Əsədulla Əhməd oğlu Əhmədov 1867-ci ildə Şamaxı şəhərində anadan olmuşdur. Şamaxıda baramaçılıqla məşğul olan atası Əhməd bəy baramaçılıq üzrə ilk artelləri yaradaraq, xeyriyyəçiliklə məşğul olur. İlk təhsilini mədrəsədə alan Əsədulla bəy 9 yaşında ikən atasını itirir, Hacı Zeynalabidin Tağıyevin yaxın qohumu (əmisi oğlu?) dayısı Əlabbas Tağıyev onu himayəsinə götürür və özü ilə Bakıya aparır. Burada dayısının evində yaşayan Əsədulla fərdi müəllimlərdən dərs alıb, alman, rus, fransız dillərini öyrənmişdir. 1880-ci ildən dayısına məxsus dükanlarda çalışmışdır. Ticari qabiliyyətini inkişaf etdirən Əsədulla bəy "Bakinskiy Lombard" aksioner cəmiyyətinin idarə heyətinin üzvü, daha sonra sədri olmuşdur. 1883-cü ildə dayısının qızı Səyyarə Tağıyeva ilə ailə həyatı qurmuşdur. Bu evlilikdən 3 oğlu, 2 qızı dünyaya gəlmişdir. 1930-cu ildə Bakı şəhərində NKVD müstəntiqi tərəfindən yazılmış dindirilmə protokolunda Əsədulla bəy, qız nəvələri 12 yaşlı Kərimağa, 9 yaşlı Süleyman və 6 yaşlı Mustafa ilə birgə yaşadığını qeyd edir. Əsədulla bəyin qeyd etdiyi Kərimağa Azərbaycan və SSRİ tarixində önəmli rol oynayan, Sovet kosmik proqramının banilərindən, SSRİ dövlət mükafatları laureatı, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, pilotlu hava gəmilərinin uçuşlarına nəzarət edən Dövlət Komissiyanın 25 il sədri, adı hər bir azərbaycanlıya qürur bəxş edən general-leytenant Kərim Kərimovdur.
Əsədulla Əhmədov Bakıda xeyriyyəçilik fəaliyyətinə başlamış, Bakı şəhər Dumasının üzvü olmuşdur. Bakıda və Şamaxıda öz vəsaiti hesabına kitabxanalar açır. 1902-ci ildə Şamaxıda zəlzələ olarkən ziyan görən sakinlərə yardım edir.
Şamaxı zəlzələsi zamanı çəkilən, Həsən bəy Zərdabinin də yer aldığı fotoşəkil (sağdan ikinci Əsədulla Əhmədov)
"Nəşri-maarif" cəmiyyəti
Əsədulla Əhmədov Bakı Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyətinin ilk iclasında 11 nəfərdən ibarət idarə heyətinin üzvlərindən, həmçinin "Nəşri-maarif" cəmiyyətinin təsisçilərindən idi. "Nəşri-maarif" Cəmiyyəti haqqında Nəsiman Yaqublu yazır:
"1906-cı ilin 1 avqustunda Cəmiyyəti təsis edənlərin ərizəsinə əsasən (Bakı taciri — Əsədulla Əhmədovun, şəhər dumasının üzvü İsmayılbəy Səfərəliyevin, Bakı taciri Ağahüseyn Tağıyevin, dumanın üzvü Məmmədhəsən Hacılının, Neft sənayesi sahibi Həsən Mustafayevin, Bakı taciri Əliağa Həsənovun) Bakı cəmiyyətləri işləri üzrə quberniya buradakı müsəlman əhalinin arasında savadın yayılması ilə bağlı Bakı Cəmiyyətinin nizamnaməsini təsdiq etməyi qərara aldı. 1906-cı ilin 24 noyabrında keçirilən yığıncaqda İdarə Heyətinin sədri Hacı Zeynalabdin Tağıyev seçildi. Cəmiyyətin işində fəal iştirak edirdilər: M.H.Hacılı(Hacinski), Q.Qarabəyov, İ.Aşurbəyov, M.Muxtarov, A.Ağayev, M.Nağıyev, Ə.-İ.Cəfərov və başqaları. Cəmiyyət savadın və ibtidai təhsilin yayılmasında yardımı əsas götürürdü. Bu işin həyata keçirilməsi üçün cəmiyyət mövcud məktəblərə, mədrəsələrə kömək etməyi və ya onları öz vəsaitləri ilə açmağı vacib sayırdı… Ümumilikdə 1907–1912-ci ilə qədər maarifləndirici cəmiyyətin 15 məktəbi açılmışdı ki, onların saxlanmasına 32656 rubl sərf edilmişdi".
AXC Parlamentində fəaliyyəti
Azərbaycan Məclisi-Məbusanının təsisi haqqında qanununa (1918, 19 noyabr) əsasən, Cümhuriyyət Parlamentinə seçilmişdi. Bundan əvvəl Bakı şəhər dumasının üzvü olmuşdu. Parlamentdə əvvəlcə "Bitərəflər" fraksiyasının üzvü olan Əhmədov 1919 ilin oktyabrında bu fraksiyada baş vermiş parçalanmadan sonra bir neçə bitərəflə birlikdə "Müsavat" fraksiyasına keçmişdir. Parlamentdəki bəzi çıxışlarında Əsədulla bəy Bakı şəhərindəki və dumadakı vəziyyətdən bəhs edir, problemləri açıq şəkildə sadalayır. Onun parlamentdəki ən maraqlı çıxışı isə erməni vəhşiliyi və bundan xilas yolu ilə bağlıdır. Azərbaycan Cümhuriyyəti Parlamentinin 29 iyul 1919-cu il tarixli 60-cı iclasında müzakirə edilən məsələlərdən biri əsgəri xidmətin müddəti barəsində qanun layihəsi olur. Mövzu ilə bağlı Əsədulla Əhmədov da çıxış edir, təkliflərini verərək bildirir
"Yaxşı nizam görmüş qırx nəfər əsgər icabında bir qalaya bədəldir. Amma nizamsız əsgər, küçədən yığılanlar, tüfəngləri yerə tökürlər. İnad lazım deyil. Yalnız o fikri müdafiə edənlər, əsgərlik görməyən və bilməyənlərdir. Mən dörd il əsgərlik müddəti olmasını istərdim. Fəqət indiki zamanı nəzərə alaraq komisyonun rəyinə mən də şərikəm. Əsgərlik müddəti iki il olsun."
Parlamentdəki bəzi çıxışlarında Əsədulla bəy Bakı şəhərindəki və dumadakı vəziyyətdən bəhs edir, problemləri açıq şəkildə sadalayır. Onun parlamentdəki ən maraqlı çıxışı isə erməni vəhşiliyi və bundan xilas yolu ilə bağlıdır. 9 mart 1920-ci il tarixli 132-ci iclasda Əsədulla Əhmədov aşağıdakı çıxışı edir:
"Mən indi əlli yaşına keçmişəm, təcrübələrlə görmüşəm ki, daşnaq firqəsi iş başında olduqca erməni füqərası dinc olmayacaq. O məqsəd ki, daşnaqlar özləri üçün götürüblər, mən uşaqlıqdan görürəm ki, o bu fəlakəti verəcək. Nə qədər hökumətlər dəyişir, sosialistlər olur, menşevik olur, daşnaqların nəzərində biz yenə də müsəlmanıq. Osmanlı olur, bolşevik olur, yenə müsəlmanıq. Onların məqsədi müsəlmanları qırıb məhv etməkdir. Bu artıq bir həqiqətdir… "
Əsədulla Əhmədovun məzarı
Ölümü
Əsədulla Əhmədovun həyatdan köçməsinə əsas səbəblərdən biri nəvəsi Kərimağanın balaca qardaşı Süleyman Kərimovun faciəli ölümü olur. Süleyman 1941-ci ildə SSRİ-nin Ukraynadakı sərhəd qoşunlarında zastava komandiri idi. Onun komandir olduğu zastava Vermaxt hissələrinin hücumlarına sipər gəlir. Hərbi anda sadiq qalan zastava igidliklə həlak olur. Bu xəbər Əsədulla Əhmədovu xeyli sarsıdır və 1941-ci ildə Əsədulla bəy Bakı şəhərində vəfat edir. İlk əvvəllər Kirov parkına çevrilən Çəmbərəkənddə dəfn olunsa da daha sonra məzarı Yasamal qəbiristanlığına köçürülmüş burada dəfn edilmişdir.
İstinadlar
"Kosmos fatehlərinin sərkərdəsi". 2020-08-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-15.
Cümhuriyyət deputatının nəvəsi: "Tağıyev vacib sənədləri babama həvalə edib"
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, I cild, "Lider nəşriyyat", Bakı-2004, səh. 260–261
Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti Parlament (stenoqrafik hesabatlar). Bakı. 1998.
"Cümhuriyyət deputatının nəvəsi: "Tağıyev vacib sənədləri babama həvalə edib"". 2020-08-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-15.
May 14, 2023
əsədulla, əhmədov, əsədulla, əhməd, oğlu, əhmədov, 1867, şamaxı, 1941, bakı, azərbaycan, xalq, cümhuriyyəti, parlamentinin, üzvü, şəxsi, məlumatlardoğum, tarixi, 1867doğum, yeri, şamaxı, şamaxı, qəzası, bakı, quberniyası, rusiya, imperiyasıvəfat, tarixi, 1941v. Esedulla Ehmed oglu Ehmedov 1867 Samaxi 1941 Baki Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin uzvu Esedulla EhmedovSexsi melumatlarDogum tarixi 1867Dogum yeri Samaxi Samaxi qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1941Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRI Mundericat 1 Heyati 2 Xeyriyyecilik fealiyyeti 2 1 Nesri maarif cemiyyeti 3 AXC Parlamentinde fealiyyeti 4 Olumu 5 IstinadlarHeyati RedakteEsedulla Ehmed oglu Ehmedov 1867 ci ilde Samaxi seherinde anadan olmusdur Samaxida baramaciliqla mesgul olan atasi Ehmed bey baramaciliq uzre ilk artelleri yaradaraq xeyriyyecilikle mesgul olur Ilk tehsilini medresede alan Esedulla bey 9 yasinda iken atasini itirir Haci Zeynalabidin Tagiyevin yaxin qohumu emisi oglu dayisi Elabbas Tagiyev onu himayesine goturur ve ozu ile Bakiya aparir Burada dayisinin evinde yasayan Esedulla ferdi muellimlerden ders alib alman rus fransiz dillerini oyrenmisdir 1880 ci ilden dayisina mexsus dukanlarda calismisdir Ticari qabiliyyetini inkisaf etdiren Esedulla bey Bakinskiy Lombard aksioner cemiyyetinin idare heyetinin uzvu daha sonra sedri olmusdur 1883 cu ilde dayisinin qizi Seyyare Tagiyeva ile aile heyati qurmusdur Bu evlilikden 3 oglu 2 qizi dunyaya gelmisdir 1930 cu ilde Baki seherinde NKVD mustentiqi terefinden yazilmis dindirilme protokolunda Esedulla bey qiz neveleri 12 yasli Kerimaga 9 yasli Suleyman ve 6 yasli Mustafa ile birge yasadigini qeyd edir Esedulla beyin qeyd etdiyi Kerimaga Azerbaycan ve SSRI tarixinde onemli rol oynayan Sovet kosmik proqraminin banilerinden SSRI dovlet mukafatlari laureati Sosialist Emeyi Qehremani pilotlu hava gemilerinin ucuslarina nezaret eden Dovlet Komissiyanin 25 il sedri adi her bir azerbaycanliya qurur bexs eden general leytenant Kerim Kerimovdur 1 Birinci Qarabag muharibesinin veterani ehtiyatda olan xususi xidmet polkovniki Oktay Elesgeroglu Ehmedovun babasidir 2 Xeyriyyecilik fealiyyeti RedakteEsedulla Ehmedov Bakida xeyriyyecilik fealiyyetine baslamis Baki seher Dumasinin uzvu olmusdur Bakida ve Samaxida oz vesaiti hesabina kitabxanalar acir 1902 ci ilde Samaxida zelzele olarken ziyan goren sakinlere yardim edir Samaxi zelzelesi zamani cekilen Hesen bey Zerdabinin de yer aldigi fotosekil sagdan ikinci Esedulla Ehmedov Nesri maarif cemiyyeti Redakte Esedulla Ehmedov Baki Muselman Xeyriyye Cemiyyetinin ilk iclasinda 11 neferden ibaret idare heyetinin uzvlerinden hemcinin Nesri maarif cemiyyetinin tesiscilerinden idi Nesri maarif Cemiyyeti haqqinda Nesiman Yaqublu yazir 1906 ci ilin 1 avqustunda Cemiyyeti tesis edenlerin erizesine esasen Baki taciri Esedulla Ehmedovun seher dumasinin uzvu Ismayilbey Sefereliyevin Baki taciri Agahuseyn Tagiyevin dumanin uzvu Memmedhesen Hacilinin Neft senayesi sahibi Hesen Mustafayevin Baki taciri Eliaga Hesenovun Baki cemiyyetleri isleri uzre quberniya buradaki muselman ehalinin arasinda savadin yayilmasi ile bagli Baki Cemiyyetinin nizamnamesini tesdiq etmeyi qerara aldi 1906 ci ilin 24 noyabrinda kecirilen yigincaqda Idare Heyetinin sedri Haci Zeynalabdin Tagiyev secildi Cemiyyetin isinde feal istirak edirdiler M H Hacili Hacinski Q Qarabeyov I Asurbeyov M Muxtarov A Agayev M Nagiyev E I Ceferov ve basqalari Cemiyyet savadin ve ibtidai tehsilin yayilmasinda yardimi esas gotururdu Bu isin heyata kecirilmesi ucun cemiyyet movcud mekteblere medreselere komek etmeyi ve ya onlari oz vesaitleri ile acmagi vacib sayirdi Umumilikde 1907 1912 ci ile qeder maariflendirici cemiyyetin 15 mektebi acilmisdi ki onlarin saxlanmasina 32656 rubl serf edilmisdi AXC Parlamentinde fealiyyeti RedakteAzerbaycan Meclisi Mebusaninin tesisi haqqinda qanununa 1918 19 noyabr esasen Cumhuriyyet Parlamentine secilmisdi Bundan evvel Baki seher dumasinin uzvu olmusdu Parlamentde evvelce Biterefler fraksiyasinin uzvu olan Ehmedov 1919 ilin oktyabrinda bu fraksiyada bas vermis parcalanmadan sonra bir nece biterefle birlikde Musavat fraksiyasina kecmisdir 3 Parlamentdeki bezi cixislarinda Esedulla bey Baki seherindeki ve dumadaki veziyyetden behs edir problemleri aciq sekilde sadalayir Onun parlamentdeki en maraqli cixisi ise ermeni vehsiliyi ve bundan xilas yolu ile baglidir Azerbaycan Cumhuriyyeti Parlamentinin 29 iyul 1919 cu il tarixli 60 ci iclasinda muzakire edilen meselelerden biri esgeri xidmetin muddeti baresinde qanun layihesi olur Movzu ile bagli Esedulla Ehmedov da cixis edir tekliflerini vererek bildirir 4 Yaxsi nizam gormus qirx nefer esger icabinda bir qalaya bedeldir Amma nizamsiz esger kuceden yigilanlar tufengleri yere tokurler Inad lazim deyil Yalniz o fikri mudafie edenler esgerlik gormeyen ve bilmeyenlerdir Men dord il esgerlik muddeti olmasini isterdim Feqet indiki zamani nezere alaraq komisyonun reyine men de serikem Esgerlik muddeti iki il olsun Parlamentdeki bezi cixislarinda Esedulla bey Baki seherindeki ve dumadaki veziyyetden behs edir problemleri aciq sekilde sadalayir Onun parlamentdeki en maraqli cixisi ise ermeni vehsiliyi ve bundan xilas yolu ile baglidir 9 mart 1920 ci il tarixli 132 ci iclasda Esedulla Ehmedov asagidaki cixisi edir Men indi elli yasina kecmisem tecrubelerle gormusem ki dasnaq firqesi is basinda olduqca ermeni fuqerasi dinc olmayacaq O meqsed ki dasnaqlar ozleri ucun goturubler men usaqliqdan gorurem ki o bu felaketi verecek Ne qeder hokumetler deyisir sosialistler olur mensevik olur dasnaqlarin nezerinde biz yene de muselmaniq Osmanli olur bolsevik olur yene muselmaniq Onlarin meqsedi muselmanlari qirib mehv etmekdir Bu artiq bir heqiqetdir Esedulla Ehmedovun mezariOlumu RedakteEsedulla Ehmedovun heyatdan kocmesine esas sebeblerden biri nevesi Kerimaganin balaca qardasi Suleyman Kerimovun facieli olumu olur Suleyman 1941 ci ilde SSRI nin Ukraynadaki serhed qosunlarinda zastava komandiri idi Onun komandir oldugu zastava Vermaxt hisselerinin hucumlarina siper gelir Herbi anda sadiq qalan zastava igidlikle helak olur Bu xeber Esedulla Ehmedovu xeyli sarsidir ve 1941 ci ilde Esedulla bey Baki seherinde vefat edir Ilk evveller Kirov parkina cevrilen Cemberekendde defn olunsa da daha sonra mezari Yasamal qebiristanligina kocurulmus burada defn edilmisdir 5 Istinadlar Redakte Kosmos fatehlerinin serkerdesi 2020 08 04 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 10 15 Cumhuriyyet deputatinin nevesi Tagiyev vacib senedleri babama hevale edib Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi I cild Lider nesriyyat Baki 2004 seh 260 261 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlament stenoqrafik hesabatlar Baki 1998 Cumhuriyyet deputatinin nevesi Tagiyev vacib senedleri babama hevale edib 2020 08 10 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 10 15 Menbe https az wikipedia org w index php title Esedulla Ehmedov amp oldid 6903763, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
