Əmlaka sahib olma hüququ — Hüquqi noqteyi nəzərdən vətəndaşa məxsusdur. Əmlak sahibi ona məxsus olan əmlakın rəsmi qaydada sənədləşdirməsini təmin etməlidir.
Tarixi
Bu iddiaların tarixi mənşəyi və kökü qədim Roma hüququ ilə bağlıdır. Roma hüququnda mülkiyyət hüququ, əsasən, ya vindikasiya iddiası ilə, ya da neqator iddia ilə müdafiə olunurdu.
Mülki Hüquqda
Mülki hüquqda ənənəvi olaraq iki klassik iddia növündən istifadə edilir: vindikasiya iddiasından; neqator iddiasından. Vindikasiya hüququnun subyekti tələb olunan şeyə öz hüququnu, yaxud ona sahibliyinin əsasını (titul) sübut etməli olan əmək mülkiyyətçisidir. Neqator iddasının məqsədi mülkiyyətçinin və digər titul sahibinin əşyaya sahiblikdən məhrum etmə ilə bağlı olmayan digər salahiyyətlərini (istifadə və sərəncam səlahiyyətini) müdafiə etməklə pozulmuş hüquqları bərpa etməkdən ibarətdir.
Əmlakın həbsi, yəni onun siyahıya alınması və ona aid sərəncam verməyə qadağan qoyulması qanunda birbaşa nəzərdə tutulmuş hallarda zərərin ödənilməsi haqqında məhkəmə qətnaməsinin və ya əmlakın müsadirə haqqında hökmün icrasını, məhkəmədə iddianın qaldırılması (belə hallarda o,adətən, məhkəmə icraçısı tərəfindən həyata keçirilir) zamanı vətəndaşların və hüquqi şəxslərin digər əmək hüquqlarını təmin edən, yaxud vərəsəliyin açılması zamanı vərəsələrin əmlak hüquqlarını qorumaq məqsədilə (bu halda o, notarius tərəfindən həyata keçirilir) tətbiq edilən tədbirdi.
Əmlaka sahib olma hüququ Azərbaycan qanunvericiliyində
Azərbaycan Respublikasınln Mülki Məcəlləsinin 157.3-cü maddəsinə əsasən, əmlak onu özgəninkiləşdirməyə hüququ olmayan şəxsdən əvəzli əldə edildikdə və əldə edən bunu bilmədikdə və bilə bilmədikdə (vicdanlı sahib) mülkiyyətçi əmlakı əldə edəndən ancaq o halda tələb edə bilər ki, əmlak mülkiyyətçini özü tərəfindən və ya mülkiyyətçini sahibliyə verdiyi şəxs tərəfindən itirilmiş və ya onların hər hansı birindən oğurlanmış və ya özlərinin iradəsindən asılı olmayaraq başqa yolla onların sahibliyindən çıxmış olsun. Əmlak onu özgəninkiləşdirməyə hüququ olmayan şəxsdən əvəzsiz əldə edildikdə mülkiyyətçi əmlakı bütün hallarda tələb edə bilər. Bundan fərqli olaraq mülkiyyətçinin vicdanlı sahibindən əmlakını geri tələbetmə məsələsi bir qədər mürəkkəbdir. Mülkiyyətçi əmlakı vicdanla əldə edən şəxsdən aşağıdakı 3 şərtlərdən biri mövcud olduqda tələb edə bilər:
Əmlak mülkiyyətçi tərəfindən və ya onun razılığı ilə sahibliyinə verilmiş şəxs tərəfindən itirilmiş olduqda.
Əmlak hər birindən oğurlanmış olduqda.
Əmlak onların iradəsindən asılı olmayaraq sair yollarla onların sahibliyindən çıxmış olduqda.
Göstərilən bu üç şərtdən biri mövcud olarsa mülkiyyətçi öz əmlakını vicdanlı sahibindən geri tələb edə bilər. Əgər əmlak mülkiyyətçinin kobud diqqətsizliyi nəticəsində onun sahibliyindən çıxmışdırsa, barada əmlakın geri tələb edilməsi məsləsi bir qədər mürəkkəbləşir. Mülkiyyətçi öz əmlakını saxlamaq üçün başqasına vermişsə və həmin şəxs mülkiyyətçinin etibarından sui-istifadə edərək onu vicdanlı əldə edənə satırsa, bu halda vindikasiya iddiası vicdanlı əldə edənə qarşı qaldırıla bilməz. Bu hallarda qanun əmlakı vicdanlı əldə edənin hüquqlarını qoruyur və o mürəkkəb hüquqi tərkiblər əsasında əldə etdiyi əmlakın mülkiyyətçisi olur.
Mülkiyyətçinin əlində olan əmlakın onun iradəsilə əlindən çıxdığı halda əmlakı əvəzli surətdə vicdanlı əldə edən mülkiyyətçiyə dəyən ziyanın əvəzini ödəməli olur. Bu zaman mülkiyyətçidən fərqli olaraq əmlakı əldə edən əmlakı satan haqqında daha çox təsəvvürə malik olur. Buna əsasən, əmlak mülkiyyətçiyə qaytarılır, əmlakı əvəzli surətdə vicdanlı əldə edən ona dəymiş ziyanın satıcı tərəfindən ödənilməsi tələbini irəli sürmək imkanı əldə edir.
İ.B. Novitski. Roma hüququ. Dərslik. Rus dilindən M.P.Əsgərovanın tərcüməsi. Bakı. 1999, s.89; Д.В. Дождев. Римское частное право. Учебник М.1999.с.29.
Толстой Ю.К. Социалистическая собственность и оперативное управление, Проблемы гражданское права. Л., 1987, с. 103
Xarici keçidlər
Aprel 30, 2023
əmlaka, sahib, olma, hüququ, məqaləyə, hansısa, kateqoriya, əlavə, edilməmişdir, məqaləyə, kateqoriyalar, əlavə, edərək, töhfə, verə, bilərsiz, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, e. Bu meqaleye hansisa kateqoriya elave edilmemisdir Meqaleye kateqoriyalar elave ederek tohfe vere bilersiz Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Emlaka sahib olma huququ Huquqi noqteyi nezerden vetendasa mexsusdur Emlak sahibi ona mexsus olan emlakin resmi qaydada senedlesdirmesini temin etmelidir Mundericat 1 Tarixi 2 Mulki Huquqda 3 Emlaka sahib olma huququ Azerbaycan qanunvericiliyinde 4 Hemcinin bax 5 Istinadlar 6 Xarici kecidlerTarixi RedakteBu iddialarin tarixi menseyi ve koku qedim Roma huququ ile baglidir 1 Roma huququnda mulkiyyet huququ esasen ya vindikasiya iddiasi ile ya da neqator iddia ile mudafie olunurdu 2 Mulki Huquqda RedakteMulki huquqda enenevi olaraq iki klassik iddia novunden istifade edilir vindikasiya iddiasindan neqator iddiasindan Vindikasiya huququnun subyekti teleb olunan seye oz huququnu yaxud ona sahibliyinin esasini titul subut etmeli olan emek mulkiyyetcisidir Neqator iddasinin meqsedi mulkiyyetcinin ve diger titul sahibinin esyaya sahiblikden mehrum etme ile bagli olmayan diger salahiyyetlerini istifade ve serencam selahiyyetini mudafie etmekle pozulmus huquqlari berpa etmekden ibaretdir Emlakin hebsi yeni onun siyahiya alinmasi ve ona aid serencam vermeye qadagan qoyulmasi qanunda birbasa nezerde tutulmus hallarda zererin odenilmesi haqqinda mehkeme qetnamesinin ve ya emlakin musadire haqqinda hokmun icrasini mehkemede iddianin qaldirilmasi bele hallarda o adeten mehkeme icracisi terefinden heyata kecirilir zamani vetendaslarin ve huquqi sexslerin diger emek huquqlarini temin eden yaxud vereseliyin acilmasi zamani vereselerin emlak huquqlarini qorumaq meqsedile bu halda o notarius terefinden heyata kecirilir tetbiq edilen tedbirdi 3 Emlaka sahib olma huququ Azerbaycan qanunvericiliyinde RedakteAzerbaycan Respublikasinln Mulki Mecellesinin 157 3 cu maddesine esasen emlak onu ozgeninkilesdirmeye huququ olmayan sexsden evezli elde edildikde ve elde eden bunu bilmedikde ve bile bilmedikde vicdanli sahib mulkiyyetci emlaki elde edenden ancaq o halda teleb ede biler ki emlak mulkiyyetcini ozu terefinden ve ya mulkiyyetcini sahibliye verdiyi sexs terefinden itirilmis ve ya onlarin her hansi birinden ogurlanmis ve ya ozlerinin iradesinden asili olmayaraq basqa yolla onlarin sahibliyinden cixmis olsun Emlak onu ozgeninkilesdirmeye huququ olmayan sexsden evezsiz elde edildikde mulkiyyetci emlaki butun hallarda teleb ede biler Bundan ferqli olaraq mulkiyyetcinin vicdanli sahibinden emlakini geri telebetme meselesi bir qeder murekkebdir Mulkiyyetci emlaki vicdanla elde eden sexsden asagidaki 3 sertlerden biri movcud olduqda teleb ede biler Emlak mulkiyyetci terefinden ve ya onun raziligi ile sahibliyine verilmis sexs terefinden itirilmis olduqda Emlak her birinden ogurlanmis olduqda Emlak onlarin iradesinden asili olmayaraq sair yollarla onlarin sahibliyinden cixmis olduqda Gosterilen bu uc sertden biri movcud olarsa mulkiyyetci oz emlakini vicdanli sahibinden geri teleb ede biler Eger emlak mulkiyyetcinin kobud diqqetsizliyi neticesinde onun sahibliyinden cixmisdirsa barada emlakin geri teleb edilmesi meslesi bir qeder murekkeblesir Mulkiyyetci oz emlakini saxlamaq ucun basqasina vermisse ve hemin sexs mulkiyyetcinin etibarindan sui istifade ederek onu vicdanli elde edene satirsa bu halda vindikasiya iddiasi vicdanli elde edene qarsi qaldirila bilmez Bu hallarda qanun emlaki vicdanli elde edenin huquqlarini qoruyur ve o murekkeb huquqi terkibler esasinda elde etdiyi emlakin mulkiyyetcisi olur Mulkiyyetcinin elinde olan emlakin onun iradesile elinden cixdigi halda emlaki evezli suretde vicdanli elde eden mulkiyyetciye deyen ziyanin evezini odemeli olur Bu zaman mulkiyyetciden ferqli olaraq emlaki elde eden emlaki satan haqqinda daha cox tesevvure malik olur Buna esasen emlak mulkiyyetciye qaytarilir emlaki evezli suretde vicdanli elde eden ona deymis ziyanin satici terefinden odenilmesi telebini ireli surmek imkani elde edir Hemcinin bax RedakteIstinadlar Redakte Rimskoe chastnoe pravo Uchebnik Pod red I B Novickogo I S Pereterskogo M 1999 s 197 200 I Puhan M Polenak Akimovskaya I B Novitski Roma huququ Derslik Rus dilinden M P Esgerovanin tercumesi Baki 1999 s 89 D V Dozhdev Rimskoe chastnoe pravo Uchebnik M 1999 s 29 Tolstoj Yu K Socialisticheskaya sobstvennost i operativnoe upravlenie Problemy grazhdanskoe prava L 1987 s 103Xarici kecidler Redakte Menbe https az wikipedia org w index php title Emlaka sahib olma huququ amp oldid 6924444, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
