Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Şah Sultan Hüseyn məscidi — Azərbaycanın Abşeron rayonunun Novxanı qəsəbəsində yerləşən tarixi-memarlıq abidəsi. Məscid Novxanı kəndindəki nə vaxtsa tarixi yaşayış məskəninin mərkəzi olmuş, indi isə demək olar ki, başlı-başına qalmış qədim bir ərazidə yerləşir. O, cənub tərəfdən kəndin "Aşağıbaş” adlanan hissəsinin yuxarısında, çoxplanlı irihəcmli kompazisiya blokların və gümbəzlərin xarakterik cizgiləri ilə kölgə şəklində qavranılır.
| islam | |
| Şah Sultan Hüseyn məscidi | |
|---|---|
 | |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Yeri | Novxanı kəndi |
| Memarlıq | |
| Üslubu | Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tərkibindəki ibadət zalına şimaldan xidməti otaq birləşir. Məscidin şərq qanadı tərəfdən isə sonradan xüsusi tipli portal tikilib. Namaz zalı naxışlarla bəzədilmiş kəsişən taqlarla sıx şəkildə tikilmişdir və günbəzin altı (gümbəzin qıraqları ilə) yayvari tağlarla əhatə olunmuşdur. Tağların çoxluğu memarlıq nöqteyi-nəzərincə interyerə yaraşıq və sərbəstlik verir, tavanının möhkəmliyini təmin edir.
Namaz zalının əsas məna daşıyıcılarından biri onun mehrab istiqamətidir. Qeyd edək ki, dərinliyi və yuxarıdan kəsişən tağ elementləri namaz zalının memarlıq elementləri ilə vəhdət təşkil edir. Mehrab divarı mehrabın təkcə qiblə istiqamətinin təyin edilməsi üçün nəzərdə tutulmayıb. Divar, mehrabın sağında və solunda olan memarlıq elementlərinin və naxışların yükünü daşıyır. Bütün bu incəliklərdən əlavə, o, əsasən mehrabın yuxarısında və günbəz ətrafında yerləşən pəncərələri də özündə saxlayır.
Həcmcə o qədər də böyük olmayan məscid divarlarındakı memarlıq elementləri öz incəliyini və həcmlərini qoruyub saxlayır və elə bir element ola bilməz ki, öz yerində olmasın, oradakı elementlərə yad olsun. Günbəz namaz zalında əsas konstruksiyalardan biri kimi qəbul edilir. Onun əsas funksiyası zalın ab-havasını sabit saxlamaq, zalın işıqlandırılması, zalda əks-sədanın yaradılmasıdır. Məscidin xarici baxımı və memarlıq həlli onun əhatəsi ilə vəhdət təşkil edir. Baş fasadın əsas elementi olan portal sağ tərəfinə uyğun olmayaraq həll edilmişdir. Binada memarlıq palitrası qabarıq işlənmiş, həcm baxımdan yumşaqlığı ilə binanı yüngül göstərir.
Ümumiyyətlə arkalı eyvan Abşeron memarlığına xas olmayan bir üsuldur. Qabarıq elementlərin istifadə edilməsi uğurludur. Bu cür naxışlar 1829-1875-ci illərdə Maştağa kəndində tikilmiş Xunxar məscidində və 1880-ci ilin memarlıq abidəsi olan müqəddəs „Bibi-Heybət" ziyarətgahı ətrafında bir çox özünə məxsus tikililəridə də qorunub.
Məscid XX əsrin 30-cu illərində sovet hakimiyyəti tərəfindən bağlanıb. Baxımsızlıq üzündən uçulub. Müvafiq strukturlar məscidin bərpası ilə maraqlanmırlar.
Şəkilləri
İstinadlar
- APA TV. "Rəsulzadənin Stalini gizlətdiyi məscid tarixdən silinə bilər - SOS" (az.). Youtube.com. 23.05.2020. İstifadə tarixi: 2020-05-24.
Xarici keçidlər
- ""Rəsulzadənin Novxanıda Stalini gizlətdiyi tarixi məscid dağılır" - VİDEO" ( (az.)). islamazeri.az. 2017-02-03. 2017-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-02-03.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Sah Sultan Huseyn mescidi Azerbaycanin Abseron rayonunun Novxani qesebesinde yerlesen tarixi memarliq abidesi Mescid Novxani kendindeki ne vaxtsa tarixi yasayis meskeninin merkezi olmus indi ise demek olar ki basli basina qalmis qedim bir erazide yerlesir O cenub terefden kendin Asagibas adlanan hissesinin yuxarisinda coxplanli irihecmli kompazisiya bloklarin ve gumbezlerin xarakterik cizgileri ile kolge seklinde qavranilir islamSah Sultan Huseyn mescidiYerlesmesiOlke AzerbaycanYeri Novxani kendiMemarliqUslubu Sirvan Abseron memarliq mektebiSah Sultan Huseyn mescidi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Terkibindeki ibadet zalina simaldan xidmeti otaq birlesir Mescidin serq qanadi terefden ise sonradan xususi tipli portal tikilib Namaz zali naxislarla bezedilmis kesisen taqlarla six sekilde tikilmisdir ve gunbezin alti gumbezin qiraqlari ile yayvari taglarla ehate olunmusdur Taglarin coxlugu memarliq noqteyi nezerince interyere yarasiq ve serbestlik verir tavaninin mohkemliyini temin edir Namaz zalinin esas mena dasiyicilarindan biri onun mehrab istiqametidir Qeyd edek ki derinliyi ve yuxaridan kesisen tag elementleri namaz zalinin memarliq elementleri ile vehdet teskil edir Mehrab divari mehrabin tekce qible istiqametinin teyin edilmesi ucun nezerde tutulmayib Divar mehrabin saginda ve solunda olan memarliq elementlerinin ve naxislarin yukunu dasiyir Butun bu inceliklerden elave o esasen mehrabin yuxarisinda ve gunbez etrafinda yerlesen pencereleri de ozunde saxlayir Hecmce o qeder de boyuk olmayan mescid divarlarindaki memarliq elementleri oz inceliyini ve hecmlerini qoruyub saxlayir ve ele bir element ola bilmez ki oz yerinde olmasin oradaki elementlere yad olsun Gunbez namaz zalinda esas konstruksiyalardan biri kimi qebul edilir Onun esas funksiyasi zalin ab havasini sabit saxlamaq zalin isiqlandirilmasi zalda eks sedanin yaradilmasidir Mescidin xarici baximi ve memarliq helli onun ehatesi ile vehdet teskil edir Bas fasadin esas elementi olan portal sag terefine uygun olmayaraq hell edilmisdir Binada memarliq palitrasi qabariq islenmis hecm baximdan yumsaqligi ile binani yungul gosterir Umumiyyetle arkali eyvan Abseron memarligina xas olmayan bir usuldur Qabariq elementlerin istifade edilmesi ugurludur Bu cur naxislar 1829 1875 ci illerde Mastaga kendinde tikilmis Xunxar mescidinde ve 1880 ci ilin memarliq abidesi olan muqeddes Bibi Heybet ziyaretgahi etrafinda bir cox ozune mexsus tikilileride de qorunub Mescid XX esrin 30 cu illerinde sovet hakimiyyeti terefinden baglanib Baximsizliq uzunden uculub Muvafiq strukturlar mescidin berpasi ile maraqlanmirlar SekilleriIstinadlarAPA TV Resulzadenin Stalini gizletdiyi mescid tarixden siline biler SOS az Youtube com 23 05 2020 Istifade tarixi 2020 05 24 Xarici kecidler Resulzadenin Novxanida Stalini gizletdiyi tarixi mescid dagilir VIDEO az islamazeri az 2017 02 03 2017 02 03 tarixinde Istifade tarixi 2017 02 03