Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əsgəri Mükəlləfiyyət haqqında müvəqqəti qanun — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətində orduya çağırış və hərbi səfərbərlik işini tənzimləyən hüquqi sənəd.
Qanunun qəbul edilməsi
Azərbaycan Hökuməti tərəfindən 1918-ci il oktyabrın 11-də qəbul edilmişdir. Azərbaycan Hökumətinin hərbi qanunvericilik sahəsində qəbul etdiyi ilk mühüm sənədlərdən biri idi. Həmin qanuna görə 17 yaşına çatmış hər bir gənc hərbi mükəlləfiyyətli hesab edilirdi. 18 və 19 yaşlarında olanlar xidmətqabağı 2-ci dərəcəli ehtiyatda sayılırdılar. Bu gənclər yalnız müharibə vaxtı xidmətə cəlb olunurdular. 20 yaşlı gənclər zərurətdən asılı olaraq ya tam, ya da qismən xidmətə çağırılırdılar. Hərbi xidmət müddəti piyada və nəqliyyat qoşunlarında 2 il, digər qoşun növlərində isə 3 il idi. Hərbi xidməti başa vurduqdan sonra keçmiş əsgərlərin 1-ci dərəcəli ehtiyatda xidməti piyadalar üçün 40 yaşına, digər qoşun növlərində olanlar üçün isə 38 yaşınadək davam edirdi. Müvəqqəti qanunun böyük hissəsi çağırışdan möhlətə və güzəştlərə həsr edilmişdi. Ailə vəziyyətinə, səhhətinə, tutduğu vəzifələrə görə kimlərə möhlət və güzəştlər verildiyi konkret göstərilirdi. Çağırışa Əxzi-əsgər idarəsi rəhbərlik bu qanunun yerlərdə izahı və təbliğ olunması, xidmət yaşı çatanların toplanılaraq qəza əsgər idarələrinə göndərilməsi, əsgərlikdən yayınanların və fərarilərin axtarılıb tapılması qəza qayməqamlarına (rəislərinə) həvalə olunurdu. Müvəqqəti qanuna əsasən Əxzi-əsgər şöbələrinin nəzdində həkim-müayinə komissiyaları yaradılmışdı. Çağırışçıların qoşun növləri üzrə bölüşdürülməsi həkim komissiyasının qərarına əsasən həyata keçirilirdi.
Ləğv edilməsi
Türk hərbi qüvvələrinin Azərbaycanda olduğu vaxt qəbul edilmiş bir sıra hüquqi sənədlər, o cümlədən Müvəqqəti qanun natamam və yerli şəraitə uyğun olmadığı üçün hərbi nazir Səməd bəy Mehmandarovun 1919-cu il 5 fevral tarixli əmri ilə ləğv edildi. Azərbaycan Hökuməti tərəfindən yeni qanun layihəsi hazırlanana qədər çağırış işi çar Rusiyası dövründə qəbul edilmiş hüquqi sənədlər əsasında tənzimlənirdi.
Mənbə
- Süleymanov M., Azərbaycan ordusu (1918–1920), B., 1998.
İstinadlar
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası. I cild. Bakı: "Lider". 2004. səh. 401. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Esgeri Mukellefiyyet haqqinda muveqqeti qanun Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinde orduya cagiris ve herbi seferberlik isini tenzimleyen huquqi sened 1 Mundericat 1 Qanunun qebul edilmesi 2 Legv edilmesi 3 Menbe 3 1 IstinadlarQanunun qebul edilmesiredakteAzerbaycan Hokumeti terefinden 1918 ci il oktyabrin 11 de qebul edilmisdir Azerbaycan Hokumetinin herbi qanunvericilik sahesinde qebul etdiyi ilk muhum senedlerden biri idi Hemin qanuna gore 17 yasina catmis her bir genc herbi mukellefiyyetli hesab edilirdi 18 ve 19 yaslarinda olanlar xidmetqabagi 2 ci dereceli ehtiyatda sayilirdilar Bu gencler yalniz muharibe vaxti xidmete celb olunurdular 20 yasli gencler zeruretden asili olaraq ya tam ya da qismen xidmete cagirilirdilar Herbi xidmet muddeti piyada ve neqliyyat qosunlarinda 2 il diger qosun novlerinde ise 3 il idi Herbi xidmeti basa vurduqdan sonra kecmis esgerlerin 1 ci dereceli ehtiyatda xidmeti piyadalar ucun 40 yasina diger qosun novlerinde olanlar ucun ise 38 yasinadek davam edirdi Muveqqeti qanunun boyuk hissesi cagirisdan mohlete ve guzestlere hesr edilmisdi Aile veziyyetine sehhetine tutdugu vezifelere gore kimlere mohlet ve guzestler verildiyi konkret gosterilirdi Cagirisa Exzi esger idaresi rehberlik bu qanunun yerlerde izahi ve teblig olunmasi xidmet yasi catanlarin toplanilaraq qeza esger idarelerine gonderilmesi esgerlikden yayinanlarin ve ferarilerin axtarilib tapilmasi qeza qaymeqamlarina reislerine hevale olunurdu Muveqqeti qanuna esasen Exzi esger sobelerinin nezdinde hekim muayine komissiyalari yaradilmisdi Cagiriscilarin qosun novleri uzre bolusdurulmesi hekim komissiyasinin qerarina esasen heyata kecirilirdi 1 Legv edilmesiredakteTurk herbi quvvelerinin Azerbaycanda oldugu vaxt qebul edilmis bir sira huquqi senedler o cumleden Muveqqeti qanun natamam ve yerli seraite uygun olmadigi ucun herbi nazir Semed bey Mehmandarovun 1919 cu il 5 fevral tarixli emri ile legv edildi Azerbaycan Hokumeti terefinden yeni qanun layihesi hazirlanana qeder cagiris isi car Rusiyasi dovrunde qebul edilmis huquqi senedler esasinda tenzimlenirdi 1 MenberedakteSuleymanov M Azerbaycan ordusu 1918 1920 B 1998 Istinadlarredakte 1 2 3 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi I cild Baki Lider 2004 seh 401 ISBN 9952 417 14 2 Menbe https az wikipedia org w index php title Esgeri Mukellefiyyet haqqinda muveqqeti qanun amp oldid 5967018