Vikipediya azad ensiklopediya Kenterberi kafedralında təqdim olunan yeni texnoloji kəşflər qotika memarlığının inkişafın

Vikipediya azad ensiklopediya Kenterberi kafedralinda teqdim olunan yeni texnoloji kesfler qotika memarliginin inkisafina tohfe verdi XII esrin renessansi ve ya XII esrin intibahi Avropada texminen XII esrde bas veren ehemiyyetli intellektual ve medeni inkisaf dovrunu ifade edir Bu dovr Avropa tarixinde muhum intellektual elmi ve medeni canlanma ile xarakterize olunur ve sonraki daha genis Intibah dovrune zemin yaratmisdir XII esrin renessansi Avropa medeniyyetinin ve elminin yeniden dogulmasi ucun muhum baslangic merhele idi XII esrde teologiyaya sistemli ve rasional yanasma ile secilen sxolastika yarandi Herekat qedim ve orta esrler Islam ve yehudi filosoflarinin o cumleden Ibn Sina Meymonidler Averrolarin latin diline yeni tercumeleri ile guclendirildi XII esrin evvellerinde Latin klassiklerinin ve edebiyyatinin canlanmasi bas verdi ve Sartr Kenterberi kimi kafedral mektebler oyrenme merkezlerine cevrildi Aristotel mentiqi sonralar yeni universitetlerde on plana cixmis 14 cu esrde Petrarka terefinden dirceldilmesine qeder Latin edebi enenelerini sixisdirib cixarmisdir Xususiyyetleri span Latin dunyasinda yeni tehsil modellerinin inkisafi ile musahide olunurdu Yunan Roma ve Islam dunyasindan gelen elmi ve felsefi eserler Latin diline tercume olundu Esasen Erebdilli alimlerin vasitesile Aristotel Ptolemey ve Avicenna Ibn Sina kimi klassik muelliflerin eserleri Avropada tanindi Ilk universitetler bu dovrde formalasdi Paris Sorbonna Bolonya ve Oksford kimi tehsil merkezleri XII esrin intellektual canlanmasinin merkezinde idi Bu tehsil muessiseleri felsefe ilahiyyat ve huquq elmlerinin inkisafina boyuk tohfe verdi Bu dovrde tebiet elmlerine maraq artdi Astronomiya riyaziyyat tibb ve fizika kimi sahelerde ehemiyyetli irelileyisler elde edildi Erebdilli alimlerin eserlerinin tercumeleri Avropaya tebiet elmleri haqqinda yeni bilikler getirdi Sxolastika inkisaf etdi bu felsefi ve dini suallarin rasionalliqla izah edilmesine esaslanan yanasmadir Esas numayendelerinden biri Pyer Abelyar Peter Abelard idi o mubahiseli yanasmalarla felsefe ve din arasinda harmoniya yaratmaga calisirdi Roman uslubu bu dovrde zirveye catdi ve daha sonra qotik memarliq terzine kecid basladi Yazili edebiyyat ve poeziyada irelileyisler oldu o cumleden trubadur poeziyasi ve dastanlar populyarlasdi XII esr Ispaniya ve Siciliyada Islam medeniyyeti ile Avropa arasinda elaqelerin artdigi dovr idi Erebdilli alimlerin el Ferabi Ibn Sina el Xarezmi eserleri tercume olunaraq Avropa elmi ve medeniyyetine boyuk tesir gosterdi Tesirleri span Orta esrlerde elde olunan bilikler ve tehsil sistemleri sonraki Orta esr medeniyyetinin ve daha genis Intibah dovrunun XIV XVI esrler esasini qoydu Astronomiya tibb optika ve riyaziyyat sahesindeki inkisaflar sonraki dovrlerde esas texnoloji ve elmi ixtiralara zemin yaratdi Yunan Roma Xristian ve Islam medeniyyetlerinin sintezinden yaranan bilikler Avropanin intellektual heyatini daha zengin etdi Numuneler span Aristotelin felsefesi erebdilli alimlerden ve tercumecilerden oyrenildi Bu bilikler XII esrin universitetlerinde esas felsefi material kimi oyredilmeye baslandi Ibn Sinanin Tibb Qanunu Canon of Medicine eseri Avropa tibb mekteblerinde standart dersliye cevrildi Romanesk uslublu kilseler meselen Klerveaux Abbaye ve yeni baslayan gotik memarliq uslubu meselen Parisdeki Notr Dam kafedrali Istinadlar span Robert Robert Louis Benson Carol Carol Dana Lanham redaktorlar Renaissance and Renewal in the Twelfth Century Harvard University Press 1991 seh 471 Irving Woodworth Raymond Robert Sabatino Lopez Medieval Trade in the Mediterranean World Columbia University Press The compass in this 13th century manuscript is a symbol of God s act of Creation Thomas Woods How the Catholic Church Built Western Civilization Washington DC Regenery 2005 ISBN 0 89526 038 7 Toby Huff Rise of early modern science 2nd ed p 180 181 Robert Robert Louis Benson Carol Carol Dana Lanham redaktorlar Renaissance and Renewal in the Twelfth Century Harvard University Press 1991 seh 471 Edward Grant Science in the Medieval University in James M Kittleson and Pamela J Transue ed Rebirth Reform and Resilience Universities in Transition 1300 1700 Columbus Ohio State University Press 1984 p 68 Jane E House Learning How Much Twelfth Century Scientists knew and How They Knew It Folio Graduate Center of the City University of New York Spring 2013 2 Somfai Anna The Eleventh Century Shift in the Reception of Plato s Timaeus and Calcidius s Commentary Journal of the Warburg and Courtauld Institutes Vol 65 Chicago University of Chicago Press 2002 1 21 Barbara M Kreutz Mediterranean Contributions to the Medieval Mariner s Compass Technology and Culture Vol 14 No 3 July 1973 p 368 Charles Homer Haskins The Renaissance of the Twelfth Century Cambridge Harvard University Press 1927 Chapter I IV Medieval Philosophy A History of Philosophy without Any Gaps Vol 4 Oxford Oxford University Press 2019 Ch 20 ISBN 978 0 19 884240 8 Gilson Etienne The Spirit of Medieval Philosophy Gifford Lectures 1933 35 Notre Dame IN University of Notre Dame Press 1991 seh 490 ISBN 978 0 268 01740 8 Hoyt Robert S Chodorow Stanley Europe in the Middle Ages 3 New York Harcourt Brace Jovanovich Inc 1976 ISBN 978 0 1552 4712 3 White Lynn Townsend Medieval Technology and Social Change New York Oxford University Press 1964 ISBN 978 01950 0 266 9 Haskins Charles Homer The Renaissance of the Twelfth Century Cambridge Harvard University Press 1927 ISBN 978 0 6747 6075 2 Xarici kecidler span A brief analysis of Haskins Renaissance of the Twelfth Century A bibliography of the twelfth century renaissance Normativ yoxlamaMicrosoft 2779990869 Kateqoriyalar Intibah dovruXII esrde Avropa