fbpx
Wikipedia

Əli Nazim

Avqust 08, 2021

Mahmudzadə Ələkbər Mahmud oğlu (Əli Nazim) (24 noyabr 1906(1906-11-24), Təbriz – 23 avqust 1941(1941-08-23), Bakı) – Azərbaycan sovet tənqidçisi və ədəbiyyatşünası, 1934-cü ildən AYB-nın üzvü.

Əli Nazim
Ələkbər Mahmud oğlu Mahmudzadə
Doğum tarixi 24 noyabr 1906(1906-11-24)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 23 avqust 1941(1941-08-23) (34 yaşında)
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı
Təhsili
  • Leninqrad Şərq İnstitutu[d]
Fəaliyyəti şair, ədəbiyyat tənqidçisi, yazıçı, ədəbiyyat tarixçisi
Əsərlərinin dili azərbaycanca
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Əli Nazim 1906-cı ildə Cənubi Azərbaycanın Təbriz şəhərində dünyaya gəlmişdir. İlk təhsilini də orada "Mədrəseyi-Nicat"da almış, farsca yazıb oxumağı öyrənmişdir. O, 1916-cı ildə Batumidə yaşayan ailəsinin yanına gedib, orada rus dilini öyrənir. 1922-ci ildə Səməd Ağaoğlunun Batumidə yeni əlifba komitəsi təşkil etdiyi zaman Ə.Nazim də komitənin işində fəal iştirak etmişdir. O, 1922-ci ildə Bakıya köçüb, burada pedaqoji texnikumda oxuyub. Texnikumda oxuduğu illərdə "Yeni yol" və "Kommunist" qəzetlərində məqalələr dərc etdirmişdir.

Texnikumu bitirdikdən sonra 1925-ci ildə Leninqrad Şərqşünaslıq İnstitutuna daxil olmuşdur. Ə.Nazim məşhur sovet şərqşünasları akademik A.N.Samoyloviç və professor Y.Bertelsin tələbəsi olub. O, institutda oxumaqla yanaşı, tənqidi fəaliyyətini də davam etdirmiş və müasir ədəbiyyatın aktual problemlərinə dair məqalələr yazaraq Bakıya göndərmişdir. Bu məqalələr "Kommunist", "Maarif və mədəniyyət" səhifələrində işıq üzü görüb. Əli Nazim 1927-ci ildə institutun son kursunda oxuyarkən Türkiyəyə elmi ezamiyyətə göndərilib. Beləliklə, Türkiyə mətbuatında onun müasir Azərbaycan ədəbiyyatı haqqında geniş məqaləsi çıxmışdır. Ezamiyyətdən qayıdandan sonra Əli Nazim Moskva Kommunist Akademiyasının aspiranturasına daxil olub. Burada ədəbiyyatşünas professor V.F.Pereverzevin mühazirələrini dinləmişdir.

Fəaliyyəti

Əmək fəaliyyəti

Əli Nazim 1930-cu ildə o, aspiranturanı əla qiymətlərlə bitirərək Kommunist Akademiyasının elmi işçisi, SSRİ xalqları ədəbiyyatı və incəsənəti bölməsinin elmi katibi vəzifələrində işləyib (1927–1932). Həmin il o, kommunist partiyası sıralarına daxil olub. 30-cu illərin əvvəllərində Ə.Nazim öz fəaliyyətini Bakıda davam etdirmişdir. O, Azərbaycan Elmi-Tədqiqat İnstitutunun ədəbiyyat şöbəsinin müdiri və Ali Pedaqoji İnstitutda kafedra müdiri vəzifələrində çalışmışdır. O, ədəbiyyat nəzəriyyəsi, poetika, poetika tarixi, ədəbiyyat tarixi və s. kurslar üzrə mühazirələr oxuyub, seminar aparıb. O, eyni zamanda, tənqidçi kimi də fəaliyyət göstərmişdir. Azərbaycan Sovet Yazıçıları İttifaqı İdarə Heyətinin və bir sıra mətbuat orqanı redaksiya heyətinin üzvü olmuşdur. Rus dilində nəşr olunan "Ədəbiyyat ensiklopediyası"nın şöbə redaktoru kimi fəaliyyət göstərən Əli Nazim burada Azərbaycan və türk ədəbiyyatı haqqında məqalələr dərc etdirmişdir.

Yaradıcılığı

Əli Nazimin ilk məqalə və şeirləri 1921-ci ildə Batumidə çıxan "İştirak" qəzetində çap olunub. Onun tənqidi fəaliyyəti bütünlüklə on beş ilə yaxın bir vaxtı əhatə edir. İyirminci illərdə tənqidin ən aktual məsələsi ədəbiyyat və inqilab problemi, yeni ədəbiyyat və onun hansı yollarla yaradılması problemi idi. Ə.Nazim Azərbaycanda bu problemə müraciət edən ilk sovet tənqidçilərindən biri olmuşdur. Onun 1924–25-ci illərdə nəşr olunmuş məqalələrində — "Yeni yol" qəzetində dərc olunmuş "Ədəbi ehtiyaclarımız" (1924), "Yeni həyat və yeni ədəbiyyat" (1924), "Ədəbiyyatımız və ədəbiyyat tariximiz" (1925) kimi məqalələrində, sosialist çevrilişi ilə ölkədə əmələ gələn ictimai-siyasi və mədəni dəyişiklikləri əks etdirmişdir.

Tənqidçinin xüsusi diqqət yetirdiyi problemlər sırasında yeni ədəbiyyatın yaradıclıq siması, ədəbiyyatda ideyalılıq və sinfilik problemləri olmuşdur. Onun "Bugünkü ədəbiyyatımız haqqında", "Proletar ədəbiyyatı ətrafında", "Bugünkü Azərbaycan ədəbiyyatı və onun ictimai məfkurəvi siması", "Süleyman Rüstəm haqqında kiçik bir mülahizə", "Günəşi içirik… günəşlənirik", "Yeni vəzifələr qarşısında", "Mədəni inqilab və mədəni irs məsələsi", "Çığırdaşlarımız haqqında","Yeni Azərbaycan ədəbiyyatı", "Proletar ədəbiyyatımızın yaradıcılıq siması", "Ədəbiyyatımızı bolşevikləşdirmək və həqiqi proletar ədəbiyyatı yaratmaq…", "Şeirimizin və şüurumuzun xəstəlikləri haqqında", "Üç şeir" və məqalələri müasir ədəbiyyatın yaradıclıq məsələlərinə həsr olunmuşdur.

1930-cu iilərdə Plexanovun ətrafında tənqidlərin kəskinləşdiyi bir dövrdə Ə.Nazim yazırdı ki, "… Plexanov təsiri altında olmayan tənqidçimiz olomamışdır". Bilavasitə özündən danışarkən tənqidçi göstərirdi ki, "o, 1926-cı ildən 1930-cu ilə qədər öz məqalələrində böyük dərəcədə Plexanov təsiri altında olmuş, bir çox mühüm əsərləri Plexanov nöqteyi-nəzərindən qoyub həll etmişdir".

Azərbaycan sovet poeziyasının bir sıra ciddi problemləri tənqidçinin "Şeirimizin və şüurumuzun xəstəlikləri haqqında" adlı çox geniş və dərin məzmunlu məqaləsində əsaslı şəkildə qoyulub işıqlandırılmışdır. 1920-ci illərdə onun mərkəzi mətbuatda məqalələri nəşr olunurdu. Məsələn, "Azərbaycan ədəbiyyatı"(1929), "Xırda burjua ziyalılığı proletar ədəbiyyatı pərdəsi altında" (1930) məqalələri Moskva jurnallarında çap olunmuşdur. Otuzuncu illərdə Ə.Nazim bu sahədə fəaliyyətini daha da genişləndirir, mərkəzi mətbuatda, Zaqafqaziya mətbuatında iştirak edir. Alimin 1933-cü ildə "Marks və Engelsin estetik görüşləri haqqında" məqaləsi Azərbaycanda bu sahədə ilk təşəbbüslərdən biri kimi qiymətləndirilir. 30-cu illərdə Ə.Nazimin yaradıclığında sovet ədəbiyyatının tarixən qısa dövr ərzində keçdiyi yolu ümumiləşdirmək meyli nəzərə çarpırdı və bu onun "Proletar diktaturası dövründə Azərbaycan ədəbiyyatı" oçerkində özünü büruzə verirdi.

Ə.Nazimin yaradıclıq yolunu və təkamülünü öyrənməyə xüsusi maraq göstərdiyi yazıçılardan biri Cəfər Cabbarlı olmuşdur. Onun "Almaz", "Yaşar"a doğru (1935), "Cəfər Cabbarlının yaradıcılıq yolu" (1934–35), "Cəfər Cabbarlı" (1935) mövcuddur. Alim həmçinin dünya və SSRİ xalqları ədəbiyyatları, Firdovsi, Nəvai, Xəyyam, Höte kimi şəxsiyyətlər haqqında məqalələr yazmışdır. Ə.Nazimin müraciət etdiyi sənətkarlar arasında Vladimir Mayakovski xüsusi yer tuturdu. O, yazırdı: "Biz hər şeydən əvvəl, Mayakovskinin böyük sənətini, onun necə, hansı yollarla inqilabın ən yaxşı, ən istedadlı şairi olmasını öyrənməliyik".

Məqalələri

  • "Aydın"
  • "İblis"
  • "Lahuti"
  • "Şair qız"
  • "Ömər Xəyyam"
  • "M.A.Şoloxov"
  • "Höte və biz"
  • "Cəfər Cabbarlı"
  • "Sabir Tahirzadə"
  • "Mayakovskini öyrənək"
  • "Ədəbiyyatmı? Xalqmı?"
  • "Oktyabr və tənqidimiz"
  • "Gənc qələmlər haqqında"
  • "Əbdürrəhim Haqverdiyev"
  • "Yeni üslub yaratmalıyıq"
  • "Firdovsi və yaradıclığı"
  • "Molla Nəsrəddin haqqında"
  • "Simurqun yaradıclıq yolu"
  • "Dramaturgiyamızın yolları"
  • "Xəzərdən Qara dənizə qədər"
  • "Yeni həyat və yei ədəbiyyat"
  • "Rus Oktyabr ədəbiyyatı və biz"
  • "Günəşi içirik... günəşlənirik"
  • "Bugünkü ədəbiyyatımız haqqında"
  • "Cəfər Cabbarlının yaradıclıq yolu"
  • "Klassikləri Lenincəsinə öyrənməli"
  • "Cəlil Məmmədquluzadə və yaradıclığı"
  • "Ədəbiyyatımız və ədəbiyyat tariximiz"
  • "Azərbaycan xalq ədəbiyyatından. Bayatılar"
  • "Proletar ədəbiyyatımızın yaradıclıq siması"
  • "Süleyman Rüstəm haqqında kiçik bir mülahizə"
  • "Marks və Engelsin estetik görüşləri haqqında"
  • "Molla Nəsrəddinin nəsri haqqında bir neçə qeyd"
  • "SSRİ Yazıçıları İttifaqının III plenumunda nitq"
  • "Ümumittifaq Sovet Yazıçıları qurultayında çıxış"
  • "Firdovsi və "Şahnamə"nin ədəbi-tarixi əhəmiyyəti"
  • "Proletar diktaturası dövründə Azərbaycan ədəbiyyatı"
  • "Rekonstruksiya dövrü və millətlər incəsənətinin vəzifələri"
  • "Bugünkü Azərbaycan ədəbiyyatı və onun ictimai-məfkurəvi siması"

Vəfatı

1937-ci ildə həbs olunmuş, 10 il müddətinə həbs cəzasına məhkum edilmiş, 1941-ci il avqustun 23-də həbsxanada vəfat etmişdi. 1957-ci ildə bəraət almışdır.

Ədəbiyyat

  • Fikrin karvanı. Tərtib edəni Elçin, Bakı: Yazıçı, 1984, s.209–221
  • Nizaməddin Şəmsizadə. Əli Nazim, Bakı: Tural, 2003, 256 s.
  • Vaqif Sultanlı. Azərbaycan ədəni tənqidi, Bakı: Nurlar, 2019, s.183–185

İstinadlar

  1. Əli Nazim (1979). Seçilmiş əsərləri. Bakı: "Yazıçı". 374.
  2. Rasim Tağıyev. "Qaynar ömür yolu, "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzeti, oktyabr 1976.
  3. Ə.Nazim. "Nəzəri cəbhədə bolşevik partiyalığı uğrunda". "Kommunist", 30 dekabr 1931.
  4. Ə.Nazim. "Vladimir Mayakovski". "Kommunist", 1 aprel, 1936.

Avqust 08, 2021
əli, nazim, mahmudzadə, ələkbər, mahmud, oğlu, noyabr, 1906, 1906, təbriz, avqust, 1941, 1941, bakı, azərbaycan, sovet, tənqidçisi, ədəbiyyatşünası, 1934, ildən, nın, üzvü, ələkbər, mahmud, oğlu, mahmudzadədoğum, tarixi, noyabr, 1906, 1906, doğum, yeri, təbriz. Mahmudzade Elekber Mahmud oglu Eli Nazim 24 noyabr 1906 1906 11 24 Tebriz 23 avqust 1941 1941 08 23 Baki Azerbaycan sovet tenqidcisi ve edebiyyatsunasi 1934 cu ilden AYB nin uzvu 1 Eli NazimElekber Mahmud oglu MahmudzadeDogum tarixi 24 noyabr 1906 1906 11 24 Dogum yeri Tebriz Tebriz merkezi baxsi d Tebriz sehristani Serqi Azerbaycan ostani IranVefat tarixi 23 avqust 1941 1941 08 23 34 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRITehsili Leninqrad Serq Institutu d Fealiyyeti sair edebiyyat tenqidcisi yazici edebiyyat tarixcisiEserlerinin dili azerbaycanca Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Fealiyyeti 2 1 Emek fealiyyeti 3 Yaradiciligi 4 Meqaleleri 5 Vefati 6 Edebiyyat 7 IstinadlarHeyati RedakteEli Nazim 1906 ci ilde Cenubi Azerbaycanin Tebriz seherinde dunyaya gelmisdir Ilk tehsilini de orada Medreseyi Nicat da almis farsca yazib oxumagi oyrenmisdir O 1916 ci ilde Batumide yasayan ailesinin yanina gedib orada rus dilini oyrenir 1922 ci ilde Semed Agaoglunun Batumide yeni elifba komitesi teskil etdiyi zaman E Nazim de komitenin isinde feal istirak etmisdir O 1922 ci ilde Bakiya kocub burada pedaqoji texnikumda oxuyub Texnikumda oxudugu illerde Yeni yol ve Kommunist qezetlerinde meqaleler derc etdirmisdir Texnikumu bitirdikden sonra 1925 ci ilde Leninqrad Serqsunasliq Institutuna daxil olmusdur E Nazim meshur sovet serqsunaslari akademik A N Samoylovic ve professor Y Bertelsin telebesi olub O institutda oxumaqla yanasi tenqidi fealiyyetini de davam etdirmis ve muasir edebiyyatin aktual problemlerine dair meqaleler yazaraq Bakiya gondermisdir Bu meqaleler Kommunist Maarif ve medeniyyet sehifelerinde isiq uzu gorub Eli Nazim 1927 ci ilde institutun son kursunda oxuyarken Turkiyeye elmi ezamiyyete gonderilib Belelikle Turkiye metbuatinda onun muasir Azerbaycan edebiyyati haqqinda genis meqalesi cixmisdir Ezamiyyetden qayidandan sonra Eli Nazim Moskva Kommunist Akademiyasinin aspiranturasina daxil olub Burada edebiyyatsunas professor V F Pereverzevin muhazirelerini dinlemisdir Fealiyyeti RedakteEmek fealiyyeti Redakte Eli Nazim 1930 cu ilde o aspiranturani ela qiymetlerle bitirerek Kommunist Akademiyasinin elmi iscisi SSRI xalqlari edebiyyati ve inceseneti bolmesinin elmi katibi vezifelerinde isleyib 1927 1932 Hemin il o kommunist partiyasi siralarina daxil olub 30 cu illerin evvellerinde E Nazim oz fealiyyetini Bakida davam etdirmisdir O Azerbaycan Elmi Tedqiqat Institutunun edebiyyat sobesinin mudiri ve Ali Pedaqoji Institutda kafedra mudiri vezifelerinde calismisdir O edebiyyat nezeriyyesi poetika poetika tarixi edebiyyat tarixi ve s kurslar uzre muhazireler oxuyub seminar aparib O eyni zamanda tenqidci kimi de fealiyyet gostermisdir Azerbaycan Sovet Yazicilari Ittifaqi Idare Heyetinin ve bir sira metbuat orqani redaksiya heyetinin uzvu olmusdur Rus dilinde nesr olunan Edebiyyat ensiklopediyasi nin sobe redaktoru kimi fealiyyet gosteren Eli Nazim burada Azerbaycan ve turk edebiyyati haqqinda meqaleler derc etdirmisdir 2 Yaradiciligi RedakteEli Nazimin ilk meqale ve seirleri 1921 ci ilde Batumide cixan Istirak qezetinde cap olunub Onun tenqidi fealiyyeti butunlukle on bes ile yaxin bir vaxti ehate edir Iyirminci illerde tenqidin en aktual meselesi edebiyyat ve inqilab problemi yeni edebiyyat ve onun hansi yollarla yaradilmasi problemi idi E Nazim Azerbaycanda bu probleme muraciet eden ilk sovet tenqidcilerinden biri olmusdur Onun 1924 25 ci illerde nesr olunmus meqalelerinde Yeni yol qezetinde derc olunmus Edebi ehtiyaclarimiz 1924 Yeni heyat ve yeni edebiyyat 1924 Edebiyyatimiz ve edebiyyat tariximiz 1925 kimi meqalelerinde sosialist cevrilisi ile olkede emele gelen ictimai siyasi ve medeni deyisiklikleri eks etdirmisdir Tenqidcinin xususi diqqet yetirdiyi problemler sirasinda yeni edebiyyatin yaradicliq simasi edebiyyatda ideyaliliq ve sinfilik problemleri olmusdur Onun Bugunku edebiyyatimiz haqqinda Proletar edebiyyati etrafinda Bugunku Azerbaycan edebiyyati ve onun ictimai mefkurevi simasi Suleyman Rustem haqqinda kicik bir mulahize Gunesi icirik guneslenirik Yeni vezifeler qarsisinda Medeni inqilab ve medeni irs meselesi Cigirdaslarimiz haqqinda Yeni Azerbaycan edebiyyati Proletar edebiyyatimizin yaradiciliq simasi Edebiyyatimizi bolseviklesdirmek ve heqiqi proletar edebiyyati yaratmaq Seirimizin ve suurumuzun xestelikleri haqqinda Uc seir ve meqaleleri muasir edebiyyatin yaradicliq meselelerine hesr olunmusdur 1930 cu iilerde Plexanovun etrafinda tenqidlerin keskinlesdiyi bir dovrde E Nazim yazirdi ki Plexanov tesiri altinda olmayan tenqidcimiz olomamisdir Bilavasite ozunden danisarken tenqidci gosterirdi ki o 1926 ci ilden 1930 cu ile qeder oz meqalelerinde boyuk derecede Plexanov tesiri altinda olmus bir cox muhum eserleri Plexanov noqteyi nezerinden qoyub hell etmisdir 3 Azerbaycan sovet poeziyasinin bir sira ciddi problemleri tenqidcinin Seirimizin ve suurumuzun xestelikleri haqqinda adli cox genis ve derin mezmunlu meqalesinde esasli sekilde qoyulub isiqlandirilmisdir 1920 ci illerde onun merkezi metbuatda meqaleleri nesr olunurdu Meselen Azerbaycan edebiyyati 1929 Xirda burjua ziyaliligi proletar edebiyyati perdesi altinda 1930 meqaleleri Moskva jurnallarinda cap olunmusdur Otuzuncu illerde E Nazim bu sahede fealiyyetini daha da genislendirir merkezi metbuatda Zaqafqaziya metbuatinda istirak edir Alimin 1933 cu ilde Marks ve Engelsin estetik gorusleri haqqinda meqalesi Azerbaycanda bu sahede ilk tesebbuslerden biri kimi qiymetlendirilir 30 cu illerde E Nazimin yaradicliginda sovet edebiyyatinin tarixen qisa dovr erzinde kecdiyi yolu umumilesdirmek meyli nezere carpirdi ve bu onun Proletar diktaturasi dovrunde Azerbaycan edebiyyati ocerkinde ozunu buruze verirdi E Nazimin yaradicliq yolunu ve tekamulunu oyrenmeye xususi maraq gosterdiyi yazicilardan biri Cefer Cabbarli olmusdur Onun Almaz Yasar a dogru 1935 Cefer Cabbarlinin yaradiciliq yolu 1934 35 Cefer Cabbarli 1935 movcuddur Alim hemcinin dunya ve SSRI xalqlari edebiyyatlari Firdovsi Nevai Xeyyam Hote kimi sexsiyyetler haqqinda meqaleler yazmisdir E Nazimin muraciet etdiyi senetkarlar arasinda Vladimir Mayakovski xususi yer tuturdu O yazirdi Biz her seyden evvel Mayakovskinin boyuk senetini onun nece hansi yollarla inqilabin en yaxsi en istedadli sairi olmasini oyrenmeliyik 4 Meqaleleri Redakte Aydin Iblis Lahuti Sair qiz Omer Xeyyam M A Soloxov Hote ve biz Cefer Cabbarli Sabir Tahirzade Mayakovskini oyrenek Edebiyyatmi Xalqmi Oktyabr ve tenqidimiz Genc qelemler haqqinda Ebdurrehim Haqverdiyev Yeni uslub yaratmaliyiq Firdovsi ve yaradicligi Molla Nesreddin haqqinda Simurqun yaradicliq yolu Dramaturgiyamizin yollari Xezerden Qara denize qeder Yeni heyat ve yei edebiyyat Rus Oktyabr edebiyyati ve biz Gunesi icirik guneslenirik Bugunku edebiyyatimiz haqqinda Cefer Cabbarlinin yaradicliq yolu Klassikleri Lenincesine oyrenmeli Celil Memmedquluzade ve yaradicligi Edebiyyatimiz ve edebiyyat tariximiz Azerbaycan xalq edebiyyatindan Bayatilar Proletar edebiyyatimizin yaradicliq simasi Suleyman Rustem haqqinda kicik bir mulahize Marks ve Engelsin estetik gorusleri haqqinda Molla Nesreddinin nesri haqqinda bir nece qeyd SSRI Yazicilari Ittifaqinin III plenumunda nitq Umumittifaq Sovet Yazicilari qurultayinda cixis Firdovsi ve Sahname nin edebi tarixi ehemiyyeti Proletar diktaturasi dovrunde Azerbaycan edebiyyati Rekonstruksiya dovru ve milletler incesenetinin vezifeleri Bugunku Azerbaycan edebiyyati ve onun ictimai mefkurevi simasi Vefati Redakte1937 ci ilde hebs olunmus 10 il muddetine hebs cezasina mehkum edilmis 1941 ci il avqustun 23 de hebsxanada vefat etmisdi 1957 ci ilde beraet almisdir Edebiyyat RedakteFikrin karvani Tertib edeni Elcin Baki Yazici 1984 s 209 221 Nizameddin Semsizade Eli Nazim Baki Tural 2003 256 s Vaqif Sultanli Azerbaycan edeni tenqidi Baki Nurlar 2019 s 183 185Istinadlar Redakte Eli Nazim 1979 Secilmis eserleri Baki Yazici 374 Rasim Tagiyev Qaynar omur yolu Edebiyyat ve incesenet qezeti oktyabr 1976 E Nazim Nezeri cebhede bolsevik partiyaligi ugrunda Kommunist 30 dekabr 1931 E Nazim Vladimir Mayakovski Kommunist 1 aprel 1936 Menbe https az wikipedia org w index php title Eli Nazim amp oldid 6060171, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.