Vikipediya azad ensiklopediya iqlim span Hər bir yerdə hava ayrı ayrı illərdə müxtəlif cür dəyişir Lakin ayrı ayrı gün a

Vikipediya azad ensiklopediya iqlim span Her bir yerde hava ayri ayri illerde muxtelif cur deyisir Lakin ayri ayri gun ay ve ilde her bir yeri mueyyen iqlimle seciyyelendirmek olar Lokal yerli iqlim atmosfer seraitinin coxillik dovrunde o yere mexsus onun cografi seraitine gore mecmudur Cografi serait dedikde ancaq cografi enlik uzunluq deniz seviyyesinden hundurluyu deyil hem de yer sethinin xususiyyeti torpaq ortuyu ve s nezerde tutulur Her bir yerin iqlimini teyin eden atmosfer seraiti illik gedisinde dovru deyisir yeni qisdan yaya ve yaydan qisa Dovru deyismeden basqa atmosfer seraiti ilden ile de deyisir Bu iller arasi atmosfer seraitinin deyismesi adlanir Faktiki melumatlar gosterir ki bir nece onillikle yuzilliklerde atmosfer seraitinin mecmuu bir coxillik dovrunden diger coxillik dovre gore mehdud hedde deyisir Bu deyiskenlik tereddud xarakteri dasiyir Coxillik tereddudun kemiyyeti iller arasi deyismeden ehemiyyetli derecede azdir Belelikle bir nece onillikden bir nece yuzilliye qeder lokal yerli iqlim mueyyen dayaniqliga malikdir Odur ki lokal iqlim hemin yerin bir fiziki cografi seviyyesidir ve cografi landsaftin bir terkib hissesidir Tarix gosterir ki zaman miqyasi bir nece minillikden bir nece onminilliklerde iqlim deyismesi cox boyuk olur Meselen buzlasma dovrunde ve buzlasma dovrleri arasinda Iqlimemelegelme span Qlobal iqlim hem astronomik hem de teyin edilir Astronomik amillere Gunesin isigi Gunes sisteminde Yerin veziyyeti ve hereketi Yerin firlanma oxunun orbit mustevisine meyilliyi Yerin oz oxu etrafinda firlanma sureti Dunya fezasinda materiyanin sixligi Butun bu amiller Yere gelen gunes enerjisinin miqdari ve paylanmasina tesir edir aiddir Yerin kutlesi ve olcusu Cazibe quvvesinin kemiyyeti Atmosferin kutlesi ve terkibi Okean ve materiklerin cografi paylanmasi Okeanin kutles ve terkibi Yerin sethinin ve okeanin dibinin relyefi Quru sethinin xususiyyeti Quru ve denizin paylanmasi Yerin sethinin qurulusu xususen irimiqyasli oroqrafiya Torpaq Bitki Qar ortuyu Deniz buzlari Okean axinlari Hemcinin bax span Iqlim Xarici kecidler span Iqlim emele gelme Istinadlar span H Elekber Meteorologiya ve iqlimsunasliq H Elekber Meteorologiya ve iqlimsunasliq Kateqoriya Iqlim