fbpx
Wikipedia

Şvann Teodor

Teodor Şvann (alm. Theodor Schwann‎, 7 dekabr 1810, Neys - 14 yanvar 1882, Köln) — alman sitoloqu, histoloqu, fiyioloqu və Hüceyrə nəzəriyyəsinin həmmüəllifi

Şvann Teodor
alm. Theodor Schwann
Doğum tarixi
Doğum yeri Neys
Vəfat tarixi (71 yaşında)
Vəfat yeri Köln
Vətəndaşlığı
Elm sahəsi zoologiya
İş yeri
Alma-mater Bonn universiteti
Təhsili
Tanınır Hüceyrə nəzəriyyəsinin həmmüəllifi
Üzvlüyü
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyat və fəaliyyəti

 
Teodor Şvana Neysdə qoyulmuş abidə

Teodor zərgər Leonard Şvanın ailəsində, dünyaya gəlmişdir. İbtidai sinifdən sonra Teodor Şvann əvvəlcə Neys, sonra Kölndə "Üç kral" - Marçel gimnaziyasına gedərək, 1829 cu ildə kamal attestatını alır. Yohannes Peter Müllerin rəhbərlik etdiyi və XIX əsrin bir çox görkəmli alman fizioloqlarının dərs dediyi Berlin universitetində tibb təhsili alır. Sonra o təhsilini Bonn, daha sonra isə Vürzburq və yenidən Berlində davam etdirmiş olur. Würzburqda oxuyarkən tələbə cəmiyyəti "Amicita"nın üzvü olur. 1836 cı ildə hələ Berlin universitetinin tələbəsi olarkən mədə şirəsində həzm enzimi pepsini aşkar edir. 1837 ci ildə Teodor Şvan işıq, hava və istinin təsirindən çürümənin və maya göbələklərinin təsirindən qıcqırmanın baş verməsini, izah etmişdir. Teodor Şvan 1838 ci ildə Katolik Löven universitetinin və 1848 ci ildə Lüttix universitetinin professoru seçilir. Teodor aşkar edir ki, şəkər və nişastanın qıcqırması həyati - bioloji bir prosesdir. O, eyni zamanda əzələ təqəllüsünü və sinir keçiriciliyini tədqiq edərək saya əzələsini və sonradan Şvan hüceyrəsi adlandırılan miyelin lifli akson çıxıntılarını aşkar etmişdir. Teodor Şvan ilk olaraq maddələr mübadiləsi haqqında mülahizələr yürüdərək, bunun əsasında embriologiyanın əsas: yumurta bir hüceyrə olub və ondan orqanizm inkişaf edir prinsiplərini formalaşdırmış olur.

Tədqiqatlarına əsaslanaraq Şvann Teodor və Mattias Yakob Şleyden ilk dəfə olaraq sübut etmişdirlər ki, hər bir orqanizmin quruluş vahidi hüceyrədir. Bitkilər, heyvanlar və bakteriyalar ümumi oxşar quruluşa malikdirlər.

Şvann Teodor bitki və heyvan hüceyrələrini müqayisə etmək üçün düzgün mövqe seçərək homologiya yaratmış olaraq sübut etmişdir ki, bitki və heyvan mənşəyli hüceyrə strukturları oxşardırlar. Mattias Yakob Şleydenın tədqiqatları nüvənin hüceyrə üçün əhəmiyyətini müəyyənləşdirmək baxımından çox qiymətli olmuşdur. Buna görə də onu əbəs yerə hüceyrə nəzəriyyəsinin həmmüəllifi saymırlar. Lakin onun hüceyrənin bölünməsində növənin funksiyasının səhv şərhi yanlış faktlara əsaslanırdı. 1838 ci ildə Şvann 3 tezisi, 1839 cu ildə "Heyvan və bitkilərin inkişaf və qurluşlarında oxşarlığın mikroskopik tədqiqatları" əsərində hüceyrə nəzəriyyəsi prinsiplərini göstərmişdir:

Birinci hissədə o, xorda və qığırdaqın elementar strukturlarının - hüceyrələrinin qurluşu arasındakı inkişaf oxşarlığı göstərmiş. Sonra o, sübut edir ki, digər toxuma və orqanların mikroskopik strukturları - hüceyrələri xorda və qığırdaqda olduğu kimidir. İkinci hissədə heyvan və bitki hüceyrələrinin oxşarlıqları göstərilir. Üçüncü hissədə isə nəzəriyyənin nəzəri prinsipləri göstərilmiş və dövrünün elmi səviyyəsinə uyğun heyvan və bitkinin eyni qurluşlu struktur vahidinə - hüceyrəyə malik olduqları sübuta yetirilmişdir. Şvann və Şleydon səhv olaraq hüceyrənin struktursuz hüceyrə olmayan maddədən yarandığını göstərmişlər.

İstinadlar

  1. Claudia Chehab: Zum 125. Todestag des Naturforschers Theodor Schwann. Vortrag vom 11. Januar 2007 (online[ölü keçid])
  2. Theodor Schwann (1837): Vorläufige Mitteilung, betreffend Versuche über die Weingährung und Fäulnis. In: Annalen der Physik und Chemie. Bd. 41, S. 184–193

Mənbələr

  • Ernst Julius Gurlt: Schwann, Theodor. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Bd. 33, Duncker & Humblot, Leipzig 1891, S. 188–190.

Xarici keçidlər

  • Biographie (alm.) & Foto 2007-09-27 at the Wayback Machine
  • Biographie (ing.) & Foto
  • Kurzbiografie und Verweise auf digitale Quellen (ing)

Həmçinin bax

şvann, teodor, teodor, şvann, theodor, schwann, dekabr, 1810, neys, yanvar, 1882, köln, alman, sitoloqu, histoloqu, fiyioloqu, hüceyrə, nəzəriyyəsinin, həmmüəllifialm, theodor, schwann, doğum, tarixi, dekabr, 1810doğum, yeri, neysvəfat, tarixi, yanvar, 1882, y. Teodor Svann alm Theodor Schwann 7 dekabr 1810 Neys 14 yanvar 1882 Koln alman sitoloqu histoloqu fiyioloqu ve Huceyre nezeriyyesinin hemmuellifiSvann Teodoralm Theodor Schwann Dogum tarixi 7 dekabr 1810Dogum yeri NeysVefat tarixi 14 yanvar 1882 71 yasinda Vefat yeri KolnVetendasligi AlmaniyaElm sahesi zoologiyaIs yeri Humboldt adina Berlin UniversitetiAlma mater Bonn universitetiTehsili Bonn Universiteti Humboldt adina Berlin Universiteti Vurtsburq UniversitetiTaninir Huceyre nezeriyyesinin hemmuellifiUzvluyu London Kral Cemiyyeti Isvec Kral Elmler Akademiyasi Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Prussiya Elmler Akademiyasi d Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyat ve fealiyyeti 2 Istinadlar 3 Menbeler 4 Xarici kecidler 5 Hemcinin baxHeyat ve fealiyyeti Redakte Teodor Svana Neysde qoyulmus abide Teodor zerger Leonard Svanin ailesinde dunyaya gelmisdir Ibtidai sinifden sonra Teodor Svann evvelce Neys sonra Kolnde Uc kral Marcel gimnaziyasina gederek 1829 cu ilde kamal attestatini alir 1 Yohannes Peter Mullerin rehberlik etdiyi ve XIX esrin bir cox gorkemli alman fizioloqlarinin ders dediyi Berlin universitetinde tibb tehsili alir Sonra o tehsilini Bonn daha sonra ise Vurzburq ve yeniden Berlinde davam etdirmis olur Wurzburqda oxuyarken telebe cemiyyeti Amicita nin uzvu olur 1836 ci ilde hele Berlin universitetinin telebesi olarken mede siresinde hezm enzimi pepsini askar edir 1837 ci ilde Teodor Svan isiq hava ve istinin tesirinden curumenin ve maya gobeleklerinin tesirinden qicqirmanin bas vermesini izah etmisdir 2 Teodor Svan 1838 ci ilde Katolik Loven universitetinin ve 1848 ci ilde Luttix universitetinin professoru secilir Teodor askar edir ki seker ve nisastanin qicqirmasi heyati bioloji bir prosesdir O eyni zamanda ezele teqellusunu ve sinir keciriciliyini tedqiq ederek saya ezelesini ve sonradan Svan huceyresi adlandirilan miyelin lifli akson cixintilarini askar etmisdir Teodor Svan ilk olaraq maddeler mubadilesi haqqinda mulahizeler yuruderek bunun esasinda embriologiyanin esas yumurta bir huceyre olub ve ondan orqanizm inkisaf edir prinsiplerini formalasdirmis olur Tedqiqatlarina esaslanaraq Svann Teodor ve Mattias Yakob Sleyden ilk defe olaraq subut etmisdirler ki her bir orqanizmin qurulus vahidi huceyredir Bitkiler heyvanlar ve bakteriyalar umumi oxsar qurulusa malikdirler Svann Teodor bitki ve heyvan huceyrelerini muqayise etmek ucun duzgun movqe secerek homologiya yaratmis olaraq subut etmisdir ki bitki ve heyvan menseyli huceyre strukturlari oxsardirlar Mattias Yakob Sleydenin tedqiqatlari nuvenin huceyre ucun ehemiyyetini mueyyenlesdirmek baximindan cox qiymetli olmusdur Buna gore de onu ebes yere huceyre nezeriyyesinin hemmuellifi saymirlar Lakin onun huceyrenin bolunmesinde novenin funksiyasinin sehv serhi yanlis faktlara esaslanirdi 1838 ci ilde Svann 3 tezisi 1839 cu ilde Heyvan ve bitkilerin inkisaf ve qurluslarinda oxsarligin mikroskopik tedqiqatlari eserinde huceyre nezeriyyesi prinsiplerini gostermisdir Birinci hissede o xorda ve qigirdaqin elementar strukturlarinin huceyrelerinin qurlusu arasindaki inkisaf oxsarligi gostermis Sonra o subut edir ki diger toxuma ve orqanlarin mikroskopik strukturlari huceyreleri xorda ve qigirdaqda oldugu kimidir Ikinci hissede heyvan ve bitki huceyrelerinin oxsarliqlari gosterilir Ucuncu hissede ise nezeriyyenin nezeri prinsipleri gosterilmis ve dovrunun elmi seviyyesine uygun heyvan ve bitkinin eyni qurluslu struktur vahidine huceyreye malik olduqlari subuta yetirilmisdir Svann ve Sleydon sehv olaraq huceyrenin struktursuz huceyre olmayan maddeden yarandigini gostermisler Istinadlar Redakte Claudia Chehab Zum 125 Todestag des Naturforschers Theodor Schwann Vortrag vom 11 Januar 2007 online olu kecid Theodor Schwann 1837 Vorlaufige Mitteilung betreffend Versuche uber die Weingahrung und Faulnis In Annalen der Physik und Chemie Bd 41 S 184 193Menbeler RedakteErnst Julius Gurlt Schwann Theodor In Allgemeine Deutsche Biographie ADB Bd 33 Duncker amp Humblot Leipzig 1891 S 188 190 Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Svann Teodor ile elaqeli mediafayllar var Biographie alm amp Foto Arxivlesdirilib 2007 09 27 at the Wayback Machine Biographie ing amp Foto Kurzbiografie und Verweise auf digitale Quellen ing Hemcinin bax RedakteHuceyre nezeriyyesiMenbe https az wikipedia org w index php title Svann Teodor amp oldid 6078202, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.