailesine komeklik ederdi Anam ise atamin evde olmamasindan istifade ederek qonsuluqda yasayan yad qadin kisileri eve cagirar ve kef meclisleri teskil ederdi Kisili qadinli hami raki icer dumanlanlanardi Hebsxanada qurulan aile Yazici cox sevdiyi Vedia xanimin bu xeyanetinde xeyal qiriqligina ugramisdi E Nesinin ikinci heyat yoldasi Meral Celen edebiyyatci idi Meral xanimin Eziz Nesinli iller kitabinda onlarin arasinda olan mehebbetin en gozel anlari tesvir edilib Onlar 1957 ci ilde hebsxanada nisanlaniblar ve aile qurublar 1967 ci ilde bosaniblar Sonralar Meral Celen yazacaqdi Men cox yaxsi yazici ola bilerdim Amma E Nesinle aile heyatim bu karyerama son qoydu E Nesinin bilinmeyen bir terefi vardi Milli Istixbarata isleyirdi Neset Guris adli bir sexs vardi Omru boyu Milli Istixbaratda kesfiyyat idaresi calismis ve teqaude cixmisdi 101 yasinda dunyasini deyisdi 2007 ci ilde TEMPO adli jurnalae verdiyi musahibede E Nesinin Istixbarat Teskilatina calismasini iddia edirdi O deyirdi ki E Nesin kommunist idi Turkiyeye qarsi aciqlyidi cavanliginda herbiyyede cox haqsizliqlar gormusdu Bu sebeblerden de solcu oldu Onun bilinmeyen bir terefi de varmis kesfiyyat isleyirmis O 1946 ci il Sebaheddin Eliye qarsi kecirilen 16 dekabr emeliyyati zamani hebs edilir ve sorgu sual edilerken Istanbulun emniyyet mudiri polis reisi Ehmet Demir terefinden doyulur Bu esnada yazici dile gelir ve MIT ucun calisdigini deyir 17 gunde sonra E Nesini hebsden buraxirlar Sebaheddin Eli ise 1948 ci ilde hebsxanada vehsicesine oldurulur Inanmaq cetin olsa da AKP ci jurnalistler bu iddiani dile getirmekden yorulmurlar Inandirici gorunmese de satirik yazicinin 1993 cu il 12 iyul qanli Madimak hadiselerinden sag cixmasinda da MIT ci olmasi oz sozunu deyib Hemin tarixde Turkiyenin Sivas seherinde her il kecirilen Pir Sultan Abdal senlikleri zamani Madimak hotelinde ekseriyyeti elevi olan 33 sair ve yazici iki hotel emekdasi qezeblenmis kutle terefinden hotelin yandirilmasi neticesinde helak olmusdular Tedbire qatilanlardan 51 neferi yarali veziyyetde cetinlikle de olsa xilas olmusdu E Nesin de basindan yaralanmisdi Bu hadise Turkiye ictimaiyyetinde boyuk uzuntu yaratdi Omrunun son illerinde seirler yazmaga meyllenen yazicinin Sivas Acisi bele yarandi Ben tanirim Bu bulut bizim oranin bulutu Hemseriyiz ne de olsa Benim icin kalkmis ta Sivas tan gelmis Yurdumun bulutu Basimin ustunde yeri var Ey yuregimin onmaz acilari Ey beynimin dinmez sancilari Suc ne bende ne de sende Suc seni karanliklara gomenlerde Ne de olsa yurttasimsin Kapali olsa da butun vicdan kapilari yuzune Bilmelisin bir yerin var canevimde AKP ci jurnalistlerin iddialarina gore E Nesin MIT e Qulle herbi mektebinde tehsil aldigi zamanlarda celb edilib Turkiye xalqinin 60 faizi sefehdir 1982 ci il Izmir Torbalida kecirilen xalq senliklerinde isletmisdi bu meshur cumlesini Birisi qalxib ondan sorusmusdu Biz eger bir xalq kimi Nesreddin Xocanin neveleriyikse demeli agilli milletik ele deyilmi O da cavabinda turklerin 60 faizi sefehdir cavabini vermisdi Sehne arxasinda dostlari ondan niye bele cavab verdiniz deye sorusduqda Ovladim men yuzde 92 deyecekdim dilimi gucle saxladim dedi Hemin il Turkiyede kecirilen referendumda xalqin 92 faizi ses vererek Kenan Evrenin prezident kursusunde qalmasini temin etmisdi 1992 ci ilde E Nesinden musahibe alan Hurriyet qezetinin muxbiri Nuriyye Akman yeniden bu sefeh sohbetinin uzerine qayidir Sizin 77 yasiniz var taninmis yazicisiniz Bu cumleni isletmek sizce dogruymudu Bir ananin oglu sefeh olarsa ana ne eder Heyatini ona bagislayar Men de eyni seyi etdim E Nesin heqiqeten de xalqini cox istediyinden tenqid edirdi onun heyatindaki naqisliklere doze bilmirdi Onun adi Turkiye ucun qurur menbeyi idi Eserleri boyuk tirajla dunyanin muxtelif xalqlarinin diline cevrilmisdi 56 edebi mukafat almisdi Defelerle Moskvaya gelmisdi Onu Sovet Ittifaqinda yasayan milletler cox sevirdi O da oz xalqini cox sevirdi 1972 ci ilde kimsesiz ve kasib usaqlar ucun Nesin Fondu acmisdi O bu fond ucun canini oda yaxirdi Eserlerinden elde etdiyi qonorarlari bu fonda xercleyirdi Indi bu fondda Eziz Nezinin sexsi esyalarinin numayis olundugu muzey de fealiyyet gosterir 5 il once oglu Eli Nesin fondun xettiyle Izmirin Sirince kendinde Riyaziyyat kendi yaradib Her il burada yuzlerle usaq pulsuz riyaziyyat dersleri oyrenir yatacaq ve qida ile temin olunurlar Kelamlarindan Yoxsulun yegane silahi durmadan calismaqdir Mene toxunmayan ilan min il yasasin deyerek yasatdiginiz ilanlarin novbeti hedefi siz ola bilersiniz Insanlar yalniz soylediklerine gore deyil susduqlarina gore de cavabdehlik dasiyirlar Bilirsinizmi gunahlari yazan melek soldadir Ola bilsin qelbin solda yerlesmesi de bundandir Cunki belke de esq yasanilan en boyuk gunahdir En gozel seir riyaziyyatdir Hesab edirem ki Yer uzunde iki defe iki dord eder den gozel ser yazilmamisdi Dar yerlerden cixanlar genisliye tab getire bilmezler Mezarsiz yazici Butun heyati ve yaradiciligi ile Turkiyede hadise yaradan boyuk edib olumu ile de hamini mat qoydu Heyatda kimseden qorxmadi bir coxlarinin yuxusunu qaciran satirik eserler yazdi Tekebburlu idi amma heyata saglam baxirdi Ister danisiginda soyuq ve birbasa cumleler isledirdi Amma ozu deyirdi ki men de qorxuram Sadece naqislikleri gordunse gizletmeye hacet yox deyirdi Ehtimal var ki E Nesin mezarinin bilineceyi teqdirde boyuk memurlar terefinden sumuklerinin narahat edileceyinden ehtiyat edirdi Boyuk satirik yazici butun omrunu qalmaqallar icerisinde kecirmisdi 1995 ci il iyulun 6 da Izmirin Alacati bolgesinde kitablarinin imza gunu heyatla vidalasdi Vesiyyet etmisdi ki defn merasimi teskil edilmesin Yazicinin anlamina gore defn merasimi deyilen tedbir rezillik ve ikiuzlulukden basqa bir sey deyildi Onun cesedi Istanbul Capa Tibb Fakultesine getirilerek yarildi Telebeler cesedin uzerinde ders kecdiler Sonra vesiyyetine uygun olaraq Istanbulun Catalca mehellesinde yerlesen fondun heyetine getirildi Veqfin baxcasinda 7 cuxur qazildi E Nesinin nesi bu cuxurlardan birine endirildi O vesiyyetinde yazirdi Men insanin ruhunun varligina inanmiram Demek mezarin olmasi da vacib deyil Mezarimin uzerine isare filan cicek de qoyulmasin Gore qoxulaya bilmeyeceyim ciceklerin mezarim ustunde bos bosuna curumelerine aciyiram Turkiyede mezarliqlar dinlere gore bolunmusdur Dinsizlerin mezari olmamalidir Mense muselmanlarin yatacaq yeri yoxdur ve olmamaldir deyenlerdenem O bu dunyadan mezarsiz getdi Bilirdi ki yaratdigi olmez satirik eserler her zaman onun menevi mezari sayilacaq E Nesinin nesi torpaga tapsirilmazdan once Nesin Fondunun usaqlari oradan uzaqlasdirildi Gunu bu gun fondun usaqlari baxcada qebrin uzerinde oynasir qacisir deyib gulurler Adam butun bunlari seyr eden boyuk yazicinin ruhu dinclik tapir deye de bilmir Eserleri RedakteHekayeleri Redakte Partiya qurmaq ve partiya vurmaq 1946 Geriye qalan 1953 It quyrugu 1955 Ehtiyat parca 1955 Fil Hamdi 1956 Damda deli var 1956 Kreslo 1957 Qazan merasimi 1957 Deliler bosandi 1957 Mehellenin qismeti 1957 Olmus essek 1957 Hansi partiya qalib gelecek 1957 Toros Canavari 1957 Memleketin birinde 1958 Havadan sudan 1958 Bey duduk 1958 Nazik alet 1958 Gidigidi 1958 Aferin 1959 Kor doyusu 1959 Mahmud ile Nigar 1959 Hoptirinam 1960 Gozune eynek 1960 Ax biz essekler 1960 Yuz lireye bir deli 1961 Bir kreslo nece asirilir 1961 Biz adam olmariq 1962 Yasil rengli Namus qazi 1964 Rifat bey niye qasinir 1965 Veten sag olsun 1968 Insanlar oyanir 1972 Heyvan deyib kecme 1973 Seyahetname 1976 Buyuk tetil 1978 Menim delilerim 1979 70 yasim salamlar 1984 Yuxularim heder getmesin 1990 Esqim dinimdir 1991 Gozunuz aydin efendim 1997 Her kesin isi gucu var 2005 Mende usaqdim 1979 Romanlari Redakte Qadin olan kisi 1955 Futbol krali 1957 Erkek Sabahat 1957 Sacqiran 1959 Zubuk 1961 Indiki usaqlar eladilar 1967 Dadli Betus 1974 Yasar ne yasar ne yasamaz 1977 Surname 1976 Tek yol 1978 Xatireleri Redakte Bir surgunun xatireleri 1968 Bele gelib bele getmez 1 hisse 1966 2 hisse 1976 Polisde 1967 Salxim salxim asilacaq adamlar 1987 Yuxularim heder getmesin 1990 Nagillari Redakte Bir memleketde 1953 Hoptirinam 1960 Yat da tosunum 1971 Eziz dedenin nagillari La Fontaine nin yazamadigi nagilLetife kitablari Redakte Az getdik uz getdik 1959 Salamlar 1971 Qorxudan qorxmaq 1988 Pyesleri Redakte Bir az gele bilersiniz 1950 Toros Canavari 1963 Dudukculerle fircacilarin davasi 1968 Cicu 1970 Tut elimden Rovni 1970 He oldursene canim 1970 Bes qisa oyun 1979 Ugurumu heyat yoldaslarima borcluyam 1992 Seirleri Redakte Sondan basa 1984 Bagisla 1986 Ozunu tutmaq 1988 Xudahafiz 1990 Sivas acisi 1995 En uzun marafon Kimin var kiAldigi mukafatlar Redakte1957 Qizil Palma Italiya Fil Hamdi adli oykusuyle 1975 Lotus Asiyaa Afrika Yazicilar Birliyi Mukafati 1985 TUYAP Xalqin Secdiyi ilin yazicisiXarici kecidler Redakte Vikisitatda Eziz Nesin ile elaqedar sitatlar var Eziz Nesin Secilmis eserleri B Serq Qerb 2006 240 s Nesin Vakfi Nesin Yayinevi Yazici ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Eziz Nesin amp oldid 5530503, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.