Şkosyan mağarası (sloven.Škocjanske jame; it.Grotte di San Canziano; alm.Höhlen von St. Kanzian) — Karst platosunda yerləşən əhəngdaşı mağaralar sistemi. Mağaralar Sloveniyanın cənub-qərbində yerləşir. Adriatik dənizinə tökülən Reka çayı vasitəsi ilə formalaşmışdır. Karst proseslərinin dünyada ən çox öyrənilmə məkanlarından biri hesab olunur.
Şkosyan mağarası
sloven.Škocjanske jame; it.Grotte di San Canziano; alm.Höhlen von St. Kanzian
Şkosyan Yama 1986-cı ildə YUNESKONUN Ümumdünya irsinə daxil edilmişdir. 1996-cı ildən regional park statusunu almışdır(Ramsar konvensiyasın əsasən). 1999-2004-cü illərdə karst-biosfer qoruğu statusu daşımışdır.
Ümumi məlumat
Reka çayının yeraltı axar hissəsi
Şkosyan mağarasını formalaşdıran Reka çayı Karst yaylasına kimi 55 km yer səti ilə axır. İlk 4 km-lik hissədə çay dərə boyu axır. Daha sonra çay böyük çuxura daxil olaraq gözdən itir. Yaxınlıqda Şkosyan kəndi yerləşir. Bu kənd yaxınlığında mağaraya növbəti – 90 metr hündürlüyündə olan giriş mövcuddur.
Böyük-Vadi adlanan ərazidə Reka çayı Şkosyan mağarasında daxil olur və ancaq 34 km mağara daxilində axdıqdan sonra İtaliya ərazisində yer səthinə çıxır. İtaliyada artıq çay Timovo adlanır. Reka çayının axdığı hissədə mağaranın digər adı Şumeça-Yamadır (Šumeča jama). Uzunluğu 3,5 km-dir. 223 metr dərinliyə kimi mağara daxilinin ümumi uzunluğu 6,2 km-dir. Mağara sistemində çoxlu karst çuxurları üstünlük təşkil edir. Çay boyu otuzdan çox şəlalə mövcuddur. Çoxunun hündürlüyü 10 metrə qədərdir. Mağara sistemində Avropanın ən böyük mağara girişi – Martel zalı mövcuddur (Martelova dvorana). Həcmi 2,2 milyon m³, hündürlük 146 м, 300 metr uzunluğa və 120 metr enə malikdir.
Mağara daxilində çay axaraq 2,6 km enində, 10-60 metr enində kanyon yaradır. Mağarada sonuncu daşıqın 1965-ci ildə olmuşdur. Suyun səviyyəsi 108 metr hündürlüyə çatmışdır. Ən yüksək səviyyə 1826-cı ildə 128 metrə çatmışdır.. Mağara daxilində, quru ərazilərdə temperatur 12 °C, çay axımı olan ərazilərdə isə 0 - 20 °C arasında dəyişir. Havanın nisbi rütubətlənməsi 80 — 100 %-dir.
İstinadlar
Словения: Общегеографическая карта / сост. и подгот. к изд. Омской картогр. ф-кой в 2005 г.; ст. ред. Т. П. Филатова; ред. Н. Н. Чугунова. — 1:300 000, 3 км в 1 см. — М.: Роскартография, 2005. — ISBN 5-95230108-8.
şkosyan, mağarası, sloven, Škocjanske, jame, grotte, canziano, höhlen, kanzian, karst, platosunda, yerləşən, əhəngdaşı, mağaralar, sistemi, mağaralar, sloveniyanın, cənub, qərbində, yerləşir, adriatik, dənizinə, tökülən, reka, çayı, vasitəsi, ilə, formalaşmışd. Skosyan magarasi 1 sloven Skocjanske jame it Grotte di San Canziano alm Hohlen von St Kanzian Karst platosunda yerlesen ehengdasi magaralar sistemi Magaralar Sloveniyanin cenub qerbinde yerlesir Adriatik denizine tokulen Reka cayi vasitesi ile formalasmisdir Karst proseslerinin dunyada en cox oyrenilme mekanlarindan biri hesab olunur Skosyan magarasisloven Skocjanske jame it Grotte di San Canziano alm Hohlen von St Kanzian Umumi melumatlarUzunlugu 6 200 mSahesi 413 haYerlesmesi45 39 53 sm e 13 59 31 s u Olke Sloveniyapark skocjanske jame siSkosyan magarasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarSkosyan Yama 1986 ci ilde YUNESKONUN Umumdunya irsine daxil edilmisdir 1996 ci ilden regional park statusunu almisdir Ramsar konvensiyasin esasen 1999 2004 cu illerde karst biosfer qorugu statusu dasimisdir 2 Umumi melumat Redakte Reka cayinin yeralti axar hissesi Skosyan magarasini formalasdiran Reka cayi Karst yaylasina kimi 55 km yer seti ile axir Ilk 4 km lik hissede cay dere boyu axir Daha sonra cay boyuk cuxura daxil olaraq gozden itir Yaxinliqda Skosyan kendi yerlesir Bu kend yaxinliginda magaraya novbeti 90 metr hundurluyunde olan giris movcuddur 3 Boyuk Vadi adlanan erazide Reka cayi Skosyan magarasinda daxil olur ve ancaq 34 km magara daxilinde axdiqdan sonra Italiya erazisinde yer sethine cixir Italiyada artiq cay Timovo adlanir Reka cayinin axdigi hissede magaranin diger adi Sumeca Yamadir Sumeca jama Uzunlugu 3 5 km dir 223 metr derinliye kimi magara daxilinin umumi uzunlugu 6 2 km dir Magara sisteminde coxlu karst cuxurlari ustunluk teskil edir Cay boyu otuzdan cox selale movcuddur Coxunun hundurluyu 10 metre qederdir Magara sisteminde Avropanin en boyuk magara girisi Martel zali movcuddur Martelova dvorana Hecmi 2 2 milyon m hundurluk 146 m 300 metr uzunluga ve 120 metr ene malikdir 2 Magara daxilinde cay axaraq 2 6 km eninde 10 60 metr eninde kanyon yaradir Magarada sonuncu dasiqin 1965 ci ilde olmusdur Suyun seviyyesi 108 metr hundurluye catmisdir En yuksek seviyye 1826 ci ilde 128 metre catmisdir 2 Magara daxilinde quru erazilerde temperatur 12 C cay aximi olan erazilerde ise 0 20 C arasinda deyisir Havanin nisbi rutubetlenmesi 80 100 dir 2 Istinadlar Redakte Sloveniya Obshegeograficheskaya karta sost i podgot k izd Omskoj kartogr f koj v 2005 g st red T P Filatova red N N Chugunova 1 300 000 3 km v 1 sm M Roskartografiya 2005 ISBN 5 95230108 8 1 2 3 4 Skocjan Caves ID 2008 07 24 tarixinde arxivlesdirilib parameter ignored suggest Skocjan Caves Park Description of the Caves 2008 06 30 tarixinde arxivlesdirilib parameter ignored suggest Skocjan Caves ParkMenbe https az wikipedia org w index php title Skosyan magarasi amp oldid 5099188, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
