Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Əliqulu xan Püsyan (1890-1916) azadlıq mücahidi, İran ordusunun mayoru.
| Əliqulu xan Püsyan | |
|---|---|
| Əliqulu xan Həmzə xan oğlu Püsyan | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Təbriz |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Şiraz |
| Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu |
Həyatı
Əliqulu xan Həmzə xan oğlu 1890-cı ildə Təbriz şəhərində dünyaya gəlmişdi. Əslən Qarabağın Püsyan (indiki Qubadlı rayonundan) mahalındandır. O, təhsilini Təbriz şəhərində almışdı. 1913-cü ildə Tehranda jandarm zabitlik məktəbini bitirdikdən sonra, kapitan dərəcəsilə jandarm qüvvələri sırasına qəbul olmuşdu. 1914-cü ilin ortalarında göndərilmiş Əliqulu xan əvvəlcə Borazcan, Kazerun jandarm, qüvvələrinin komandiri vəzifəsində çalışmış, sonra 1915-ci ilin əvvələrində Şiraza çağırılmış, isveçli zabitlər Şirazdan getdikdən sonra Əliqulu xan mayor dərəcəsilə Şirazdan, sonra da bütün Fars əyalətinin jandarm qüvvələrinin komandiri vəzifəsinə qədər yüksəlmişdi.
Mayor Əliqulu xan 1915-ci ilin əvvəlindən İngiltərə təcavüzkarlarına nifrət bəsləmiş və ölkənin istiqlalını qorumaq üçün daim çarə yolları axtarmışdı. Mayor Əliqulu xan Borazcandan Şiraza getdikdən sonra İDP-nin fəal bir üzvü kimi ilk partiya təşkilatlarının güclənməsində var qüvvəsilə çalışmışdı. Mayor Əliqulu xan ölkənin xarici dövlətlər tərəfindən işğal edilməsini, onun müstəmləkəyə çevrilməsinin qarşısını almıq məqsədilə Fars əyalətində mütərəqqi və mübariz qüvvələri birləşdirməkdə, xüsüsilə jandarm zabitlərini, onun sıravi nəfərlərini vətəni müdafiə uğrunda mübarizə sıralarına sövq etdirməkdə fəaliyyət göstərmişdir. 1915-ci il noyabrın 10-da Şirazda başlanmış silahi üsyana, 1916-cı ilin aprelin 10-adək Şirazda yaranmış xalq hakimiyyətinin rəhbər orqanı olan vahid komitəyə mayor Əliqulu xan başçılıq etmişdir. Rüknzadə Adəmiyyət birinci dünya müharibəsi dövründə "Farsın müstəqil bir əyalət kimi qorunub saxlanması, İranın istiqlalı üçün bu əyalətdən bir istinadgah kimi istifadə edilməsi" fikrinin ilk dəfə mayor Əliqulu xan tərəfindən irəli sürülməsini öz əsərində dəfələrlə qeyd etmişdir.
Mayor Əliqulu xan Püsyan 1916-cı ildə düşmənlərin əlinə düşməmək üçün özünü öldürmüşdü.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu. Püsyan eli. Bakı: Elm, 2010.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eliqulu xan Pusyan 1890 1916 azadliq mucahidi Iran ordusunun mayoru Eliqulu xan PusyanEliqulu xan Hemze xan oglu PusyanDogum tarixi 1890Dogum yeri TebrizVefat tarixi 1916Vefat yeri SirazFealiyyeti herbi qulluqcuHeyatiEliqulu xan Hemze xan oglu 1890 ci ilde Tebriz seherinde dunyaya gelmisdi Eslen Qarabagin Pusyan indiki Qubadli rayonundan mahalindandir O tehsilini Tebriz seherinde almisdi 1913 cu ilde Tehranda jandarm zabitlik mektebini bitirdikden sonra kapitan derecesile jandarm quvveleri sirasina qebul olmusdu 1914 cu ilin ortalarinda gonderilmis Eliqulu xan evvelce Borazcan Kazerun jandarm quvvelerinin komandiri vezifesinde calismis sonra 1915 ci ilin evvelerinde Siraza cagirilmis isvecli zabitler Sirazdan getdikden sonra Eliqulu xan mayor derecesile Sirazdan sonra da butun Fars eyaletinin jandarm quvvelerinin komandiri vezifesine qeder yukselmisdi Mayor Eliqulu xan 1915 ci ilin evvelinden Ingiltere tecavuzkarlarina nifret beslemis ve olkenin istiqlalini qorumaq ucun daim care yollari axtarmisdi Mayor Eliqulu xan Borazcandan Siraza getdikden sonra IDP nin feal bir uzvu kimi ilk partiya teskilatlarinin guclenmesinde var quvvesile calismisdi Mayor Eliqulu xan olkenin xarici dovletler terefinden isgal edilmesini onun mustemlekeye cevrilmesinin qarsisini almiq meqsedile Fars eyaletinde mutereqqi ve mubariz quvveleri birlesdirmekde xususile jandarm zabitlerini onun siravi neferlerini veteni mudafie ugrunda mubarize siralarina sovq etdirmekde fealiyyet gostermisdir 1915 ci il noyabrin 10 da Sirazda baslanmis silahi usyana 1916 ci ilin aprelin 10 adek Sirazda yaranmis xalq hakimiyyetinin rehber orqani olan vahid komiteye mayor Eliqulu xan basciliq etmisdir Ruknzade Ademiyyet birinci dunya muharibesi dovrunde Farsin musteqil bir eyalet kimi qorunub saxlanmasi Iranin istiqlali ucun bu eyaletden bir istinadgah kimi istifade edilmesi fikrinin ilk defe mayor Eliqulu xan terefinden ireli surulmesini oz eserinde defelerle qeyd etmisdir Mayor Eliqulu xan Pusyan 1916 ci ilde dusmenlerin eline dusmemek ucun ozunu oldurmusdu MenbeEnver Cingizoglu Pusyan eli Baki Elm 2010 Hemcinin baxHemze xan Pusyan