Əfqanıstan dilləri — Əfqanıstan Respublikasında rəsmi və qeyri rəsmi işlədilən dillər. Hal hazırda ölkədə dəri və puştu dövlət dili kimi qəbul olunub. Bundan başqa ölkədə özbək, türkmən, bəluc, paşai və nuristan dilləridə geniş yayılıb. 1980-cı ildən bu dillər üstünlük təşkil etdiyi bölgələrdə xüsusi status əldə etmişlər. 2004-cü ildən, Əfqanıstan Konustutiyasının 16-cı maddəsinə əsasən türk dilləri( özbək və türkmən), bəluc, paşai, nuristan və pamir dilləri üçüncü rəsmi dil hesab olunur
Əfqanıstanın dil xəritəsi
Ümumi məlumat
1936-cı ilə qədər dövlət dili yalnız dəri dili(buna farsi-kabili deyirdilər) olmuşdur. Geniş əhali kütləsi, o cümlədən puştular bu duldə danişırdılar. Dəri dili şəhərlərdə bu günə qədər geniş yayılmışdır. 1936-cı ildən puştu dili ikinci dövlət dili kimi qəbul edildi. 1964-cü ildən isə əhəmiyyətinə görə birinci dilə çevrilir. Əfqanıstanda yaşayan xalqlar 30-dan artıq dildə danışır. Əhalinin 85 faizindən çoxu puştu və ya fars dilində, ya da hər iki dildə danişa bilir. Lüğət tərkibinə görə bu dillər bir-birindən uzaq olsalar da, hər ikisidə İran dil qrupuna aid edilir. "Concise Encyclopedia of Languages of the World"-un 2009-cu il məlumatına görə Əfqanıstan əhalisinin 60 %-nin ana dili puştu dilidir.
Hind-Avropa dillərindən Əfqanıstanda hind və ari dilləri geniş yayılmışdır. Özbəklər, türkmənlər, qazaxlar, qırğızlar və uyğurlar türk dillərində danışır. Əfqanıstanda yaşayan xaqların bir qisminin indiyədək öz əlifbası yoxdur. Ərəb hərfləri əsasında yaradılmış əlifba ancaq dəri və puştu dillərindədir. Əhalinin əksəriyyətinin puştu dilində danışmasına baxmayaraq bütün xalqların bir-biri ilə ünsüyyətində dəri dili əsas sayılır. Ölkə ərazisində dil qrupları aşağıdakı kimi paylanmış:
Cabir Məmmədov, Həbibə Soltanova. "İran və Əfqanıstanın coğrafiyası". Bakı.1989.s.149.
İstinadlar
The Constitution of Afghanistan
Encyclopaedia Iranica. AFGHANISTAN v. Languages
The World Factbook
Xarici keçidlər
Əfqanıstanın dil xəritəsi
Noyabr 28, 2021
əfqanıstan, dilləri, əfqanıstan, respublikasında, rəsmi, qeyri, rəsmi, işlədilən, dillər, hazırda, ölkədə, dəri, puştu, dövlət, dili, kimi, qəbul, olunub, bundan, başqa, ölkədə, özbək, türkmən, bəluc, paşai, nuristan, dilləridə, geniş, yayılıb, 1980, ildən, di. Efqanistan dilleri Efqanistan Respublikasinda resmi ve qeyri resmi isledilen diller Hal hazirda olkede deri ve pustu dovlet dili kimi qebul olunub 1 Bundan basqa olkede ozbek turkmen beluc pasai ve nuristan dilleride genis yayilib 1980 ci ilden bu diller ustunluk teskil etdiyi bolgelerde xususi status elde etmisler 2 2004 cu ilden Efqanistan Konustutiyasinin 16 ci maddesine esasen turk dilleri ozbek ve turkmen beluc pasai nuristan ve pamir dilleri ucuncu resmi dil hesab olunurEfqanistanin dil xeritesi Mundericat 1 Umumi melumat 2 Hemcinin bax 3 Menbe 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerUmumi melumat Redakte1936 ci ile qeder dovlet dili yalniz deri dili buna farsi kabili deyirdiler olmusdur Genis ehali kutlesi o cumleden pustular bu dulde danisirdilar Deri dili seherlerde bu gune qeder genis yayilmisdir 1936 ci ilden pustu dili ikinci dovlet dili kimi qebul edildi 1964 cu ilden ise ehemiyyetine gore birinci dile cevrilir Efqanistanda yasayan xalqlar 30 dan artiq dilde danisir Ehalinin 85 faizinden coxu pustu ve ya fars dilinde ya da her iki dilde danisa bilir Luget terkibine gore bu diller bir birinden uzaq olsalar da her ikiside Iran dil qrupuna aid edilir Concise Encyclopedia of Languages of the World un 2009 cu il melumatina gore Efqanistan ehalisinin 60 nin ana dili pustu dilidir Hind Avropa dillerinden Efqanistanda hind ve ari dilleri genis yayilmisdir Ozbekler turkmenler qazaxlar qirgizlar ve uygurlar turk dillerinde danisir Efqanistanda yasayan xaqlarin bir qisminin indiyedek oz elifbasi yoxdur Ereb herfleri esasinda yaradilmis elifba ancaq deri ve pustu dillerindedir Ehalinin ekseriyyetinin pustu dilinde danismasina baxmayaraq butun xalqlarin bir biri ile unsuyyetinde deri dili esas sayilir Olke erazisinde dil qruplari asagidaki kimi paylanmis Dil Faiz 3 Dari 35 55 Pustu 27 Ozbek 8 5 9 Turkmen 2 5 Digerleri 4 Hemcinin bax RedakteEfqanistan ehalisiMenbe RedakteCabir Memmedov Hebibe Soltanova Iran ve Efqanistanin cografiyasi Baki 1989 s 149 Istinadlar Redakte The Constitution of Afghanistan Encyclopaedia Iranica AFGHANISTAN v Languages The World FactbookXarici kecidler RedakteEfqanistanin dil xeritesi Menbe https az wikipedia org w index php title Efqanistan dilleri amp oldid 6065628, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
