Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
İhrək Rəcəb (1680, İxrək[d], Dağıstan MSSR – 1760) — XVIII əsr rutul əsilli Azərbaycan şairi. Şair Səfəvilər Dövlətinin Şirvan bəylərbəyliyinə aid İhrək kəndində anadan olub. O, İhrək təxəlüssü ilə əsasən sevgi şeirləri yazıbdır.
| İhrək Rəcəb | |
|---|---|
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İhrək, Şirvan bəylərbəyliyi, Səfəvi imperiyası |
| Vəfat tarixi | |
| Vətəndaşlığı |  Səfəvilər Dövləti  Əfşar imperiyası Quba xanlığı |
| Milliyyəti | rutul |
| Fəaliyyəti | şair |
| Əsərlərinin dili | Azərbaycan dili |
Həyatı
İhrək Rəcəbin şəxsi həyatı barədə mənbələrdə demək olar ki, məlumat yoxdur. Onun adının Rəcəb olduğu və Səfəvilər Dövlətinin Şirvan bəylərbəyliyinə aid İhrək kəndində anadan olduğu məlumdur. Buna görə İhrək sözünü özünə təxəssül götürübdür. Onun XVIII əsrdə Səfəvilər Dövləti, Əfşar imperiyası və Quba xanlığı dövründə yazıb yaratdığı məlumdur.
Yaradıcılığı
İhrək Rəcəbin yaradıcılığında aparıcı yeri məhəbbət lirikası tutur. Bu lirikanın fərqləndirici xüsusiyyəti onun Huri adlı qıza həsr olunmasıdır. Xalq rəvayətlərinə görə, şair Şinaz kəndindən olan Huri adlı qızı sevirmiş. Lakin valideynləri Rəcəbdən imtina edərək qızı varlı adama veriblər. Həyatının acı təəssüratları ilə tərtib edilən şairin sevgi haqqında şeirləri kəskin dramaturgiya ilə doludur. Ümumilikdə isə İhrək Rəcəbin sevgi xətti bir neçə dövrə bölünür:
- Yalnız özünü vəsf etmə məşğul olan mövzulu şeirlər.
- Subyektin hisslərini üzə çıxarmadan obyekti təsvir edən əsərlər.
- Mövzunun özünü açmaqla, obyekti tərənnüm etməklə mövzulu şeirlər.
- Obyektə münasibət vasitəsilə subyektin vəziyyətinin üzə çıxdığı əsərlər.
Birinci qrupa bu şeirlər daxildir: "Söylərəm", "Mənəm mən", "Mən" ("Mən"). Onlarda əsas yeri kədər, həzinliklə müşayiət olunan lirik qəhrəmanın vəziyyəti tutur. Birinci qrupa aid olan əsərlər konkret danışılan obyektin olmaması, sanki zaman və məkanda əriməsi ilə seçilir. Müvafiq olaraq, subyektin obyektə münasibəti də vurğulanmır. Diqqət əsasən mövzuya yönəldilib.
İstinadlar
- Гашаров, 1976. səh. 30
- Гашаров, 1999. səh. 84
- Гашаров, 2007. səh. 107
- Гашаров, 1999. səh. 88
- Гашаров, 2007. səh. 110
Ədəbiyyat
- Гашаров, Гаджи. Шалбузова, Н. (redaktor). Лезгинская ашугская поэзия и литература. Дагест. кн. изд–во. 1976. 160.
- Бедирханов, Сейфеддин Анверович. Азербайджаноязычная лезгинская поэзия ХVII-ХIХ вв. 1999.
- Бедирханов, Сейфеддин Анверович. Азербайджаноязычная поэзия народов Южного Дагестана (XVII-XVIII вв.). Институт языка, литературы и искусства им. Г. Цадасы. 2007. 153.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ihrek Receb 1680 Ixrek d Dagistan MSSR 1760 XVIII esr rutul esilli Azerbaycan sairi Sair Sefeviler Dovletinin Sirvan beylerbeyliyine aid Ihrek kendinde anadan olub O Ihrek texelussu ile esasen sevgi seirleri yazibdir Ihrek RecebDogum tarixi 1680Dogum yeri Ihrek Sirvan beylerbeyliyi Sefevi imperiyasiVefat tarixi 1760Vetendasligi Sefeviler Dovleti Efsar imperiyasi Quba xanligiMilliyyeti rutulFealiyyeti sairEserlerinin dili Azerbaycan diliHeyatiIhrek Recebin sexsi heyati barede menbelerde demek olar ki melumat yoxdur Onun adinin Receb oldugu ve Sefeviler Dovletinin Sirvan beylerbeyliyine aid Ihrek kendinde anadan oldugu melumdur Buna gore Ihrek sozunu ozune texessul goturubdur Onun XVIII esrde Sefeviler Dovleti Efsar imperiyasi ve Quba xanligi dovrunde yazib yaratdigi melumdur YaradiciligiIhrek Recebin yaradiciliginda aparici yeri mehebbet lirikasi tutur Bu lirikanin ferqlendirici xususiyyeti onun Huri adli qiza hesr olunmasidir Xalq revayetlerine gore sair Sinaz kendinden olan Huri adli qizi sevirmis Lakin valideynleri Recebden imtina ederek qizi varli adama veribler Heyatinin aci teessuratlari ile tertib edilen sairin sevgi haqqinda seirleri keskin dramaturgiya ile doludur Umumilikde ise Ihrek Recebin sevgi xetti bir nece dovre bolunur Yalniz ozunu vesf etme mesgul olan movzulu seirler Subyektin hisslerini uze cixarmadan obyekti tesvir eden eserler Movzunun ozunu acmaqla obyekti terennum etmekle movzulu seirler Obyekte munasibet vasitesile subyektin veziyyetinin uze cixdigi eserler Birinci qrupa bu seirler daxildir Soylerem Menem men Men Men Onlarda esas yeri keder hezinlikle musayiet olunan lirik qehremanin veziyyeti tutur Birinci qrupa aid olan eserler konkret danisilan obyektin olmamasi sanki zaman ve mekanda erimesi ile secilir Muvafiq olaraq subyektin obyekte munasibeti de vurgulanmir Diqqet esasen movzuya yoneldilib IstinadlarGasharov 1976 seh 30 Gasharov 1999 seh 84 Gasharov 2007 seh 107 Gasharov 1999 seh 88 Gasharov 2007 seh 110EdebiyyatGasharov Gadzhi Shalbuzova N redaktor Lezginskaya ashugskaya poeziya i literatura Dagest kn izd vo 1976 160 Bedirhanov Sejfeddin Anverovich Azerbajdzhanoyazychnaya lezginskaya poeziya HVII HIH vv 1999 Bedirhanov Sejfeddin Anverovich Azerbajdzhanoyazychnaya poeziya narodov Yuzhnogo Dagestana XVII XVIII vv Institut yazyka literatury i iskusstva im G Cadasy 2007 153