Vikipediya azad ensiklopediya irvinq LenqmyurDoğum tarixi 31 yanvar 1881 1881 01 31 Doğum yeri Bruklin Nyu York Nyu York

Vikipediya azad ensiklopediya Irvinq LenqmyurDogum tarixi 31 yanvar 1881 1881 01 31 Dogum yeri Bruklin Nyu York Nyu York stati ABSVefat tarixi 16 avqust 1957 1957 08 16 76 yasinda Vefat yeri Vuds Hol d Barnsteybl d Massacusets ABSVefat sebebi urek damar xesteliyi d Elm sahesi kimyaTehsili Gottingen Universiteti Kolumbiya Muhendislik ve Tetbiqi Elmler Mektebi d Elmi rehberi Valter NernstUzvluyu ABS Milli Elmler Akademiyasi 1918 Leopoldin Alman Milli Elmler Akademiyasi 1932 London Kral Cemiyyeti 1935 Isvec Kral Elmler Akademiyasi Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Amerika Fizik Cemiyyeti d Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllar Irvinq Lenqmyur alm Irving Langmuir 31 yanvar 1881 Bruklin Nyu York stati 16 avqust 1957 Vuds Hol d Massacusets Amerikali kimyaci 1932 ci ilde Seth hadiseleri kimyasi sahesindeki kesfleri ve tedqiqatlarina gore Kimya uzre Nobel mukafati laureati olmus amerikali ABS Milli Elmler Akademiyasinin uzvu 1918 London Kral Cemiyyetinin xarici uzvu 1935 Heyati span Amerikali kimyaci Irvinq Lenqmur 31 yanvar 1881 ci ilde Nyu Yorkun Bruklin seherinde anadan olub Kolumbiya Universitetinde oxuyarken Lenqmur Meden Institutuna daxil olub cunki sonradan izah etdiyi kimi onlar kimya uzre yaxsi temel qoyublar Orada mene kimya sobesinden daha cox fizika fizika sobesinden daha cox riyaziyyat oyretdiler ve men her ucunu oyrenmek isteyirdim 1903 cu ilde metallurgiya muhendisliyi uzre derecesini aldi ve Almaniyaya getdi ve orada fiziki kimyaci Valter Nernstin rehberliyi altinda Gottingen Universitetinde tehsilini davam etdirdi Gottingende tedqiqat apararken Langmuir isti platin meftille temasda muxtelif qazlarin dissosiasiyasina diqqet yetirdi bu movzu elektrik isiqlandirmasi uzre gelecek senaye tedqiqatlari ile six elaqeli idi 1906 ci ilde Gottingen Universiteti terefinden doktorluq derecesine layiq goruldu Kimya ve riyazi fizika uzre iki derece aldiqdan sonra Langmyur bir secim qarsisinda qaldi boyuk qardasi Artur kimi karyerasina yuksek gelirli senaye kimyasi sahesinde baslamaq yoxsa heyatini fundamental elmi tedqiqatlara hesr etmek Sonuncunu secerek Amerikaya qayitdi ve uc il Nyu Cersi statinin Hoboken seherindeki Stivenson Texnologiya Institutunda kimya professoru kimi calisdi Oz tedqiqatlari ucun az vaxti olan Langmuir 1909 cu ilin yayinda MIT den ayrilaraq Nyu Yorkun Schenectady seherindeki General Electric Tedqiqat Laboratoriyasina getdi O dovrde Willis R Whitney in rehberlik etdiyi General Electric laboratoriyasi senaye tedqiqatlari ucun yeni bir konsepsiya hazirlayirdi Evvelce elektrik enerjisinin senaye tetbiqi 19 cu esrde akademik alimler terefinden toplanmis bilikler sayesinde gelir elde edirdi Daha sonra 20 ci esrin ilk onilliyinde General Electric rehberliyi sirketin elmi biliklerin inkisafina tohfe vermeli olduguna qerar verdi MIT i bitirdikden sonra laboratoriyaya gelen Whitney Langmuirin oz tedqiqat proqramini inkisaf etdirmek isteyini tesviq etdi Laboratoriyanin elmi tedqiqatlar ucun verdiyi azadliq ve ela imkanlar Langmuire karyerasi boyunca hell edeceyi mubahiseli ve vacib problemlerin tam spektrini acdi Irvinq Lenqmur ve Uillis Rodni Uitni Onun elme ilk boyuk tohfesi doktorluq dissertasiyasini hazirlayarken apardigi tedqiqatlardan ireli gelmisdir Bu tedqiqat filamentlerin xususiyyetleri ve onlarin muxtelif qazlarda yanma qabiliyyeti ile bagli idi Langmyur General Electric de islemeye basladiqdan uc il sonra elektrik muhendisleri arasinda qusursuz bir lampanin qusursuz bir vakuum teleb etmesi barede yayilmis fikirlere meydan oxudu Bunun evezine o lampanin azotla dolduruldugu teqdirde lampanin digerlerinden daha intensiv ve parlaq sekilde yanacagini numayis etdirdi Yeni lampanin sadeliyi ve semereliliyi coxlu miqdarda enerjiye qenaet etmeye imkan verdi bu da oz novbesinde istehlakcilarin elektrik enerjisi xerclerine gunde texminen bir milyon dollar qenaet etmesine sebeb oldu ve General Electric ucun ehemiyyetli menfeet getirdi Lenqmurun vakuum fenomenlerine olan maragi onu 1916 ci ilde civeli yuksek vakuumlu nasos icad etmesine sebeb oldu Bu nasos evveller movcud olanlardan 100 defe daha guclu idi ve onunla Lenqmur radiotexnikada istifade olunan vakuum borularinin istehsali ucun lazim olan asagi tezyiqleri yarada bildi Texminen eyni vaxtda Lenqmur torium oksidi ile ortulmus nazik bir volfram tebeqesini tehlil ederek onun elektron buraxma qabiliyyetini mueyyen etdi O volfram filamentinin yalniz bir molekul qalinliginda torium oksidi tebeqesi ile ortuldukde en yaxsi davrandigini askar etdi Bu kesf Lenqmuru seth fenomenlerini nazik ortuklerde ve ya sethlerde musahide olunan molekulyar aktivliyi oyrenmeye vadar etdi Bu effektiv ikiolculu dunyada o adsorbsiya ve seth gerginliyini elece de maye ve berk maddelerin nazik ortuklerinin davranisini oyrendi Adsorbsiya mueyyen maddelerin diger maddelerin molekullarini oz sethlerinde saxlamaq qabiliyyeti 19 cu esrde Sotlandiya kimyacisi Ceyms Devar ve amerikali fizik Coziya Uillard Gibbs terefinden oyrenilmisdir Lakin eksperimental neticelere esaslanan umumilesdirilmis bir konsepsiya hele hazirlanmamisdi Atom nezeriyyesindeki movcud irelileyislere esaslanaraq Langmuir sethlerin kimyevi davranisini sahmat lovhesindeki fiqurlar kimi mueyyen movqeleri tutan ferdi atomlarin ve molekullarin davranisi kimi tesvir etmisdir O hemcinin adsorbsiyada alti quvvenin istirak etdiyini mueyyen etmisdir Kulon quvveleri molekullararasi dipol quvveleri valentlik quvveleri van der Vaals quvveleri Yan Diderik van der Vaalsin adi ile adlandirilmisdir doldurulmus elektron qabiqlarinin kecirmezliyinden qaynaqlanan iteleme quvveleri ve Kulon quvvelerini tarazlayan elektron tezyiqi Birinci Dunya muharibesi zamani Langmuir ABS Herbi Deniz Quvveleri ucun sualti askarlama sistemi hazirlayarken seth kimyasi tedqiqatlarini dayandirmaq mecburiyyetinde qaldi Muharibeden sonra Langmuir xususen de kimya ve fizikanin kesismesindeki meselelerle atom qurulusu ile maraqlanmaga basladi Nils Borun atom modeli ve Gilbert Nyuton Luisin kimyevi nezeriyyelerine esaslanan Langmuir kimyevi valentliyi atomlarin kimyevi rabite yaratmaq qabiliyyeti atom nuvesini ehate eden elektron qabiginin doldurulmasindan asili olaraq tesvir etmekle atom nezeriyyesinin inkisafina tohfe vermisdir 1923 cu ilde Langmuir qazlarda elektrik bosalmalarinin xususiyyetlerini doqquz illik tedqiqata basladi O tecrubeler zamani son derece guclu alternativ cereyanlar tetbiq edildikde emele gelen ionlasmis qaz ucun plazma terminini isledib O hemcinin elektron temperaturu nezeriyyesini ve indi Langmuir zondu adlanan xususi bir elektrod istifade ederek hem elektron temperaturunu hem de ion sixligini olcmek ucun bir metod hazirladi Idare olunan termonuve birlesmesi ilk defe Langmuir terefinden teklif edilen plazma nezeriyyelerine esaslanir 1932 ci ilde Langmuir seth kimyasi sahesindeki kesfleri ve tedqiqatlarina gore Kimya uzre Nobel mukafatina layiq goruldu Seth kimyasina verdiyi tohfeler bir cox texniki saheler ucun boyuk ehemiyyet kesb etdi biologiyada murekkeb viruslarin oyrenilmesi kimyada neheng molekullarin oyrenilmesi ve optikada isiq oturulmesinin oyrenilmesi Nobel mukafatini aldigi il Langmuir General Electric sirketinde laboratoriya direktoru teyin edildi 1938 ci ilden teqaude cixana qeder Langmuir ozunu tebii dunyanin xususen de atmosferin oyrenilmesine hesr etdi O kulekli deniz sethinde tipik deniz yosunu numunesi olan bicilmis ot siralarinin emele gelmesini ve muxtelif olculu hava maye hisseciklerinden buludlarin emele gelmesini arasdirdi Ikinci Dunya muharibesi zamani Langmuir qosunlari ve gemileri dusmen musahidesinden gizleden tustu perdesi avadanliqlarinin hazirlanmasinda istirak etdi Alim hemcinin teyyarelerin donmasinin qarsisini almaq ucun metodlar hazirlamaq uzerinde calisdi Muharibeden sonra Langmuir meteorologiyaya olan ehtirasina qayitdi ve quru buz berk karbon qazi ve gumus yodid istifade ederek buludlarin dagilmasi yolu ile hava nezaretinin terefdari oldu 1912 ci ilde Langmuir Marion Mersereau ile evlendi Cutluk yuruyus deniz seyaheti aviasiya ve klassik musiqiye sevgi kimi maraqlari bolusurduler Langmuirler ovladliga goturulmus bir ogul ve bir qiz boyutduler Tez tez muhazire oxumaga ve elmi bilikleri populyarlasdirmaga devet olunan Langmuir elm felsefesi ve elm ile cemiyyet arasindaki elaqe haqqinda fikirlerini bolusmekden zovq aldi Onun en sevdiyi movzulardan biri demokratiyani xarakterize eden ve elmi kesfler ucun vacib olan azadliq idi O 16 avqust 1957 ci ilde Massacusets statinin Vuds Houl seherinde vefat etdi Mukafatlar span Nobel mukafatindan elave Langmuir bir cox basqa mukafatlara layiq gorulub o cumleden London Kral Cemiyyetinin Hughes medali 1918 Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasinin Rumford medali 1920 Nikols medali 1920 ve Amerika Kimya Cemiyyetinin Willard Gibbs medali 1930 Franklin Institutunun Franklin medali 1934 ve Elektrik Muhendisleri Institutunun Faraday medali 1944 O Milli Elmler Akademiyasinin ve London Kral Cemiyyetinin uzvu Amerika Kimya Cemiyyetinin 1929 ve Elmin Inkisafi uzre Amerika Assosiasiyasinin 1941 prezidenti olub Langmuir 15 fexri dereceye layiq gorulub Alyaskadaki bir dag elece de Nyu York Dovlet Universitetinin Stoni Brukdaki bir kolleci onun adini dasiyir Istinadlar span Rice R E Irving Langmuir Encyclopaedia Britannica ing Irving Langmuir Brockhauz Ensiklopediyasi alm Lengmyur Irving Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Curriculum Vitae Prof Dr Irving Langmuir alm Hrsg Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina S 3 Curriculum Vitae Prof Dr Irving Langmuir alm Hrsg Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina S 1 Mathematics Genealogy Project ing 1997 NNDB ing 2002 Suits C G Martin M J Irving Langmuir ing National Academy of Sciences Washington 1974 P 233 Curriculum Vitae Prof Dr Irving Langmuir alm Hrsg Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina S 2 https www physchem chimfak sfedu ru Source History Persones Langmuir html Tematik saytlarGoogle Scholar Mathematics Genealogy Project Scopus zbMATH Open DatabaseLugetler ve ensiklopediyalarBoyuk katalan Boyuk norvec Kruqosvet American National Biography Britannica onlayn Brockhaus Notable Names Database Prabook Treccani UniversalisSecere ve nekropolistikaFind a Grave WikiTreeNormativ yoxlamaBIBSYS 90098038 BNF 115039429 CiNii DA0436320X CONOR 215281763 GND 118778706 ISNI 0000000109605258 LCCN n83828424 LNB 000238043 NDL 00551404 NKC ntk2010537801 NLP a0000002629570 NTA 070642435 NUKAT n97066182 SUDOC 079989241 VIAF 25398504 WorldCat VIAF 25398504 Kateqoriyalar 31 yanvarda dogulanlar1881 ci ilde dogulanlarBruklinde dogulanlar16 avqustda vefat edenler1957 ci ilde vefat edenler76 yasinda vefat edenlerMassacusetsde vefat edenlerGottingen Universitetinin mezunlariKolumbiya Muhendislik ve Tetbiqi Elmler Mektebinin mezunlariABS Milli Elmler Akademiyasinin uzvleriLeopoldin Alman Milli Elmler Akademiyasinin uzvleriLondon Kral Cemiyyetinin uzvleriIsvec Kral Elmler Akademiyasinin uzvleriAmerika Incesenet ve Elmler Akademiyasinin uzvleriAmerika Fizik Cemiyyetinin uzvleriKimya uzre Nobel mukafati laureatlariLondon Kral Cemiyyetinin ecnebi uzvleriElifba sirasina gore alimlerABS kimyacilariGizli kateqoriya Vikipediya Vikidatada menbeleri olan meqaleler